(…)

Het heeft er best om gespannen dat boven de kaart staan: ‘Ik zal eeuwig zingen van Gods goedertierenheid.’ Die woorden kregen gaandeweg een betekenis in het leven van moeder en oma. Die woorden zijn een wonder van God. Een cadeautje uit de hemel. Dat oma en moeder kreeg.

Enkele lijntjes om deze woorden in het kader van haar bestaan te zetten. Het moet niet om de mens gaan. Ik ben zelf ook niet zo’n beste, zei ze dan. Ze heeft heel wat meegemaakt.

We weten dat onze biografie, onze levensgeschiedenis, onze opvoeding, een stempel op ons bestaan drukt. Ons karakter wordt gevormd. Soms ook vervormd. In dat geheel spelen gebeurtenissen – mooie en moeilijke dingen – een eigen rol. We hebben dat onderling besproken.

Moeder heeft, zoals ze dat heeft leren zeggen, klappen opgelopen. En de nadruk die ze op de p’s leggen zei voldoende. Een wereld van moeite en verdriet. Vechten. Ach. Een karakteristieke vrouw op (…). Met eigen meningen die ze niet snel veranderde. Een vrouw met doorzettingsvermogen. Intelligent. Niet zonder meer toegankelijk. Je moest haar leren kennen en respecteren. Haar vertrouwen winnen. Het liefst hield ze haar gedachten in eigen beheer.

Ze was blij met de kinderen. En dankbaar. Al kon ze dat niet altijd uiten. Dat weten jullie. Een man uit het verre westen kan daar ook wat van zeggen. Ze hield van jullie. Waardeerde de zorg in (…) tot het einde toe. Meehalen, ophalen, in haar auto. Zorg van diverse kanten, ook van kleinkinderen.

Ik kijk naar de kleinkinderen en achterkleinkinderen. Oma was dol op jullie. Mooie, spannende en moeilijke dingen vertelde ze aan mij. Ik moest echt de foto’s pakken en kijken. Ook als er weer nieuwe foto’s waren. Tegenover jullie liet ze zich makkelijker in haar hart kijken. In haar kregen jullie een lieve oma. Jullie leefden op jullie manier mee. Liefde, begrip en meeleven. Jullie oma bad voor jullie. De namen van jullie legde ze in Gods handen. Niet een keertje. Ze sloeg dat niet over. Wat waardevol hè. Aan jullie vragen: volg haar voorbeeld maar na. Zoek het bij de Heere God, dat is de beste plek, een betere ken ik niet.

Zorgen, spanningen en teleurstelling: rond het overlijden van vader in 1981. Een klap gaf dat. Ze moest dat verwerken. Het trof me dat het woord in jullie kring viel: knokken. Ze wilde graag regie over haar leven houden. Totdat.. hoe ingrijpend dat was voor haar, ik zeg eerlijk dat is niet mis geweest. Heel zwaar geweest. Niet meer thuis kunnen zijn. Zorgafhankelijk zijn. Dingen die je wit doen kan niet of nauwelijks meer. Van binnenuit moet je dat weten, zorgvuldig naar kijken en luisteren wat er gezegd wordt, dat enorme spanningsveld.

Ik ben dankbaar dat ik haar leerde kennen. Ik typeer het maar wat een beroemd man, Bonhoeffer, als titel meegaf aan een van zijn boeken: Verzet en Overgave. Dat laatste met horten en stoten. Als ik het pastoraal aanduid: een gevecht met God om God. Dat is heel bijzonder.

Ze had het moeilijk. Zeker die eerste tijd. Ook de jaren door. Om het met God eens te worden. Om Zijn wil in haar leven te erkennen. Er kwam gelukkig toenemende overgave. Maar het bleef een heel proces. Ieder gelovige maakt dat op zijn of haar wijze aan. Ze zat heel vaak met de klemmende vraag: wat is Gods bedoeling met de CVA en de afasie. Ze vroeg dat met veel nood. Is dat beproeving? Een test? Of een straf? Als je dat bedenkt, dan zijn er dingen waarvan je zegt: dat ja, doen we, bepaalde uitingen …

Psalm 89. Gaandeweg, ja. Een Psalm van Ethan. Weten jullie wie dat was? Een van de beroemdste geleerden uit de tijd van Salomo. Psalm 88 is ook van hem. Daarin gaat het heel goed. Psalm 88 is de bas. Psalm 89 de sopraan. Allebei in Gods koor.

U kunt de psalm verdelen. U ontdekt, er zijn drie onderdelen. Begint hoog, lofzang op God. Derde gedeelte: mineur, miserabele toestand van het koningschap. Wat komt er van de belofte terecht? Eerst jubel en dan geklaag. De Psalm zet hoog in. Eeuwig de goedertierenheden van God bezingen. De blijken of bewijzen van de goedertierenheid van God bezingen. Heeft te maken met de eigenschappen en daden van God. En met de deugden van God.

De intentie is om die te bezingen, de intentie van Ethan. Je kunt erover praten. Maar krijg je het onder woorden gebracht? Je kunt er beter van zingen.

Wat zijn goedertierenheden? Wat zijn dat? Eigenschappen. In het Hebreeuws: geseth. Dat is in onze vertaling vaak goedertierenheid. Het heeft veel meer betekenissen. Een aantal deelde ik met moeder. Goedertierenheden: bewijzen daarvan. Genade, liefde, trouw, macht, wijsheid, recht, weldadigheid. In een Hebreeuws woord! Wij hebben heel wat woorden nodig. Daar zingt de dichter van. Als je die goedertierenheden leert kennen van binnenuit, dan heb je niet alleen je handen vol, om erover na te denken en erover te spreken. Maar dan ga je zomaar zingen.

