In het Evangelie van Jezus Christus naar de beschrijving van Markus schrijft hij over de kruisiging van de Heere Jezus op de Goede Vrijdag. Het waren niet de spijkers in Zijn handen die Hem aan het kruis hielden maar de liefde tot Zijn Vader. Jezus Christus, de eeuwige Zoon van God, had de macht om van het kruis te komen maar dan zouden wij voor eeuwig verloren gaan. Dan zou er geen verzoening met God zijn, dan zouden wij naar Zijn rechtvaardig oordeel voor onze eigen zonden moeten betalen met de eeuwige dood. Verlaten van de Vader hing Hij aan het kruis waar Hij de toorn van God over de zonden heeft gedragen. De diepte van dit lijden dat Hij doorstond is voor ons onpeilbaar. Geloof in Hem en vertrouw op Hem voor vergeving van zonden en het eeuwige leven.
Markus 15 vers 25: ‘En het was de derde ure, en zij kruisigden Hem‘.
Gemeente, deze geschiedenis die we hebben gelezen is een hele bekende geschiedenis. Vast wel vaker gehoord of gelezen. Wat doet het met u als u deze geschiedenis hoort of leest? Jongeren, hoe lees jij dit Bijbelgedeelte? Over de kruisiging van de Heere Jezus. Lees je door, denk je: ja zo is het gebeurd en laat je het voor wat het is. Of merk je in deze geschiedenis de liefde, de ontferming van de Heere Jezus Christus voor jou op. Vervult het je met berouw over jouw zonden tegen God en vreugde over Zijn goedheid?
In dit Bijbelgedeelte komt heel duidelijk naar voren dat de Heere rechtvaardig en heilig is. Hij toornt over de zonden. Hij kan de zonden niet ongestraft laten. En dat blijkt ook uit deze geschiedenis. Maar de Heere is ook de barmhartige en genadige God. Gods barmhartigheid en genade komt tot uitdrukking in het feit dat de hemelse Vader Zijn enige Zoon, Zijn geliefde Zoon ten offer wilde geven. Tot verzoening voor u, voor jou die in Hem gelooft.
Het lijden en sterven van de Heere Jezus was dus de wil van de hemelse Vader. Jezus is naar deze aarde gekomen om de wil van Zijn Vader te doen. Hij wil Zijn hemelse Vader dienen. Hij wil u, jou, zondaar dienen opdat u behouden wordt. Daar gaat het in het Evangelie naar de beschrijving van Markus om. Zijn ziel te geven tot een Rantsoen voor velen. Dat is als het ware de kern van heel de beschrijving van het Evangelie naar de beschrijving van Markus. Laten we daar vanavond bij stilstaan. Het thema is:
De Zoon des mensen dient door te lijden en te sterven op Golgotha
Gemeente, Pilatus had aan de Joden gevraagd wat Hij met Jezus, de Koning der Joden, zou doen. En de Joden zijn eensgezind in hun antwoord. Kruisig Hem, kruisig Hem! Ze moeten van Hem af. Ze moeten Hem niet. Hij is volkomen onschuldig, toch koesteren ze een diepe haat tegen Hem. Hun roep wordt steeds krachtiger: kruisig Hem, kruisig Hem. Pilatus had de gewoonte één misdadiger vrij te laten. Ze mogen zelf kiezen. Of de onschuldige Jezus of de schuldige Barabbas. Gemeente en dan blijkt opnieuw de bittere haat tegen Christus. Ze verkiezen een misdadiger boven de Zaligmaker.
Voor Pilatus ziet er niets anders op dan het volk te geven wat zij willen. Hij geeft de Heere Jezus over en laat Hem geselen, zwaar geslagen worden. De soldaten brengen Hem naar het rechthuis, waar recht gesproken werd door de Romeinse stadhouders. Dan gaan ze Jezus vernederen. Misschien weet u er wel van om vernederd, om bespot te worden. De Heere Jezus die de hemelse heerlijkheid afgelegd heeft wordt hier in Zijn lijden bespot, belachelijk gemaakt. En vernederd. Diep vernederd voor de Romeinse soldaten en de Joden. Ze willen deze man die beweerd dat Hij de Koning der Joden is even een lesje leren.
De soldaten spotten met Hem en doen alsof ze Hem als koning gaan vereren. Bij een koning hoort een mantel en een kroon. Dus geven ze Hem een kroon en mantel. Geen gouden kroon van takken en scherpe doornen die wonden maken in Zijn hoofd. Deze soldaten gaan Hem groeten als de Koning van de Joden. Ze gaan buigen voor Hem. Nee niet op een eerbiedige en ootmoedige manier maar op een spottende en honende manier. Ze doen hun uiterste best zo belachelijk te maken. Want wie denkt Hij wel niet wie Hij is dat Hij Zich de Zoon van God noemt.
