Voor kerkmensen is in de preek van de Heere Jezus over de vader met twee zonen de houding van de oudste zoon een spiegel. Hij voelde zich té goed, veroordeelde zijn broer en diende niet uit liefde maar voor eigen voordeel om beloond te worden. De Heere Jezus Christus leert ons dat God de Vader echt Vader is: Hij heeft het behoud van beide zonen op het oog. En zo ook ons behoud. 

Lukas 15 vers 29: ‘Doch hij, antwoordende, zeide tot den vader: Zie, ik dien u nu zo vele jaren, en heb nooit uw gebod overtreden, en gij hebt mij nooit een bokje gegeven, opdat ik met mijn vrienden mocht vrolijk zijn‘.

Vanmorgen hebben we die hele lange preek in tweeën geknipt. Hetzelfde thema.

Christus leert ons dat de hemelse Vader echt Vader is

  1. Dat de Vader feest viert zien de slaven;
  2. Dat de oudste zoon door de mand valt;
  3. Dat de Vader ondanks alles ook zijn Vader blijft.

1. Dat de Vader feest viert zien de slaven

Gemeente des Heere, geliefden, het is vanavond de zevende preek over Lukas 15 die ik in uw midden houd. Een lange preek. Weet u het nog? Die oren hebben gekregen. Deze hebben het. Begint met die jongste zoon. Een appel om die Farizeeën en Schriftgeleerden thuis te krijgen. Dat God de Vader blij is over een zondaar die zich bekeert.

Doet Hij heel slim. Twee panelen. Natuurlijk wel blij dat je een penning vindt, of een schaap. Om hen over die hobbel te helpen natuurlijk is die Vader blij. De tollenaren en de zondaren. We hebben de vorige keer al gehoord dat ze scherp

Die oudste zoon vlijmscherp over zijn oordeel. Vanwege zijn correctheid heeft hij geen bekering nodig. Zit u zo in de kerk? Misschien niet zo meer doen richting die lastige schoonzus?

Zichzelf op een gunstige wijze laten afsteken ten opzichte van zijn broer. Zoveel jaren. Dat zit in het Grieks. Hij telt niet in dagen, maanden, maar jaren. Slaaf in Grieks. Ontkent dat hij een zoon van de vader is. Maar vanwege de erfenis. Niet ik mag het al zo lang doen.

2. Dat de oudste zoon door de mand valt

Wat wil hij ermee zeggen? Dat hij de liefde van de vader verdient en de jongste verwerping. Loon ontvangen. Niet dat een dienstknecht gedaan heeft wat hij behoorde te doen. Ergert zich kapot dat die vader hem niet beloont. Dominee ik heb nooit een kerkdienst overgeslagen. Als die vader zei ploegen dan ging die ploegen.

Nooit op vakantie geweest. Bestemming wat je leest van jongere als ze examen hebben gedaan. […] Uit de negentiende eeuw: hij is de beste mens in de slechtste zin van het woord. Tim Keller: Het is niet zijn slechtheid die hem weghoudt maar zijn goedheid.

Hypocrieten voor God en onszelf kunnen bedriegen. Komt omdat hij geen echte relatie met zijn vader heeft. Meer dan de 99 rechtvaardigen die niet tot bekering komen.

Op sterfbed, komt met iedereen wel goed. Ben ik voor noppes mijn hele er druk mee geweest. Spiegel voor ons. Is het een moeten of is er bij tijden verwondering.

U weet dat ik U liefheb. U hebt mij nooit een bokje gegeven. Zo lang als hij het gebod heeft gehouden, zo lang duurt al het wachten op een beloning. Heeft het niet over een kalf maar een bokje.

Dan komt er iets pijnlijks. Om met mijn vrienden vrolijk te zijn. Vraagt niet zoveel gasten. Vraagt in ieder geval zijn vader niet. Feest van zijn eigen vriendjes. In dat opzicht verschilt hij van de jongste niet, die ook eigen vrienden feest wilde houden.

Kenmerkend voor Farizeeën. Lukas 14 vers 12-14. Zo roept niet uw vrienden, broers, of andere, rijke buren, en u vergelding ontvangt. Zo u een maaltijd houdt, vraag iemand die niemand vraagt. Iemand vraagt die u niet kan vergelden, het zal u vergelden worden in de opstanding der doden.

