Het beeld van het leggen van de beide handen door Aäron de hogepriester is het belijden van alle zonden en ongerechtigheden. De tweede bok die door een willekeurige man die voorhanden was wordt weggezonden in de woestijn, de verlatenheid in. Zo is de Heere Jezus Christus op Golgotha’s heuvel buiten de legerplaats gebracht. Op de weg naar de kruisheuvel werd ene Simon, geheel willekeurig, gedwongen om het kruis van de Heere Jezus Christus te dragen. Er is verzoening aangebracht door de Heere Jezus Christus die Zijn leven gaf tot een volkomen verzoening voor de zonden. De schrikkelijke toorn van God over de zonden is op Hem losgebarsten. Het behaagde de Heere om Hem te verbrijzelen, als Zijn ziel Zich tot een schuldoffer gesteld heeft zo zal Hij zaad zien.

Leviticus 16 vers 21-22: ‘[21] En Aäron zal beide zijn handen op het hoofd van den levenden bok leggen, en zal daarop al de ongerechtigheden der kinderen Israëls, en al hun overtredingen, naar al hun zonden, belijden; en hij zal die op het hoofd des boks leggen, en zal hem door de hand eens mans, die voorhanden is, naar de woestijn uitlaten. [22] Alzo zal die bok op zich al hun ongerechtigheden in een afgezonderd land wegdragen; en hij zal dien bok in de woestijn uitlaten’.

De persoonlijke toepassing van de verzoening
1. De zonden beleden;
2. De zonden gelegd;
3. De zonden weggebracht.

1. De zonden beleden

Een indrukwekkend beeld, heenwijzing, schaduw, een beeld dat voorafgaat aan het lijden en sterven van de Heere Jezus Christus en waarbij het grote offer dat Hij brengt wordt afgebeeld in twee bokken. De twee bokken, waar de ene de Heere is en de andere de bok Azazel, de weggezonden.

Waarom twee bokken? Er zijn wel verklaarders die denken dat de eerste in de staat in Zijn vernedering voorstelt en die andere de staat van Zijn verhoging. Dat beeld vindt u ook in de Bijbel terug, bij de reinigingswetten, twee duiven. Maar als wij deze twee bokken zien, dan zien wij in die tweede bok weinig van de weg van Zijn verhoging. Die bok moet daar omkomen. Daarom zal het een andere betekenis hebben.

Om meer ingeleid te worden in het grote van Christus’ werk van de verzoening. Die eerste die aangewezen werd, dit is Mijn geliefde Zoon. Om in het heilige der heiligen verzoening aan te brengen. Zonder bloedstorting geen verzoening, schrijft de apostel Paulus. Daarom nodig dat de Heere Jezus Zijn bloed gaf omdat daarin het leven ligt. God met Zichzelf verzoend. God is tevreden met dit volkomen offer. Wat stieren en bokken niet konden, heeft Christus aangebracht. God verzoend met de wereld.

Voordat de hogepriester het heilige der heiligen binnenging, eerst het reukwerk. Kolen van het brandofferaltaar. Ik verschijn in een wolk, zei de Heere, boven het verzoendeksel. Christus als een welriekende reuk. Verspreid u die trouwens? Ook de gebeden van de heiligen als een reukwerk. Zo horen wij als het ware op de achtergrond de gebeden van die hogepriester. Terwijl de hopepriester het heilige der heiligen binnengaat moet het volk naar buiten.

Aangrijpend. Maar het volk speelt geen enkele rol in de verzoening. Als Aaron, de hogepriester, binnen is geweest met het bok die de Heere is, dan mag het volk weer komen, dan moeten ze komen. De zonden weggenomen. De loting heeft plaatsgevonden. Ook de tweede bok aangewezen als de weggaande bok. Het volk moet komen en al hun zonden, ongerechtigheden, misdaden en alles wat er mis gegaan is in hun leven, het wordt beleden door Aaron.

Aaron zal zijn handen op de levende bok leggen en alle zonden belijden. Al hun zonden. Dan mag er geen een achterblijven. Al hun zonden. De zonden van Zijn volk. Dat is aangrijpend. De Heere heeft geen verdriet van de wereld want de wereld is van zijn plaats en komt nooit op zijn plaats, daarom is het de wereld. Maar de Heere heeft verdriet van Zijn volk. Veertig jaar verdriet van het volk in de woestijn. Zijn bondsvolk.

