Zo’n zevenhonderd jaar voor de geboorte van de Heere Jezus in Bethlehem, profeteert Jesaja over de Knecht des Heere. Het gaat over de Heere Jezus Christus die gekomen is naar deze wereld om te behouden. Vanmiddag klinkt het Evangelie, Hij brengt niet het oordeel maar de genade. Hij is gegeven tot een volkomen verzoening van al onze zonden. Bent u werkelijk gelukkig? Is de Heere Jezus al het grote geluk van uw leven geworden?
Jesaja 42 vers 1-4: ‘[1] Ziet, Mijn Knecht, Dien Ik ondersteun, Mijn Uitverkorene, in Denwelken Mijn ziel een welbehagen heeft! Ik heb Mijn geest op Hem gegeven; Hij zal het recht den heidenen voortbrengen. [2] Hij zal niet schreeuwen, noch Zijn stem verheffen, noch Zijn stem op de straat horen laten. [3] Het gekrookte riet zal Hij niet verbreken, en de rokende vlaswiek zal Hij niet uitblussen; met waarheid zal Hij het recht voortbrengen. [4] Hij zal niet verdonkerd worden, en Hij zal niet verbroken worden, totdat Hij het recht op aarde zal hebben besteld; en de eilanden zullen naar Zijn leer wachten’.
Kinderen, gemeente, in 2 Samuël 23 worden allemaal namen genoemd van helden van David. Soldaten. Konden vechten als leeuwen. Toegerust voor de dagelijkse taken. Top-30 van de commandotroepen of top-50 van het arrestatieteam van de politie. Mannen die nooit opgeven als ze zo een opdracht krijgen.
En dan lezen we zo ineens over de Filistijnen, aartsvijanden van Israël, die in Bethlehem waren.
Bethlehem waar David vandaan kwam. Maar niemand kan die stad binnen vanwege de Filistijnen. David zegt: ik zou zo graag uit die bornput van Bethlehem willen drinken. Dan zijn er drie dappere soldaten die gaan op pad. En het lukt. Ze breken door dat leger van de Filistijnen heen. Ze komen bij dat water en scheppen water.
David krijgt dat water. Hij beseft: deze mannen hebben hun leven gewaagd hiervoor. David geeft het water aan de Heere. Waarom begin ik met dit voorbeeld? Die grote Zoon van David stond voor een veel grotere taak. Hij is niet gekomen om water te halen maar om Zijn leven te geven. Ondanks onze vijandschap geeft Hij Zijn leven aan vijanden. En die taak brengt Hij tot een goed einde. Dit is de eerste profetie over de knecht van de Heere vanuit Jesaja 42 vers 1-4 luisteren wij hiernaar.
De eerste profetie over de knecht van de Heere
1. De kenmerken van de Knecht;
2. De komst van de Knecht;
3. De kracht van de Knecht.
1. De kenmerken van de Knecht
Gemeente, kinderen, in de afgelopen eeuwen is er enorm veel nagedacht over wie is toch deze Knecht waarover Jesaja spreekt. Komt vier keer voor in het boek Jesaja. Hier, in hoofdstuk 49, 50 en 53. Vanmiddag gaat het over de eerste profetie. Van wie zegt de profeet dit? Van zichzelf of van iemand anders?
Joodse uitleggers, die de Heere Jezus niet erkennen als de Messias, zien deze knecht als het Joodse volk. Het Joodse volk, zo zeggen de Rabbijnen, is de knecht van de Heere. Nee, zeggen wij, christenen: het is de Heere Jezus Christus die komen zal. Als je inderdaad het Nieuwe Testament erbij neemt, dan is het helemaal terecht om Hem eraan te verbinden. Hij is wel uit het Joodse volk voortgekomen.
Mattheus 12. Dan schittert daar de heerlijkheid van de Knecht des Heere. Hoe begint Jesaja 49? Ziet! Zie hier. De Dienaar die Ik ondersteun. Met eerbied gesproken mogen we zeggen dat Hij Knecht des Heere voorstelt. Let op, zegt de Heere. Zie Mijn Knecht. De Heere houdt Zelf een installatierede voor Zijn Zoon. En nauwkeurig gaat vertellen welke taken deze Knecht krijgt. Is dat vreemd dat de Heere deze redevoering houdt en aandacht vraagt voor Zijn knecht?
Aardse koningen doen dat vaker. Misschien staat het nog wel op uw netvlies dat een aantal maanden geleden Joe Biden in Amerika Kamala Harris aankondigde. Joe Biden zei op dat belangrijke moment: dit is mijn running mate. Zij gaat mij helpen. Dat is met eerbied gesproken ook wat de Heere doet. Dit is Mijn Knecht. Vijf belangrijke kenmerken worden genoemd. In de eerste plaats ondersteun. Calvijn: verheffen, opheffen. En zo in de positie brengen en de steun geven die Hij nodig hebben. De gestalte van een mens aanneem en God de Vader zal alles geven om Hem te ondersteunen. De Heere Jezus staat er niet Zelf voor. Hij krijgt de kracht om te midden van die zware taak, tussen vijanden Zijn taak te doen.
