In Psalm 2 wordt een spiegel voorgehouden: hoe is het gesteld met het verzet tegen de Gezalfde in ons hart? Rond de geboorte van Jezus was er gaat, bijvoorbeeld van koning Herodes en door de eeuwen heen hebben koningen en volken zich verzet tegen Gods Gezalfde en Gods volk. God houdt echter Woord; Hij komt terug om de wereld te richten in rechtmatigheid. Ook dat is Advent.
Psalm 1 en Psalm 2 horen bij elkaar. Ik heb alweer enige tijd geleden over Psalm 1 gepreekt. Psalm 1 is heel persoonlijk. Met wie trek je op? Waar trek je je aan op? De goddeloze, daar loopt het niet goed mee af. Psalm 2 gaat verder, naar de wereld. Breder. Niet onpersoonlijk. Dat zie je in de eerste verzen. Wie heeft de psalm geschreven? En waar gaat de psalm over? Er zijn aanwijzingen dat het David is die de psalm schreef. En wie is dat, die Gezalfde?
Het volk Israël, is dat de Gezalfde? Als je Hosea leest, dan kom je erachter dat zalving en Israël samenhangen. God gaat Zijn weg met Israël. Hij koestert Israël als Zijn Zoon. Je kunt ook denken aan David. God hield Zijn belofte. David, Zijn gezalfde. Of andere koningen? Hizkia. Er zitten meerdere lagen in de psalm.
Het is nu Adventstijd. Horen we Hem tevoren komen? De verlosser in een goddeloze wereld. Een wonderlijke rijkdom in de psalm. Je ziet verlossing in de wereld. Psalm 2 klinkt ook vandaag, 18 december 2022. Hoe zal ik U ontvangen? Er wordt nogal wat gezegd over de wereld. Meervoudige profetie in de psalm. Vandaag geeft de psalm veel mee.
Een tekst staat centraal: Dien de HEERE met vreze, verheug u met huiver. (1) Eerst denken we over complottheorieën. Gaat dat hierover? Is het u ook opgevallen dat de psalm begint met waarom? Waarom over die complotten. (2) We hebben het ook over Gods heerschappij. Dan zien we de Heere Jezus. (3) En we komen dan aan bij het dienen van de HEERE.
1.
Het gaat over complotten. Samenspannen. De volken bedenken wat zonder inhoud is. Tegen de HEERE en tegen de Gezalfde. Verzet tegen de Gezalfde. Wat gebeurde er in de tijd van de geboorte? Herodes, koning, was erg op zijn hoede. Vorsten spannen samen. Hij wilde die vorsten uit het oosten er ook bij. Goed om oog te krijgen voor dat verzet. Soms is het heel listig.
Bedenken wat zonder inhoud is. Zinloze bezigheid. Is dat ook niet herkenbaar? Dat we ons met afleiding bezighouden? Ons niet met de HEERE bezighouden.
Ze stellen zich op, staat. Waarom leg ik de nadruk erop? Als je je opstelt, in gelid, daar zit iets van orde in. Georganiseerd verzet. Tegen de Gezalfde. Afgelopen jaren ging het over complottheorieën. Hier gaat het over de Gezalfde.
Waarom toch, waarom dat verzet tegen de Gezalfde? Waarom die wereld die zich bezighoudt met zinloosheid? Waarom, even terugkijken, de weg van de goddelozen, de kring van de spotters? Als God de Soeverein van de Geschiedenis is… Die complottheorieën brengen ons snel van ons stuk. God houdt van de wereld, God heeft de wereld nodig? Wie weet waar we uitkomen? Wordt de wereld hier niet te negatief neergezet? Lees Psalm 2. Psalm 2 gaat over georganiseerd en openlijk verzet. We moeten ons eigen koninkrijk er invullen.
Niet alleen koningen ver weg. En toen. Maar ook in mijn hart. Zondeval in mijn hart. Bekijk de wereld van verzet eens heel dichtbij. Is vrijheid voor ons belangrijk en aantrekkelijk? Dat we de banden losscheuren? Niet onderdanig zijn aan gezag. Lang leve de autonomie. Zelfbeschikking. Baas in eigen leven. De echo van Genesis hoor je. Wat werd ingefluisterd? Op gelijke hoogte met God komen. 2022. Het oude verhaal is zo springlevend. Ongebondenheid en vrijheid.
