In de Bijbel gebruikt God beelden om uit te drukken wie Hij is en wie Hij voor ons wil zijn: brood, vlees, wijn, water. In deze beelden zit een voedingsaspect. Deze beelden zijn veel meer dan symboliek; ze wijzen heen naar Jezus Christus. Hij kwam om Zijn lichaam en leven te geven voor zondaren – omdat God de wereld lief heeft! Van de wonderbare spijziging leren we dat we bij God mogen brengen wat ons kwetsbaar maakt, dat Hij dat wil zegenen en gebruiken en dat we ingeschakeld worden om uit te delen.
Gods Beeldtaal
Geliefde gemeente van Christus, ik heb brood meegenomen. En sardientjes. Zal het zo zijn gegaan? Een gezinspakketje. Het blijft verwonderlijk. Een klein pakketje. Een lunchpakketje. Een jongetje kwam het brengen. Klein en kwetsbaar. Wat kan daarmee gebeuren?
Deze morgen is een bijzondere ervaring. Op de agenda stond: avondmaal. Heilig avondmaal. Sacrament. Maar de tafel straat er niet. Er staan lege stoelen. We zien een leeg bord en een lege beker. Naast een opengeslagen bijbel. Dit is vanwege het Coronavirus. Met pijn in het hart is deze beslissing genomen. Wat kan je het missen! Een wonderlijk gebeuren bij die tafel.
Een periode van vasten? Om te beseffen wat we missen. Als een woestijnreis. Er was geen eten. Denk eens na: wie heeft het? Jezus kwam naar de wereld. Zie het ook als een periode van vasten.
Vanmorgen wil ik het hebben over die wonderlijke spijziging. Avondmaal is ook wonderlijk. Woorden en beelden worden gebruikt, je vraagt je af: waar komt het vandaan? In de bijbel gaat het vaak over voeding, vlees, brood. God maakt gebruik van beeldtaal. Niet zomaar een verhaaltje. Niet kleurrijke perspectieven, maak er maar wat van. Nee het is niet zomaar wat. Avondmaal is niet zomaar een stukje brood. We geloven dat Christus present is. Beeldtaal is heel fundamenteel en diep. Ik kan me voorstellen dat uitleg erbij nodig is.
Mattheus 6:25, wees niet bezorgd over uw leven. Die tekst wordt ingeleid door de tekst ervoor. Daarvoor gaat het over een keuze. Jezus zegt: je kunt twee heren dienen. Maar dat werkt niet. Welke heer ga je dienen? Vers 33: zoek eerst het koninkrijk van God en al het andere zal je gegeven worden. Eerst Jezus en Zijn Koninkrijk. Zegt Jezus dat niet gemakkelijk over niet bezorgd zijn (over eten, kleding)? Jezus kan het vertellen. Hij zelf wist van honger en dorst. Mij dorst. Hoe ging Hij? Gekleed? Nee. Dat was Hem aangedaan. Hij werd misbruikt. Aan den lijve heeft Hij het ondervonden. Hij werd zelf verbroken voor ons. Jezus zelf is het brood waar we van moeten leven.
Ik ga de beeldtaal ontrafelen en weer bij elkaar brengen. De Bijbelgedeelten staan vol van die woorden.
Het woord. Johannes 1. In het begin was het Woord. Het Woord was God. God en Woord is hetzelfde. Alle dingen zijn door het Woord gemaakt. Die teksten moet je een paar keer lezen. Het Woord is niet zomaar een woord. Hier schrijven we het met een hoofdletter. Het Woord wordt massa? Geloof je dat? Natuurkundigen zullen zeggen: kan niet. Veel proefjes gedaan, maar dit kan niet.
Vers 14: het Woord is vlees geworden. Vlees geworden. Dat grote van de schepping wordt klein. Het heeft onder ons gewoond. Wij hebben Zijn heerlijkheid gezien. Johannes wijst naar de Heere Jezus. Het grote Woord dat de wereld heeft gemaakt. Hij is geworden tot een mens, tussen ons in. Laat dat maar eens binnen komen. Dat is Gods Woord. Onvoorstelbaar.
In den beginne. Duisternis. God sprak. Er was licht. Verlossend. God zag een volk in nood – Israël. Hij sprak – tien plagen, tien tekenen. Hij bevrijdde door Zijn Woord. Door de profeten sprak Hij. Hij redde ze keer op keer. En dan, pats, de engel tot Maria. Het Woord wordt materie. Maria zwanger. Midden in de tijd! Jezus Christus, een mens van vlees en bloed.
Johannes 6 gaat verder. Buitengewoon wonderlijk. Het Brood is gekomen. Dat beeld komt al uit het Oude Testament. Manna uit de hemel. Maar er wordt iets over gezegd. Manna kwam uit de hemel. Wees er dankbaar voor. Maar een mens komt wel te sterven. Jezus zegt dan: ik ben het Brood, wie van Mij eet, die zal niet sterven. Wie naar Mij luistert. Wie dat Woord weet op te pakken. Wat een beeldtaal! Het is niet alleen symboliek. Niet alleen als een werkstuk zien, mooi gecomponeerd. Het is machtiger dan dat. Het goddelijke Woord! Dat proef je erin door.
Hij werd onze Verlosser. Een verlossend Woord. Dat aan de hand van beeldtaal: woord en brood. Kent u het verhaal van die Samaritaanse vrouw? Gaat over dorst hebben, water drinken. Maar water drinken is niet alles. Als je Mij ziet als levend water, zul je niet verloren gaan. Zie de wijnstok! Wie is de wijnstok? Ruime beeldtaal! Brood, water, wijn. Zo kunnen we nog wel doorgaan. Jezus doet dat bewust. Proberen om nu concreet maken. Wat kan ik eruit leren?
