God heeft Zijn Naam bekendgemaakt. Hij is betrokken op de mensheid. In Christus is Hij zelfs mens geworden. God is de gans Andere, daarom hebben wij ontzag en eerbied voor Hem en het uitspreken van Zijn Naam op te brengen. Uw Naam worde geheiligd.

Uw Naam worde geheiligd

Geliefde gemeente, vanavond gaat het over ‘Uw Naam worde geheiligd’. De eerste bede. Een leerdienst. Hoe vaak gebruikt u het woord ‘heilig’? Misschien de Roomsen vaker. Of in de zin van ‘heilig boontje’. Het werkwoord: heiligen? Hoe doen of kunnen we dat? Heeft alles te maken met de Heere Jezus.

We lazen niet voor niets Johannes 17. Bijzonder dat we worden meegenomen in dat gebed. Vers 6: Ik heb Uw Naam geopenbaard. Aan de mensen die U aan Mij hebt gegeven. Ik heb Uw Naam bekendgemaakt (vers 26). Opdat Uw liefde in hen is. Die grote, heilige Naam. Daar is het Jezus om te doen. Om bekend te maken aan de mensen.

Ik wil stilstaan bij drie dingen:

  1. De Naam van God. Daar wil ik bij stilstaan. Het zal beperkt en waarschijnlijk ook tekort zijn; hoe zullen wij uitdrukken wie God is?
  2. De bede zelf. Uw Naam worde geheiligd.
  3. De vraag: hoe mogen we dat nou doen?

Als we vraag en antwoord 122 erbij nemen, worden ons een paar hulpmiddelen aangereikt. Het gaat over het heiligen, roemen, prijzen van die Naam. Het gaat over de wijsheid, almacht en goedheid van die Naam. Gerechtigheid, barmhartigheid. Je hoort er van alles in terug. Liefde. Ook oordeel. Dit wordt wel eens Gods volmaaktheden genoemd. Het wie en het wat. Wie. De Naam. Je kunt er naar tasten. Salomo zegt in 1 Koningen 5: ik ben van plan voor de Naam van God een huis te bouwen. Die Naam. Geef die Naam de eer die Hem toekomt. Salomo mag het huis voor die Naam bouwen.

We gaan terug naar Exodus. We lazen dat. Je mag daarvan onder de indruk maken. God maakt zich bekend aan Mozes. Met en door Zijn Naam. Je voelt het als heilige grond. Je kunt er zomaar naast zitten. Je komt er niet zomaar. God ontmoet Mozes en wijst op Zichzelf. Ik ben, dat zie je steeds terugkomen. Ik ben de God van uw vader. De namen worden genoemd: Abraham, Izak, Jacob. Dat hoor je vaak in de Bijbel. Ik ben. En op het einde van het gedeelte zie je dat ook terugkomen. De God die de Ik ben is, die mag je verkondigen.

Vers 15 van Exodus 15: Zijn Naam is voor eeuwig Zijn Naam. Van generatie op generatie. Ik ben ook de God van uw vader. Dat zegt God tegen Mozes. Een Leviet. Zoon van Amram. Ik weet waar jij vandaan komt. Ik ben die Ik ben. Wie is het? De Ik ben.

Valt er meer van te zeggen? Ja, gelukkig. Dat tussenstuk van Exodus: Hij laat zie hoe Hij is. Hij laat zien dat Hij gezien en gehoord heeft met die generaties in Egypte. De pijn, moeite, verdriet. Hij heeft ze gehoord. Hij denkt aan Zijn verbond. God laat zich zien aan Mozes. Hij weet met welke God hij te maken heeft. Het wie en wat wordt uit de doeken gedaan. Al vroeg in de Bijbel. Woorden om iets aan ons functioneel bekend te maken. God laat zich kennen. Wie is de mens dat U hem kent?!

In het antwoord van 122 zie je dat terugkomen: almacht, wijsheid, goedheid, waarheid. Zo is die Naam.

Als ik van Exodus naar Johannes ga, kom je uit bij de Heere Jezus. Hij kwam dichtbij, als mens. Zonder zonde. Wel helemaal mens. Al wat ik nodig heb, hebt Gij mij gegeven. In Jezus gegeven. Die grote Naam werd mens. Jezus wijst ook naar Zijn Vader. Uw Naam worde geheiligd.

2.

De bede zelf. In hedendaags taalgebruik misschien verkeerd gebruikt: bewonderen. Je ziet een idool. Er is niets boven. Je voelt soms aan, diegene die je geweldig en fantastisch vindt, daar zijn woorden tekort voor.

