Beloofd is beloofd

De richter Jefta doet de Heere een gelofte dat hij het eerste dat uit zijn huis komt zal offeren als de Heere hem de overwinning geeft op de Ammonieten. Hij verslaat hen en vervolgens komt de dochter van Jefta uit het huis. Ze offert haar leven als een brandoffer door zich te wijden aan de dienst van de Heere en niet te trouwen waarmee het geslacht van Jefta eindigt.

Beloofd is beloofd

1. Een onbetrouwbare belover
2. Een ondoordachte belofte
3. Een opmerkelijke vervulling

1. Een onbetrouwbare belover

Als het gaat over beloofd is beloofd, dan zegt dat iets over wie de Heere is. Doet wat Hij zegt, dat het werkelijk waar is. Volk van Israël dat in Egypte is beloofd heeft het beloofde land en het doet. Over verwonderen wie de Heere is. Nu gaat het over wie de Heere voor u en jou is. Afgelopen week mogen ervaren: Hij werkelijk de Getrouwe? Onveranderlijk. Ondanks dat ik er een puinhoop van maak, Hij doet wat Hij is. Groot wonder wie de Heere voor u is. Zonder geloof onmogelijk om God te behagen. Die tot Hem komt moet geloven dat Hij is!

Misschien zo nabij mogen ervaren en tegelijkertijd de vraag: wie bent u? Ik de getrouwe? Komt niets van terecht zegt u misschien. Wij zijn mensen. Is dat nu tot smart? Is het zichtbaar in ons leven dat we getrouw zijn? Kamer op te ruimen aan je moeder beloofd, en dan niet gedaan. Moeder: beloofd is toch beloofd?

Jefta, een van de richters. Onecht kind. Zijn moeder was niet de vrouw van zijn vader. Andere moeder dan zijn broers. Verstoten. Ver uit het land. Hij was niet meer in Gilead maar in Syrië. Straatjongen als het ware. Met straatroven hielden ze elkaar in leven. Een boef, een gangster, zouden we zeggen. Maar wel een strijdbaar held, zo wordt hij genoemd.

Strijders in Gilead hadden een verlosser nodig. Strijdbare held. Nu hebben ze hem nodig nu ze in de problemen zitten. Eerst verstoten. Je zou toch zeggen: hij zou zeggen laat ze het bekijken. Wat doet Jefta? Hij geeft gehoor aan de roep. Van wie is Jefts nu geroepen? Van het volk of van de Heere? 1 Samuël 12 zond Jefta en hij rukte hen uit de hand van hun vijanden. Als Samuël zo gaat uitleggen wie de Heere is in Zijn trouw en goedheid, dan noemt hij Jefta als voorbeeld. Hoe is Jefta daar werkzaam mee geweest? Overwogen voor het aangezicht van de Heere? We zouden graag willen weten hoe Jefta ermee omgegaan is. Hebt u daar dan de Heere ook bij nodig bij een roep? Om u ervoor te bewaren dat u uw eigen weg gaat en uw eigen beslissingen neemt.

Jefta uit ontrouw geboren. Over nadenken. Dat geldt ook voor u, jou en mij. In zonden ontvangen en geboren. De zonden van de eerste ouders overgeërfd gekregen. Eerste zonde: ontrouw. Ongehoorzaamheid geweest aan de Heere.

Eerst hebben over de onbetrouwbare belover. En toch wordt deze Jefta gerekend tot de geloofshelden. Tijd zou ontbreken om er erover te verhalen, staat in Hebreeën. Gaat niet om historisch geloof maar om vertrouwen. Waar zaligmakende geloof waarvan Christus het voorwerp is. Een maar gehoorzaam geweest is alleen de Heere Jezus Christus.

Als Jefta een belofte doet dan kan dat alleen in de kracht van de Heere Jezus Christus.  Hoe moeilijk het ook is. Hij is de Getrouwe. In alle facetten van het leven. Geldt ons allen een onbetrouwbare belover.

2. Een ondoordachte belofte

Jefta gaat eerst in gesprek. Wijs man zouden we zeggen. Conflict op te lossen, oplossing voor vrede. Ammon wil niet luisteren. Dan de strijd. Voor de strijd doet hij de Heere een gelofte. Een belofte doen wij als mensen onderling, een gelofte aan de Heere. Wat uitkomt uit mijn huis na de strijd zal de Heere toebehoren, brandoffer.

Was gebruikelijk om een gelofte te doen voor de overwinning. Aan Jupiter enzovoorts. Numeri 21 geschiedenis van de koperen slang. Vers 2 doet het volk van Israël een gelofte.

