Dat veel mensen niet naar het Evangelie van vrije genade -de boodschap van de Heere Jezus Christus- luisteren ligt niet aan de boodschap of de overtuigingskracht van de Zoon van God. Maar aan ons mensen. We staan er van nature niet voor open. De aarde waarin het zaad van het Woord gezaaid wordt dient toebereid te worden. Nadat de Heere Jezus de gelijkenis van de zaaier had verteld riep Hij: wie oren heeft, om te horen, die hore. 

Lukas 8 vers 8: ‘En het andere viel op de goede aarde, en opgewassen zijnde, bracht het honderdvoudige vrucht voort. Dit zeggende, riep Hij: Wie oren heeft, om te horen, die hore‘.

Het zaad van het Woord in goede aarde gezaaid

Gemeente, in Lukas 8 lezen we dat de Heere Jezus rondgaat door Galilea, het noorden van Israël. Hij is gekomen om het Evangelie te brengen. Hij maakt Zich bekend als de Zaligmaker die gekomen is om zondaren zalig te maken. Velen horen het wel maar luisteren niet. Het werkt niets uit in hun hart. Ze zijn horende doos. Hoe komt dat?

Dat veel mensen niet naar Hem luisteren ligt niet aan Hem, aan Zijn voordracht, Zijn optreden of iets dergelijks. Dat Zijn woorden geen overtuigingskracht heeft, integendeel. Dat heeft het Evangelie juist wel. Wat is dan de oorzaak? Dat velen het wel horen maar niet luisteren? Hun harten zijn niet ontvankelijk. Ze weigeren Hem te erkennen als de Messias. Met de gelijkenis van de kaars, van de zaaier legt de Zaligmaker Hij het u uit en wil Hij u vertroosten. Hij roept op om met eerbied en ontzag naar dit Woord te luisteren.

Hoe? Laten we luisteren naar vers 8. Aansporend en overtuigend luisteren naar het Woord van God. De Heere Jezus gaat door de steden en dorpen om het goede nieuws te verkondigen. Hij reist daar met twaalf, toekomstige discipelen. In hen door te werken in hun harten dat zij in Hem, de Messias, zullen geloven. En naast hen nog enkele vrouwen. Maria Magdalena. En Johanna, de huisvrouw van Chusas, den rentmeester van Herodes .Johanna moest een vermogende vrouw zijn geweest. Over Susanna wordt verder niets vermeld. Deze vrouwen hebben mogelijk de rondreis financieel mogelijk gemaakt want dat kostte natuurlijk geld.

Net als de wederliefde van Maria in Lukas 7 die Zijn voeten waste met haar haar. Dienen uit wederliefde tot Hem. Zo ook de discipelen. Steeds meer mensen uit Galilea en omstreken hoorden dat Hij daar predikte. Het wekt nieuwsgierigheid. De Messias begint een gelijkenis te vertellen met een heel alledaags beeld. Een zaaier gaat uit om te zaaien. Een deel van het zaad viel op de weg. De akker waren vaak niet afgebakend en ze liepen dan ook over de akkers. Het verhardde.

In een ander deel kwam in het zand met eronder de harde rots. Maar ze kunnen geen wortel schieten. En ze verdorren. Even leek het erop dat de jonge planten op zouden gaan groeien en vrucht dragen maar het was al snel over. Weer een ander deel komt tussen het onkruid op. De doornen groeien veel sneller dan het gewas van de zaaier. Uiteindelijk leidt het ertoe dat het zaad verstikt. Dat het zaad kon uitgroeien tot mooie halmen met veel vrucht.

Nog een ander deel komt in goede aarde. Om vrucht te dragen. In de goede grond zal mooie halmen voortbrengen en overvloeiende vrucht. Honderdvoud zelfs. Een zaad dat leidt tot honderd vruchten. En dan roept de Heere Jezus: wie ore heeft die horen. Dat zij naar Zijn onderwijs luisteren en daarnaar leven. Zullen de mensen het daar begrepen hebben wat Hij bedoelde? Daar zegt Lukas niks over. Het zijn de discipelen die vragen om een toelichting.