Gemeente, de Heere Jezus Christus, de geliefde Zoon van God, krijgt hier een zeer onterende behandeling. En vervolgens geven ze Hem Zijn eigen klederen terug en gaan ze Hem voorbereiden op de gang naar Golgotha. De executieplaats. Jezus krijgt de dwarsbalk op Zijn rug. Dat was de gewoonte in die tijd. De lijdensweg van de Heere Jezus gaat beginnen. Door nauwe en drukke straten in Jeruzalem. Het is druk vanwege het naderende Pesach feest.
Velen mensen zullen hebben gezien alsof Hij een misdadiger was de plaats naar de executieplaats. Zie hoe Jezus daar loopt door de straten van Jeruzalem. Hij is verzwakt, uitgeput door de mishandelingen. De soldaten beginnen een beetje bang te worden dat Hij al zou sterven voor Hij op het kruis is. Ze willen Hem daar zien hangen aan het kruis. Hem belachelijk te maken, te onteren. Als Hij voortijdig sterft, dan is hun leedvermaak voorbij. Dat laat zien hoe harteloos, meedogenloos Jezus wordt behandeld.
Ze dwingen een Simon van Cyrene, een Joodse man van Afrikaanse afkomst. Zo gaat de schertsvertoning verder. Denk toch niet dat de soldaten zelf het kruis gaan dragen. Daar voelen ze zich veel te goed voor. Ze doen het ook om Zijn gang naar Golgotha nog lachwekkender te maken. Ze komen daar aan op Golgotha. Markus vertelt het. Hoofdschedelplaats. Vermoedelijk had deze plaats de vorm van een hoofdschedel. Duidelijk is wel dat het een kille, saaie plaats geweest is buiten Jeruzalem.
Ze maken Jezus vast aan de kruisbalk. Ze gaan zeker niet zachtzinnig te werk. Met ongekende wreedheid gaan ze te werk. IJzeren spijkers dwars door je handen, je moet er niet aan denken. Wat een pijn moet de Heere Jezus hebben geleden. Mentaal, lichamelijk. Zo onteerd. Door het dragen van het zware kruishout, door de spijkers in Zijn handen geslagen. Het gaat steeds verder. Ook de voeten worden net iets boven de grond vastgemaakt.
Waarom gebruikten ze spijkers? Touw was ook mogelijk. Door het gebruik van spijkers verloor Hij meer bloed en zou Hij eerder sterven. Soms hingen mensen wel dagen aan het kruis. Die tijd hadden ze nu niet voor de sabbat en dan moest Hij gestorven zijn. Vervolgens geven ze Hem gemirreden wijn te drinken. Soort verdoving om de pijn een beetje te minderen. Tegelijkertijd blijkt uit het aanbieden van de verdovende wijn de vernedering van de soldaten.
Als een koning ergens te gast is wordt hem iets te drinken aan. Het is om Hem te bespotten. Schertsvertoning. Het is voor de soldaten die het zien als leedvermaak. Voor Christus is het ernst. Hij weigert de wijn. Waarom weigert Hij de wijn? Hij wil met volle bewustzijn het zware lijden ondergaan, dienen. Zijn hemelse Vader dienen door Zijn wil te doen. U zondaar, dienen. Door met volle bewustzijn voor u, jou te sterven aan het kruis. Wanneer Jezus vastgemaakt is aan het kruis, dan wordt het kruis rechtop in de grond gezet. Daar hangt uw Zaligmaker. De soldaten lijken niet van ophouden te weten. Hoe doen ze dat? Zijn klederen gaan ze verdelen aan de voet van het kruis. Door te dobbelen, onder elkaar te verloten. Stelt u zich eens voor: het laatste wat Jezus nog had. Ook dat pakken ze van Hem af. Het laatste wat Hij nog had gaan ze verdelen. Hoe onterend gemeente is dat voor Hem geweest. Wat een lijden is dat ook voor onze Heere geweest.
Markus zegt: het was de derde ure en zij kruisigden Hem. Het is even omgerekend negen uur in de morgen. Dat zegt ons ook iets. Dat laat ons zien met welke hardheid, liefdeloosheid Hij behandelt wordt. Na een oneerlijk proces wil de Romeinse overheid en ook de Joodse Raad van Hem af. Ze hebben er haast mee. Ze hebben niet het kleinste beetje medelijden. Verblind door vijandschap tegen Hem. Hoe sneller hoe beter. Gods eigen Zoon, Zijn geliefde Zoon, wordt op een gruwelijke en meedogenloze wijze om het leven gebracht. Jezus had het zelf gezegd dat dit zou gaan gebeuren.
