Niet alle mensen worden zalig. Alleen zij die Christus in een waar geloof omhelzen. De Bijbel, het Woord van God, gaat over Hem. God werkt door Zijn Woord. De Reformator Calvijn zei dat het Christus die in het gewaad van Zijn Woord tot ons komt. Het Evangelie klinkt. God heeft het Zelf beloofd. Daarom is er verwachting. 

Romeinen 5 vers 8: ‘Maar God bevestigt Zijn liefde jegens ons, dat Christus voor ons gestorven is, als wij nog zondaars waren’.

Afwachten of verwachten?

Gemeente, in de Catechismus vanavond een belangrijke vraag aan de orde gesteld. Worden alle mensen zalig? Worden alle mensen gered? Komen alle mensen in de hemel? Een ernstige vraag. Best wel goed om daar eens over na te denken.

Er was ook eens iemand die kwam met die vraag naar de Heere Jezus. Zijn er ook weinigen die zalig worden? Hij moest eigenlijk altijd een fout antwoord geven. Ja er zijn er weinig. Dan is het gevaar dat mensen de moed opgeven. Ik heb al weinig hoop. Dan raak je het laatste restje hoop kwijt.

Maar wat als het antwoord was: het zijn er heel veel. Altijd nog anderen die er slechter toe zijn dan ik. Zorgeloos. De Heere Jezus gaf het enige goede antwoord: strijd u om in te gaan. Bemoei je met jezelf. Ik hoop dat er hier en thuis heel veel van zulke jongeren zijn die strijden om in te gaan. En ik hoop bovendien dat er veel ouderen zijn die die jongeren in de strijd voorgaan.

Die vraag: worden alle mensen zalig? Wat is uw enige troost beide in leven en in sterven. Als ik mag weten het eigendom te zijn van Jezus Christus. De Catechismus begint met Christus. Gelijk gaat het over Hem. En iedere keer weer komen ze in die Catechismus bij Christus terecht. En die andere zondagen 2-6.

Ik heb een keer het beeld gebruikt van die hekken door die boer die alle ontsnappingswegen afsluit. En dan vraag 18. En dan weer Christus. Hoe word ik dan gered? Het geloof in Christus. Als de enige weg tot zaligheid, tot behoud. Dan kun je afvragen: waarom wordt deze vraag zo gesteld? Daar zit natuurlijk iets achter. Die jonge mannen, opstellers. Daar zit iets achter.

Daar kom ik twee namen tegen in vraag 20. Welke twee namen. Kijk maar. Vraag en antwoord 20. Adam en Christus. Die worden hier tegenover elkaar gezet. Daarom las ik vanavond Romeinen 5. Paulus schrijft in Romeinen 5 uitgebreid en nadrukkelijk dat wij alle bij die val betrokken zijn. Die ongehoorzaamheid van die ene is de ongehoorzaamheid van allen.

Nee, we waren er niet actief bij betrokken. Wel toegerekend. Daar knoopt vraag 20 nou bij aan. Door toerekening. Omgekeerd delen wij ook automatisch in de verlossing in Christus zonder dat wij daar actief door betrokken zijn?! Nee, zo niet. Om zalig te worden moet je persoonlijk geloven. Niet je vader of moeder gelooft voor je, niet Christus gelooft voor mij. Hij doet wel veel voor mij, maar zelf moet je geloven, Hij geeft dat wel.

Daar gaat het om: een waar geloof in Christus. Een levende verbondenheid. Geloof niet iets mystieks. Levende verbondenheid door een waar geloof. Niet een praatgeloof. Helemaal napraatgeloof. Redeneergeloof. En welke andere soorten er allemaal zijn. Alleen door een waar geloof. Wat is dat? Wil je weten, heb ik dat. Hoe herken je dat? Heel eenvoudig: door de vruchten.

Levend geloof. Wijnstok. We worden door het geloof in Christus ingelijfd. Welk hoofdstuk? Moet je weten. Johannes 15. Christus de ware Wijnstok. Een Wijnstok is Christus natuurlijk. Twijgen liggen op de grond te verdorren. Dood. Hebben geen vruchten. Wat gebeurt daar nou? Inentmes.

Inkeping in die wijnstok. Ent die in. Dan gaat er iets wonderlijks gebeuren. Naar verloop van tijd, haast niet te geloven, gaat dat twijgje leven. Die levensappen gaan in die wijnstok heen en weer. Die gaan doorstromen in die dorre en dode rank. En zo gebeurt het dat die grote Wijngaardenier een dode en onvruchtbare zondaar genadig opraapt. En gaat brengen in de verbintenis, geloofsverbintenis met Christus.

En u heeft Hij mede levend gemaakt daar u dood waart door de misdaden en de zonden. Daar komt geloof, en hoop, en liefde. Ik ben de ware Wijnstok en u de ranken. En dan komt het: Die in Mij blijft. Die draagt veel vrucht. Dat staat er ook. Zonder Mij kunt u niks doen. Blijft. Staat er zestien keer. Nadruk op. In Mij blijven. Bloeien, groeien.