Ik maak het concreet. Keuzes rondom het ongeboren leven. Sommigen kennen dat. Artsen die zomaar zeggen. Keuzes rondom het ongeboren leven. Wat zegt dat over de mensen, zonder God. Visie op relaties. Ingewikkeld hè. De wereld heeft daar buitengewone gedachten over. Wat staat er in Genesis? Vrijheid van christelijk onderwijs? Blijft er ruimte voor ‘Gods Woord zegt’. Zelfbeschikking over het levenseinde. Door ziekte of leeftijd kan het leven dan anders worden. Wat biedt een arts dan aan als euthanasie. Keuze voor abortus en euthanasie, wat zegt dat over de mens richting de Schepper.
Israël dan. Antisemitisme, wat zegt dat over de mens richting God en Israël? Wij hebben ermee te maken. Je kunt die vraag hebben, waarom, waarom toch?
Een ding weet ik wel, het is een oproep om wakker te worden. Dat is beter dan woke zijn. Met je eigen hart ermee bezig zijn. Zien op het verzet tegen de Gezalfde. Om ons heen en in ons hart. Waarom vraag is te beantwoorden door het wakker worden. Helder zien met welke God we te maken hebben. God zal een besluit bekend maken. Het gaat Hem om recht en gerechtigheid. In Hebreeën staat: U hebt gerechtigheid lief. Daarom heeft Uw God U gezalfd. Keuze van verlossing. De hele lijn, David en Bethlehem. Dat is Advent. Psalm 2 is meerlaags. Weerstand om ons heen moet ons wakker roepen om de Gezalfde te zien. Hij komt om te richten en te redden.
Wakker zijn. Je kunt dat praktisch maken. In de krant of op je tablet. Wat lees ik nu? Wat betekent dit? Wakker worden. Wees bewust.
2.
Als het God niet uit de hand loopt, wat hebben we dan nodig. Gods heerschappij! Genesis, Psalmen, Openbaring. Psalm 2 vers 4 en verder lees ik.
Indrukwekkend, om meerdere redenen. We krijgen een inkijkje in de hemel. Hoe gaat God om met degenen die Hem afwijzen? God lacht de tegenstander uit. Hij wordt niet bang, nerveus. Maar over wakker worden gesproken, die lach brengt contrast uit. Hoe vinden we die lach terug. Kijk eens naar de manier waarop de Heiland geboren wordt! Daar zit iets van een lach in. Cynisch. Een paleis, prinselijke bejegening, satijnen jurkjes? Nee. Een stal. Een nederige bak. De weg van het kruis. Bethlehem, stad van David. Daar zit iets in van een lach. En ondanks de doffe ellende van Herodes. Uit Egypte heb Ik Mijn Zoon geroepen. De vijanden uit Psalm 2 hebben het nakijken. God lacht hen uit. Het Koningskind regeert.
Hoe je twijfelt, hoe alles ook beweegt om je heen. Het loopt Hem niet uit de hand. Hij lacht de vijand uit. Toch: Gezalfde. Nochtans. Het nochtans van Habbakuk. Het kwaad en kwade kan zich roeren. Door Herodes gedaan: gruwelijke misdaad. Zondeval. Ellende. God gaat Zijn weg. Word wakker en zie het. Het loopt Hem niet uit de hand. Oorlog, corona, energiecrisis, christenvervolging (ver weg, maar ook dichtbij), antisemitisme. De overwinning ligt in handen van de Gezalfde.
Ik lees Hebreeën 1 vers 3. Hij die de afstraling van de heerlijkheid is, heeft alle macht. Hij draagt alles door Zijn Woord. Hij heeft zich gezet aan de rechterhand van God in de majesteit van de hemelen. Het Koningskind. Dat zien we in Psalm 2 ook. Koningschap, heerschappij. Het is vervuld!
We horen ook, nadat Hij de reiniging van onze zonden tot stand heeft gebracht. Dat is Pasen. Kerst is Pasen. Hij kwam om voor ons te sterven. Psalm 2 is troostrijk. Ik ben niet beter dan deze, denk je, je voelt je uitgelachen door God. Die in de hemel woont, zal lachen. Ik heb Mijn Koning toch gezalfd. Bij Hem moeten we zijn bij wat er ook gebeurd. Dat je je mag weten als bezit van de HEERE. Dat je niet het verkeerde doet.
