Zondag 6 augustus 2017 – Hersteld Hervormde Kerk Putten – Kandidaat T. Ouwehand – Deuteronomium 6 vers 7a
Voorzang: Psalm 95 vers 1, 2 en 3

Gebed

Psalm 34 vers 6

Geloofsbelijdenis met de Dordtse Leerregels hoofdstuk 3/4 artikel 17

Psalm 90 vers 9

Schriftlezing: Deuteronomium 6

Gebed

Psalm 40 vers 2 en 3

Preek

Tekst voor de preek uit Deuteronomium 6 vers 7a
‘En gij zult ze uw kinderen inscherpen’

Worden als een kind
1. Wat moet er worden ingescherpt?
2. Hoe moet er worden ingescherpt?
3. Waarom moet er worden ingescherpt?

1. Wat er moet worden ingescherpt

Ik zie kinderen zitten. Zeg je weleens dankjewel voor het naar de kerk kunnen gaan. Je ouders. God. Hij zorgt voor ons! Uit zich in allerlei dingen. Ouders zorgen voor je. Ze dragen een verantwoordelijkheid. Ook voor je psyche, zou je kunnen zeggen. Als het goed is uit liefde.

Je kunt natuurlijk niet altijd alleen maar zeggen wat jij wilt. Ouders ook te zeggen wat goed is om te doen en wat niet. Morele besef. Als het goed is nog meer. Geroepen, priesterlijk, om voor jou te bidden. Geestelijk verantwoordelijk. Dan gaat het over zonde en genade.

Is het niet zo dat God dat alleen maar kan geven? Kunnen wij niet. Enerzijds waar. Maar God op deze manier, door de opdracht, te leiden. Instrumenteel. Middellijke weg. Tot het hart van een kind te spreken. Mag ons wel aanklagen. Hoeveel tekort. Dordtse Leerregels: middelen en genade gaan samen op. We verzoeken God als we het uit elkaar trekken. Andersom ook: als je zegt God doet het en we zien wel. Ouders gegeven om tot het hart te spreken. Middel. Geestelijk verantwoordelijk. Kinderen zo vroeg mogelijk leren. Om genade te vragen. Voortdurend om vergeving. Gedurig Zijn aangezicht zoeken.

Wat inscherpen? Door Mozes uitgesproken. Volk op het punt om het land in te nemen. Volk had allerlei dingen meegemaakt. Wetgeving op de Sinaï wel het meest bijzonder. Mozes gaat de geschiedenis in herinnering brengen. Herhaling in Deuteronomium van Exodus. Godsopenbaring belangrijkste. Geboden van God na te leven. Nu dan Israël hoor naar de inzettingen en rechten. Die moeten worden gehoorzaamd? Waarom? Omdat u leeft! God spreekt altijd ten leven.

Spreekt tot het volk. Persoonlijk geadresseerd. Kunt niet zeggen dat God niet tot mij spreekt. Uit genade spreekt Hij ten leven. Hele wetgeving gesproken opdat wij leven. Dat God überhaupt spreekt is al genade. Zijn Welbehagen opdat zondaren zouden leven.

Horen in de Bijbel is ook de bedoeling het te doen. Horen, gehoorzamen zit hoor in. Doen! Als een stem gaat spreken, dan roept dat om een antwoord. Roept om een verbinding. Hoor Israël de Heere onze God is een enig Heer. Vers 5 zo zult u de Heere uw God liefhebben. Hoe? Door te horen, te doen wat Hij gesproken heeft.

Kunt niet zeggen, is nu eenmaal zo. Cultuurgebonden. Zie wel wat ik ermee doe, later misschien. Nee, nee, luisteren. Horen. Wat geeft precies leven? Letten op drie woorden uit vers 1. Ten eerste de wet, de morele wet. Tien geboden. Wie God ten diepste is. Hij is een God van leven. Dat zien we in de wet. Hij is heilig. Hij vraagt om te zijn zoals Hij. Als we niet heilig voor Hem zijn, dan zullen we omkomen. Zijn heiligheid verdraagt geen onheiligheid. We kunnen niet God liefhebben zonder Zijn wet lief te hebben. God heeft ook, ten laatste, door Zijn Zoon gesproken. Mens moet onberispelijk zijn om voor God te kunnen bestaan.

Inzettingen tweede woord laat zien dat we een offer nodig hebben. Verzoend te worden met God. Mozaïsche wetten. Een weg ter ontkoming aan Zijn eeuwige toorn. In Christus vervuld. In Hem ziet God ons aan alsof we zelf de wet volkomen gehouden hebben. God openbaart zich ten leven.

Ten derde wordt in vers 1 rechten genoemd. Niet ergens recht op maar God is recht. Hij zal oordelen. Door de wet. Gevonden in het bloed van de Zoon? Dan oordeel veranderd in vrijspraak!