Een troost voor Mij dat de Vader Mij gezonden heeft. Johannes 4. Achter Zijn komst zit de zending van de Vader. Tweede kenmerk dat die Zoon een bijzondere taak krijgt. Mijn Uitverkorene. Toebereid, aangesteld om dat werk van de verzoening te gaan brengen. De Vader zegt niet tegen de Heilige Geest dat Hij zondaren moet gaan verzoenen, ook de Vader Zelf niet, maar Hij zegt tegen Zijn Zoon dat Hij het gaat doen.
Uitverkoren voor een opdracht. Iemand krijgt een opdracht mee. Denk maar aan de koning Saul. Eerste koning van Israël. Uitverkoren om de eerste koning te zijn over Israël. Als de Heere uitverkiest geeft Hij een opdracht mee. Daarom is dat derde kenmerk zo mooi: in dewelke Ik Mijn welbehagen heeft. Er is een diepe vreugde in het hart van de Vader, dit is nu Mijn Zoon. Hij is bereid dit werk op Zich te gaan nemen.
De Heere Jezus is niet alleen geschikt voor het werk maar ook aangenomen. In wie Mijn ziel een welbehagen heeft. Dit is mijn geliefde Zoon in Dewelke Ik een welbehagen hebt. Hij gaat naar Johannes de Doper om gedoopt te worden. Eerst zegt Johannes dat kan niet. Maar dan wordt Hij gedoopt. En dan gaat de hemel open en klinkt een stem: dit is Mijn Zoon in Dewelke Ik Mijn welbehagen hebt. Nu is het Middelaarswerk begonnen. De Vader en Heilige Geest zijn erin betrokken.
Het gebeurt nog een keer. Bij de verheerlijking op de berg. Als de gang naar het kruis gemaakt moet worden, dan roept de Vader het opnieuw toe: dit is Mijn geliefde Zoon in Dewelke Ik Mijn welbehagen heb, hoort Hem. Door het geloof mogen wij Hem kennen. Zelfs uitverkoren zijn. In Hem mogen wij zeker zijn van onze verkiezing. Calvijn: God omhelst zondaren in Zijn Zoon opdat in Hem zou schitteren de verkiezing waarin wij op de hoop op de verkiezing zijn aangenomen. Zegt Calvijn, prachtig. Uitverkoren tot het eeuwige leven.
Het vierde kenmerk is niet moeilijk. Ik heb Mijn Geest gegeven. Die zalving. Die Geest doortrekt heel Zijn menselijke natuur. Geschikt om die taak als Middelaar tot een einde te brengen. De Geest van de Heere rust op Hem. Hij geeft die Geest niet met mate maar met overvloed. Een volle overvloed aan deze Knecht des Heere. Johannes 3 vers 34. De stromen van de Geest die worden aan de Heere Jezus gegeven.
Als u de Heilige Geest nodig hebt, waar moet u dan zijn? Bij Christus. Het is de Heilige Geest die Christus en al Zijn weldaden deelachtig maakt. Als u verlegen bent om een bepaalde geestelijke gaven, waar dan zoeken? Bij Christus. Hij heeft het niet alleen ontvangen voor zichzelf maar ook om uit te delen. Zelfs aan een wederhorig kroost.
Hoe komt het dat we de gaven nog niet hebben ontvangen? Vanwege het ongeloof. Als de Vader het vanmiddag zegt: Ik heb het Mijn Zoon gegeven. Dan is het omdat wij Hem nog niet hebben aangenomen. Zult u erom bidden om zo vol te zijn van de Heilige Geest?
Het laatste kenmerk: het recht der heidenen bekend te maken. Daar heeft het Joodse volk zo mee geworsteld. Waarom is er zoveel onrecht? Waarom grijpt God niet in? Jesaja 40 vers 27. Klacht eerlijk door Israël geuit. En mijn recht gaat aan mijn God voorbij. Het Joodse volk schreeuwt het uit: O God, waar is Uw recht? Waarom moeten wij zo lijden onder het antisemitisme. Heere ziet u dan niet hoe wij moeten lijden onder dat onrecht?
Dan geeft de Heere Zelf het antwoord. De Knecht zal het recht herstellen. Sion zal door recht hersteld worden. Die ballingen naar recht zal herstellen. De Heere gaat de zonden niet op een slinkse manier wegnemen, niet op een achterbakse manier. Maar nu de Knecht komt, zal de Knecht zorgen voor het recht.
