Pinksteren. Het blijft een wonderlijk gebeuren. Een diepe gedachte. God laat Zijn kinderen en gemeente niet alleen. Hij geeft Zijn Geest. We lazen dat vers uit Handelingen 2. Iedere keer valt me op, dat woordje: eensgezind.

Wat is hier de bedoeling van zo’n woordje? Ze waren allen eensgezind bij een. In het Grieks staat het er niet letterlijk. Er staat in de Statenvertaling: ‘eendrachtelijk’. Handelingen 1:14 daar staat het wel. Eensgezind bij elkaar. De vertaler ziet dat in de context. Zo getrouw mogelijk weergeven. Lukas heeft ervoor gekozen om dit samenzijn te koppen. Echt samen. Niet eentje daar en eentje daar. Maar echt samen. Daarom eensgezind.

Lukas, waarom doet hij dat? Al twee keer. Wat is er aan de hand? Is dat nodig, eensgezind? Heeft dat met de tijdsgeest te maken? Toen en nu? Eensgezind zijn. Dat zijn we graag. Eensgezind met mezelf. Tot mijn recht komen. Hedendaagse uitdrukking. Ikkerigheid. Ik weet er alles van. Aandacht voor jezelf. Je eigen ik. Zelfvertrouwen en talenten, daar mag je goed mee omgaan. Maar als het ’te’ is? Was dat toen ook al, bij Lukas?

Adam en Eva waren daar. Daar kwam de ikkerigheid tevoorschijn. En bij Kaïn en Abel. Zongen ze Psalm 133? Kunnen wij die altijd zingen? We lazen Spreuken 6. Ikkigheid, subjectivisme. Duizenden jaren terug. En nog actueel. Ik en het echt samen, dat gaat niet goed samen. Wat is ikkerigheid? Maximale zelfontplooiing? Ik heb de ander niet nodig? Eigenbelang, zelfbeschikking?

Als Pinksteren de Paastijd afrond, dan denken we aan Jezus. Hij gaf zelf alles wat wij nodig hebben. Vanavond luisteren we naar die stem van God die het tegenovergestelde is van wat wij ikkerigheid noemen.

Gods Geest werkt. We lazen daarom uit 1 Korinthe. We hebben het over 1) eensgezindheid als gave en opgave en 2) Gods liefde.

1.

Gave en opgave. We lazen over de gaven van de Geest. De Geest brengt van alles mee. Om Pinksteren mogelijk te maken. Hoe zit het met de diversiteit aan mensen? God bedeelt mensen als Hij wil. Diversiteit is nodig. Geen eenheidsworst.

In Kortinthe was het niet anders als hier. Diversiteit is een actueel woord. Ik kwam op het voorbeeld van een banden wisselen bij Formule 1. Dat lukt niet alleen en niet samen. Training is nodig. Elke seconde telt. De Olympische Spelen: iedereen doet mee, oorlog in het land of niet. Diversiteit hoog in het vaandel. Maar de Paralympische Spelen. In deze wereld willen we gebruik maken van diversiteit. Maar is dat wel echt zo? Waar gaat het om? Om geld verdienen? Er is een voorselectie. We kiezen voor mensen die bij ons passen. Wij kiezen. Voor mensen die fit zijn. Mensen waar ik een klik mee heb. Waar we eensgezind mee willen zijn. Vanuit: wat vind ik belangrijk? Ik probeer wat kanttekeningen bij dat samenzijn te zetten. Je kunt wel veel mensen op de payroll hebben, je wilt het liefst met zo min mogelijk mensen zoveel mogelijk werk doen.

Een teamspirit is van belang. Een teamGeest. Maar om welke winst gaat het in de kerk? En hoezo, met zo min mogelijk mensen? Wij hoeven niet te werken. God deed alles. Iedereen met zijn of haar talenten. Dan minder van wie ik kies. Wij zijn als gemeente aan elkaar gegeven. Rijp en groen. Dat is een bijzonder gebeuren. Wie brengt de Heere op ons pad? Ben je beschikbaar als je wordt gevraagd?

Hoe moet het, dat moet met de Geest te maken hebben. Anders kan het niet. Een bedrijf zou ons voor gek verklaren. Deze soort eensgezindheid kan niet?! Met een klein actief groepje aan de slag? Dan zijn we geen goed voorbeeld.

Paulus maakt de parallel met het lichaam. We weten hoe dat functioneert en hoe soms niet. Het lichaam heeft een hoofd, Christus. Het hoofd heeft de leiding. Hij verbindt met elkaar. Communiceren via het hoofd. Voeten, benen, ogen. Alles is nodig. Zelfs wat we oneerbaar is. Waarvan de wereld zegt, die vragen we als laatste. Die heeft groter eer nodig. Spannend. Waarom? Dat is uit dankbaarheid. Niet uit ons. Niet onze keuze. Wel diversiteit. Paulus gaat daar ook op in. Maar niet om mensen uit te sluiten. Wat vraagt dit van de Leidsman van de kerk.