Wat zette Jefta aan om deze gelofte te doen? Verklaarders buitelen over elkaar heen. God manipuleerde, als u dit doet dan doe ik dit. Of anderen: uit liefde, eer en naam van de Heere niet geschaad zou worden. Uit liefde tot God. Als we dan kijken naar de belofte? Een brandoffer. Bij dankoffer hield de offeraar zelf iets. Brandoffer werd helemaal aan de Heere toegewijd.

Heeft Jefta gedacht dat er eerst mensen uit zijn huis zouden uitgaan? Of beesten? Maar dat laatste is niet aannemelijk. Ook nog aannemelijk: na de overwinning kwamen de vrouwen naar buiten (Psalm 68).

Gemeente, ik denk dat we aan twee dingen vast moeten houden. Jefta gerekend tot de geloofshelden. En: de Geest des Heeren kwam op hem (vers 29).

Heeft hij dat goed doordacht, overdacht? Zo vanmorgen nog een discussie aan tafel over het overzien van je leven. Consequenties overzien. Deel van de hersenen pas volledig ontwikkeld bij 25 jaar. Ouderen willen jongeren daar graag mee helpen.

Heeft Jefta de consequenties overzien? Ouderen: misschien zo vol van de liefde van God en dan een gelofte gedaan. En dan een paar uur later. Die zonde niet meer tr doen. En dan erachter komen: er komt niets van terecht. Naast Jefta zitten. Hoe we in afhankelijk van de Heere moeten leven. De Heere zo in allee nodig zou hebben.

3. Een opmerkelijke vervulling

Jefta krijgt de overwinning. De Ammonieten worden verslagen. Terug naar huis. En dan komt zijn dochter uit het huis. Dan stort als het ware alles ineen voor Jefta. Wat heb ik gedaan? Onomkeerbare gelofte gedaan. Zij nu was alleen, een enig kind. Geen andere kinderen. Driedubbel. Enige dochter. Daarvan had hij beloofd dat hij die de Heere zou offeren.

Het kan toch niet waar zijn dat hij zijn dochter gaat offeren? De Heere had kindoffers nadrukkelijk verboden. Dochter van Jefta geen naam. Geen man en kinderen. Het geslacht van Jefta zal stoppen. Het ene doel van een vrouw, zeker in het oude Israël, is moeder worden. Streep door het leven van Jefta en zijn dochter.

Het raakt hem zo diep. Als het ware: hoe dom kun je zijn om als het eerste uit het huis te komen. En dan de opmerkelijke reactie van zijn dochter. Doe mij zoals de Heere beloofd is! U hebt de overwinning gekregen, dan moet u nu ook uw belofte houden. Het zou je hart breken wat de dochter zegt. Ik zal de weg gaan die vader Jefta belooft heeft.

Doet toch meteen denken aan Izak. Geofferd als een lam ten brandoffer. En aan Christus in de eeuwigheid. Redding te voorzien. Ik zal komen. Ik zal de weg gaan. Grote verschillen. Abraham die ertoe geroepen wordt. Jefta heeft zelf de belofte gedaan. Hoe ik-gericht Jefta is: zie zijn belofte. Als u ze in mijn hand zal geven. Ik zal, mijn. Van dat ik-gerichte is niets meer over bij Jefta. De Geest van de liefde, van de goedheid, van de lankmoedigheid te zien.

Dan nodig om eerlijk te zijn. Ook naar u toe. Voor u kloppen. Gaan zoals u het wilt. Dan tot veel in staat. Als het maar gaat zoals ik wil. Maar is er ook de Geest van liefde, lankmoedigheid. Zet toch alles op z’n kop in het leven. Dan is het beloofd is beloofd.

Is dat de verdienste van Jefta? We zouden zeggen: de verdienste van zijn dochter. Van Christus die volkomen getrouw is. De beloften zijn in Hem ja en Amen. Ook als u een ondoordachte belofte heeft gedaan. Voor God en de naasten.

Wat een les. Een opmerkelijke vervulling. Als de Geest u gaat leren. Eerlijk maakt. Ouderwetse uitdrukking: nog bang over een strootje te vallen. Ondanks onze ontrouwheid, Hij blijft getrouw. Omdat het in de Hemel is: beloofd is beloofd. Amen.

 

Zondag 28 januari 2018 – Hersteld Hervormde Kerk Putten – ds. R. van de Kamp [Putten] – Richteren 11 vers 29-40 – themaweek ‘beloofd is beloofd’