Natuurlijk mogen de vrienden erbij. Die herder vraagt ook zijn vrienden. Natuurlijk als er feest is vraag je ook je vrienden. En die vrouw die die penning vond, vriendinnen. Maar die oudste alleen zijn vriendjes. Alleen ons soort mensen. En zeker niet de jongste zoon, dat zal het feest verknallen. Maar de viering door de Heere Jezus nodigt het hele dorp uit.

Als de band met de hemelse Vader er niet is, dan moet ik de scherpe conclusie trekken dat u buiten staat, beginnen buiten te staan. Mag u van Christuswege bidden, laat u met God verzoenen.

Die oudste zoon kan eindelijk zeggen wat hij wilde zeggen. Uw zoon. Wat een verachting. De aanduiding van zijn broer. Deze. Klonk ook aan het begin. Deze. Ontvangt de zondaars en eet met hen.

Alsof hij geen bloedband heeft met die vader of dna verwantschap met deze. Zo spreken ook de Farizeeën. Die zoon van U, en ik krijg nog niet eens een bokje. En dat is ook nog eens van mij genomen.

Schriller kan de tegenstelling niet zijn: iemand die geen kerkdienst overslaat, zelfs niet op de Tweede Pinksterdag en Hemelvaartsdag, en iemand die goed met de hoeren doorbracht.

Niet in inflatie. Maar door sekszucht bij de hoeren doorgebracht. Ho ho, hoe kom je aan de woorden? De vader er niet over gehoord. Of de slaaf.

Vertelt hij hier iets over eigen fantasieën? Wat in zijn hart leeft en hij zou doen? Verborgen zonden. Alleen uit angst als het openbaar wordt, anders zouden we het doen.

Verkwistend heeft dit niet noodzakelijk tot inhoud. Moordenaar aan het kruis. Eind goed al goed?! Op het eind nog naar binnen gepiept. Waar ligt eigenlijk het verlangen van ons hart? Of durven we niet, en dienen we als een slaaf?

Die oudste zoon probeert een wig te drijven tussen de vader en de jongste zoon. David Bathseba ziet. Als ze ziet dat ze in bad gaat. En haar laat halen. En gaat tot haar in en zij wordt zwanger. Maar de Bijbel laat de details weg.

De hypocriet gaat ze uitvergroten. Je weet wel die grote. Zodat hij zelf stijgt. En de ander zakt. Die zoon van u, hij kan de woorden mijn broer niet uit zijn strot krijgen.

Koesterde die verbroken relatie. Geen bewogenheid met zijn broer. Hij bidt ‘s avonds voor zijn broer. Och Heere die dezelfde opvoeding heeft gehad. Ik kan hem niet terughalen. Redt hem als een brandhout uit het vuur.

Slecht teken als we geen bewogenheid hebben met een zondaar. Alleen ons soort mensen. En tegelijkertijd zichzelf verwijderen van de liefde van de vader.

Een relatie niet gebaseerd niet op liefde maar op prestaties. En als God Zijn genade verheerlijkt, zien ze hun werk als verprutste energie. Wel de centen van de vader. Wel de hemel, natuurlijk.

Alle religie buiten deze vader is vreemd aan de vreugde, deze God is onze God. Hard tegen andere zondaren. Wat een zegen dat die jongste zoon niet als eerste zijn broer tegen kwam.

Aardepot. Eeuwig weggebannen. Wat die oudste zoon zijn vader verwijt: voorkeur, verkiezing. Miste aanhankelijkkheid bij God zijn. Het is niet alleen van de Farizeeën maar van een ieder in de kerk bezig is maar niet bekeerd is.

3. Dat de Vader ondanks alles ook zijn Vader blijft

Hoe reageert die Vader? Gelukkig dat Hij niet als wij is. De een driftig, ander depri. Hé je gaat te ver, je weet toch wel waar je het over hebt? Het laat zien dat die Vader beide zonen liefheeft en er geen voorkeur op nahoudt.

