De kastijding van God schijnt een zaak van droefheid te zijn. Maar schijn bedriegt: voor Gods kinderen is het juist een zaak van vreugde. In de kastijding zit de Vaderlijke zorg voor Zijn kinderen. God is heilig, zelfs de hemel is onrein voor Hem. In de herschepping wordt het beeld hersteld. Door het werk van Jezus Christus die niet gezondigd heeft maar wel geleden heeft. Door Zijn lijden met Hem verheerlijkt te worden. Door lijden tot heerlijkheid. 

Hebreeën 12 vers 11: ‘En alle kastijding als die tegenwoordig is, schijnt geen zaak van vreugde, maar van droefheid te zijn; doch daarna geeft zij van zich een vreedzame vrucht der gerechtigheid dengenen, die door dezelve geoefend zijn‘.

Vreugde vanwege kastijding

Gemeente, is het niet een hele vreemde en vervreemdende tekst waar we vanmorgen naar willen kijken, beter: willen luisteren. Dat woord kastijden. Toch een huiveringwekkend wordt. Stel u voor u staat als ouders bekend die uw kinderen kastijdt. Of als onderwijzer. Ik was als jongen en de schoolmeester een corrigerende tik. Ik denk niet dat je dat vandaag moet doen.

Ik herinner me dat ds. Vlietstra schreef over kastijdingen en dat haalde de landelijke media. Die kastijding is toch absurd?! Die kastijding? God geeft hier een hemel en straks nog een betere. Blij vooruitzicht dat mij streelt. En dan hier over kastijding. Kastijding. Woord hier in de grondtekst pedagogie. Hoe voed God Zijn kinderen op. Hebreeënbrief, joden christenen in Jeruzalem. Tegenkanting van orthodoxe joden. Daarom deze vertaling wel een terechte vertaling. Elke kastijding als die er is, schijnt dat geen zaak van droefheid maar vreugde te zijn.

Engeland Churchill. We gaan naar verkiezingen. Churchill beloofde: Ik beloof u bloed en zweet en tranen en jarenlang zware strijd. Hij werd gekozen. En deed dat. Bevrijdde Europa van Nazi. Aan die woorden moet je denken: Ik beloof je zware strijd. Stel je voor dat je daar was die dit aanhoorde: kun je je iemand voorstellen in het Oude Testament die niet gekastijd is?

Abel kwam niet thuis. Vonden een plas bloed. Jozef en Jakob. Jozef verkocht naar slavenmarkt in Egypte. In de gevangenis terecht. Is dat de weg van God? David maakte een revolutie mee. David moest vluchten voor eigen zoon om eigen vege lijf te redden. Nieuwe Testamant. Paulus schipbreuk. 39 stokslagen, vijf keer. Gestenigd dat hij voor dood scheen. Gegeseld. Voor engel van satan gehouden. Engel die hem met vuisten sloeg. Pedagogische tik van God schijnt geen zaak van vreugde maar van droefheid te zijn.

En als u denkt aan uzelf. Relatie moeilijk. Of huwelijk niet wat je ervan gedroomd had. Leeft eigenlijk als vreemden voor elkaar. Kan in je gezondheid, in je psychische gezondheid. Of wat kan jouw vader je onredelijk kastijden. Ik was bij een bijeenkomst over sociale veiligheid. Ik ben me een hoedje geschrokken. 43% ervaart huiselijk, seksueel geweld. Wat een nood en zorg ook te midden van de kerk. Dat is een zaak van droefheid. Heb je daar geen zorg over? Duizend doden, duizend zorgen. Voer mij uit mijn angst en noden. Jeremia die God tien jaren trouw heeft gediend en alleen durfde te staan. Wat zegt hij in Klaagliederen: verwerpt U mij dan, kastijdt U mij dan.

U lijkt wel een loerende beer die op mijn ondergang zit te loeren. Psalm van Asaf. Goddeloze buurman voorspoed. Maar mijn last elke dag op mij. Staat U daar achter? Schijnt een zaak van droefheid te zijn. En de schijn is bedrog. Eigenlijk wil deze tekst ons zeggen dat de zaak van kastijding geen zaak van droefheid maar van vreugde is. Degenen die geoefend zijn.