Op het kruis een bordje boven Zijn hoofd. Koning der Joden. Ook bespotting. Ze zien Hem als een godslasteraar. Ze zien Hem niet als hun Koning. Meest vernederende dood, de kruisdood. Jezus sterft als de Koning van de Joden. Hoewel ze het opschrift spottend hadden bedoeld, is het wel de waarheid. Hij is de Koning van de Joden, de Messias van Israël. Hij is hier tot een vloek gemaakt om verlossing te brengen. Voor u, voor jou die in Hem gelooft. Om vergeving van zonden te brengen is Hij met de misdadigers gerekend. Heel concreet blijkt dat hier als Hij tussen twee zware misdadigers hangt. Dit moest gebeuren opdat de Schrift vervuld zou worden. Hij in het midden alsof Hij Zelf de grootste misdadiger is.
Het lijkt erop dat Hij dit op een passieve manier ondergaat. Hij lijkt hier slachtoffer. Maar dat is niet zo. Hij is hier actief de Messias die aan Israël was beloofd. Hij vervult de Schriften. Golgotha lag langs de weg naar andere steden buiten Jeruzalem. Hij wordt bespot door voorbijgangers. Ze lasteren Hem. Als ze voor Zijn kruis langslopen dan schudden ze hun hoofd. Minachtend. Dat Hij de tempel in drie dagen zou afbreken en herbouwen. Spottende ondertoon. Uitdagende manier zeggen ze dat ze Zijn Goddelijke macht niet geloven. De voorbijgangers zijn de enige die Hem bespotten. Ook de overpriesters, de leidslieden. Ze zeggen het tegen elkaar. Zelfs de godsdienstige leiders die zich niet aan spot te buiten mochten gaan, doen het toch. Ze hadden de wonderen gezien, gaven het ook toe. Maar ze wilden Hem niet als de Koning van Israël. Alles aan gedaan om Hem ter dood te veroordelen. En dat is gelukt.
Ze denken geen enkel moment dat Hij van het kruis kan komen. Het is een valse geruststelling van hen. Markus beschrijft hoe hij van allen bespot is. Zelfs de moordenaars aan het kruis. Om Hem te versmaden en te bespotten. De Heere Jezus lijkt machteloos aan het kruis. Toch is het niet zo. Hij had van het kruis af kunnen komen. Maar gemeente, wat zou het gevolg zijn geweest als Hij dat had gedaan? Wat zou er dan zijn gebeurd? Dan zouden de Overpriesters en Schriftgeleerden zich erover hebben verbaasd en misschien wel in Zijn macht hebben geloofd. Maar dan was er voor ons geen ontkomen aan de toorn van God mogelijk. Geen verzoening met God. Geen andere weg voor ons dan voor eeuwig verloren te zijn. Waarom kwam Hij niet af van het kruis? Om in deze weg de Vader te dienen en verlossing aan te brengen voor allen die in Hem geloven.
Waarom liet Hij Zich bespotten en vernederen? Dat deed Hij voor u en jou. Om jou te kunnen verlossen van je zonden. Hij wilde het lijden dragen om u, om jou zalig te kunnen maken. Hij wilde de kruisdood sterven om u, jou het leven te kunnen geven. Hij laat Zich kruisigen te midden van twee misdadigers. Hij wordt bespot, uitgescholden. Maar Hij scheldt niet terug. Hij wordt geslagen maar slaat niet terug. Daar hangt Hij te midden van alle zonden van de wereld.
Het waren uiteindelijk niet de ijzeren spijkers die Hem vasthielden aan het kruishout op Golgotha maar Zijn ondoorgrondelijke liefde voor u. Als Hij dat niet gedaan, dan was er voor ons maar een optie: zelf Gods toorn ondergaan en de eeuwige dood sterven.
Gemeente, terwijl onze Heere Jezus Christus aan het kruis hangt komt er duisternis over de gehele aarde. Van twaalf tot drie op het midden van de dag. Over de gehele dag. Het is God Zelf die op klaarlichte dag de hele wereld verduisterde. Het is honderden jaren geleden geprofeteerd door de profeet Amos. De Heere Jezus is geheel in de steek gelaten, aan Zichzelf over gelaten. Door de voorbijgangers, discipelen, overpriesters. En ook in de hemel blijft het stil. Daar hangt onze Heere Jezus Christus. Zelfs door Zijn hemelse Vader verlaten. Drie uren duisternis. Wat zal het stil geworden zijn daar op Golgotha, daar in Jeruzalem. Daar de Heere Jezus aan Zichzelf overgelaten is. Geen hulp uit de hemel. Zelfs Zijn hemelse Vader is er niet met Zijn hulp. Daar hangt Hij uitgeput aan het kruishout. Terwijl het bloed uit Zijn hoofd stroomt, en uit Zijn handen en voeten.