Kunnen wij God in woorden vatten? Hij is nog meer! Meer dan bewonderen. Onaantastbaar, onschendbaar. Weet u, in onze democratie hebben we ook onschendbaarheid. Ben je dan ook heilig? Nee denk ik. Misschien helpt onderscheid tussen eeuwige en schepping. Heilige als iets wat boven schepping en boven het onze uit gaat. Heeft te maken met het eeuwige.

Wanneer heiligen we dan Gods naam. Waar komt dat voor? Ik probeer het praktisch te maken.

  1. Als wij Gods Naam niet zomaar uitspreken. Nooit dan alleen met eerbied en ontzag. Dat gaat in tegen versimpeld gebruik. Niet al te vlug. Niet onachtzaam. Geen stopwoord. Gods Naam is heilige grond. Je spreekt de naam uit met zorg. Hier in dit gebedshuis. Maar ook onderweg en thuis. In je werkomgeving. Waar dan ook. Je kunt zeggen, dat kan de omgang met de Heere in de weg staan? De Heere geeft zelf het gebed mee. God de Vader tutoyeren (sommigen doen dat)? Ik ben daar niet zo van. We hebben het over de gans Andere. Respect en ontzag.
  2. We moeten weten waar we het over hebben. Een goede kijk op Zijn Naam. Wie Hij is. Zijn karakter. Volmaaktheden. Waar wij tekort aan hebben. Hem echt leren kennen. God is niet in te blikken. Moeten we ook niet proberen. Wij zijn eenvoudige mensen. Als het ingewikkeld wordt, knippen we het op in kleine problemen. Risico om God te reduceren. Opsplitsen. Dat is niet de bedoeling. God bij elkaar houden. God is te groot om te begrijpen. En die andere kant: God weet welke mens Hij heeft gemaakt. Hij heeft zichzelf als mens naar de wereld laten komen. In Jezus kan je God de Vader leren kennen. Door de Geest is Hij present. Daar naar zoeken. Naar Zijn presentie. Artikel 1 NGB: een geestelijk wezen bestaat er, die we God noemen. Tijdloos. Door ons niet te begrijpen. Hij is overal aanwezig. Volmaakt en goed. Al het goede is van Hem afkomstig. Keer je niet af. Probeer er zicht op te krijgen.
  3. Heeft te maken met het dagelijks leven, met doen en laten. Is ons doen en laten op die manier dat we beseffen dat de alomtegenwoordige God erbij is of het ziet? Kent u dat schilderij met dat alziende oog en die twee wegen? Uw Naam worde geheiligd. Mogen we zeggen: welkom Heere, bij mijn activiteiten? Dat is wel belangrijk. Dat is ook een opdracht die je in de hele bijbel aantreft. Voorbeeld vanuit begin van de Bijbel, Genesis 17. Abraham. De Heere verscheen aan hem. Ik ben God de almachtige. Wees oprecht. Wandel voor Mijn aangezicht. Die ene God komt dichtbij de mensen in Jezus. Je hoort hetzelfde om navolgers te worden van Christus. Op die manier, in besef dat God meekijkt, Zijn Naam te heiligen.
  4. Wij kunnen en mogen de Naam heiligen door Hem te aanbidden en verheerlijken. Hier in de gemeente. Morgen, straks. Welke activiteiten of ontmoetingen ook. Uit de Psalmen: Psalm 29, geef de Heere de eer van Zijn Naam. Of Psalm 34: ik zal de Heere te alle tijde loven, Zijn lof zal in mijn mond zijn. Laten we samen Zijn Naam roemen. Als we dat doen, mag dat een bijdrage zijn. Met een oprecht hart. Dat is Zijn Naam heiligen. Zijn Naam apart te zetten. Anders dan de wereld. Hier in de gemeente. Ook straks en morgen.
  5. Eentje die vanzelfsprekend klinkt (maar dat niet is): als we Zijn Zoon ontvangen en eren. Dan heiligen we Zijn Naam. Het hogepriesterlijke gebed, dat is een refrein. In Exodus 3:8 klinkt iets profetisch. Ik ben neergekomen om het volk te redden van de Egyptenaren. Om ze te leiden naar een goed land. Probeer daar bij aan de Heere Jezus te denken. Hij daalde neer. Hij gaf uitzicht op het Koninkrijk. In dat gebed: Ik heb Uw Naam geopenbaard. Zij hebben Uw Woord inachtgenomen. Johannes heeft het over Jezus als vleesgeworden woord. God wil het volk, de generaties, redden. Dat te beseffen! En aanvaarden. Toen de Egyptenaren. Nu van zonde en schuld. Hij is het beeld van de Onzichtbare God, de Eerstgeborene van de Schepping.