Zo mogen we de lijn doortrekken. De Heere heeft verdriet van Zijn kerk. Dat bent u, jij en ik. Om dan al onze zonden te belijden. Wij hebben tegen God op het hoogst misdaan. Dan hebt u er geen zin meer in om naar anderen te wijzen, dan moet u bij uzelf blijven. Zwaar en menigmaal misdreven. Ontrouw geweest terwijl de Heere getrouw is en blijft. De Heere blijft u achtervolgen met Zijn Woord, Hij blijft u roepen. En wat denkt u van de Heere en van Zijn dienst?

Ze zijn in opstand gekomen. Andere leider willen kiezen dan Mozes. Weer terug naar de vleespotten van Egypte. De Heere breidt Zijn vleugelen over hen uit maar ze hebben het niet geloofd. Wat is het nodig om de zonden te belijden. Van land en volk, persoonlijk, kerkelijke zonden, om het alles te belijden. En dan is wel de meest grove zonde de zonde van ongeloof.

Wat denkt u gemeente, zou de Heere nog wonder doen? Dwars door een crisis heen. Zal Zijn grote Naam nog geloofd, geëerd worden? Als die Heilige Geest gaat werken, dan gaat Hij de wereld overtuigen van zonden omdat wij Hem niet hebben geloofd. Jesaja: Want alzo zegt de Heere Heere, de Heilige Israëls: Door wederkering en rust zoudt ulieden behouden worden, in stilheid en in vertrouwen zou uw sterkte zijn. Maar dan moet hij het erachteraan zeggen: maar u hebt niet gewild.

Aangrijpend. Dat geldt voor u en mij, jongens en meisjes voor jullie. Als wij maar weer terug kunnen naar het oude normaal. Als wij vanmiddag stilstaan bij de afsluiting van het winterwerk. Misschien moet ik maar beginnen bij de catecheten, hebt u altijd iedere keer de lessen biddend voorbereid? Met verwachting en verblijd dat de Heere werkt. Heb je zo altijd geluisterd omdat je besefte dat het Gods Woord is en omdat Hij het is die door Zijn Woord werkt.

Hebben we niet lopen mopperen omdat het niet ging zoals we wilden? Hand in eigen boezem steken. Wij hebben op het hoogst gezondigd. Wat we gezegd en niet gezegd. Zonden in gedachten ook onder de bediening der verzoening alle kanten kunnen opvliegen. Zonden van bedrijf. Ezechiël, graaf maar dieper. In de tempel afgoden gediend worden. Afgoden, alles waar wij naast de Heere ons vertrouwen op stellen.

Ik wil het zo graag in eigen hand houden en overzichtelijk. En het los te laten. Als ik hier zou vragen: wie is hier zondaar? Dan zouden we het allemaal instemmen. Dat kunnen we makkelijk belijden. Maar nu: noem eens drie zonden op die uw leven typeren. Uw hartszonden. Zou u tot drie komen? Denk er maar eens over na, heb het er met elkaar over. Dat is wat de Heere vraagt, om die zonden op die bok te leggen.

Al die zonden te belijden. Al die zonden die u weet maar ook die u niet weet. Dat kan niet. Nou, David bad: ontdek mij aan mijn verborgen zonden. Het klopt niet in mijn leven. En u weet ook waar het niet klopt in uw leven. Om het eerlijk voor de Heere te belijden, de zonden te belijden. Wat is de krachtige doorwerking van de Heilige Geest nodig die overtuigd van zonden, gerechtigheid in Christus, en van oordeel, de overste van deze wereld geoordeeld heeft. Om zo de zonden te belijden.

2. De zonden gelegd

Aaron zal beide zijn handen op het hoofd van de levende bok leggen. Als het ware helemaal leunt op die bok. Symbolisch uiteraard legt hij al de zonden op die bok. Leunen en steunen. Met andere woorden hij houdt niets achter. Alles, alles legt hij neer op die bok. Wat een prachtig beeld. Het hele Oude Testament stuwt heen naar de komst van de Heere Jezus Christus. Dan hoor ik Johannes de Doper zeggen: zie het Lam Gods dat de zonden der wereld wegneemt. Die bok.

Dat woordje zie betekent dat het al onze aandacht nodig heeft. Nergens anders naar te kijken. Zie het Lam Gods. Wat een prachtig beeld. Dan moet u met mij meelezen. Vers 21. En Aäron zal beide zijn handen op het hoofd van den levenden bok leggen, en zal daarop al de ongerechtigheden der kinderen Israëls. Al. Dat is een. En al hun overtredingen. Al, dat is twee. Naar al hun zonden, belijden. Al, dat is drie. En hij zal die op het hoofd des boks leggen, en zal hem door de hand eens mans, die voorhanden is, naar de woestijn uitlaten.