Gemeente, dat is heel aangrijpend. Hij gebruikt de gevoelige uitdrukking: mijn kind. Dat zeg je tegen een kind dat z’n buitje heeft. Mijn kind. Aangrijpend als je dat laat doordringen. Die Vader gaat niet in op de beschuldigingen van de jongste zoon. Dat is het punt niet.

De geringste zonde maakt ons doemwaardig. Die zonden zijn beleden in hun essentie. Die Vader zei haal het beste kleed. Dan is die band hersteld voor eeuwig. Bij God is het over. Spreuken 28 vers 13: ‘Die zijn overtredingen bedekt, zal niet voorspoedig zijn; maar die ze bekent en laat, zal barmhartigheid verkrijgen‘.

Die zijn overtredingen bedekt. Op je sterfbed je bottleneck. Zoals die man ouderling geweest kon niet tot vrede komen. Die dominee begreep het niet. Toen kwam het eruit. De dochter misbruikt te hebben. Je kunt niet met onbeleden zonden sterven.

Maar wie ze belijdt en nalaat. Hij is getrouw en rechtvaardig om ons te reiningen van alle ongerechtigheid. Die Vader probeert die oudste zoon zijn plek in de familie terug te geven. Al heeft hij tot nu toe geen een keer vader gezegd, hij betaalt niet met gelijke munt.

Tegenover het nooit van de oudste, het altijd. Alles wat van mij is is van jou. Hij deelde over hen de erfenis. Psalm 81, dat is het verbondsrecht. Daarin zijn de weldaden van het verbond begrepen. Dat land heb Ik jullie gegeven. In de belofte geschonken. Opent uwen mond. Doe je mond maar wijd open.

Jongen die geitenbok hoef jij niet om te vragen. Die was van jou. En die terugkeer van de jongste heeft er geen verandering in gebracht. Krachtens de doop niemand zonder Zaligmaker. Alleen kust de Zoon. Mijn heiligheid, verlossing is van u. Leg uw hand erop.

Zoals met Jozua. [stapt naast de preekstoel]. Waar je je voet zet, het is van u. Het is onze luiheid dat we Gods beloften niet vervullen.

De vader gebruikt de klacht van de oudste zoon om uit te leggen. Daarom trekt Christus verlorenen tot Zich. Iedere gemeente, predikant en ieder belijdende leden, komt het voor dat verlorenen worden getrokken. Iedere gemeente moet zich dat afvragen, zijn we een gemeente van de Vader of van de oudste zoon?

We kunnen een hele actieve gemeente zijn waar zonden en genade ook niet spelen. Bekeerd zijn we al. Nu moeten we het laten zien. Feest van Lukas 15. Of morrende Schriftgeleerden. Die vrouw is blij, die herder, die Vader.

Dan herinnert die Vader eraan. Deze broer van jou was dood en is weer levend geworden. Ruggenmerg van deze gelijkenis, vader en broer en samen een familie. Als doden worden gevonden, dan kan het niet anders of we moeten verblijd zijn. Want er niks groter.

Murmereren slijt af. Maar de blijdschap maakt groter. Niet kwantitatief maar kwalitatief. Deze God is onze God. Deze geschiedenis laat zien dat God kerkmensen trekt die buiten staan en die de bloemetjes buiten zetten.

De zondaar moet de vuiligheid achter zich laten en de nette kerkmensen. Als ik een boek dat abrupt eindigt lees, uit, dan leg ik zo teleurgesteld weg. Die vraag staat nog steeds open. Geliefden die vraag nog steeds open of u buiten blijft of naar binnen komt? Ken je die vreugde. Samen aan het avondmaal zitten. Wat ben je blij voor de Vader.

Geliefde als je de liefde niet kent, loop daar niet mee verder. Vlucht tot de Vader. U bent Vader maar ik geen kind. Raak mij aan. Heere wat is het wonder dat u er zin in hebt om zondaren zalig te maken. Die blijdschap alleen maar groter door licht dat van Zijn aangezicht straalt. Ten hoogste toppunt stijgen.

Amen.

 

Zondag 14 mei 2023 – Uni-zaal Hersteld Hervormde Gemeente Benjamin Katwijk-upon-Sea – Schriftlezing Lukas 14 vers 35b, Lukas 15 vers 1-3, vers 7, 10 en 11-32