‘Laat me in U blijven, groeien, bloeien,
o Heiland die de wijnstok zijt!
Uw kracht moet in mij overvloeien,
of ‘k ben een wis verderf gewijd.
Doorstroom, beziel en zegen mij,
opdat ik waarlijk vruchtbaar zij!’

Het geloof brengt in de verbintenis met Hem. Doet leven uit Hem. En nog meer. En al Zijn weldaden staat er in die oude Catechismus. Rechtvaardiging, vergeving van zonden, aanneming tot kinderen, verlost van de vloek van de wet, staat in de vrijheid, geloof, vrede, volharding, bewaring, heerlijkmaking. Ik heb er een paar genoemd maar het zijn er veel meer.

Christus en Zijn weldaden. En een is al een oceaan vol. Door het geloof krijg ik een erfenis dat is werkelijk nooit te bedenken. Hun zal een schat van zegeningen door Hem ten zegen zijn. Zo zeker en vast. Want zovelen beloften zijn in Hem ja en Amen.

Hoe worden die weldaden mijn eigendom? Hoe kunt u die aannemen. Ik zal een voorbeeld geven. Als ik zo op bezoek kom, en er staat een schaal met koeken, als ik er dan een pak dan steel ik. Maar als de gastvrouw mij die aanbiedt, dan mag ik er een pakken. Aannemen.

Nou kun je dat woord aannemen een verkeerde kant op. Als het onze eigen kracht is. Dan ben je een Remonstrants. Toch staat het in de Bijbel.

Johannes 1 vers 12: ‘Maar zovelen Hem aangenomen hebben, dien heeft Hij macht gegeven kinderen Gods te worden, namelijk die in Zijn Naam geloven’. In de Groot Nieuws Bijbel staat zovelen Hem ontvangen hebben. Als het omgekeerd zou zijn, zie je wel die activistische Groot Nieuws Bijbel. Maar het staat er andersom.

Hoofdstuk 1 artikel 4. Die het Evangelie aannemen worden van het verderf verlost. Je kunt niet zeggen dat het woord aannemen onbijbels is of on-gereformeerd. Genade komt niet via het infuus. De katholieken hadden het over de gratia infusia. Nee, zeggen de Reformatoren.

Nu hoop ik dat er velen zijn die vragen: hoe kom ik aan dat geloof? Heere, ik wil dat zo graag ontvangen. Vraag 21. Het heeft met kennen en vertrouwen te maken. Eerst kennen. Kijk uit, sommige denken dat het hier gaat om een historisch geloof. Eens met de Bijbel en de drie formulieren. Maar hier gaat het over een kennen dat bij het ware geloof hoort. Geloof richt zich op waar het in het Woord om gaat.

Wat is de kern van die dikke Bijbel? Moet ik het nog zeggen? Dat is Christus. Alles is gericht en verbonden met Christus. Calvijn zegt in zijn Institutie: Christus komt tot ons. Hoe? In het gewaad van Zijn Woord. Kleed. Via de weg van het Woord. Niet zomaar. Vanavond komt Christus tot ons door Zijn Woord. In dit Woord is het Christus die Zelf tot ons komt.

Als het ons om Christus te doen is en dat hoop ik van ganser harte. Waar zoeken? Hier [wijst naar de Bijbel]. Niet in de hemel op hoeven klimmen. Nabij u is het Woord. Voor een diploma moet je vier jaar studeren en allerlei boeken. Voor Christus hebben we aan een boek genoeg.

Ik Hem graag wil ontmoeten. Als een jongen en een meisje veel van elkaar houden, dan willen ze elkaar graag ontmoeten. Zo verlangen om Christus te ontmoeten. Heere, Ik ben uw heil. Hoe zegt Hij dat dan? Door Zijn Woord. Geloof richt zich op Zijn Woord. Houd het Woord voor waar en Christus voor waar.

Kennen en vertrouwen. Haal dat niet teveel uit elkaar. Dat vertrouwen komt niet op een dag uit de hemel vallen. Hoe kom ik bij dat vertrouwen? Bij het Woord zijn. En meer door de Heilige Geest gewerkt? Bij het Woord zijn. Allemaal met elkaar verbonden. Het lezen van de Bijbel, Bijbelverklaringen en boeken, dan kan de Heere verrassend werken, nooit buiten het Woord om. Wie verlangt bij het Evangelie te leven, door het Woord.

Niet kan werken maar nog verder: zal Ik werken. Anders niet zeker van of het gebeurt. Maar Ik zal werken. Dordtse Leerregels hoofdstuk 1 artikel 16. Eerst vijf kenmerken van geestelijk leven opnoemen. Als je dat nou nog niet krachtig in je voelt. Nochtans de middelen gebruiken. Door welke God beloofd heeft. Zo stellig, zo zeker. Niet: zou kunnen. Wij hebben toch wel vaak de neiging om te zeggen kun je dat zo stellig stellen.