Hoe kunnen de wet vervullen? Kunnen we niet. Maar in Christus de verzoening. Dat onze kinderen leren. God zal terugkomen om recht te doen. Moeten we niet allemaal worden als een kind? Altijd weer leren. Een kind mag het worden geleerd. God spreekt tot ons door de vader en moeder. Tot het hart van een kind. Althans, daartoe worden ouders geroepen.

2. Hoe er moet worden ingescherpt

Inscherpen roept op alsof iets anders erin gaat. Inscherpen betekent vooral onderwijzen. Docent stof net zo lang uit te leggen, net zolang tot de leerling de stof begrijpt. Inprenten voor uw kinderen. Wat? Deze woorden die Ik heden gebiedt. Door te geven tot het volgende geslacht.

Kanttekeningen: scherpen. In het hart door te dringen. Wapen moet worden ingescherpt. Het Woord is dat. Heel passend voor te stellen, aan te dragen, te leren. God belooft de zegen te geven! Ook al kun je het zelf niet. Zo moet een vader, net als een docent, uitleggen. Totdat het kind het begrijpt. Totdat het kind het kan ontvangen. Woorden van leven, woorden van vergeving. Kennis van zonden, kennis van schuld. Over het offer; het bloed van Christus. Uit te gaan met de bede: kom mij te hulp.

Dan in plaats van een oordeel een vrijspraak. Docent bekwamen. Didactiek. Bekwamen. Ook ouders. Steeds heeft een kind een andere vraag, andere fase. Elke keer mag worden voorgedaan wat het betekent hoe we voor God zondaar zijn en genade nodig hebben. In gedurig onderzoek achter komen om telkens een beetje onderwijs toe te voegen.

Maar… het moet wel eerst in uw eigen hart zijn. Om het voor te kunnen doen. Als ouder het leven nog mist. Samen om vragen. Ook ik sta nog voor eigen rekening. Geloven. Dat er vergeving plaatsvindt. Geloven is een daad van uitgaan. Heere kom mij te hulp.

Vader gaat niet inscherpen en erin prenten tegen alles in. Openheid, gesprekken nodig. Ook zien dat een vader zonde heeft. Berouw heeft. Door een juiste manier van overdracht wordt het hart van een kind geraakt. Artikel 17 Dordtse leerregels.

Geestelijke verantwoordelijkheid blijft op deze manier niet altijd. Bij joden zie je het al bij 13 jaar. Al zelf voor God verantwoordelijk. Geestelijke positie verandert als kind uit het huis gaat. Deze specifieke verantwoordelijk valt een keer weg. Betekent niet dat gebed ophoudt. Christelijke plicht. Elkaar lief te hebben. Vers 7-9. Overal en altijd te laten zien om als een christen te leven. Te laten zien om van genade te leven. Verantwoordelijk om in gedrag te laten zien. Getuigen zijn.

Ouders gaan niet zeggen kijk eens hoe goed wij het doen. Gelovigen weet en belijdt dat hij in zichzelf een ongelovige is. Dat genade des te meer nodig is. Worden als een kind? Om aan te nemen wat God gesproken heeft.

3. Waarom er moet worden ingescherpt

Omdat een kind geleerd moet worden. Beeld gevormd. Wat je de rest van je leven meeneemt. Wie de Heere is.

Is God iemand die voortdurend straft? Elke keer manier vindt om te straffen? Of altijd vergeeft? Beeld heeft gevolgen! Beïnvloedt het geloofsleven. Als kinderen zien dat een overtreding niet gecorrigeerd wordt?! Of andersom: als ouders buitensporig straffen?

Komt het ook niet door dat we denken eerst een beetje je best doen. Eerst beter je best doen voordat je mag komen. Hoe belangrijk is het om voor te leven! Krijgt kind een beeld van God mee. Komen vragen bij.

Bijvoorbeeld: alleen verdriet over jouw zonden dat Jezus voor jou aan het kruis moest sterven? Of de vreugde alleen maar? Zadel daarom een kind niet op met allerlei ingewikkelde systemen.

We zeggen: ouders krijgen een kind. Eigenlijk andersom. Kind krijgt ouders. Om voor te leven. Afspiegeling van God de Vader, als vader. Kind kan niet voor zichzelf zorgen in de jonge jaren. Zo kan een mens ook niet voor zichzelf zorgen. Een kind hoeft alleen maar Amen te zeggen op het gebed. Worden als een kind. Wil zeggen: een Ander verantwoordelijk voor jouw zonden. Jezus de Ander! Priester. Verzoening. Op grond van Zijn eigen bloed. Ieder die zich tot God wendt mag Amen zeggen op Zijn gebed. Wordt dan als een kind! Mag je dan horen dat Jezus bidt om vergeving aan het kruis? Alleen daar bidt Hij om vergeving.

Zo mogen ouders kinderen voorleven in genade. Kan uw kind daadwerkelijk dankjewel zeggen? En kinderen: dankbaar dat je ouders je hebben meegenomen naar de kerk? Allemaal nodig: worden als een kind. Telkens vrijspraak te ontvangen door het geloof. Om te worden als een kind! Amen.

Psalm 147 vers 7
81 vers 12