Als een Israëliet gevraagd wordt naar een onvergetelijke nacht, dan is ongetwijfeld het antwoord de nacht van de uittocht uit Egypte. Het lossen van de eerstgeborene zoals in Exodus beschreven staat is daar een afgeleid beeld van: ons leven behoort aan de Heere toe. Voor de eerstgeborene betekende het lossen met vijf sikkels het leven. Het is door Gods trouwverbond. Zo ook in de Doop vandaag de dag: Christus die een oneindig hogere prijs betaald heeft om zondaren vrij te kopen, te verlossen. 

Exodus 13 vers 16: ‘En het zal tot een teken zijn op uw hand, en tot voorhoofdspanselen tussen uw ogen; want de Heere heeft door een sterke hand ons uit Egypte uitgevoerd’.

Christus een Rantsoen

Laat ik vanmorgen eens bij de kinderen beginnen. Wij kennen allemaal het Oude Testament, het boek van de geschiedenis van Israël. Alles wat is gebeurd in het leven van Israël. Hoogte- en dieptepunten. Als ik een beetje een rare vraag zou stellen: welke nacht is een onvergetelijke nacht geworden? Eeuwen later nog aan terugdenken. Weet je het? Welke nacht zal door een Israëliet nooit vergeten worden. De nacht van de uittocht uit Egypte. Verderfengel door de straten. De oudste werd gedood bij de huizen van de Egyptenaren.

Er was geen huis zonder tranen. Al was je vader van zestig de oudste. Of zelfs de opa als hij de oudste was. Maakte niet uit welke leeftijd. Geen huis zonder rouw. En bij de Israëlieten? Daar was geen rouw. Daar was bloed gesmeerd. Als ik het bloed zie zal ik niet naar binnen gaan. Zal ik voorbij gaan. Als ik het bloed zie.

Vanmorgen hoofdstuk 13. Daar gaat Mozes vertellen hoe God gediend wil worden in het beloofde land. Wet van de eerstgeborene. Wat zit daar achter? Dat de Heere op alles en iedereen recht heeft. Leven, hart, hoofd, hand, hoofd. Op mij helemaal en in alles. Daarom moest heel Israël aan de Heere toegewijd zijn. Jullie zijn van mij. Heel het volk aannam, eiste de eerstgeborene op. Oudste als vertegenwoordiging van.

Staat er met veel nadruk. Vers 2. Heilig voor mij, daar heb je dat opeisen, dat beslag leggen. Dat is van mij. Mensen en beesten. Twee keer. Het is voor Mij en dat volk is van Mij. Vers 12. Aan de Heere afstaan. Behalve de onreine dieren, ezel wordt genoemd. Die mocht je aan God niet offeren. De Heere heeft ook recht op alle dieren.

De Heere wil natuurlijk niet dat we letterlijk onze kinderen gaan offeren. Dat snapt iedereen. Dieren moesten geofferd worden. Mensen lossen. Oud Hollands woord. Aan de priester. Vijf sikkels. Numeri 18 vers 16. Wat zit daar nu achter? Die mocht blijven leven. Dieren moesten allemaal sterven. Wat zit daar achter?

In die nacht werden alle eerstgeborenen van Egyptenaren gedood. En waarom mochten de Israëlieten blijven leven? Was dat de reden? De Egyptenaren hebben wel erg gezondigd. Toch wel minder goddeloos. Nee hè. Wat u daar zegt klopt helemaal niks van. Ze waren helemaal niet beter. Ze hebben allemaal gezondigd. Christen of heiden bent. Derven de heerlijkheid Gods. Er is geen onderscheid. Aangrijpend, durf het bijna niet hardop te zeggen.

Wij zijn, iedereen hoe we hier zitten, mensen waarop de toorn van God rust. Doopformulier begint er meer. Aangrijpende eerste zin. Kun je toch niet koud zeggen, over je lippen krijgen. Dit mag nooit gaan wennen mensen. Dit moet wel zo steken. Is dit waar? Daarom moesten ze bij die eerstgeborene die vijf sikkels betalen. Losprijs aan de Heere. Als het ware voor het leven van de eerstgeborene te betalen. Hij net zo goed gezondigd. Dat betalen betekent zijn leven.

Vers 16: ‘En het zal tot een teken zijn op uw hand, en tot voorhoofdspanselen tussen uw ogen; want de HEERE heeft door een sterke hand ons uit Egypte uitgevoerd’. Ik weet niet hoe het u vergaat, ik moest meteen denken aan de orthodoxe Joden. Gebedsriemen en doosjes. Staat nergens letterlijk in de Bijbel. Paar teksten uit Mozes zaten erin. De meeste verklaarders denken toch een andere kant op. En het zal, het. Verwijst naar alles wat daarvoor gezegd is over die losprijs. Ceremonie van die losprijs. Zichtbaar teken, je zag die vijf sikkels gaan.

