Lukas laat met de geschiedenis van Zacharias in de tempel een ‘selfie’ zien. Zijn wij gereed om Hem te ontvangen? Er zijn lijnen vanuit het Oude Testament: God ziet om naar Zijn volk. Op de plek waar de Oud-Testamentische priester werd vermoord, staat nu Gabriël, die weet van de komst van de Koning, met de heilsboodschap. God zag naar Zacharias en Elisabeth om zoals Hij ook omzag naar Noach en Abraham en Sara.

Als Zacharias 2000 jaar geleden een smartphone zou hebben gehad, zou hij een selfie hebben gemaakt. Met de tempel op de achtergrond. Hier mag hij een offer brengen. Dit is niet de gewoonste zaak van de wereld. Het Nieuwe Testament begint hier. Dit is voor de herders, voor de wijzen uit het oosten. Het begin met een hoogtepunt in het leven van Zacharias. Heeft hij maar een enkele keer meegemaakt. Het lot viel op hem. Hij werd aangewezen om het heilige in te gaan. Dat is God. Nou weet ik waarom ik Zacharias heet: God denkt echt aan mij. Niet dat God wel eens iets vergeet. Hij denkt echt aan Zacharias. Zoals Hij dacht aan Noach. En aan het volk in de slavernij en ballingschap. God gaat door met Zijn plan.

Zacharias. We leren hem een beetje kennen. Hij is getrouwd. Er staat iets wonderlijks van dat stel. Dat ze onberispelijk waren.  Rechtvaardig in alles wat ze deden. Die woorden worden ook gebruikt voor Noach. Hij viel op op in die donkere tijd. Ze zijn er nog. Mensen van wie God blij wordt. Leven zoals God het bedoeld heeft. Mensen die leven in het licht.

Ja, maar ze hebben geen kinderen. Vroom. Maar het leeft niet wat op. Licht zijn? Zo voelde het niet. Waarom heet ik zo? God lijkt een andere kant op te kijken. God denkt niet aan mij. Je voelt dat Lukas (die een inleiding schrijft, met een orde en bedoeling) een spiegel geeft. Van het volk: vroom. Farizeeërs, vroom. Maar het volk: wij doen wat God vraagt. Het levert niets op. Die Romeinen! Wij zijn vroom maar het helpt niet. Ik zeg dit schep. Mensen hebben die gedachte ook vandaag. Niet alleen door corona. Veel tegenslagen. Ik ben toch vroom geweest? Waarom overkomt mij dit? Veel mensen zijn moe. Burnouts en weet ik wat. Tegenslagen. Dingen gaan niet zo makkelijk. Het zit tegen. Het vreet aan je. Hoeveel mensen zijn er niet bang? Bang om ziek te worden, bang voor je baan. Er is veel verdeeldheid. Angst vreet energie. Veel mensen zijn moe. Valt u niet op hoeveel mensen niet klein van zichzelf denken. Mensen willen groots doen. Maar als je ze kent, je merkt hoe klein ze zijn. Hoeveel jongeren kijken niet op tegen de taak. En ouderen denken: wat heeft het opgeleverd, mijn leven?

Ik zei al, een beetje scherp, dat vrome heeft voor Zacharias en Elisabeth niet veel opgeleverd. Zo op het eerste gezicht. Je wilt vroom zijn. Maar wat levert het weinig op. Je kunt net zo goed ziek worden. Tegenslagen die je treffen. Een moeilijke wereld. Het donker lijkt te winnen.

Daarom schrijft Lukas dit. Aan iemand te Rome. Lukas trok met Paulus op. Iemand aan het hof, iemand met gezag, iemand die wat geleerd heeft krijgt dit te horen. Wij ook. Om Theofilus tot geloof te brengen.

Lukas 1 kennen we wel? Tijd zijn mond houden en dan komt het weer goed? Lukas beschrijft het op wonderlijke manier. Ik zal een paar dingen noemen.

Inderdaad, hier begint het Nieuw Testamentische tijdperk. Geschiedenis van een oude priester en oude vrouw, zonder kinderen. Dat hebben we vaker gehoord! Eerder ook. Als je een plaatje zou hebben, dan daarnaast een plaatje van Abraham en Sara. Die lijken op elkaar. Na de zondvloed en torenbouw van Babel. Die man was oud. Geen kinderen. Ja, het komt goed, weten we. Er zijn nu 3 miljard mensen die zeggen: ik heb iets met Abraham. Heeft lang geduurd. God dacht aan Zijn belofte. Ik zal jou tot een zegen maken voor de volken. God deed het.

