Nog voor Zijn lijden en sterven belooft Jezus Zijn discipelen niet alleen te zullen laten na de Hemelvaart. Hij zal de Parakleet (Trooster, de erbij geroepene) zenden. Zonder de Geest kunnen we niet leven en kan de Kerk niet functioneren. Jezus’ testament bestaat uit vrede; echte vrede met God die de wereld niet en nooit kan bieden.

Wezenzondag: Ik laat jullie niet alleen

Wezenzondag. Dit gedeelte lezen we vaak tussen Hemelvaart en Pinksteren. Hij geeft een belofte. Als ik hier rond kijk, denk ik dat het woord wees niet onbekend is. Je eigen vader of moeder die je had. Gevoel van verweesd te zijn. Mag deze verkondiging vrede en troost schenken.

Hemelvaart. We lezen een gedeelte wat voor de Hemelvaart zit. Met de Hemelvaart waren de discipelen blijmoedig. Hoezo een Trooster dan? Jezus weet meer. De Trooster is nodig. Je kunt niet zonder. Jezus kijkt vooruit. Hij weet dat ze zullen weglopen. Niemand kon de weg met Hem gaan. En dan de tekst: Ik zal u niet als wezen achterlaten, Ik kom bij u terug. Het eerste aspect gaat over de parakleet, het Griekse woord dat wordt gebruikt. Wie en wat is dat? En het tweede: wat houdt die belofte in (vers 27)

1.

Eerst over de Parakleet. Je zult een Trooster krijgen. Je hebt die nodig. Vijf keer komt het woord voor, bij Johannes. Para: naast, erbij. Kletos: roepen, uitroepen. Erbij roepen. De erbij geroepene. Johannes heeft het over die Ander die Jezus zal sturen. Die is nodig. Hoe vertaal je dat verder, zo’n woord? Ik wil het in zijn rijkdom laten zien. Een Helper. Dat wat je niet alleen kunt. Een Aanmoediger. Om je te stimuleren. Met Zijn hulp en wijsheid. Een Advocaat die voor je belang opkomt als je niet meer voor jezelf op kunt komen. Een Getuige. Iets te vertellen waar je voor staat, als je zelf de woorden niet hebt. Een Rechter, om uitspraak te doen. Een Trooster (zoals in onze vertaling). Belangenbehartiger. Als je er zelf niet meer bij kunt, als je alleen en teneergeslagen bent. Misschien komt er nog een ander woord bij je op?

Waarom koos Johannes dit woord? En niet het meer bekende: Heilige Geest, pneuna? Waarom? De erbij geroepene. Zonder verder in te vullen. Misschien moeten we niet afbakenen met een vertaling. Voorzichtig blijven. Johannes wil aanreiken: dit is zo rijk. Dit is niet te vatten in een woord. Hij komt van God. Van Jezus de Zoon uit. Zoals we in de belijdenis zeggen.

Hij komt in de wereld. Net als Jezus zelf. Klinkt dat logisch? Nee. Dit is een wonder. Aan wie wordt Hij gegeven? Aan hen die de Zoon hebben aangenomen en Hem hebben liefgehad en Zijn geboden hebben onderhouden. Misschien legde u de link, als we de link leggen naar Exodus 20: die barmhartigheid doet aan duizenden die mijn geboden in acht nemen en liefhebben. Hier ook die verbondenheid met die geboden. Die mensen weten dat. Ik moet het van die Parakleet hebben. De wereld heeft geen idee. Blind en doof. Ook voor deze Geest. Geen idee. Het zal wel. Dat is vandaag precies hetzelfde. Niets nieuws onder de zon.

Deze Parakleet zal na een korte tijd komen. Jezus moet hier nog door angst en duisternis naar het kruis. De discipelen zijn verweesd. De belofte zal komen. Als Hij naar de hemel is, Jezus, dan komt de Geest. De belofte rust op het voltooide werk. Hij komt niet voor even. Hij blijft! Dat woord komt ook een paar keer terug. Bij hen blijven… Hij zal inwoning maken… De woorden die Johannes kiest, klinken relationeel. Niet alleen individueel, ook bedoeld voor de discipelen als geheel. De kerkelijke gemeenschap. Zonder de Geest is er geen gemeenschap. Het is nodig om inwoning te maken in die verzameling van mensen. Parakleet. Mooi om te ontdekken: er zijn geen beperkende woorden te ontdekken voor Zijn werk. Daarom roepen we altijd de Heere door Zijn Geest aan of Hij erbij wil zijn in bidden, danken, zingen, horen.