Betekent ook dat je die zaken kunt ondergaan zonder geoefend te worden. Gaat erom dat je geoefend wordt. Voor de oude mens werkt het goede het verkeerde. En die zorgen en beproevingen werken ook nog eens het kwaad. Die heeft twee jaar coronacrisis meegemaakt, en haalt nu naar twee jaar opgelucht adem. Geslagen maar geen pijn gevoeld. En als je vraagt over geestelijke van geleerd, kijkt je met grote ogen aan. Zijn het uw ogen? Verhard en verbitterd. Oude mens er niet door geoefend maar door verhard.

Maar die nieuwe mens wordt door die kwade omstandigheden geoefend. Krijgt er geestelijk wat goeds voor. Goedertierenheden van de Heere. Klein onder wordt. Waar die goedheid van God gezien wordt van dag tot dag. Barmhartigheden van de Heere die elke dag weer nieuw zijn. Ook die kwade dagen werken iets goed uit. Blijkbaar is God zo goed dat Hij het kwade in ons leven werkt om er iets goeds uit te werken.

Oefening. In grondtekst gymnastiek. Trainen. Kunt vanmorgen naar de kerk gekomen zijn en van plan je gedachten de hele wereld over te laten gaan, en gegrepen wordt en wel luistert. De drieduizend op de Pinksterdag. Geraakt. Wat moeten wij doen? Gedoopt te worden in die naam van Jezus van Nazareth. Die drieduizend hebben zich laten dopen.

Ik zeg niet dat het altijd zo gaat. Misschien wel vaak een lopend proces. Maar het zou van het een op andere moment kunnen. Duizenden voorbeelden in de Bijbel en kerkgeschiedenis. Geestelijk verdiept te worden, verrijkt te worden. Het is goed voor mij verdrukt te zijn geweest.

Zullen we samen gaan kijken wat die geestelijke verdrukking door die beproeving is? Het staat er al in de tekst: opdat wij Gods heiligheid deelachtig zouden worden. Hoe heilig is God. Die serafs kunnen Zijn heiligheid niet zien. De hemel is onrein in de ogen van de reine God. Niet omdat die engelen niet rein zijn, maar in vergelijking met die heiligheid van God kunnen ze God niet zien en bedekken zich met hun vleugels. Geschapen naar het beeld van God: kennis, gerechtigheid en heiligheid. Daar is God mee bezig met die zware training. Om Zijn heiligheid deelachtig te worden. God is verterend vuur tegenover deze onheiligheid.

Wouterswoude ambtsdrager moest er vanwege leeftijd uit. God heeft nog veel werk voor u. Het is toch geweldig als er mensen zijn die tijdens de catechisatie bidden voor de jeugd. Oud-ouderling Haalstra. U kent de diepten van God. Draag de gemeente in uw gebeden op. Hij zei: ‘God heeft niet zoveel werk voor mij maar aan mij’. Niet een man die geestelijk in het duister leefde, maar stond in de volle zekerheid van het geloof. Zo’n diep besef van zijn inklevende verdorvenheid. Op zijn oude dag, denk je dat die veel kwijt is, maar o God wat hebt u veel werk aan mij. Om in Uw heiligheid te delen, dat beeld te herstellen. De heiligheid van U aanbidt en daarvan maar niet genoeg van krijgen.

Wat wil je als je nou zou mogen kiezen? Comfortabel christenleven. Houd je vrienden. Of aan de andere kant heiligheid? Heb je heiligheid lief? Dat beeld van de Zoon gelijkvormig te zijn? O Zoon maak mij Uw beeld gelijk. Daar heeft God werk aan. Natuurlijk geeft Hij ook de Schrift. Geschreven tot vermaning, beproeving. Maar God gebruikt ook de corrigerende tik.

Ik was zo lauw geworden. Ik mis die ootmoedige gezindheid van Jezus. Mijn liefde en ijver brandde niet. Ik droeg Uw heilige wet niet in mijn binnenste. Heere, U hebt mij Vaderlijk gekastijd. Hij sloeg met medelijden gelijk een Vader doet. Hij zegt het heel teer en heel gevoelig. Niet als een dictator maar als een Vader. Hij handelt nooit met mij naar mijne zonden. Hoe zwaar en menigmaal ik ook Zijn wetten heb geschonden.

Dan ben je niet bezig met de dingen die je mist, maar verwondering over wat je wel ontvangt. De ganse aarde van Uw heerlijkheid vol. Zo groot is van trouw en goedertierenheden. Breekt je hart onder. Ken je dat? Het is het Vaderhart die soms het bittere medicijn moet geven. Als ouders het is zwaar zo’n bitter medicijn te geven. Jongen, neem het, je hebt het nodig, anders gaat het zeker niet goed.