Het is gebeurd gemeente. De Heere Jezus stond daar voor de rechter Pontius Pilatus. Zodat wij nooit meer in dat recht komen. In Christus is er een verzoening. Vijf kenmerken van de Knecht van de Heere.
2. De komst van de Knecht
Hoe Zijn Knecht dat recht zal vervullen. Hij zal niet schreeuwen noch Zijn stem op de straten laten klinken. Wat betekent dat? Als de Heere Jezus komt naar deze wereld, komt Hij dan met veel bakaal? Zijn er dan duizenden mensen die komen op kraambezoek? Duizenden mensen die neerknielen voor de kribbe? Nee, de kinderen weten het wel. Een paar herders komen. Een paar sterrenkijkers uit het Oosten. Het Joodse volk laat het afweten. In stilte is Hij gekomen. Hij zal niet schreeuwen noch Zijn stem op de straten laten horen.
Ik zou haast zeggen: de Heere Jezus gaat geen reclame maken. Niet vol bombarie. Hij gaat niet schreeuwen. Hij laat zien dat Zijn Koninkrijk van deze wereld maar van boven. U weet als een prins geïnaugureerd wordt, dan komen belangrijke vertegenwoordigers bij zo’n kroning, bij een belangrijk land wordt het overal ter wereld worden uitgezonden.
Ik denk dat het echt zo is gegaan dat als de Heere Jezus daar soms liep in dorpjes, hadden de mensen niet eens door dat Hij daar liep. Als een Lam is Hij ter slachting geleid en als een schaap deed Hij Zijn mond niet open. Wat hebben die 71 mannen geschreeuwd, voor het Sanhedrin, toen zweeg Hij stil. Hij schreeuwde niet maar leed vooral. In de stilte.
Johannes 7. Hij ging in stilte naar het feest. In stilte de weg van de Knecht gegaan. Er staat een keer dat de discipelen niet mogen zeggen wie Hij is. Omdat dit geschreven is in Jesaja. De Heere Jezus komt in stilte. Als de Heilige Geest gaat werken in u en jou, dan is dat ook vast een werk in stilte. Verslagene die voor het Woord beeft. Is er in uw hart een verlangen naar het werk van de Heere geboren?
En als het er dan is, ga je dan meteen naar een televisie-uitzending? Ik geloof er niets van. Zoals de Heere Jezus door de wereld gaat, zo ook christenen. Bescheiden. Geen behoefte aan schreeuwen. Niet op een wereldse manier getuigen maar op een hele eenvoudige manier. Hier mogen wij van God getuigen. In de gesprekken, in de ontmoetingen. Niet door de kracht, noch door geweld, maar door Mijn Geest.
Gods werk is een werk in stilte. Wat mij nog nooit was opgevallen, maar mij opviel bij de voorbereiding, dat aan de straten het oordeel verbonden is. Jona in Ninevé: nog veertig dagen en het oordeel zal door te straten gaan.
Jesaja 11. Toorn ontstoken van de Heere over het goddeloze volk. Honderden doden zullen liggen in de straten van de stad. De stemverheffer op de straten betekent het oordeel aanzeggen. En wat staat hier? De stem van de Knecht zal Zijn stem niet in de straten laten horen. Niet om het oordeel te brengen. Ik ben gekomen om de wereld te behouden. Daarom zwijgt Hij als Hij door de straten gaat. De Heere brengt niet het oordeel maar de genade. Vanmiddag wordt niet de toorn van God verkondigd maar de liefde.
Hoe komt Hij nog meer? Rietplant. Een rietstaf. U weet allemaal dat een rietplant niet veel waarde heeft. Als die gebroken, geknakt is, dan kan die alleen maar weggegooid worden. Hier staat dat de Heere het riet zal laten breken. En om dat te bevestigen, gebruikt hij het beeld van de rokende vlaswiek.
Olielampjes. Lampenpit aansteken, in de vlaspit. Dan aansteken en zie je waar je moet lopen. Vlaspit. Als het laatste is uitgebrand, dan gaat die olie ervoor zorgen dat die olie gaat roken. Nog tien, twintig seconden en dan zal die lamp uitgaan. Dan verspreidt die olielamp meer rook dan licht. Op het punt om uit te gaan.
Er zijn uitleggers die zeggen dat riet verwijst naar de pen van de Joodse leraars die het overschreven. In de ballingschap nog even en dan de geschriften vernietigen. De laatste Jood gedood en dan niets meer van over. Nee, zegt de Heere. De Heere houdt het Joodse volk in stand. De lamp van het Joodse volk zal blijven branden. Gods Woord houdt stand in eeuwigheid. Dat is de uitleg die verschillende volgen.