Een teken, dat sprak tot hun hoofd en hun hand. Denken en doen. Teken op hand en voorhoofd. En ook vanmorgen gaat het hier om een zichtbaar teken. Die vijf sikkels, vrijkopen. Exodus 13 vers 16 dat spreekt dezelfde taal als de doop. Hoe de Heere barmhartig en genadig is.

Hoe de Heere uit die hel, uit die slavernij uitgeleid hebt. Dat is Evangelie. In de tweede plaats, die Israëlieten hadden evengoed de dood verdiend. Sparende hand van God. En het derde, niet voor zichzelf te leven maar voor Hem zouden leven. Is dat geen genade? Verlost uit Egypte, gered van de dood en voor Hem te leven. Wat een teken, die vijf sikkels.

Maar veel groter dan de verlossing uit Egypte is de verlossing in Christus. De vijf sikkels om het lichaam te redden, maar om de ziel te redden moest Christus een oneindig hogere prijs betalen. Petrus: Dierbaar kostbaar bloed van Christus. Als een onbestraffelijk Lam. Bij elke doopdienst worden wij eraan herinnerd wat een onzegbare prijs Christus betaald heeft. Om ons los te kopen, vrij te kopen. Niet om gediend te worden maar om te dienen. En nou komt: om Zijn ziel te geven tot een rantsoen, losprijs. Om te verlossen van de hel. O wat een hoge, dure prijs heeft Christus willen betalen.

Vanmorgen worden wij deze doopdienst eraan wil herinneren dat Hij wil vrijkopen. En dat dat teken van de doop nog een keer nadrukkelijk wordt bevestigd. Waarom is de doop zo belangrijk? Niet uit gewoonte of bijgelovigheid. Dan moet je het niet doen. We zijn het gewend. Nee nee. Nee de beloften van God. Persoonlijk gemaakt. Verzegeld. Het is niet alleen een symbool. Dan kun je nog twijfelen geldt het ook mij?

Geen lege envelop. Dan hoef je niks te verzegelen. De doop is geen lege envelop. In en door Christus die belofte toegezegd. Israël hope op de Heere. Bij Hem is veel verlossing. Om de grootste zondeslaaf vrij te kopen. Veel verlossing. Zomaar een vraag: heb je een beetje verlossing nodig of heel veel verlossing nodig?

Nou ja mooi dat het er is. Ik zou er nog een keer over na kunnen denken. Of zitten hier jongeren en ouderen, een berg schuld. We zongen Psalm 103: loof Hem die u al wat u hebt misdreven, hoeveel het dan ook kan zijn, genadig wil vergeven. Daar mogen wij zeker van zijn. Van mij geen draad goed. Maar ik mag er zeker van zijn dat bij U vergeving en genade is.

Een dure prijs.

Een dure prijs geeft ook dure verplichtingen. Daar herinnert het teken ook aan. Geeft ook van onze kant dure verplichtingen. Jullie zijn van Mij. Vers 2. Ik eis jullie op, opdat jullie voor Mij zouden leven. Paulus schrijft aan de christenen in Korinthe: u bent duur gekocht. Dan rust op u een dure verplichting jegens God. Zo verheerlijk dan God in uw lichaam en ziel. Duur gekocht geeft dure verplichtingen.

Om voor Hem te leven en Hem toegewijd te zijn. Bij de doop komen die twee kanten scherp naar voren. Aan de ene kant die belovende genadige Heere. Maar we lazen, twee delen, twee partijen. Een verbond bevestigd. Wederzijds beloven maar ook wederzijds verplichtingen. Maar jullie hebben ook beloften gedaan aan de Heere. Door de doop staan wij niet meer vrijblijvend tegenover God. Tot een nieuwe gehoorzaamheid. Wat houdt dat in. Het formulier gaat dat invullen. Deze enige God aanhangen, betrouwen, liefhebben, wereld verlaten, onze oude natuur doden. Dat hebben we allemaal beloofd want we zijn allemaal gedoopt en met je belijdenis bevestigd.

Wie denkt daar elke dag aan? Zo lang geleden, daar denk ik nooit aan. Daarom goed dat we weer een doopdienst hebben. Tot stichting van de gemeente. Herinnerd aan. Ik vraag vanmorgen niet of je het kan. Daar staat nogal wat. Maar ik wel vragen: zou je het willen? Is het je verlangen. Hoe kom ik ervan af? Hoe kom ik van mijzelf af? Heere ik zou zo graag in een nieuw Godzalig leven willen wandelen. Of zeg je vanmorgen ik liever niet. Ik leid liever mijn eigen leven.

