Zondag 19 november 2017 – Hersteld Hervormde Kerk Putten – ds. N. van der Want (Barneveld) – 1 Johannes 4 vers 8a – 10

Voorzang Psalm 41 vers 1

Gebed, Votum en groet

Psalm 25 vers 5

Geloofsbelijdenis met de twaalf artikelen

Psalm 8 vers 4

Gebed

Schriftlezing 1 Johannes 4

Psalm 103 vers 2 en 6

Preek over 1 Johannes 4 vers 8a – 10

O liefde Gods oneindig groot

1. Ontbreken van onze liefde

2. Doorbreken van Gods liefde

3. Het verbreken van Jezus’ liefde

Gemeente, misschien weleens opgevallen bij Rotterdam op de snelweg reclamebord. Bijzondere tekst erop: God is liefde. Inmiddels bord weer verdwenen. Maar God is liefde. Dat is gebleven! Vers 17 – 21 een loflied op de liefde van God. Nergens komen we zoveel en zo vaak de woorden liefde en liefhebben tegen, dan bij de apostel Johannes. Terugkerend onderwerp. 79x voor. Johannes 3 vers 16: ‘Want alzo lief heeft God de wereld gehad’.

Gouden preek. Luther zei: alle dagen opzeggen om eigen te maken. Wat is liefde? Ik denk dat iedereen wel iemand liefheeft.

Grondtaal eigenlijk drie verschillende woorden. Verwantschap. Ouders, kinderen. Broeders. Sympathie hebben. Onbaatzuchtig. Altijd het beste voor de ander zoekt. Zich ook aan de ander wil geven. Dat laatste gebruikt Johannes als hij spreekt over de liefde Gods.

Lijkt een dissonant – niet dat wij God lief hebben gehad. Contrast tussen God en ons. Niet wij maar Hij! Tegelijk een beschuldigd woord. Wanneer we iemand liefhebben, is er altijd een aanleiding. Verwantschap. Gods algemene goedheid. Niet iets dat je aan hoeft te leren. Liefdesband bestaat al voordat iemand geboren is. Kan ook liefhebben door karakter. Dat kunnen wij nog verstaan. Aanleiding in de ander. Liefdesband groeit. Zoals verkering, aardig leuk en gaat groeien. Dan: ‘Ik houd van hem/haar’.

Gods liefde laat zich niet uitleggen. Van nature kinderen van de toorn. Ook toen wij dood waren door de misdaden en zonden! Liefde altijd een zaak van het hart. In de Bijbel wordt niet altijd zoveel mooie dingen. Uit het hart. Uitgangen des levens. Boosheden. Catechismus: kunt u die alles houden? Nee van nature geneigd God en de naasten te haten. God heeft niet de minste liefde van ons te verwachten.

Johannes begint: Licht gekomen in de duisternis. Zijnen niet aangenomen. God recht op ons. Vraagt het. Eist het. Hem lief te hebben. Gemeente, dat ontbreekt. Wat is er een koudheid.

Tot die liefdeloze wereld zond God Zijn Zoon. Bekende schilder Rembrandt. Ook van bijbelse verhalen. Kerstgebeuren. Opvalt: Hij maakt gebruikt van camera obscura. Licht en donker. Consequent figuranten, mensen in de schaduw, donker. Licht op de Zaligmaker, omgeving donker. Oorspronkelijk was Rembrandt van plan predikant te worden. Opvallend dat Hij met het penceel predikant was. Op Christus het licht laten vallen.

Uitgerekend vijanden die Hij zoekt. Een weergaloze liefde voor liefdelozen. Niet aan gewend raken, altijd met de hoogste verbazing. Iets van de liefde verstaan.

2

Doorbreken van Gods liefde. We weten allemaal wat er in het begin gebeurde. Zondeval. Maar in de Kerstnacht kwam Jezus naar de wereld. Gods liefde komt van boven. Van Zijn kant. Een stroom die er is, richting de wereld, richting de mens. Gods genadigde liefde brak en breekt niet pas door als we bekeerd worden, eerst aan voorwaarden voldoen (zoals bij verkering – liefde kan tanen), nee zo is Gods liefde niet. Er niet iets wat Zijn liefde kon opwekken. Of strekte zich uit tot de engelen. Maar het zaad van Abraham. In mensen! De wereld die ligt in het boze. Als het de engelen waren die God bemind had, dan hadden we het kunnen verstaan. Maar ons mensen. Die moeten bekennen: Ik weet dat in mij geen goed woont (Paulus). Onbegrijpelijk! In de mensen een welbehagen. De gevallen mens. God is liefde. Ingewanden rommelen van liefde. Luther: God is een brandende oven van liefde. Die brand is niet uit te blussen. Hooglied staat dat die liefde niet uitgeblust kan worden.

Toen God de wereld schiep was alles goed, zeer goed. Niets was Hem meer lief dan Zijn Zoon. Als spelende voor Zijn aangezicht. Die Zoon gezonden!

Als je iemand liefhebt, hoef je altijd veel te geven om te tonen dat je hem/haar liefhebt. Toont de grootheid van Zijn liefde. Volmaakte liefde tussen God de Vader, de Zoon en de Heilige Geest. Zijn liefde alles. U hebt Mij liefgehad van voor (!) de grondlegging der wereld. Straal van die liefde in de Kerstnacht.

Wat moet het geweest Zijn om Zijn Zoon te offeren. Abraham heeft er iets van geproefd toen hij de opdracht kreeg Izak te offeren. Uw zoon, uw enige zoon die u liefhebt. Maar toen Jezus gekruisigd werd, was er niemand die riep om dat tegen te houden. God heeft Zijn eigen Zoon niet gespaard.

