Maria geeft de bedienden in Kana het beste advies dat er is: ‘Doe alles wat Hij zegt.’ Maria leerde wachten en bidden – wachten op Gods tijd, op Gods redding. Jezus is gekomen om onze schuld en schande te veranderen in vreugde.
Het beste advies
Een goed advies kunnen we goed gebruiken, op z’n tijd. De tekst van vanochtend is ook een advies. Gegeven aan een bediende. Gegeven door Maria. Zij is net behoorlijk op haar nummer gezet. Het is het beste advies. Wat Hij je ook zegt, doe dat.
Die bruiloft te Kana is heel bekend. Het is het eerste teken. Het laat heel principieel zien wie Jezus is en wat Hij komt doen. Daarvoor is Jezus nog een beetje incognito. Hier treedt Hij naar voren.
Wijn is verbonden met levensvreugde. Jezus vult de leegte. De wijn is op. Dan neem je toch Spa? Nee. Wijn was noodzakelijk. Alcohol was noodzakelijk om te zuiveren. Geen wijn betekent: er is niets te drinken. Wat een schande zou dat zijn. De bruiloft duurde vaak meerdere dagen. Heel Kana was uitgenodigd. De hele familie en families daarbij. Mensen woonden daar. Hun leven lang. Je zult degene zijn van wie gezegd moet worden: de wijn raakt op.
Denk aan de Oosterse gastvrijheid: voor je gasten doe je alles. Stel je voor dat de wijn op is. Hoe kom je dan bij de bakker, de week erop? Op je jubileum hebben ze het er nog over. En op je begrafenis. Dit gaat nooit meer weg. Jezus doet de schuld ook weg.
Dit is een enorme inschattingsfout. Dit wil je niet meemaken. Wat een bron zou worden van schuld en schande, draait Jezus om. Daaraan kan je zien wie Jezus is. We moeten bij Hem zijn met onze leegte, als onze bronnen opraken. We moeten bij Hem zijn met onze schande en verkeerde keuzes. Je poetst het niet weg. Je moet bij Hem zijn met je schuld. Hij is het Lam dat onze schuld wegdraagt.
Er is daarnaast een andere lijn die je zomaar niet ziet. Die je moet leren zien. Met Maria. Het staat er namelijk heel nadrukkelijk: de moeder van Jezus was er. En ook Jezus was uitgenodigd. Maria staat hier voorop. Belangrijk dat zij er was. En o ja, Jezus was er ook.
Hou haar in de gaten, zegt de evangelist als het ware. Zij heeft in de gaten dat de wijn bijna op is. Had zij een taak? Dat weten we niet. De wijn is op. Ze stelt niet eens een vraag. Ze benoemt het probleem.
De reactie is heftig. Vrouw, wat wilt u van me? Ik hoef het niet te maken om mijn moeder vrouw te noemen. Wat heb ik met jou te maken? Dat zeg je toch niet.
Ik kan me voorstellen dat Maria dacht: jou hoef ik nu even niet te zien. Ik weet niet wat er met jou aan de hand is. Jezus zegt dat ze geduld moet hebben. Mijn uur is nog niet gekomen. Dat uur speelt een belangrijke rol: dat is het moment waarop Jezus wordt gekruisigd. Het moment waarop alles nieuw wordt. Het is nog geen tijd, hoorde Maria wellicht. Ze wacht. Wachten tot dat uur.
Als dat uur er uiteindelijk is, staat zij er ook. Ze wordt twee keer genoemd, hier en aan de voet van het kruis. Met Johannes bij het kruis. Maria was een dochter van Israël. Het volk dat telkens nieuwe beloften kreeg en telkens moest wachten. Nu nog niet. Wachten, hopen, bidden. Daar aan de voet van het kruis moet ze ook bidden.
De laatste keer dat je over haar leest, in Handelingen, is ze alweer aan het wachten. Wachten op wat God gaat doen. Dat doet ze dan ook. Daar is ze niet te groot voor. Ze zegt niet: ik ben wel je moeder. Als zij al kan wachten…! Zijn wij ook niet zo in de wereld. We hopen en bidden dat de wereld nieuw wordt. Jezus zal dat doen. Wij verwachten naar Gods belofte een nieuwe hemel en aarde. Hij komt! Waarom komt Hij niet direct?