Zo volkomen. Zoals we dat vanmorgen zagen: daar stond het volk op afstand. Spannend. Zouden mijn zonden verzoend zijn. Misschien wel uw worsteling. Al mijn zonden? Al, al, al. Kan het nog duidelijker gemeente? De zonden van het volk, Zijn uitverkoren volk, Zijn apartgezette volk, waar Hij het aan laat verkondigen dat er vergeving is voor de grootste der zondaren.

Maar zo aangrijpend. Zijn stem niet gehoord. Hoe vaak hebt u het al gehoord dat er volkomen verzoening is aangebracht. Volkomen offer waar de Vader tevreden mee is. Zijn nodiging die uitging, Zijn roep, dat Hij niets liever ziet dan dat de zondaars de toevlucht nemen tot Hem.

De Grote Verzoendag. Tiende van de zevende maand. Zeven getal van de volmaaktheid, tien het getal van de perfectie. Werkelijk volmaakt. Hoe zullen ze het beleefd hebben? Eerst weggestuurd. Maar dan de verzoening aangebracht en moest het volk weer komen. Laten we ertussen gaan staan. Als Aaron zijn handen op de bok legt. Zouden ze erdoorheen gezien hebben? Zouden ze het gebroken lichaam en het vergoten bloed hebben gezien? Dan is nodig het ware geloof. Dan is het nodig op Hem te zien om de kracht en de troost daarvan te ondervinden.

Wat is het ware geloof en het voorwerp ervan? Dat is toch Jezus Christus en Die gekruisigd. Daarom dat geloof wendt zich tot Hem. Wanneer krijgt u Hem nodig? Omdat de schuld drukt. Dan kan het nood zijn omdat het geen nood is. Om alles wat wij moeten meemaken. Maar ook schuld om de nood die ons overkomt niet de schuld is van een ander maar ik. Niet getrouw geweest, niet het alleen van Hem verwacht.

Dat u er niet onderuit kunt. Benauwen. Om al uw nood en schuld op die bok te leggen. Wanneer gaat u tot Hem? Als u alles geprobeerd hebt. Misschien wel 100 keer geprobeerd het beter te doen. Overal gezocht en niet gezonden. Jongens en meisjes, denk maar aan die bloedvloeiende vrouw. Achttien jaar. Al haar geld uitgegeven, alle medicijnen geprobeerd, alle medicijnmeesters geprobeerd. Zij dan van Jezus gehoord hebbende, gaat. Breekt overal dwars doorheen. Ze mocht niet onder het volk komen omdat ze onrein was. Ze moet naar Jezus.

Alle hoop zou laten varen. Om te ontdekken dat het zo geniepig en venijnig ligt. Dat het mij alles uit handen genomen wordt. Daar ligt de christelijke vrijheid. Gestorven aan alles wat van mij is, mag ik mijn zonden leggen op die bok. Al mijn zonden, ongerechtigheden, al mijn schuld. U zegt, dat is toch zo vanzelfsprekend. Wij kunnen de zonden belijden zonder ze te brengen bij Christus. Wilt u een voorbeeld? Denkt u maar aan Judas.

Ik heb verraden onschuldig bloed. En toen? En toen niets. Hij moest er eeuwig mee omkomen. Zo kunnen wij klagen over de zonden zonder ze te belijden. Nederige hoogmoed of hoogmoedige nederigheid. Om ze nu te brengen aan de voet van het kruis. Omdat Hij nu wordt aangewezen, daar staat Hij. Heel het volk wordt aangesproken. Kunt u begrijpen dat Luther spreekt over de blijde ruil? Klederen der gerechtigheid.

3. De zonden weggebracht

Gemeente, Aaron belijdt alle zonden maar belijdt ze vervolgens allen op die bok neer. Hij zal die op de hoofd van de bok leggen en zal die door de hand van een man die voorhanden is in de woestijn wegleiden. Het kan. Die zonden op die bok worden gelegd. Omdat God in Christus met de wereld verzoend is. God die schrikkelijk toornt over de zonden. Laten losbarsten op Zijn Zoon.

Hij heeft volkomen verzoend. Daarom kunnen al die zonden op Hem gelegd worden tot een vergeving van heel de wereld. Heeft Hij geleden, betaald voor heel de wereld? Nee, dan moeten wij ons nauwkeurig uitdrukken. Hij heeft geleden. Zijn offer is genoeg voor de verzoening van heel de wereld. Uit dat offer mag gepreekt worden en genodigd worden. Want alle dingen zijn gereed. Ik mag niet zeggen dat Christus voor u allen gestorven is maar ik mag wel zeggen dat er voor u allen een gestorven Christus is. Dat dat uw harde hart zou verbreken en de toevlucht doen nemen tot Hem.

