Zowel Johannes als Paulus wijzen erop dat de verzoening bij Christus begint, niet bij ons. Hij heeft ons eerst liefgehad. Het is Zijn liefde dat Hij wilde komen naar deze wereld om te verzoenen. Hij is een verzoening voor onze zonden. Niet alleen voor mijn zonden maar voor de zonden van de gehele wereld. Zoek de Heere. Hij laat zich vinden.
Geliefde gemeente, moet je het wel over angst hebben als we het over verzoening hebben? Hoe laat ik u straks achter? Het gaat ons allen aan. De gemeente als veilig thuis. Angst, ja, dat kan veel zijn. Er kan veel op je afkomen. Ik voerde gesprekken – ook met jongeren – die angstig zijn. Kan een stapel worden. Kan ontaarden in geloofsonzekerheid. God, waar bent U? Jazeker, ik zie de medegelovigen. Van de buitenkant ziet het er prima uit. Als er iets misging. Komt het nog wel goed tussen U en mij? Je kunt verlangen en zuchten (Ps. 63). Je kunt apatisch worden. Waar naar toe? Angst en onzekerheid. Misschien geworden door omstandigheden.
Ik wil niet alleen negatief spreken over angst. Ik had vroeger best banger kunnen zijn voor vuur. Als kind. En hier in deze waterrijke omgeving, je kinderen bang laten zijn voor water. U krijgt geen psychologisch praatje. We verzamelen ons rond het woord. De Bijbel geeft een rijkdom.
Psalm 79: de schuld die je met schrik vervuld. Bewijs ons eens genade. Zicht krijgen op het verzoeningswerk. We lazen het in artikel 21: zoek het nergens anders. Ik maak een paar stappen: (a) Johannes (b) verzoening (c) Paulus en Johannes met wat handreikingen.
A.
Johannes wijst ons op het geloof. En ons op Jezus. Hij geeft een beeld mee van Jezus. Ga niet zelf invullen hoe God is. Jouw beeld van mensen op God plakken, dat gaat niet goed. Luister naar Zijn Woord.
Die tekst is een anker voor mij, vers 15. God blijft in hem en hij in God. Dat komt terug in vers 16. Wie gelooft, belijdt dat Jezus de Zoon van God is. De dames zijn ingesloten. God in ons. God met ons. De Immanuel. Hoe kan dat? Hoe is het mogelijk? Die grote God. Wij, nieten, schulden. Wij struikelen. Vers 19, we lazen die tekst: wij hebben Hem lief omdat Hij ons eerst heeft liefgehad. Eerst dik onderstreept. Hij wilde komen. Zijn eerste liefde. Onverdiend. Hij komt dichtbij.
Dat is evangelie. Onverdiende zaligheid heb ik van mijn God genoten. Die zekerheid wordt aangevochten. Dat doet de boze. Dan komen er vragen en twijfels. Waarom word ik gestraft? Is God mij vergeten? Vraag op vraag. Misschien ga je lezen, studeren. Of hard werken. Of controle uitoefenen. Perfectionist. Als je zo gaat knallen (of misschien niet), je hoofd zit vol. Kan je dan nog geloven? Misschien is het niet veel meer. Misschien zakt het wel. En zakt het weg. Och mocht het toch nog eens mogen staan te gebeuren dat ik het terug kreeg. Dat kan. Hoe groot is het geloof? Als het mosterdzaad al een begin mag zijn! Als het water krijgt, gaat het groeien.
Wie belijdt dat Jezus de Zoon van God is, God blijft in hem en hij in God. Die tekst blijft staan. Wees nuchter ook in je gebed. Print de tekst uit. Geloof dat het Gods woord is. Wees nuchter als die tegenstemmen komen. Die kunnen in de war brengen. Dan klinkt weer die zware schuld uit Psalm 79.
Wat moet ik ermee? Johannes: wij mogen Hem liefhebben omdat Hij ons eerst heeft liefgehad. Wij hebben Hem niet gezocht. Wij hebben Hem in de steek gelaten. De discipelen gaan ons daarin voor. Onze liefde is onvolkomen. Johannes heeft het ook over volkomen liefde, die is nodig. Die drijft de vrees uit. Mijn liefde is nog niet compleet omdat ik bang ben? Dan stop je er mee? Nee. Blijf bij de tekst. Hij heeft ons eerst liefgehad. Je mag hopen dat die angst en onzekerheid voor Gods licht mogen verdampen en weggaan.
B.
Het woord verzoenen. Ik had het er al een paar keer over. Nederlands woord. Bijbel in grondtaal, welk woord is dat? In middeleeuwen ontstaat zo’n woord. Nederduits. Je stelt je voor, er is een conflict. Bij uitspreken van verzoening wordt er een kus gedaan. In Frans of Engels zie je een heel ander woord: reconciliation. Herverbinden. Engels: atonement. Met het woord one: één. Weer bij elkaar. Andere talen zoeken ook naar het geheim van wat er in Grieks en Hebreeuws wordt bedoeld.
Jullie kennen het verzoendeksel. Een bedekking voor wat er mis was. Gods verzoendeksel. Niet ons werk. Verzoening. Heeft te maken met herverbinding. Van wat conflictueus is geworden. Zand erover, dat je dat mag zeggen.
Als je dat zo ziet, ik kan me voorstellen dat je zegt: dat is toch ongelofelijk. God doet dat hè. God verzoent zich met de mensen. Kunnen wij dat, als ons kwaad is aangedaan? Is niet mijn sterkste kant. God doet recht via Christus – via Zijn rug, aan het kruis. Hij heeft dat willen doen. Voor u en mij is dat nodig.