Ik was in een huis. Een jochie bij de deur, gehandicapt. Het enige wat hij kan is zijn hand bewegen. Als je binnenkomt, dan doet hij net als jou: dan zegt hij ‘Hoi’. Veel mensen lopen aan hem voorbij. Hij vraagt opeens, hou jij van Jezus. Wat zou jij zeggen? Ja. Dat is het mooiste wat er is he. Hij begint soms ineens te zingen. Ik wandel in het licht met Jezus. Je ziet dat het waar is. Zo geeft hij door dat hij van Jezus houdt. Ik hoop dat jullie ook al vroeg van Jezus houden. Allemaal. Niemand uitgezonderd. Bij Jezus kan je terecht. Geen kind was niet welkom. Hij sloeg Zijn armen om hen heen. Prachtig.

Ethan zegt: ik zal die blijken of bewijzen eeuwig bezingen. Misschien is dat moeilijk voor je. Ik zit dan weer in pastorale zorg met moeder. Die goedertierenheden van God (liefde, trouw, genade), wanneer leer je die kennen? Als je op de glijbaan zit? Geen centje pijn, zo de hemel in? Nee. Die leer je het beste kennen in de diepte. Onder klappen. In beproeving en moeite. Dat is jullie familiekring niet bespaard gebleven. Oma zong zo graag: Zal zijn lof zelfs in de nacht, zingen daar ik Hem verwacht! Dan zag ik die zakdoek. Dan keek ze omhoog. Hoop op God, zegt die psalm. Ik zal Hem toch nog loven!

Die overgave kreeg bij moeder en oma gestalte in dat hopen. Ik was ontroerd toen ik hoorde dat moeder er ‘Amen’ op heeft gezegd.

Het diepste kan je ervan zingen bij het kruis. Daar kom je het aan de weet. Dat God een ontfermer is. Waar je geen stap meer zelf kunt zetten. Als je geloven mag dat dat kruis, daar heb ik voor gezorgd. Wat heb ik mijn Heiland aangedaan! Maar Hij wilde dat alles ondergaan. Die smart en nood. Die omstandigheid. Hij heeft gehoorzaamheid geleerd in Zijn lijden. Hij het eens geworden met de wil van God. Met bloed, zweet en tranen. Ik voor u. Ja. Dan kwam er rust bij moeder en oma. Overgave. Dan zei ze: dat kan je toch niet begrijpen? Nee. Alleen als bedelaar ontvangen.

Mag ik u en jou uitnodigen om bij Jezus te komen? Niet uitstellen. Je wordt niet allemaal in de 90. Als je voor rekening van Jezus gekomen bent, ben je niet meer te condoleren, maar te feliciteren. Je krijgt klappen soms. Dreunen. Waarom o toch, God? Als ik opnieuw leer knielen bij het kruis van die Goede Meester dan is Zijn genade genoeg. Dan kan ik verder. Met Hem. Door Hem. Stel dat alsjeblieft niet uit. Misschien zegt iemand, ik heb niets met God. Maar God wel met u en jou. God wil voordat het verkeerd afloopt – je valt eens in Zijn handen, je kreeg alles van Hem, je moet verantwoording afleggen – je redden. Het pakt verkeerd uit als je je rug toekeerde. Bij Jezus komt het goed. Ik kan het niet. Ik zie het niet. Ontferm U over mij! Kom maar. Stel niet uit. Nu. Dan krijg je het leven. Een cadeau. Ongeloof, zonde, verzet: geef dat maar aan Mij. Ik geef je wat Ik verdiend heb. Wat is de Heere goed hè. Oma beaamde dat. God is groot en goed. De dood en duivel winnen het niet. Jezus wint het. Dan ben je het beste af. Er is veel gepasseerd. Bij God word je niet op je verleden vastgepind. God vergeet en vergeeft. Wij halen oude koeien uit de sloot. God werpt zonden achter zich. In een zee van eeuwige vergetelheid. Als je Hem kent en toebehoort, dan kan het stormen. De discipelen kwamen er ook doorheen en uit. Ik gun dat je de Heere mag kennen. Je leven in Zijn dienst besteden. Dat je Hem mag kennen. Hij wil nabij zijn. En dan, ja, Ethan begon met de lofzang, hij eindigt er ook mee. Wat een Thuiskomst voor oma en moeder. Ze zal voor Gods troon Hem kunnen danken en prijzen. Daar heeft God al die tranen van de ogen afgewist. Uit de ogen van Zijn kinderen. Dan zegt Hij: kom maar dichtbij, kijk Me eens aan. God te mogen te zien. Dat krijg je straks. Kan je niet onder woorden brengen. Dan zul je Hem zien je die leerde liefhebben. Die mag je zien. En eren, samen met ontelbare anderen. Allen uit de grote verdrukking. En dan? Dan word je over het graf uitgetild. Leven, vreugde is daar. Het heerlijkste en mooiste: dat je God mag zien. Dat je zelfs God genieten mag (zoals Augustinus diep verwoordde). God zelf genieten. Dat he. Daar deelt moeder in. Op kosten van Christus. Bij Hem is dat gratis te krijgen.

Amen.

Hervormde Gemeente Voorthuizen, Dorpskerk, maandag 1 augustus 2022, 10 uur. Rouwdienst. Schriftlezing Psalm 89 en 1 Petrus