Het is geen lege symboliek. Je ziet het grote Woord van God zie je door beeld van vlees en brood, dichterbij Jezus komen. Je ziet Hem aan het kruis. Zijn leven wordt verbroken. Die richting moeten we aanhouden. Deze taal wijst op Jezus. Hij wil er wel iets mee. God wil in dat goddelijke Woord duidelijk maken dat Hij mens wilde worden. We doen straks voorbede. Vraag gerust voorbede! Mensen die kwetsbaar zijn – voor ziekte of zonde. Iets in je gedachten, verkeerde gedachten. Een mens is kwetsbaar. Wat doet God? Het woord wordt vlees. Incarnatie. Hij kiest ervoor om mens te worden. Wij weten hoe kwetsbaar dat is. Gods Woord komt kwetsbaar tussen mensen te zitten en te staan. Mee te bewegen, naast te lopen, je begrijpend aan te kijken. Jezus begrijpt wat een mens kan meemaken. Gods Woord in Zijn almacht is zo goed, genadig en lief. Dat almachtige komt kwetsbaar tussen mensen. Daar kan je toch bijna niet bij! Het had toch ook anders gekund: een streep door de wereld. Opnieuw beginnen. Maar dat doet Hij niet. Hij komt tussen ons! Hij heeft de mensen lief die Hij heeft gemaakt. Hij houdt van deze wereld. Hij wil er geen streep door zetten. Hij wil met deze schepping op dit moment verder!
Ik ben het vlees en het brood dat verbroken moet worden. Daar zit het voedingsaspect in. Luister naar Mijn woorden als voeding. Hij deelt Zichzelf uit. Dat we het woord binnen krijgen als voeding. Je gaat misschien proeven dat het Woord aandacht heeft voor u en mij. Honger en dorst naar gerechtigheid en vergeving. Wij weten toch wel wat we nodig hebben? Kan je ernaar verlangen om avondmaal te vieren!
Nu die wonderbare spijziging. Delen van zo’n boodschap is vermenigvuldigen. Ja, de mensen worden gevoed. Jezus is ook diaken. Hij zorgt voor voeding. Heel beeldend ook weer hier. En Hij sluit aan bij het leven, Hij weet dat ze honger hebben.
Een jongetje. Een lunchpakketje. Niet meer als dat. Hoe moet dat zijn overgekomen bij de discipelen? Dit is het. Ze brengen het wel. Meer hebben we niet. Wees maar dankbaar voor het lunchpakketje.
Wat gebeurt er dan? Mattheus 14:17. Breng ze hier bij Mij. Je hebt niet veel. Dit is het. Jezus zegt: breng het bij Mij. Het Woord dat tussen ons in loopt – Hij zegt breng je ziekte, tekort en zonde bij Mij. En dan zegent Hij het. En dan? Hij gaf de broden aan de discipelen en de discipelen gaven ze aan de menigte. Kom met het kwetsbare bij de Heere. Imperatief! Een opdracht: breng! Dank en zegen. En dan geeft Hij terug. De discipelen mogen het eerste voordeel maar ook uitdelen. Alsof Jezus zegt: Ikzelf doe dit. Mijzelf mag je straks ook uitdelen. Ik ga straks aan het kruis. Tot verzoening van al onze zonden. Al je Hem niet kunt delen kan je Hem toch ook niet toeeigenen?
Wat gebeurt er dan? Een wonderbare spijziging. Ze houden over. 12 maanden. Ontzaglijk veel. Het gaat toch duizelen. 12 is het volk Israël. Maar nog meer. Jeruzalem, Judea, Samaria, einden van de wereld. Boodschap van uitdelen. Er is ruim voldoende. De Heere is nog steeds genadig.
Nog terug naar die beeldtaal. Jezus wil er iets mee aangeven. Het heeft iets goddelijks, sacramenteels, heilig. Wij hebben een zoekopdracht. Oppassen om zweverig te worden. Geef ons heden ons dagelijks brood. Ons, dat is, om je heen kijken. Diakonie: kunnen ze verder, hebben ze genoeg middelen. Mag U zelf mee rond gaan, Jezus? Brood en voeding, dat we dat oppakken. Zie dit nog maar even: een lunchpakketje. Het is onmogelijk, denk je. Mensonmogelijk, Godsonmogelijk. Missionair werk? Onmogelijk! Ik heb maar dit.
Maar Jezus is Gods Woord. Hij kwam in enkelvoud. Hier 5.000 mannen. Een enkel mens in kwetsbaarheid. In enkelvoud. Maar het is wel Gods Woord! Dus niet bang zijn: wat kan ik ermee? Wat heb ik? Een penningske van de weduwe, breng het bij de Heere. Ik breng het bij U! Wilt U er een wonder mee doen? Probeer de beeldtaal te vatten, dat het over Jezus gaat. Wil je Mij mee uitdelen naar de mensen om je heen? Je mag als een van de eersten dan delen in de opbrengst. Ga dan heen in deze opdracht.
Amen.
O God die stierf onschuldig,
geoogst als wijn en brood,
Gij hebt vermenigvuldigd
ons leven met uw dood.
Op wonderbare wijze
zegent Gij ons bestaan.
Gij spijst, Gij zijt de spijze,
wij zitten met U aan.
Hervormde Gemeente Reeuwijk, Ichthuskerk, zondag 28 juni 2020, 9:30 uur. Aangepaste dienst i.v.m. maatregelen coronavirus (w.o. geen samenzang). Schriftlezingen: Mattheus 14: 13-21, Johannes 1: 1-4 en 1:14 & Johannes 6: 47-51.