Zo moet je horen dat Lukas begint met een nieuw begin met oude wortels. Een diepe lijn. Zicht op licht. Dit gaat hoop geven. Natuurlijk, de omstandigheden lijken tegen te zijn. Hier kan je niets van verwachten. Maar wat een God. Lees wat Elisabeth zegt: zo heeft de Heere gedaan in de dagen waarin Hij acht op mij sloeg. Die woorden kennen we, van Sara. Toen Izak geboren werd. God kijkt naar me. God denkt wel degelijk aan me. Je kunt twijfels hebben. God is er nog steeds. Hij kijkt naar mij. Hij kent je. In de veelheid van mensen ziet God jou, u. Hij ziet naar me om. Of vertalen: God helpt me. Niet zomaar: Hij ziet me ook wel. Nee, Hij wil mij helpen. De ontdekking van Sara krijgt een herhaling. Licht dat hoop geeft.

Opvallend dat er verteld wordt dat er een engel komt en waar hij staat. Aan de rechterzijde van het reukofferaltaar stond. Een opvallend detail. Een wonder dat de engel er staat. Het staat er heel concreet. Wonderlijk. Het reukofferaltaar staat tegen het gordijn aan. Aan de rechterkant, kijk de modellen maar, dan sta je met je rug naar het gordijn.

De rechterzijde: het komt voor in de Bijbel. Trouwens Zacharias hoort bij een priester orde: 2 Kronieken 24. Abia. Hij was een soort afdelingshoofd. Er was een priester genaamd Zacharias. Die was een profeet. Mensen wilden zijn boodschap niet horen. Net voor de ballingschap. Wilden ze echt niet. Ze wilden hem verhoren. Die man vluchtte. De tempel in. Hij pakte het altaar vast. Dit altaar. Is later verwoest, dus een ander altaar. Die man pakte de rechterkant van het reukaltaar vast. Hij vroeg asiel en bescherming. Toevlucht genomen tot God. Maar hij werd daar toch vermoord. Daar, in die tempel.

Op die plaats staat die engel. Wonderlijk. Joden hebben de Tenach. Het laatste geschrift is niet Maleachi, maar 2 Kronieken. Lukas begint met de eerste geschiedenis van het NT maar laat zien dat het diepe en rijke wortels heeft. Dat verschrikkelijke dat de tempel ontheiligd was, toen de ballingschap daarna kwam, tempel verwoest. Die hopeloze lijn wordt voortgezet.

Hier staat een engel. En dit is Gabriël. Die kennen we van deze geschiedenis en van Nazareth. En van het Oude Testament. In boek Daniël wordt geschreven over de eindtijd. Gabriël wordt genoemd als degene die weet dat de komst eraan komt, de ochtend, de Koning. Dit is Gabriël.

Zacharias. God denkt echt wel aan mij. Daar is het Oude Testament mee samen te vatten. Zacharias weet echt wel wat er in de Bijbel staat. Dit wordt hem geopenbaard in het heilige. En ons ook. Er zijn meer lijnen te noemen.

Er komt een redder. Geen donderslag bij heldere hemel. Nee. Dit is voorbereid. Dit is Hem! Die eeuwenlang verwacht werd.

Heb je begrepen wat Gabriël zegt? Dat de gebeden verhoord zijn. Dat ze een zoon krijgen. Johannes. Godsgeschenk. Hij wordt een profeet. In de kracht van de Heilige Geest komt hij. Lukas schrijft later over de Geest, met Pinksteren. Hij schrijft hoe de Geest mensen kan aanraken, vervullen en discipel kan maken. Hij komt om het volk klaar te maken voor de komst van de Koning. Wat een woorden!