Ik sluit niet uit dat er zijn die zeggen ik wil dit niet. Dat zeg je natuurlijk niet hardop. Maar je zegt het met je leven. Ons leven spreekt duidelijke taal. Doopouders we hebben het uit jullie mond gehoord. Maar wat spreekt uit je leven? Waar je mee bezig bent, waar je naartoe gaat. Godzalig wandelen. Is het jullie begeerte om voor de Heere te leven? Of niet? Geef er eens antwoord op voor jezelf.

Als ik het eens aan je Bijbel zou vragen: zeg Bijbel word jij vaak open gedaan? Zelden open, of alleen op de vaste momenten. Standaard, aan tafel. Daar hebben we het niet over. Anders ben je een heiden. Gaat die Bijbel vaak open, soms open, zelden open? Dat is een graadmeter. Hoe is dat? Dan gaat het niet alleen om die Bijbel. Maar is er een verlangen en honger naar God.

Als het met die Bijbel in orde is, dan is het vaak met die andere dingen ook een stuk anders. Dat zit aan elkaar vast, dat verstaat iedereen. We dragen een teken. Op onze handen. De Heere wil dat deze handen geheiligde handen zijn. Wat betekent dat? Wat doen die handen van mij? We gebruiken de hele dag onze handen. Wat doen die handen op je telefoon? Waar gaan ze naartoe? Wat zoeken en doen mijn handen? Anderen tot steun of blijven ze in de zakken? Zijn ze gevouwen handen? Waar grijp ik naar, waar zoek ik naar? Handen die regelmatig naar het Woord grijpen, gevouwen.

En mijn hoofd. Denken, verstand, mijn wil. Om ook de Heere te dienen met mijn verstand. Neem mijn leven laat het Heer. Volgend couplet. Thuis maar eens zingen. Maak mijn kracht en mijn verstand tot een werktuig in uw hand. Die dichter had Exodus 13 gelezen. Als dat je verlangen is, het is een mooi gebed, tot een werktuig in Uw hand. Als we zo mogen leven, wat heb je dan in de avond veel aan de Heere te belijden waarin je tekort hebt geschoten. Wat doen ik dan een berg tekort en schuld. Wat doe ik dan de hele dag maar door en heel de week maar door.

Als het niet je verlangen is, dan heb je weinig te belijden. Maakt mij wat uit wat mijn handen en hoofd doen. Heere U hebt er recht op. Heere, mijn schuld. Wat kun je een verdriet hebben. En moedeloos worden. Het komt maar niet verder. Ik hoop dat u daar iets van herkent. Als je weleens verdrietig bent over jezelf. Ik zeg het voorzichtig: dat je moedeloos bent over jezelf. Ik denk niet dat dat zo’n verkeerd teken is.

Dan gaat dat doopwater zo’n machtige rijke betekenis krijgen. Dan zegt het formulier tegen moedeloze twijfelaars. Als wij somtijds uit zwakheid in zonden vallen, dan moeten wij aan Gods genade niet vertwijfelen. De duivel zegt het was niks en wordt niks. Nee zegt het formulier. Dan speel je de duivel in de kaart. Nee. Omdat de doop een ontwijfelbaar getuigenis. Waarvan? Dat wij een eeuwig verbond der genade bij God hebben. Heere ik heb het zo verkeerd gedaan. Het is goed als je berouw hebt, maar niet moedeloos. We moeten aan Gods genade niet vertwijfelen. Waarom niet?

Ik hoop dat de preek pijn doet, en wakker schudt. Maar niet moedeloos. Maar dat Hij mij met alle struikelingen wil verzoenen. Je bent bij Hem welkom zo vuil en verkeerd als je bent. Zou ik echt bij Hem welkom zijn? Daar mag je zeker van zijn omdat je gedoopt bent. Eeuwig verbond der genade met God hebben.

Dat deed Kaïn, dat deed Judas, die twijfelde. Dat is niet de bedoeling. Ik kan niet op mijzelf aan. Verraderlijke hart van mij dat het vanmorgen belooft en morgen niet doet. Maar je kunt op Hem aan. Doopouders ik hoop dat je veel met je doop bezig bent. Die doop kostbaar wordt. Willen wij onze hoop op Hem stellen, Hij zal niet teleurstellen. Psalm 6 vers 9: Hij houdt getrouw Zijn Woord.

Amen.

 

Zondag 2 oktober 2022 – Triumfatorkerk Herstelde Hervormde Gemeente Katwijk-upon-Sea – ds. P. den Ouden – Schriftlezing Exodus 13 vers 1-16