Wat bedoelt Hij met deze gelijkenis? Dan neemt de Heere Jezus Zijn discipelen apart. Eerst legt Hij uit waarom Hij spreekt door gelijkenissen. Hij maakt onderscheid tussen twee groepen, u, discipelen en anderen die horen. U is het gegeven de verborgenheden van het Koninkrijk van God te verstaan. De geheimenissen van het heilsplan van God, tot behoud van mensen. De anderen, die het wel hebben gehoord en zelfs Zijn wonderen hebben gezien, zieken genas, mensen het leven teruggaf, maar zij luisteren niet naar Hem. Ze laten de betekenis van Zijn woorden niet tot hun harten doordringen. Ze slaan geen acht op wie Hij werkelijk is.

Zij moeten vanwege hun onontvankelijk van het Evangelie horende doof en ziende blind blijven. En vervolgens gaat de Heere Jezus deze gelijkenis uitleggen aan Zijn discipelen die daar omheen staan en ook aan u. Dit is de gelijkenis. Het zaad is het Woord van God. Dat is een veelzeggend begin van de uitleg. Hij toont dat Hij Zelf het Woord van God is. Het Woord van God is ook Zijn onderwijs. Met deze Zaaier in de gelijkenis wijst Hij eindelijk op Zichzelf. Hij is die uitgaat in alle dorpen en steden om het Woord van God te zaaien. Dat doet Hij in de eerste plaats door de mensen in Galilea daar te onderwijzen. Te laten zien wie Hij is. Het Evangelie aan Hem te verkondigen.

Ze zou misschien verwachten dat Hij alleen naar de steden gaat waar veel mensen zijn. Ja, Hij gaat langs de grote steden maar ook de kleine dorpen. Want iedereen moet het horen en Hij wil iedereen behouden. Zo klinkt hier de liefde en ontferming van de Heere Jezus Christus in door. Heel Israël moet horen dat Hij de Verlosser van Israël is. Na Hem zijn ook in navolging van Hem de apostelen en herders het leraars het Woord van God gaan verkondigen. Daarin blijkt de liefde van de Heere Jezus. Hij doet Zijn Woord ook aan u uitleggen. In het Woord van de Heere zit grote kracht. Grote kracht in de kiem. Om levensvrucht voort te brengen.

Woorden hebben kracht, zeggen we weleens. We hebben het gezien in januari hoe op sociale media opgeroepen werd tot rellen. Woorden die schade aanrichten. Onze woorden zijn als een vonkje zegt Jakobus. Die een stapel hout zo in brand kunnen laten vliegen. Als onze woorden al zoveel kracht kunnen hebben, hoeveel de woorden van de Heere wel niet. Terwijl onze woorden veel schade aan kunnen richten, is het spreken van de Heere onvoorstelbaar goed. Het bezit onvoorstelbaar veel kracht tot behoud van zondaren, van u en jou.

De Geest moet er bij komen om kracht te doen?! Mag ik u een vraag stellen: het Woord is toch van de Geest? De Auteur van het Woord. Laten we ervoor waken om het Woord en de Geest van elkaar los te maken en de Bijbel te zien als een dode letter. Daar waar het Woord klinkt werkt de Geest. Daar mag u op vertrouwen, daar mag u op vertrouwen.

Hoe komt het nu dat het in veler hart geen vrucht brengt? Wij zijn geneigd te kijken naar de boodschapper. Als het niet krachtig uitwerkt. Hij spreekt niet overtuigend genoeg, het moet wel aan Hem liggen?! De Heere Jezus spreekt niet overtuigend genoeg?! De Heere Jezus laat zien dat het niet aan Zijn Woord ligt, dat het niets uitwerkt in uw hart, dat ligt aan uzelf. God die met innerlijke ontferming over u en jou bewogen doet uit zondaarsliefde horen dat het Koninkrijk van God over u gekomen is.

Maar als u Zijn liefdevolle spreken wel aanhoort maar er niet oprecht en ontvankelijk naar luistert wat Hij tot u zegt, dan betekent het dat u Zijn zondaarsliefde naar u neerlegt. Dan zijn er verschillende dingen die de ontvankelijkheid in de weg staan. Dat wij luisteren naar wat Hij zegt. Het zaad op het pad dat door de vogels wordt weggenomen. Met die grond bedoelt de Heere Jezus de hoorders die het Woord horen maar het heeft geen grond. Geen grond om te ontkiemen. En vervolgens komt de duivel en neemt het weg.