Je moet goed horen: je gebeden zijn verhoord. Denkt God echt wel? Ik bid wel, dag aan dag, maar voor wie eigenlijk? Ik merk niks. Dat dachten Zacharias en Elisabeth ook, tot deze dag. Je wordt gehoord! God ziet naar je om. Ook al heb je dat idee niet. Het is zo. Laat het eens tot je doordringen. Laat het eens gewicht krijgen in je leven. Daar gaat het om. Johannes zal het volk bekeren. Zondaars worden tot gerechtigheid bekeerd. En vaders tot hun zonen verzoend. De vaders bekeren zich tot de kinderen. En de ongehoorzamen tot de bedachtzaamheid van de rechtvaardigen. Die zondaren, mensen die denken: ik red het niet, die worden opgeroepen tot rechtvaardigheid en vrijspraak. Je mag vrijspraak ontvangen. Horen dat God een God is die niet veroordeeld, maar Zelf in het oordeel hangt! Horen dat er bekering mogelijk is. Dat dat ook nodig is. Dat je niet zelf dingen moet oplossen. Er is een Verlosser gekomen. Maar sta je ervoor open?

Verzoening. Waardevol! In de oude kerk was advent een periode van vasten. Wezenlijk, van binnen. Om je te reinigen voor de komst van de Koning. Kan ik Hem ontvangen? Hoe zal ik Hem ontvangen? Wie ben ik? Die vaders mogen verzoening zoeken. Het is waardevol. Ik weet niet wat er voor kwesties spelen. Nijkerk is een christelijke plaats. Maar er zijn ruzies. Soms al jaren lang. Mensen komen niet meer op feestjes, als die komt op dinsdag, kom ik op woensdag. Tijd heelt niet alle wonden. En hier, bij u? Je kunt vroom zijn. Belang hechten aan allerlei waardevolle dingen, maar je kinderen kijken verder. Wat doe je met die boodschap van genade? Wat doe je met vrede en verzoening? Ben je zelf een vredestichter? Hoe zit dat? Hoe ben je bezig met verzoening? Met je voor te bereiden op de komst van de koning?

Het staat er scherper dan er vertaald is: vaders worden weer kinderen. Ja. Wat is dat nou weer? Niet in bedrijfsuitje kinderspeelgoed uit de kast halen, zoals een tijd gewoonte was. Nee. Een kind wil leren, ontvangen, meedoen. En jij, u? Die vaders, die het gezien hebben in het leven. Zus en zo gaat het? Zie, heel mijn hart staat voor U open?! Hoe waar is het? Een kind staat er wel voor open. Kleine kinderen willen wel groeien. Advent is voorbereiding op kerstfeest. Hij komt naar je toe. Sta je ervoor open? Moeilijk, als Hij komt?

Zacharias stond er niet voor open. Hij kwam tot de Zijnen, maar die wilden Hem niet. Hoe kan ik dit weten? Wat zijn de garanties? Hoe ziet het eruit? Wij willen het ook in de hand houden. Lewis heeft gezegd dat veel mensen in de kerk geloven als een fatsoenlijke belastingbetaler. Alle dingen opgeven. Je hoopt dat er onder de streep genoeg voor je zelf over blijft. Een en ander opgeven, maar voor jezelf?! Wat geef je op? Wat moet er voor je zelf overblijven? Zacharias staat er niet voor open.

Lukas gebruikt Zacharias hier. Hoe sta jij er tegenover? Hoe zou jou reageren? Niet makkelijk. Hij is een soort selfie voor u en mij. Dit is Gabriël! Die voor God staat. Die weet dat de komst eraan komt. Dit is de plek van de geschiedenis, zo met bloed. Maar nu komt er iets nieuws. Alsof Abraham en Sara een nieuw begin krijgen. Dit is het NT, dat voortgaat op het oude. Zo waardevol, zo vervullend. Hoe sta je ervoor open? Ben je met Hem bezig? Thuis, jongere? Een toetsweek die eraan komt. Welke plek heeft Jezus? Dat is de vraag van Lukas. Die vraag leg ik bij u neer. Hoe zeer sta je ervoor open?

Maar prachtig, het gaat door. Dat zie je straks: er is beweging. Herders komen! Hij gaat door. Als iedereen Hem verlaat, straks, en Hij aan het kruis hangt, als Hogepriester, om zich voor jou te offeren. Amen!

Hervormde Gemeente Reeuwijk, Ichthuskerk, zondag 6 december 2020, 17 uur. Schriftlezing Lukas 1:1-25.