Het is goed voor mij verdrukt te zijn geweest. Sindsdien heb ik voor hoogmoedigheid gevreesd. Geestelijk uit geleerd heb. En nieuwe afhankelijk eruit geoefend heb. Nog afhankelijker van de leiding van de Heilige Geest. Als je je realiseert met welke wijsheid God dat allemaal doet. Jozef door geleerd, gelouterd, doorloutert. Jullie zullen buigen voor mij, toch wat ik-gericht. Maar later gaat het over de Messias geboren uit dat volk.

Later is hij niet hard tegen zijn broers. Ja jullie hebben het ten kwade gedacht. Maar God heeft het ten goede gedacht. Is dat niet het patroon van God? Dat gedacht wordt kwaad is en geen millimeter goed in zit, maar dat God het ten goede heeft gedacht. Wat is het dan? Hij heeft elke traan in Zijn fles bewaard. Elke traan als een goud druppel. Woord van je dochter. Wrijving van je klant. Niets dat niet tot de zaligheid dient. Voor tachtig jaar. Werkt tot zaligheid. Gaat niet allemaal zinloos. Allemaal zinloos, verloren tijd. Nee, die tijden van beproevingen die werken gans uitnemend gewicht tot zaligheid. Horen bij de weg van God om dat beeld te herscheppen.

Michelangelo. Hoe maak je het beeld? Ik hak gewoon weg wat geen beeld is. Zo weghakken wat niet van Jezus is. Goede werken volgen je na. Dan mag je rusten van al die moeitevolle arbeid. Dan blijft die rust voor eeuwigheid over. Dat de Heere alle dingen heeft laten medewerken tegen. Heilig zijn o God Uw wegen, niemand spreekt uw hoogheid tegen. Zo groot van macht en zo groot van heerschappij.

Nu hebben we het belangrijkste nog niet genoemd. Waarom is het nog niet gezegd. Nog pedagogisch. Wat is het allerdiepste van die kastijding. Orde van het Koninkrijk. God heeft wel een Zoon die niet gezondigd heeft. Maar God heeft geen zoon die niet lijdt. Ook de Heere Jezus Christus is door lijden tot heerlijkheid gegaan. Hij heeft gehoorzaamheid geleerd. Opdat wij Zijn heiligheid deelachtig zouden worden. Deelachtig in Zijn lijden. Lijden met Christus. Om met Christus verheerlijkt te worden. Dan wordt het lijden van Christus een bron van onuitsprekelijke verwondering.

Je bent nooit zo dichtbij Jezus Christus in het lijden, in de beproevingen. Als in die smarten. Dat je mag juichen in je lot. Roemen zou in de verdrukkingen. Verre zij het dat ik in iets anders zou roemen dan in het kruis van Jezus Christus. Moet je eens luisteren naar Paulus. In gevangenis in Filippi. Benen in de blokken. Kon niet eens krabben tegen de pijnen. Maar wat hoor je daar?

En mijn hart wat mij moog treffen, tot de God mijns levens heffen. Het is goed verdrukt te zijn geweest. Om zo de gemeenschap met Christus in het kruis te hebben. Aan Hem genoeg te hebben, maar van Hem nooit genoeg te krijgen. Die hebben vrede. Sjaloom. Harmonie. Waar eindelijk alles recht gezet is. Recht gedaan wordt aan de Schepper. De bergen zullen vrede dragen, de heuvels heilig recht. Die zaak is werkelijkheid als wij in die kastijding delen. Geen zaak van droefheid maar van vrede. De vrede van God zal uw harten en zinnen bewaren.

Die vrucht laat al zien van groei. U bent hier geen boomkwekers. Maar in Opheusden. Door geestelijke rijping krijg je die smaakvolle vrucht van gerechtigheid. Dat geeft vreugde. Zongen we in Psalm 119. Meer dan zilver en goud, hoe lief heb ik Uw wet. Vermaak naar de wet in de inwendige mens. Nieuw ontzag voor Zijn heiligheid. En Hem storeloos lief te hebben. Trek mij en ik zal U nalopen.

Amen.

 

Zondag 20 februari 2022 – Triumfatorkerk Hersteld Hervormde Gemeente Katwijk – ds. W. van Vlastuin – Schriftlezing Hebreeën 12 vers 1-13