Een wonder is het zeker. Het is zeker geen automatisme. Dan word je Rooms. Onze vaderen in Dordt het zo hoopvol en bemoedigend opgeschreven heeft. Ze moeten het niet moedeloos worden. Niet mismoedig worden. En de tijd van overvloedige genade met ontmoet en eerbied afwachten?! Nee, dat staat er niet! Verwachten. Terwijl je nog geen spoor van leven kunt waarnemen. O wat stellig, hoe komen de erbij?

Afwachten. U kunt afwachten of ik morgen bij u komt koffiedrinken. Maar als ik vorige week iemand heb opgebeld, is het goed of ik maandagavond op bezoek kom, dan zullen die mensen het verwachten. Waarom? Omdat ik het beloofd heb. De vaderen van Dordt: verwachten. Waarom? Omdat Hij het beloofd heeft. Die zoekt die zal vinden, die klopt die zal opengedaan worden.

Misschien moet het wel vanavond tegen iemand gezegd worden. Zo moedeloos. Als je je eigen blindheid ziet, zondigheid. Wees teleurgesteld in jezelf. Streep jezelf maar door. Nul komma nul te vallen. Kijk uit dat je achter Hem geen vraagteken gaat zetten. Dan volg je de duivel. Heere, kom mijn ongeloof te hulp.

Dan noemt de Catechismus wat allemaal beloofd wordt. Vraag 21. Het geloof zegt heeft dat niet alleen aan anderen maar ook aan mij beloofd. Ook bij de doop nog bevestigd. Dit is mijn troost. Dit leert mijn ziel U achteraan te kleven. Het is toch Uw eigen Woord. Het geloof richt altijd op de beloften van God. Niet een wensen.

Dan worden het wensen. Dan moet ik denken wat de oud Katwijkse voorganger ds. Boer in de Nieuwe Kerk eens heeft gezegd. Al wat ons in het Evangelie in de twaalf artikelen staat. De twaalf artikelen zijn twaalf beloften. Het zijn twaalf touwen die uit de hemel neerhangen naar de aarde waar arme zondaren zich aan vast mogen klampen. Als je daaraan mag trekken, dan begint in de hemel als het ware een klok te luiden en dan komt God.

Hoe komt dat geloof dan? Niet in een keer met volle zekerheid. Het kan wel maar ga daar niet van uit. Ze gebruiken het oude woord allengskens , steeds verder. Stapje voor stapje. In het Mattheüsevangelie: mosterdzaadje. Wat weet je ervan? Het kleinste van het kleinste.

Het koninkrijk der hemelen is niet te vergelijken met een groot sterk kasteel. Maar zo is het niet. Geloof in het begin nog zo zwak. Ongeloof. Duizend keer aan jezelf kan twijfelen. Dan wordt een beetje verblijd en dan weer troosteloos. Het geloof begint vaak niet met de volle zekerheid.

Als je het volle zekerheid niet hebt, dan is het niks. En mag je niet aan het Avondmaal. Dan span je juist het paard achter de wagen. Raar gezegd: als iemand de volle zekerheid heeft, dan hoeft het niet meer aan het Avondmaal te komen als het ware.

Want je wantrouwt jezelf. Is het wel waar? Geen gevoel? Geen opvoeding. En die strijd is niet gemakkelijk. Maar God gebruikt het. Langzamerhand breekt Hij het van u af. Steeds meer deze Farizeeër slopen en steeds meer tot een zondaar maken. Dit is een getrouw Woord en aller aanneming waardig. Dat Jezus Christus in de wereld is gekomen niet om goede maar om zondaren zalig te maken.

Luther schreef aan een vriend in het klooster. Die zei: als God mij genadig wil zijn, moet ik mij eerst een beetje opwerken. Het werd steeds onmogelijker. Wees ermee tevreden om een zondaar te zijn en niets meer. Want zo ben je voor Christus genoeg. Hij werkt het geloof door het Evangelie in het hart.

Nu ken ik die waarheid zo diep als gewis. We hebben er een leven lang voor nodig om dat te leren. Het is het allebei: diep en gewis. Het geloof heeft niets maar het vlucht met al zijn nood en dood tot Hem. U hebt mijn smart verdreven. Komt steeds weer bij Hem uit. Dat vaste Woord en Christus daarachter die alles heeft gedaan.

Wat is geloven? Met mijn leegheid, ben je dat, hoe leger hoe beter, tot Zijn volheid te gaan. Want armen wil Hij met goederen, met Zichzelf vervullen. Zo klemt het geloof zich steeds meer vaster aan Hem. ‘U immers wilt of zult nooit onze hoop beschamen. Den Heer zij eeuwig lof, en elk zegg’: “Amen.’

Amen.

 

Zondag 30 januari 2022 – Triumfatorkerk Hersteld Hervormde Gemeente Katwijk – ds. P. den Ouden – Schriftlezing Romeinen 5 – belijdenis van het geloof met Dordtse Leerregels hoofdstuk 2 artikelen 5-7