Hij zal Zijn tegenstanders verpletteren. Hij zal het georganiseerde verzet breken. In Advent mogen we uitkijken naar de verlossing. De koningen die dat doen (koning ook in ons eigen hart!) vinden we terug in Openbaring. Die zullen ten onder gaan. Het loopt God niet uit de hand. Het komt uit waar Hij wil. Dit geeft troost voor in je eigen leven het hart. In lijden en moeite.
Word wakker, zie het, erken het contrast, hoor de lach. En dien de HEERE.
3.
Ik lees vanaf vers 10. Nu dan! Handel verstandig. Kom op. Als je wakker bent. Handel verstandig. Laat u onderwijzen, rechters van de aarde. Het is een oproep om je te bekeren. Kus de Zoon. Welzalig allen die tot Hem de toevlucht nemen.
Het is Adventstijd. We mogen verwachten. Een oproep om te dienen. Om verstandig te zijn. Zie het verzet in de wereld en in je eigen hart. Niet zomaar een kind. Een lijdenskind. Hij ging de weg voor ons. Het kwam uit, wat voorspeld was. Dien de HEERE.
Wat is dat, dienen? Dat is overgave van de eigen wil. Verstandig zijn. Gehoorzaam, luisteren. Dienen is ook gehoorzamen. Er zit iets van relatie in. Horen, gehoorzaam zijn zoals een kind een vader gehoorzaam is. Met respect. Niet met bangheid. Dienen betekent voor mij ook niet bezig zijn met wat zonder inhoud is. Leegte opvullen met niets. Daar wijst de Psalm ons op. Bedenk de dingen van boven. Met je hele leven waarop gericht zijn. Beter is om binnen de banden van de liefde te blijven, de banden waar de koningen uit willen. Dat is een veilig thuis, die banden van God.
Hoe kan het dienen concreet worden? Ik heb het over eredienst. Vaak gaat het over het aanbidden, zingen, neerbuigen, vrees, huiver. Dat heeft met onze houding te maken. Hoe kom je naar de eredienst? Deze dienst is van de HEERE; hoe gedraag je je dan hier?
Er zijn meer praktische zaken die ik mee kan geven. Liefhebben. De HEERE liefhebben. Kus de Zoon. In de sfeer van het OT zit daar respect in. Liefdevol en respect. De judaskus was disrespectvol. Liefdevol en respectvol, richting God en de naaste. Dat spiegelt en werkt iets uit. Heel concreet maakt Jezus dat: als Ik in de gevangenis zat, bezocht je mij. Als ik ziek was, bezocht je mij. Hoe gaan we met onze naasten om, ook in deze kersttijd? Hoe vieren we kerst?
Dien de HEERE. Kijk om naar je naaste. Ik kom op die liefde. Als je verliefd bent, je schrijft elkaar een brief, je stuurt elkaar een appje. Wij krijgen de Bijbel. Kan je het in je hart krijgen, zo’n liefdesbrief? En dan alleen kijken wat je past? Nee. Helemaal het Woord lezen en tot je nemen.
Ik ga naar een afronding. Ik lees het begin van Psalm 1. Welzalig de man die niet wandelt op de weg van de goddelozen. Maar… Die zijn vreugde vindt in de wet van de HEERE. En dan het einde van Psalm 2: welzalig die tot Hem de toevlucht nemen. Er is maar een adres. De vraag aan u en mij is, waar vinden we ons terug in dit gedeelte? Waar zoek ik raad? Niet samenspannen alstublieft. Geen judaskus. Bekeer je. Roep je Heere aan! Hij hoort je stem. Geef het praktisch vorm, verheug u. Gebiedende wijs. Niet als je eens een keer tijd hebt. Maar, nee, dien de HEERE met vreze. We moeten ons houden aan door wat gehoord is. Houd vol. Zoek de toevlucht tot de HEERE. Psalm 2 blijft ook profetisch. Jezus komt terug. Hoe zal ik U ontmoeten? Als Hij weer komt op de wolken! Heb je Mij gediend? Welzalig allen die tot Hem de toevlucht. Daarom: Kom, Heere Jezus, ja kom!
Amen.
Hervormde Gemeente Reeuwijk, Dorpskerk, zondag 18 december 2022, 9.30 uur. Schriftlezing Psalm 2, Hebreeën 1: 1-2: 1.