De Trooster heeft bediening in deze wereld. Zoals Jezus dat ook had. De discipelen krijgen ook een taak. Het loopt de Heere niet uit de hand. Hij blijft erbij. Gelukkig maar. Hoe gaat het met deze kerk? Kerkscheuringen die er zomaar zijn? Vanmorgen las ik bij de NOS (dat doe ik altijd voor de dienst, met het oog op de voorbede): Nieuwsuur bericht over de vrouw in het ambt in de CGK. Wat een karikatuur. Ook op deze morgen. Wat zijn we dan dankbaar dat het Zijn kerk is. Juist tussen Hemelvaart en Pinksteren dit lezen. Te mogen weten: God laat Zijn kerk niet los. De Parakleet blijft. Help elkaar daar oog voor te hebben.

Zijn Woord in acht nemen… God met mensen. Het loopt Hem niet uit de hand. We zullen bij Hem intrek nemen. Hoe nadrukkelijk erbij is dat! God de Vader en de Zoon, door de Geest, aanwezig en inwezig. De discipelen zullen nooit echt wezen zijn. Van die nabijheid mag je veel verwachten.

De Geest van de waarheid is Hij. De wereld kan Hem niet ontvangen. Bij God is geen onduidelijkheid. Het wordt onthuld. Hij neemt bij de hand. Hij laat zien waar het werkelijk om gaat. Hij geeft inzicht in de goede en verkeerde weg. Om je op het goede pad te houden. De Geest zal in alles leiden. En in herinnering brengen wat Ik gezegd heb. Kom mijn ongeloof tegemoet. Maar ook mijn vergetelheid. Als ik me niet herinner. Er zijn zoveel gedachten die ook interessant zijn… Breng mij ook mij in herinnering waar het om moet gaan.

De waarschuwing zit er ook in. De Geest spreekt niet anders dan wat Jezus zei. Hij komt niet iets anders of nieuws vertellen. Nee. Het is aan elkaar verbonden. De Geest komt om u in herinnering te brengen. Om te onderwijzen. Zoals Jezus bij de Emmaüsgangers deed. Hij begon bij Mozes, de thorah, tot het nieuwe testament. Geen nieuwe bijbel. Niet anders. Niet: het is nu 2022 dus het is anders. Nee. De Scheppingsorde en het Woord van God! De waarschuwing is dat er veel geluiden op me afkomen. Vanuit theologische wereld om dingen anders te zien. Ik denk iedere keer: Jezus belooft de Geest om in herinnering te brengen. Laat uw hart niet in beroering brengen. Laat je niet meenemen in geestelijke ervaringen. God openbaart zich niet anders dan in de Bijbel. Help elkaar om het woord te begrijpen. Hij blijft bij Zijn Kerk. Blijven wij daarbij?

2.

Wat houdt die belofte in? We komen woorden tekort. Ik concentreer me op het woord vrede. Sjalom. Mijn vrede geef Ik u. Vrede van een hele andere orde. Erfenis. Zijn laatste wil, testament. Vrede. Dat wil Ik jullie bieden.

Wat heeft Jezus verder te bieden? Geen onroerend goed, geen bankrekening. Hij heeft een mantel. Of wordt dit ook verloot onder de soldaten? Goud en zilver heb ik niet, maar wat ik heb, geef ik U! Dat is een kinderliedje. Wat heeft Jezus? Een rijke erfenis voor Zijn volgelingen. Volg Hem. Dan kom je bij die vrede uit. Het is geen gewone vrede.