In deze tijd lees je soms hoe het er soms aan toe gaat. Je ziet de CGK worstelen. In hoeverre is dit woord van God vandaag. Gods geest is zo nodig. Ook binnen de PKN. En Reeuwijk. We hebben onze verschillen. Je kunt elkaar zomaar weer niet begrijpen. Zonder de Geest wordt het niets. Geldt niet voor mij, die waarschuwing van Spreuken 6. Nee. Je hebt de Geest nodig.

2.

Paulus brengt ons naar die liefde. Een bekend hoofdstuk. Een andere dimensie. Het een kan niet zonder het ander. Die liefde speelt een cruciale rol. Eensgezindheid is geen USB stick. Dat je vanaf morgen opeens eensgezind bent. Zonder liefde ben je nergens.

Als God de mens niet had liefgehad, waren we hier niet. Gods liefde maakt nederig. Een stapje achteruit. Een goed moment om ons leven ernaast te leggen. Eensgezindheid en liefde.

Liefde. Met de hulp van Gods Geest. Dat lijkt niet vanzelf te gaan. Laat ik wat voorbeelden noemen. Eensgezindheid in vriendenkring, op school, werk. Soms valt iemand tegen – of val je zelf tegen. In de kerk dan? Misschien verliet je een kerk. Vrijwilligerswerk, is dat vrijblijvend? Eensgezindheid in het huwelijk. Je bent aan elkaar gegeven. Liefde en trouw. Soms meer trouw…? Elkaar vasthouden. In het gezin. Soms moeilijk met kinderen? Psalm 133 zingen. Ach, niet zo makkelijk? Voer er eens een gesprek over met elkaar.

Wij blijven niet uit beeld. We zijn familie van elkaar. De eensgezindheid lezen we in Handelingen 2. De Geest wordt uitgestort. De liefde speelt een grote rol. Het is Pinksterfeest. Ik zal jullie niet alleen laten! Ons votum en groet zeggen dat ook. Psalm 56 en NGB artikel 5 noemde ik. We moeten bij de Geest zijn. Hij houdt Zijn belofte. Uit pure liefde. Hij weet onze gebreken. Beter dan wij zelf. De Geest laat ons in de spiegel kijken.

Paulus geeft de richtlijnen voor voor het goede leven. De hulp van de Geest is noodzakelijk. Zonder de Geest wordt alles niks. Eensgezindheid en liefde, misschien kan ik een paar praktische handreiking doen. Wijzen naar elkaar zijn we goed doen. De duim wijst omhoog, naar God. God schenkt wat wij nodig hebben. Bij tekorten moet je bij Hem wezen. Drie vingers die naar mezelf wijzen. Gods Woord als een inspiratiebron. Moet je ‘m wel lezen. De tweede is geloofsgenoten. Wij zijn elkaar gegeven. Elkaar opzoeken en betrekken. Hebt u ook elkaar nodig? Ik heb u nodig. En ten derde Gods Geest. Die is ons gegeven. Ja, ook mij. En dan wordt het geen wijzend vingertje: maar hoe kan ik er voor jou zijn. Dat is een medicijn tegen onenigheid.

Ik ga afsluiten. Als we verlangen om bij de Heere te zijn, meer eensgezindheid willen hebben: vraag om Zijn Geest. Eensgezindheid en liefde hangen samen. Groei en bloei. Pinksteren is geen leeg feest. We hebben Gods Geest erg nodig. Hij weet wat we tekort komen. We kunnen meelezen. Ons leven ligt open voor Hem. Hij kent onze schuld en onze onenigheid. Zingend op weg gaan, eensgezind, naar het eeuwige leven.

Amen.

Niets is, o Oppermajesteit,
Bedekt voor Uw alwetendheid.
Gij kent mij; Gij doorgrondt mijn daân;
Gij weet mijn zitten en mijn staan;
Wat ik beraad’, of wil betrachten,
Gij kent van verre mijn gedachten.

Doorgrond m’, en ken mijn hart, o HEER;
Is ’t geen ik denk niet tot Uw eer?
Beproef m’, en zie, of mijn gemoed
Iets kwaads, iets onbehoorlijks voed’;
En doe mij toch met vaste schreden
Den weg ter zaligheid betreden.

– Psalm 139 vers 1 en 14 (berijming 1773)

Hervormde Gemeente Reeuwijk, Dorpskerk, zondag 5 juni 2022, 18:45 uur. Schriftlezing 1 Corinthiers 12: 12-27 en 13:1-3, Spreuken 6: 16-19.