De kritische noot kwam bij mij langs, als een meetlat, hoe is dat bij mij gesteld? Waar zijn de missers in mijn leven? Ik doe het niet altijd goed. Het is kwetsbaar. Wij zijn mens. Hij is de eeuwige. Dat prikkelt me, Jezus heeft het als eerste bede aan het gebed gezet.

Zijn Naam worde geheiligd. Dat is een passief imperatief. Apart hè. Mooi als het nog eens gebeurd? Nee. Het is geen wens. Het is een gebed. Aan God. Dat Zijn Naam worde geheiligd. Een passieve imperatief. Je voelt aan, je bent erbij betrokken. Met Gods hulp. Ook als ik faal. Als ik het niet kan. Ik moet het van Uw hulp hebben. Door Woord en Geest. Mag ik die 5 (zie boven) groot maken? Kent u dat zo? Als we het Onze Vader zo bidden.

3.

Nog een stapje dieper. Uw Naam worde geheiligd. Waar kan dat nu? Ik lees het antwoord op vraag 122 van de Catechismus. Geef dat we U mogen kennen, roemen en prijzen om alles wat U doet. Geef dat we heel ons leven daarop richten. Dat Uw Naam door ons niet gelasterd maar geprezen worden.

  1. Persoonlijk, in jezelf. Lees je Bijbel, bid elke dag. Aanschouwend onderwijs. Het is worstelen. Persoonlijke ontdekkingstocht. Het is verrijkend maar ook de bedoeling om Gods Naam tot Zijn recht te laten komen.
  2. In gezin en familie. Respect voor de Heere. Dat is niet zo eenvoudig. Ik ken een aantal van u inmiddels beter. Je kinderen gaan soms andere wegen. Het leven gaat soms anders. We falen zo makkelijk. Ik wil het maar eerlijk benoemd hebben. Als het goed is, ken je elkaar en weet je het. Mag je voor elkaar bidden. U weet misschien gezinnen waar het moeilijk is. Waar het spannend is. Het gaat erom dat elke gezinsdeelnemer de Heere mag leren kennen. Hogepriesterlijk gebed: dat zij U mogen leren kennen. Laten we maar bidden voor elkaar.
  3. Als we straks naar huis gaan, het dagelijks leven in. De wereld om ons heen. De Bond tegen het vloeken. Die is nodig, blijkbaar. We hebben verschillende karakters. Kritisch zijn in woorden en daden. Als Gods Naam te grabbel wordt gegooid. In handen en wandel. Een goede ethiek. In bedrijfsleven kan je geld verdienen met normen en waarden, maar dat bedoel ik niet. Het gaat om de eer van Gods Naam. Wij zijn slechts rentmeesters. Wij moeten goed omgaan met de naaste. En als werknemer goed werken.

Ter afsluiting. Die eerste bede staat niet voor niks op de eerste plek. Volgt op de aanspraak. Vraagt om respect voor Zijn heilige Naam. We moeten ermee beginnen en eindigen. In Jezus. Van Hem mogen we leren. Niet wegkijken. Maar ook doen. Wil je de Vader leren kennen? Dat is ons alles, onze toekomst, onze zaligheid. Als je het niet doet, blijft je agenda leeg en donker. Laten we uit dankbaarheid Hem leren kennen. Zijn Naam moet eeuwig eer ontvangen. Uw Naam worde geheiligd.

Amen.

O allerhoogste Majesteit,
Die in het rijk der heerlijkheid
De heem’len hebt tot Uwen troon,
Wij roepen U, in Uwen Zoon,
Die voor ons heeft genoeg gedaan,
Als onzen Vader need’rig aan.

Geheiligd word’ Uw naam; ai, geef,
Dat elk, waar hij op aarde leev’,
Dien Vadernaam erkennen moog’,
Uw deugden roeme hemelhoog;
Dat elk, als kind, aan U gelijk’,
En in zijn doen Uw beelt’nis blijk’.

– Gebed des Heeren vers 1 en 2

Hervormde Gemeente Reeuwijk, Dorpskerk, zondag 22 augustus 2021, 18:45 uur. Schriftlezing Johannes 17: 1-6/24-26 en Exodus 3: 1-15.