De wereld kan die vrede niet geven. De wereld kent de Geest ook niet. De vrede van de wereld is tijdelijk en voorlopig. Stiekem vraag je je wel eens af, is die vrede van de wereld wel zo vredig? Zo vaak onwaar en vals. De vrede van Jezus gaat daar zover boven uit. Die is van een totaal andere orde. Waarom zo rijk en waardevol?

Ik ga even terug naar Hemelvaart. Probeer je te verplaatsen in de discipelen. Ze zien Jezus gaan. Handen met gaten. Het licht kon er als het ware door heen stromen. Niet de spijkers of het hout meer. Wel herinnering aan de pijn. Verzoening te doen voor mensen. Vrede en verzoening. Om verder te kunnen en te mogen. Kun je erbij? Je bent verwaarloosd geworden door de zonde. Jezus zegt: je kunt het niet uit jezelf. Je hebt de Geest nodig. Hij neemt leiding in je leven. Bij het avondmaal ook: gedenk en geloof! Herinnering, onderwijs. Gedenken en geloven. Geloofsgenoten.

Ik noem een tekst van Paulus: wij dan gerechtvaardigd uit het geloof hebben vrede bij God door onze Heere Jezus Christus (Romeinen 5). Vrede! Dat staat als een huis. Vanwege de belofte. Ik kom weer naar u toe. U zult Mij zien. U zult leven.

Een rijke erfenis. De Geest komt als Parakleet. Je blijft niet alleen achter. De oproep is: hoe is het met de vrede in je hart? Waar zoek je het? Zoek je vrede? Heb je de belofte gehoord? Zie je dat iemand met gaten naar de hemel gaat? De vrede hier op aarde is niet volkomen. Het gaat niet werken hier. Het is tijdelijk. De grondlaag van de hemel ontbreekt. Ik moet zelf de vrede maken?! Als ik dat mis, dan… Dan komt die bevreesdheid. Dan zit je op het verkeerde spoor. Ga niet alleen door het leven, die last is te zwaar. Hij geeft vrede door Zijn Geest. Daar moeten we ons naar uitstrekken. De wereld kan het niet ontvangen en geven. Dan kom je in onvrede uit, dat is echt verweesdheid. Als je vrede met God hebt, is die oorlog met Hem voorbij, dan is er echte vrede.

Er is ook troost. Dat zit ook in dat woord Parakleet. Er zijn dingen die verdriet doen. Contact met ouders, familie. Je kunt je ook wel eens verlaten voelen.

Er is geen voorwaardelijke wapenstilstand. Hij heeft alles voldaan. Jezus kent de discipelen. Toen nog twaalf. Hij kent ze allemaal. Laat je hart niet in beroering raken. Je moet blij zijn dat Ik naar de hemel ga. Om woning te maken. Om de Geest te zenden. De Parakleet. Ik zal je niet alleen laten. Ik kom terug. Wees blij dat Ik het zo gedaan heb. Zijn vrede gaat mee. Hij onderwijst ons. We mogen het ontvangen. Waar ga je het zoeken? Richt je op Hem. Zie het lege kruis. Zie Hem gaan naar de hemel maar zie ook het lege kruis. Hij heeft alles gedaan.

Heb Hem lief. Hoe kan je Hem liefhebben? Door zijn geboden te houden. Wie Mij liefheeft, hem zal de Vader liefhebben. God liefhebben en de naaste. Neem de geboden er eens bij. Niet wettisch. Niet als verdienerij. Maar iemand die alles voor je over heeft. Maak goede keuzes. Daar is die hand van de Heere. Kom naar Mij. Ik wil je oprichten. Die vrede. Zo mag je verder. Die vrede wil je toch niet missen? Dienen en danken, samen, als gemeente. Sta op, laten we van hier gaan. Samen op weg. Gaan in Zijn vrede. Niet in de vrede van de wereld. Met en dichtbij Hem. Niet bevreesd zijn voor de wereld. Het loopt de Heere niet uit de hand. Hij geeft echte vrede, een rijke erfenis aan Zijn volgelingen.

Amen.

Hervormde Gemeente Reeuwijk, Dorpskerk, zondag 29 mei 2022, 9.30 uur. Schriftlezing Johannes 14:15-31.