Het diepste en zwaarste lijden is dat Hij door God verlaten is. Zo belijden we het iedere zondagmiddag, nedergedaald ter helle. Dit is de hel: door God verlaten. Na die drie uren duisternis roept Hij het uit: Elio, Elio Lama Sabachtani. In Zijn moedertaal, Aramees. Het zijn woorden uit Psalm 22. Niet mompelend spreekt Hij die uit, niet stamelend. Bestemd voor de oren van alle mensen. Jezus’ uitroep drukt een onbeschrijflijke pijn uit. Door God verlaten te zijn. Waarom hebt U Mij verlaten? Deze woorden spreken geen wanhoop en twijfel uit. Deze woorden zijn voor u, voor jou de verzekering dat de straf over de zonden is voldaan.
Woorden van vertroosting. Ook woorden van ondoorgrondelijk diep vertrouwen op Zijn hemelse Vader. Zelfs in de Godverlatenheid gaf Hij het vertrouwen op Zijn hemelse Vader niet op. De Heere Jezus is hier in het diepst van Zijn lijden. Ook nu gaat de bespotting door de soldaten gewoon door. Ze doen alsof ze het niet goed hebben gehoord. Ze verdraaien het. Ze doen alsof Hij Elia roept. Volgens het Joodse geloof was Elia de helper in nood voor onschuldige mensen. De soldaten willen Hem nog wel even in leven houden om te kijken wat er nu gaat gebeuren. Ze geven hem een spons met edik ter verfrissing. Maar geloven dat Elia zou komen deze ze niet. Het toedienen van de Edik heeft maar een doel: de Heere Jezus Christus zo veel mogelijk vernederen.
Zie, Hij is verlaten door iedereen. Zelfs door Zijn hemelse Vader. Hij lijdt daar de angsten en smarten van de hel. De diepten van Zijn lijden Zijn onbeschrijflijk. Waarom wilde Hij dit lijden? Omdat Hij daar leed aan het kruis is de toorn van God over de zonden, omdat wij tegen God hebben gezondigd, omdat wij onszelf hebben willen redden. Hier zien we op Golgotha dat God rechtvaardig is en rechtvaardig de zonden straft. En op Golgotha zien we ook dat God genadig is. Zo verzoening aan te brengen door de straf op Zijn Zoon te leggen. De vloek op Zich genomen opdat u met Zijn zegen kunt worden vervuld.
Te midden van alle hoon en spot klinkt er nog een luide roep van de Heere Jezus. Hij is erg verzwakt. Het is de wil van Zijn hemelse Vader dat Hij niet van het kruis af wil komen. En dan geeft Hij de geest en sterft. En dan gebeurt er iets bijzonders. Dan scheurt het gordijn tussen het heilige en heilige der heiligen. De hogepriester mocht maar een keer per jaar in het heilige der heiligen komen met het offer voor de zonden van het volk. Het scheuren van het voorhangsel laat zien dat er vergeving van zonden is door Christus’ werk. Dat je nu vrij tot God kunt gaan door het werk van Jezus Christus. Door het offer wat Hij hier op Golgotha is gebracht. Hier heeft de grote verzoendag voor eens en altijd plaatsgevonden. Het offer is een volkomen verzoening van al uw en jouw zonden.
Dan gebeurt er nog iets bijzonders. Een Romeinse hoofdman komt tot geloof. Hem bespot. Hij zegt het publiekelijk: waarlijk deze Mens was Gods Zoon. Het deed deze man veel, het blijkt uit zijn belijdenis. Zijn belijdenis is opmerkelijk. Hij belijdt Jezus als de Zoon van God. Hij zou de Romeinse keizer moeten eren. Hij gaat er lijnrecht tegenin. Zo komen we terug bij die vraag: wat doet het met u, met jou als je deze geschiedenis leest. Misschien zeg je: een bekende geschiedenis maar geen betekenis voor mij. Zie dan op de lijdende Heere Jezus Christus. Weet je waarom? Hij wilde sterven aan het kruis. Omdat God ernst maakt met jouw en uw zaligheid. Uit deze geschiedenis blijkt Zijn liefde, ontferming voor u, voor jou. Hij is het die vanavond roept: geloof in Mij, vertrouw op Mijn volbrachte werk. Dat eist Hij van jou, van u. Uit liefde. Uit zondaarsliefde. Doe je het niet, dan ben je verloren. Eeuwig verloren. Of gemeente heeft Zijn lijden en sterven grote betekenis voor je gekregen? Dan is er een grote last van je rug gevallen, je zondelast. Dan heb je alle reden tot blijdschap in God, verwondering over Gods goedheid, genade. Over het volbrachte werk van de Heere Jezus Christus. Dan heb je alle reden om te leven tot lof en eer van de drie-enige God. Amen.
Vrijdag 10 april 2020, de Goede Vrijdag – Hersteld Hervormde Kerk Putten [dienst online uitgezonden via YouTube vanwege de huidige omstandigheden] – kand. G.M. Bosker – Schriftlezing Markus 15 vers 21-41