De Heere Jezus brengt het Woord opdat het vrucht draagt in het harten van mensen. Maar deze mensen zijn er ongevoelig voor. De duivel neemt het weg. Dit leidt er toe dat ze Hem niet dienen. Het kan heel openlijk door afstand te nemen. Maar het kan ook hier in de kerk. Je zit hier, misschien wel elke zondag, maar in je hart heb je al afscheid genomen. U vindt het wel prima hier twee keer op een zondag te zitten en u vindt het een goede gewoonte. Maar verder vindt u het allemaal wel prima. Rustig aan, bekering kan nog wel, fluistert de duivel u in. Zo rooft hij het Woord weg. Bekering kan op mijn sterfbed wel, dat komt nog wel. Maar dat verraadt lauwheid.

Misschien weet u wel hoe een mens precies bekeerd te worden. Maar uw hart is platgetreden. U luistert alleen nog naar uw eigen meningen. De satan neemt het verkondigde Woord uit uw hart weg en steeds gemakkelijker. Gemeente, als u dit beeld herkent, hoor en luister naar Hem die voor u, voor jou het goede zoekt, namelijk uw behoud. Hij zegt u, beveelt u: bekeer u en geloof in Mijn werk. Weiger mijn zondaarsliefde toch niet door niet naar Mij te luisteren. Als u niet naar die zondaarsliefde luistert zult u daar eeuwig voor moeten boeten.

Vervolgens spreekt de Heere Jezus over hen die het Woord horen en het opgroeit. Even zijn ze enthousiast. Eronder zit een harde rots van ergernis. Zodra deze groep tegenstand ondervindt, blijkt het Woord uit hun hart verdwenen. De Heere Jezus laat zien dat het geloof beproeft zal worden. Als het wortel heeft geschoten in ons hart, zullen de wortels steeds vaster worden. Misschien spreekt het wel over jou. Je wil vooral gevoel. Iets van God voelen. Natuurlijk, ons geloof heeft ook uitwerking op gevoel. Maar laten we erop letten dat het geestelijk leven meer omvat dan het gevoel alleen. In de wet van de Heere: verstand, hart en ziel. Het gaat om meer dan gevoel. Hoor met een ontvankelijk hart naar Mijn Woord.

Wie met een ontvankelijk hart het Woord hoort en ontvangt, zal vrucht dragen. Zoek niet alleen naar het gevoel. Als het Woord van God vrucht brengt in je hart, dan omvat dat veel meer dan het gevoel, het omvat je hele leven. Weer een ander deel groeit op tussen het onkruid. Het verstikt het. Daardoor kon het gestrooide zaad geen vrucht dragen. In het hart van sommige hoorders ontkiemd een plantje. Het groeit op. Het wordt ontvangen. Misschien houdt de Heere Jezus u of jou wel een spiegel voor.

Het Woord kan niet ontkiemen. Omdat je zo in beslag wordt genomen door de dagelijkse beslommeringen. Je hebt niet eens tijd om het Woord te denken. Te druk dat het Woord geen beslag op ons leven kan leggen. Rijkdom en drukte van het leven en andere wereldse genietingen, laat die geen verhindering zijn dan de doorwerking van het Woord in uw leven. Als u zich liever laat leiden door de dingen in de wereld dan door Zijn Woord, dan betekent dat dat u Zijn liefde, genade en ontferming niet nodig acht voor uw ziel en leven.

Nog een ander deel valt in goede aarde. Als het hier gaat om goede aarde, dan gaat het over oprecht ontvangen. Hoe goed en genadig de Heere is voor hen en hen liefheeft. Dat werkt door in hun hart en leven. Als u op Hem leert vertrouwen, dan wilt u zich toch ook door Hem, door Zijn onderwijs laten corrigeren en leiden? Uit wederliefde tot Hem. De Heere Jezus Christus ontfermt Zich over u en jou. Dat blijkt al uit het feit dat Hij Zijn Woord heeft gegeven. Dat blijkt al uit het feit dat Hij de Bijbel geeft. Daar belooft Hij vergeving van zonden en het eeuwig leven op grond van Zijn volbrachte werk. Hoe luistert u, luister jij naar het onderwijs van God?