Een man die voorhanden is, een willekeurige man. Niet of die kwaliteiten heeft, ergens aan voldoet. Wat een wonder dat er geen kwaliteiten vereist zijn. De Heere gaat door en wil nog mensen gebruiken. Wat een beeld. Als de Heere Jezus op weg is naar de kruisheuvel Golgotha, willekeurige man de woestijn gezonden, ze dwongen ene Simon, ene Simon van Cyrene. Bok het type van de verlatenheid in de woestijn. Zo is Christus verlaten geworden. Ze hebben Hem achteraangelopen. Wat waren ze onder de indruk van Zijn wonderen en tekenen. Totdat. En ze verlieten Hem allemaal want deze rede is hard. Toen ze hoorden dat de zaligheid niet in hen lag maar Hem nodig had.

Wilt u ook niet weggaan, heeft de Heere Jezus hen gevraagd. Toen nog niet. Maar even later, waakt en bidt, dan vallen Zijn meest intieme discipelen Hem verlaten. Gebracht aan het kruis. De duisternis invalt op klaarlichte dag. Hij van Zijn Vader verlaten. Mijn God, Mijn God waarom hebt U Mij verlaten? Hij moest buiten de legerplaats gebracht worden. En gemeente, er zit nog wat discussie wat er met die bok gebeurde. Bok de woestijn in en die kon de weg niet meer terugvinden en stierf dan.

Er zijn ook Joodse Rabbijnen die denken dat de bok van de steilte afgeworpen werd. Dat is nog niet vreemd. Hebben ze met de Heere Jezus in Nazareth geprobeerd. Was nodig buiten de legerplaats gebracht. Nodig voor de verzoening. Dat offer daar en toen hier en nu zou worden. Dat handschrift dat tegen ons was uitgewist zou worden. Geen mens bij betrokken. Een mens die voorhanden wordt gebruikt om Hem de woestijn in te leiden.

Nee, er kan niets van u bij maar er hoeft ook niets bij. Heeft Hem behaagd om Zijn Zoon te verbrijzelen. Beseft u wat het lijden en sterven van de Heere Jezus Christus inhoudt? Denkt u maar aan dat gezang: leer mij o God Uw lijden recht te betrachten. Daar gekropen in de hof, gesmeekt, of Hij die drinkbeker niet hoefde te drinken. Hij veracht en wij hebben Hem niet geacht.

Zo kunnen we het horen en erover nadenken en vervolgens weer overgaan tot de orde van de dag. Maar Hij zal zaad zien. Hij gaat door. De betaling is gedaan, het grote offer is gebracht. En daarom moeten er nog worden toegebracht. Daarom mag ook in dit kerkelijk jaar het Lijdensevangelie klinken. Zo heen leven naar Goede Vrijdag. Grote Verzoendag. Opdat u al uw zonden, al uw ongerechtigheden zal brengen aan de voet van het kruis.

Zal leggen op die weggaande bok. Omdat God het gezegd heeft: dit is die weggaande bok. Daarom heeft Zijn Zoon Zich gewillig gegeven, uit liefde gegeven. Of tobt u erover of het nog voor u kan? Misschien wel donker geworden en dat u geen zicht meer hebt en dat u moet zeggen alles is weg. Dan mag ik u wijzen op die bok die van de Heere is en waardoor er een volkomen offer is aangebracht.

Maar niet alleen de bok die van de Heere is, maar ook de weggaande bok. Zo heel persoonlijk. Opdat u het mag gaan ervaren: niet alleen voor anderen maar ook voor mij. Zo strekt Aaron zijn armen uit, de loting is gevallen, de bok is aangewezen, Hij is geslacht. En die weggaande bok is de woestijn ingestuurd. Aaron kan zijn kleding afleggen. Alle dingen zijn gereed. De verzoening heeft plaatsgevonden. Daarom nodigt Hij opdat u al uw zonden en schuld zou leggen op deze bok. Dit is Mijn geliefde bok in Dewelke Ik Mijn welbehagen heb, hoort Hem. Amen.

 

Zondag 28 maart 2021 – Hersteld Hervormde Gemeente Putten – ds. R. van de Kamp – Schriftlezing Leviticus 16 vers 20-34