Waar werd één gebroken? Adam en Eva. Die verbinding werd verbroken. Kaïn en Abel. Het gezin spatte uit elkaar. Het kan ons zomaar raken. Een mens kan het niet goedmaken. We hebben Jezus alleen nodig.
C.
Ik breng Paulus en Johannes bij elkaar. Verzoening is eenrichtingsverkeer. Bij Johannes: God heeft ons eerst liefgehad. Paulus ook, vers 18: en dit alles is uit God. Die, zo gaat hij verder, Zichzelf verzoend heeft met ons. Precies hetzelfde. Eenrichtingsverkeer.
Ik kom terug bij mensen die last hebben van geloofsonzekerheid. Wat moet ik doen, om bij God te komen. Is het ook voor mij?
Mij valt op dat Paulus het woord smekend gebruikt. Ik lees vers 20. Alsof God door ons smeekt. Zie het voor je: een smekende God. Laat u met God verzoenen! Er staat niet, ga aan de slag je met Mij te verzoenen. Laat u met God verzoenen. Je kunt er meerdere preken over houden. Met God… verzoenen. Of met God verzóenen.
Ik zou willen zeggen als je daar tegenaan loopt, laat deze zin klinken. Laat je met God verzoenen. Wijs de weg naar Zijn Woord. Kijk geen tien stappen vooruit. Geen stapel met werkzaamheden. Dan ben je kwijt waar het om gaat. Hij is altijd eerst.
Voor we naar de afronding gaan, wil ik noemen hoe Jezus dat doet. Ik neem je mee naar die woestijn. Jezus en die Samaritaanse vrouw. Die vrouw komt water halen. Jezus vraagt om water. Ik heb dorst. Hebben ze even gezeten? Ik stel me voor dat ze samen wat dronken. Want er komt een gesprek. In dat gesprek komt de zonde aan de orde. Zij komt op een moment van de dag dat niemand haar ziet. De volgorde is: Jezus legt gewoon contact met haar. Niet, wat hoor Ik, dit en dat is er aan de hand. Het tweede voorbeeld: de discipelen gaan ons voor in het in de steek laten van Jezus. Na de opstanding zijn ze in de war. In Johannes 21 komt Petrus op ons af. Ik heb Hem verloochend. Dat kan geloofsonzekerheid geven. Je kwam niet voor Hem op. Jezus maakt een maaltijd klaar. Hij roept ze. Heb je wat voor bij het eten? Dan pas het gesprekje met Petrus. Dan komt het aan de orde. Weer die volgorde. Eerst een maaltijd. Niet eerst wijzen. Derde voorbeeld: de verloren zoon. Begint dingen te missen. De vader rent naar hem toe. Het had omgekeerd moeten zijn. Samen feest vieren. Dat gesprekje komt heus wel. De vader kust hem. Jezus in Zijn verzoenend initiatief. Dat moeten we vasthouden. Johannes 6: Jezus zegt, Ik ben het Brood des Levens, wie in Mij gelooft zal nooit meer dorst hebben. Denk ook aan het avondmaal – hoe belangrijk. Lees thuis 1 Johannes 4 nog eens. Pure genade. Jezus gaat op zoek naar mensen die geloofsonzekerheid ervaren en voor wie het leven zwaar is. Hij laat die 99 gerust achter voor die ene. Op het gevaar af noem ik nog een paar teksten die ik hier heb staan. Soms zeggen mensen, Theo noem nog meer teksten, ik zuig ze op, anderen zeggen, graag minder. Nou, ik neem het midden, lees nog een paar teksten voor. Ieder die in Hem belooft, zal niet beschaamd worden (Romeinen 6). Hij zal niet uitwerpen. Wie gelooft, zal niet sterven (Johannes 11). Die tegenstemmen worden gecorrigeerd. Hoe zien we God de Vader?
Ter afsluiting. Angst en onzekerheid. Soms heb je hulp nodig. Fijn dat er gemeenteleden zijn. Soms is professionele hulp nodig. Roep een ouderling erbij. Of mij. Wat is het Vader beeld van God. Hoe je je ook voelt, hou die eerste liefde vast. Ter afsluiting die tekst uit 1 Johannes 2. Een sterke tekst, ik noemde ‘m als als aanvangstekst bij het begin van de dienst. Als iemand gezondigd heeft, wij hebben een Voorspraak. Een Advocaat. Jezus Christus, de Rechtvaardige. Hij is een verzoening voor onze zonden. Niet alleen voor mijn zonden maar voor de zonden van de gehele wereld. Zoek de Heere. Hij laat zich vinden. Wees welkom in dat leven.
Amen.
Stil mijn ziel wees stil
en wees niet bang
voor de onzekerheid van morgen
God omgeeft je steeds
Hij is er bij
in je beproevingen en zorgenGod U bent mijn God
en ik vertrouw op U
en zal niet wankelen
Vredevorst vernieuw een
vaste geest binnen in mij
die rust in U alleenStil mijn ziel wees stil
en dwaal niet af
dwars door het dal zal Hij je leiden
stil, vertrouw op Hem
en hef je schild tegen de pijlen van verleidingGod U bent mijn God
Stil mijn ziel wees stil
en laat nooit los
de waarheid die je steeds omarmd heeft
wacht wacht op de Heer
de zwartste nacht
verdwijnt wanneer het daglicht doorbreektGod U bent mijn God
Ik rust in U alleen– Opwekking 717
Hervormde Gemeente Reeuwijk, Ichthuskerk, zondag 27 juni 2021, 18:30 uur. Schriftlezing 2 Korinthe 5: 11-21 en 1 Johannes 4: 7-19. Artikel 21 NGB als geloofsbelijdenis.