Nauwelijks iets van te verstaan. Liefde zonder begin en eind. Paulus schrijft dat God de gemeente heeft liefgehad van voor de grondlegging der wereld. En elders: tot het einde toe. Onbegrensd. Vurige wens, ook mijn vurige wens, dat u mocht bekennen de hoogte van de liefde Gods die alle verstand te boven gaat.

Niet dat wij God lief hebben gehad, maar Hij ons. U hebt mij niet uitverkoren, maar Ik u. Zeggen we: liefde van twee kanten. Als liefde niet beantwoord wordt met wederliefde in relaties, dan houdt het een keer op. Maar deze liefde van God komt van een kant! Van God, van boven.

Eniggeboren: unieke. Enige Zoon. Voorwerp van Gods liefde. Daarom heeft Mij de Vader lief, omdat Ik mijn leven afleg. God heeft alles gegeven. Gods kon niet meer geven om Zijn liefde te tonen. Hij gaf alles! Zijn gevende en stervende liefde. Ik mag u Christus aanbieden. Griekse woord voor openbaren: iets zichtbaar maken wat eerst geboren was. Johannes schrijft dat. Niet alleen historische feit voldoende. Liefde moet worden gekend. In ons geopenbaard. Niet iets dat langs je heen gaat en om je heen gaat. Die liefde ook tot mij gekomen, persoonlijk gericht. Instemmen met de bruid: mijn liefste is blank en rood.

3

Twee redenen: opdat wij zouden leven uit Hem. Hij begint in Bethlehem. Verwijst naar Pasen. Daartussen ligt de Goede Vrijdag. Opdat wij zouden leven door Hem. Het leven daarmee wordt bedoeld het leven in de gemeenschap met God. En in gehoorzaamheid.

Door een zonde is de ongehoorzaamheid en dood gekomen. De mens is van nature in de macht van de duivel. Maar Jezus is het leven. Hetgeen wij gezien hebben, dat verkondigen wij. Aan de mens die dood ligt in de zonden en de misdaden. Opdat die levend gemaakt wordt. Kon alleen door plaatsvervanging van Christus. Ongehoorzaamheid te verzoenen. Daarom heeft de Vader Zijn Zoon gegeven tot verzoening.

Gods liefde betekent geen liefde tot de zonden! Maar tot de mens, tot de zondaar. Hij heeft de straf gedragen die geen mens gedragen. Geleden. Dat moment: kruisig Hem, Hem op het kruis genageld. Bloedde uit vele wonden. Toen heeft God niet ingegrepen! Nu neem Ik Mijn Zoon terug. Waarom niet. Profeet Zefanja: Hij zal zwijgen in Zijn liefde.

Had het niet andersom moeten zijn? Wij hadden het toch goed moeten maken? Gebaar van goede wil moeten maken. Maar het kwam niet. Als God daarop gewacht had, dan niemand zalig geworden. Begrijpt u?

Verzoening betekent ook bedekken. Van Jom Kippoerfeest naar Goede Vrijdag. Zijn offer. Hij bidt zelfs voor Zijn vijanden. Profeet Ezelchiël, hoofdstuk 47. Tempel, meegenomen in de geest. In het Heilige der Heiligen stroom van het altaar naar de dode zee. Komt tot leven! Stroom van liefde is langs Golgotha gegaan. God was in Christus de wereld met Zichzelf verzoenende.

Smeek u, laat u met God verzoenen. Die in de Zoon gelooft, die heeft het eeuwige leven. Leven door Hem is leven door het geloof. Christus’ gerechtigheid u toegerekend en geschonken. Leven door Hem, Paulus benadrukt dat regelmatig. Ik leef maar niet meer ik maar Christus in mij.

De wet eist. Vervloekt de mens die ongehoorzaam is. De wet verhard alleen maar ten diepste. De liefde van Christus, die is het die verbreekt. Mag komen tot zelfovergave, geloofsovergave. Zoals de moordenaar aan het kruis. Fraanje: een drubbel uit de oceaan van Gods liefde is genoeg voor geloof en bekering.

Ene kant verbreekt het je hart. Andere kant tot Hem getrokken. Niemand wordt bij voorbaat uitgesloten. Gods liefde is een brandende oven, maar hoe zal het u vergaan zonder deze liefde. Vurige oven. Luther, zei dit eens. Niet voor mij? Waar staat dat? Deze wereld liefgehad. U niet uitgezonderd.

Niet ik maar Hij. Op mijn liefde kan Hij niet steunen. Bloeit voor een tijd maar verwelkt als een roos. Liefde tot in de hel verzonken. Niet ik maar Hij!

Verhaal over Engelse schilder Ambrose Mcevoy (1878 – 1927). Destijds een kunstschilder. Landschappen en natuurgebieden. Later vrouwenportretten. Klaagde dat het niet lukte om waarde liefde op het doek te krijgen. Op een dag krijgt hij kennis aan een vrouw. Lijkt wederzijdse liefde. Maakt een schilderij van haar. Aanstaande bruid wordt hem onttrouw. Loopt naar de muur, rukt het eraf, scheurt het doek en trapt het kapot. Wordt een eenzame en teruggetrokken man. Op een dag begeeft een vriend zich naar hem. Deur wordt niet opengedaan. Hij vindt zijn vriend Mcevoy dood in de stoel. Gestorven. Meest treffend: voor hem staat een schildersezel met een schilderij van Jezus aan het kruis erop. Opvallens zijn de ogen van Jezus vol ontferming. Daaronder een paar woordjes. Laatste wat hij heeft kunnen doen. ‘Dit is ware liefde.’ Dichtregel. Amen. Goddelijk Evangelie zegt mijn ziel. Daarop. Amen.

Psalm 31 vers 17

Gebed

Psalm 65 vers 2

Zegen