Dan zegt Maria tegen de dienaren wat ik noem, het beste advies. Luister naar Hem. Dat zei de Vader ook bij de Doop. Dit is Mijn geliefde Zoon, luister naar Hem. Wat het ook is wat Hij vraagt… Dat vind ik mooi. Jezus vraagt soms best aparte dingen.
Je moet opeens ergens naar toe gaan om je te laten keuren. Of: ga heen, zondig niet meer. Of tegen een dode: sta op. Jezus zegt dat. Aparte dingen, ongehoorde dingen. Je zult verbaasd staan. Het zal je verbeelding te boven gaan.
Maria werd de moeder van de Verlosser. Hoe kan je dat doen? Het werd wel waar!
Wat zegt Jezus vandaag tegen ons? Wat wil Hij van ons? Krijg je een briefje uit de hemel. Hij zei: doe dat tot Mijn gedachtenis. Kom bijeen, heb elkaar lief, deel brood en wijn, wacht op Mijn komst. Dat is wel algemeen, maar wat moet ik doen? Misschien toch wel gewoon dat. Wanneer we dat doen – samen komen en de Schriften openen en zingen – wijst Hij de weg in ons leven. Je hebt je eigen verantwoordelijkheid en inzicht. Doe dat nou maar. Doe de Bijbel open. Deel brood en wijn. Zing Gods lof!
Het klinkt een beetje vreemd: wat het ook is…! Het probleem van ons is dat God niet zulke ingewikkelde dingen vraagt, maar dingen waar van we denken, dat heeft toch geen zin. Zoals Naäman. De profeet zegt: was je maar in de Jordaan. In de Jordaan?! Doe het nou maar. Hij doet het en wordt genezen. Hij wilde eigenlijk niet luisteren omdat het zo eenvoudig was.
De dienaren krijgen het te horen. Wij ook. Is het voor ons misschien te eenvoudig. We willen iets spectaculairs. Een briefje, visioen. Maar elkaar hier ontmoeten. Liederen zingen, preek horen. Moet dat het doen? Doe het nou maar! We hebben soms niet zoveel geloof toch. Maar je schoenen aan doen en naar de kerk gaan. Soms hebben we niet zoveel gebed, maar je handen vouwen en gewoon bidden…!
Die dienaren moeten de watervaten vullen. Per vat ongeveer 100 liter. Geen kwestie van een tuinslang uitrollen. Een flinke klus was het. Ergens midden op de dag. Snikheet. Water halen. Wat heeft dat voor zin? Water is om je te reinigen. Maar doe het nou maar!
Maria gaf het advies. Ze leefde er zelf naar. Nadat Jezus naar de hemel vaart, komt Maria bijeen met de discipelen. Om te bidden en te wachten. Wachten op de Geest? Die kwam al toen ik zwanger werd. Dat kunnen die anderen wel doen. Nee hoor! Samen bidden, wachten.
Het beste advies, ook in onze tijd. Het barst in onze wereld van adviezen en geboden. Wat mag je wel en niet. We moeten minder energie gebruiken, van het gas af. Minder of geen vlees eten. Vliegen? Niet meer doen. Maar komen we ermee? Redden we het dan? Komt het dan goed?
Als we naar Jezus luisteren, naar Hem komen met ons gebrek, schuld, schande, maakt Hij er vreugde van.
Die ceremoniemeester staat versteld. Het beste advies. Het beste komt nog! Als je wel eens proeft van het leven, dan denk je: het beste komt nog. Als het bitter is, kom dan ook samen. Verwacht het van Hem. Wat het ook is. Vraagt Hij teveel van ons.
We zullen zien hoeveel Hij gegeven heeft. De vreugde die Hij geeft. De vreugde van Christus is beter dan de beste wijn.
Amen.
Christelijk Gereformeerde Kerk Gouda, Zondag 5 februari 2023, 9.30 uur. Schriftlezing Johannes 2:1-12 en Handelingen 1:9-14.