Anderen leggen het uit over de rechter. Oude uitdrukking: over iemand de staf breken. Wanneer brak de rechter zijn staf? Bij het oordeel uitspreken. Hij moet ter oordeel gebracht worden. Het beeld om de recht tussen mensen herstellen. Nu helpe uw god, nu kan ik u niet meer helpen. Nu bent u ter dood veroordeeld, nu moet u sterven. Dat betekent de staf breken.
Komt de Heere Jezus nu vanmiddag tot u om het oordeel uit te spreken? Is Hij uit op uw eeuwige ondergang? Nee, zegt de Heere. Hij wil uw levenslamp laten branden. Hij verbreekt het rokende vlaswiek niet. Hij laat het recht in Hem verbroken worden. Paulus zegt het later dat Hij het recht bewerkt heeft. Jubel van het Evangelie.
Het is een troost van het Evangelie met name voor hen die worstelen met het geloof. Ik heb zo’n zwak geloof, zo’n aangevochten geloof. Psalm 146 zegt het zo mooi: wie in het stof lag neergebogen wordt door Hem weer opgericht. Hij richt de gebogene op. Hij komt om verbrokene van hart te genezen. Terwijl Zijn eigen lamp op Golgotha uitgaat, wil Hij dat licht blijft branden. Calvijn: soms is er maar een vonkje van geloof aanwezig, en juist daarvoor heeft de Heere Jezus oog. Zo komt de Knecht van de Heere tot ons.
3. De kracht van de Knecht
De kracht van de Knecht. Het is echt een tegenstelling met vers 3. De Knecht des Heere zal niet verdonkerd worden, niet verbroken worden. Hoe kan dat nu? Zojuist heeft u toch gezegd dat Zijn lamp wel uitgegaan is op het kruis, en Zijn lichaam gebroken is? Er staat een tijdsaanduiding bij. Totdat dat moment. Voor dat moment aan het kruis zal Hij niet verbroken worden. Zijn ure was nog niet aangebroken. Geen seconde te vroeg, geen seconde te laat.
Hoe vaak hebben de Farizeeën en Schriftgeleerden ervoor geprobeerd om Hem te doden? Zelfs de mensen in Nazareth waar Hij vandaan kwam. Ze werden woedend. Ze wilden Hem van de steilte afwerpen. Hij ging door het midden van hen. Hij laat zien dat Zijn ure nog niet gekomen is. Hij bezwijkt niet voor het moment dat het nodig is. Door Zijn kracht kon Hij het volhouden tot het einde toe.
Kruis verdragen, schande veracht, Hij zag op de vergelding van het loon. Op Gods kruis. Op dat punt. Omkeerpunt. Dan gaat de Vader de Herder slaan. In Gethsemane en met name op Golgotha. Hij tot zonde gemaakt. Die grote ruiling. Hij mijn zonden, ik Zijn heerlijkheid. Het recht wordt vastgemaakt. Voor wie is deze boodschap bestemd, dominee?
Het zou logisch zijn als we zeggen het Joodse volk. Zij zijn het uitverkoren volk. Zij zijn afgezonderd van de heidenen. Wat staat er in vers 4? Eilanden zullen naar Zijn leer wachten. Verste plekken van de aarde. Niet-Joden. Eilanden, de inwoners van Putten, die zullen op Zijn leer wachten. Wachten betekent uitzien, verlangen. Ik zal wachten op de God van mijn heil. Die vraag geef ik u mee: spreekt uw verlangen naar de Knecht van de Heere? Dat is een vreugdevolle boodschap als uw verlangen daar naar uitgaat.
Ik zal afronden met een voorbeeld. Een grote openluchtbijeenkomst. Er was geen god en duivel. Allemaal onzin. Luid en brutaal en onbeschaamd hij daar zijn verhaal te houden. Kinderen, toen kwam er plotseling zo’n oude vrouw naar voren en keek recht in zijn ogen en vroeg: meneer, bent u gelukkig? Heel verstoord keek hij haar aan. Bent u gelukkig? Ze was een christin. Voordat wij onze Bijbel weggooien, wil ik het eerst echt weten. Bent u gelukkig, dat we echt troost hebben.
Hij werd zenuwachtig. Begon te schudden. Hij was daar niet gekomen om over geluk te praten. Gelukkig wilden die andere mensen ook eerst het antwoord hebben. De man rende zo het podium af met zijn staart tussen de benen. Hij was niet gelukkig. De schreeuwende wereld met al zijn reclame maakt u niet gelukkig. De knecht des Heere die nou in alle stilte Zijn werk doet, maakt alle zondaren gelukkig, maakt u gelukkig. Als u naar deze leer mag uitzien en Hem mag verwachten voor uw zaligheid. Is de Heere Jezus al het grote geluk van uw leven geworden? Amen.
Zondag 29 november 2020, Eerste Adventszondag – Hersteld Hervormde Gemeente Putten – ds. W.J. van den Brink – Schriftlezing Jesaja 42 vers 1-16