Deze hele gelijkenis en ook de gelijkenis van de kaars die er straks op volgt, is een aansporing van de hoorders die het onderwijs hoorden toen en nu. Ook aan u en jou, om er oprecht naar te zoeken wat Hij bedoelt. Naar te doen. In de praktijk te laten doorwerken in je leven. Het is een grote aansporing. Gemeente, aan de andere kant is deze gelijkenis ook een grote bemoediging. In die tijd lijkt er bij velen een verhindering om door te werken. Met heel deze gelijkenis laat de Heere Jezus zien dat de verkondiging van het Evangelie niet vruchteloos is. Het Koninkrijk van God zal doorbreken ondanks de haat en tegenstand. Er zal honderdvoudige vrucht zijn. Het werk van God is niet tevergeefs. Deze belofte, deze bemoediging mogen de twaalf meenemen als ze straks de wereld ingaan.

Ook de bemoediging in voor u en jou. Het Woord van God doet kracht. Ook al zien wij het niet meteen. Het zaad gaat eerst de grond in om te ontkiemen. Maar een ding is zeker: er komen vruchten van volstandige bekering. Nee, dat is niet het werk van mensen dat is het werk van God Zelf. Door het werk van Zijn Geest. Er zullen velen Amen zeggen op Zijn Woord. Vruchten dragen op Zijn Woord. Zo spreekt Lukas hier over de vrouwen.

Echte vruchten zijn blijvend, worden meer en meer. Laat u in ontvankelijkheid en eerbied onderwijzen. Waarom? Zo wil de Heere God trouw, geduld, volharding in het geloof, matigheid in u werken. Na de gelijkenis van de zaaier vertelt de Heere Jezus nog een gelijkenis van een kaars, een lamp. Het sluit nauw aan bij het vorige. Het licht van het Woord mag niet verborgen blijven maar moet verspreid worden. Maar dat gebeurt wel bij degenen die het Woord wel horen maar niet luisteren. Ze proberen het Woord te verstoppen.

Maar het zal ze niet lukken. Als u in ongeloof, in ongehoorzaamheid aan Christus voorbijgaat, dan zult u op de oordeelsdag de waarheid onder ogen moeten zien. Dan zal Hij tot een ieder die niet naar Hem wilde luisteren zeggen: ga weg van Mij, Ik ken u niet. Die zal Hij straffen. Dan zegt de Heere Jezus hier in Lukas 8, zie dan toe hoe u hoort. Deze korte gelijkenis van de kaars die onderstreept nog eens heel duidelijk hoe het erop aankomt hoe wij naar Zijn Woord, Zijn Evangelie luisteren.

Dan zegt de Heere Jezus vervolgens aan een ieder die heeft, namelijk kennis van Gods Woord, geestelijk inzicht, zal gegeven worden. Meer inzicht, meer kennis van Gods geheimenissen van Gods heilsplan tot zaligheid van verloren mensen. En de discipelen die zullen daar straks ook meer inzicht en kennis van krijgen na Christus’ lijden, sterven en opstanding. En uiteindelijk, ook u, ook jij, die ontvankelijk naar Zijn Woord luistert, niet slechts meer ten dele kennen maar ten volle. Hem ten volle kennen in de eeuwige heerlijkheid.

Maar als u niet heeft, als u Gods Woord wel hoort maar er niet oprecht naar luistert, dan zal het niet alleen geen vruchten voortbrengen in uw hart en leven, het zal uiteindelijk ook van u afgenomen worden. Dan zult u God en Zijn Woord eeuwig moeten missen. Gemeente, wie oren heeft om te horen die hore. Dat is wat Christus tot u zegt. Amen.

 

Zondag 14 februari 2021 – Hersteld Hervormde Gemeente Putten – kand. G.M. Bosker – Schriftlezing Lukas 8 vers 1-21