Zondag 24 december 2017 – Hersteld Hervormde Kerk Putten – ds. N.A. van Donselaar [Nijkerk] – Johannes 1 vers 14 [Schriftlezing Exodus 33 vers 18 – Exodus 34 vers 9 en Johannes 1 vers 1-18]
Het Woord is vlees geworden
Johannes 1 vers 14: ‘En het Woord is vlees geworden, en heeft onder ons gewoond (en wij hebben Zijn heerlijkheid aanschouwd, een heerlijkheid als des Eniggeborenen van den Vader), vol van genade en waarheid.’
Op alle verschillende manieren is al geprobeerd om dit zo verschillend Evangelie te duiden. Zo anders dan de anderen. Lukas geschiedschrijving. Lofzangen van Maria en Zacharias, geboorte van Jezus.
Evangelie van Johannes als een majestueuze kathedraal. Als de bogen zo hoog. Of als een adelaar. Zweeft op de thermiek van de Heilige Geest. Niet zozeer dat hij begint op de aarde maar hoger. In den beginne was het Woord. We zien eindelijk dat de adelaar afdaalt.
Johannes de wegbereider, aankondiger. Wel om te getuigen. Dan zweeft Johannes weer hoger. De wereld heeft Hem niet gekend. De wereld wilde niet van Hem weten. De zijnen niet, verbondsvolk. Maar die Hem aangenomen hebben, niet uit zichzelf, maar uit God geboren. Geboorte van bovenaf.
Dan vers 14. Het Woord is vlees geworden. Je proeft in deze woorden de aanbidding. Eeuwige Woord van God afgedaald naar deze wereld. Werkelijk vlees geworden.
Terug naar kathedraal. Daar wandelt, dan loop je op graven. Spitsbogen die om hoog wezen, gelijk liep je op de dood.
Woord vlees geworden. Afgedaald naar de wereld. Door de zonden aangetaste wereld. Woord is vlees geworden. Niet veranderde in vlees. Het is een geheimenis.
Hij die het licht der wereld is, kwam in deze wereld. Volstrekte duisternis. Vlees dat weet van honger en dorst. Het Woord is vlees geworden. Verworpen, gehoond, bespot en gedood.
We proeven bij Johannes de verwondering. Ons gebed ook: dat het een wonder is. Het vlees aangenomen. Weg weer te banen. Paulus: Jezus mens geworden, in alles gelijk uitgenomen de zonden. Heerlijkheid met de Vader verliet. Hij liet zich breken, verbrijzelen.
Kathedraal. Hoge heerlijkheid daalde Hij af in lage kilkte. Afgedaald naar deze vervloekte wereld. Wereld heeft hem niet aangenomen. Geldt het ons ook? Of zeggen we dat wij Hem aangenomen hebben? Dat je Hem zag, van Zijn heerlijkheid aanschouwd.
Wij die de Heere verlaten hebben en wereld onderworpen aan een volstrekte duisternis. Als Hij niet gekomen was, hadden we dan een woord tot de Hemel mogen spreken? Johannes: Want alzo lief heeft God de wereld gehad!
Onder ons gewoond. Letterlijk : getabernakeld. Beeld van de tent der samenkomst. De Tabernakel. Het volk moest een Tabernakel bouwen, de Heere wilde in het heilige der heiligen wonen. Volk wist dat van andere volken. Afgoden Egypte. Pyramide Farao.
En dan de Tabernakel in de tempel. Ligt daar nu schoonheid in? Maar gemeente, geldt dat ook niet van Hem? Profeet Jesaja: ‘Hij had geen gedaante noch heerlijkheid.’ In het Heilige der Heiligen woont de Heere zelf. Verkondiging van de Heere Jezus zelf.
Wat begrepen de discipelen er weinig van. Misschien wel zeggen vanmiddag helemaal niets. Petrus Jezus verloochend. Ik ken de mens niet. Toen Jezus voor Kajafas stond.
Petrus zal het later instemmen. Heerlijkheid aanschouwd. Maar dat Hij juist deze weg moest gaan, naar het vloekhout van Golgotha. Gegeseld, doornenkroon. Wat een heerlijk verschil met wat we lazen in Exodus.
Het Woord is vlees geworden en heeft onder ons gewoond. We hebben Zijn heerlijkheid aanschouwd. Gezien! Hoe zou Johannes dat kunnen zeggen? Vers 18. Jezus heeft God de Vader verklaard daar niemand ooit God gezien. Verklaard, uitgelegd. Intiem in de schoot van de Vader. Hartslag horen ook. God de Zoon die heeft de hartslag van de liefde van de Vader gehoord. Die ons verklaard.
Denk aan het bijzondere gebed in Mattheüs 11. Voor de wijzen en de verstandigen verborgen. Ook komt herwaarts tot mij. Geen sprake van het zien van de heerlijkheid. Aanschouwen. Gezien met de ogen van het geloof! Heerlijkheid wordt zichtbaar. Geproefd, aanbeden. Vol van genade en waarheid.
Zou iemand kunnen zeggen dat Johannes teruggrijpt op de verheerlijking op de berg waar Johannes bij was. Petrus zo vervult: laat ons drie tabernakelen bouwen. Een voor Jezus, Mozes en Elia. Zal waar zijn.
Heerlijk ook in wat Hij deed. Lag in de kribbe in Bethelem. Bij het ongeloof zal het hetzelfde zijn als in het Oude Testament bij de tent der samenkomst.
Toen Hij rondwandelde op aarde. Toen Hij aan het kruis hing. Zijn heerlijkheid. En als we dan letten op onze zondigheid. Als ik op mezelf zie. Zo U de ongerechtigheden gadeslaat, wie zal dan bestaan. En ook: maar neen bij U is vergeving.
Onderwijs. Tabernakel. Hoe gebouwd moest worden. Hoe geplaatst moest worden. Ingang niet willekeurig. Adam en Eva verdreven uit het Paradijs naar het oosten. Toen de Tabernakel gebouwd moest worden, ingang gericht naar het oosten. Is dat geen heerlijke verkondiging?
Komt allen tot mij die vermoeid en belast bent. Als u geen voeten hebt om tot Hem te gaan. Als u geen handen hebt om het aan te nemen. Maar Hij doet het! Verse en levende weg. Hogepriester eens per jaar in het Heilige en Heiligen, Hij het voorhangsel gescheurd van Boven naar beneden.
Geen handen om Hem te omhelzen. Hij heeft de weg gebaand. De weg de waarheid en het leven. Hij heeft onder ons gewoond.
Tijden geweest dat in Hem zag. Hier weidt mijn ziel met een verwonderend oog. Schoonste lied van deze Koning zingen. Maar nu zo donker, zo geesteloos. Paulus schrijft aan Efeze: ontwaakt uit de slaap, staat op uit de doden.
Indringende vraag tot ons: kunnen wij zonder Hem leven? Als dat kan dan ook zonder Hem sterven. Onder ons gewoond. Heerlijkheid aanschouwd. Met ogen van het geloof. Waarlijk, onze ongerechtigheden op Zich genomen.
Woordje als betekent niet als het ware, bij wijze van spreken. Maar als behorend bij. Heerlijkheid van de Vader. Die heerlijkheid hebben wij aanschouwd. Liefde tussen God de Vader, de Zoon en Heilige Geest.
Eniggeboren van de Vader. Vol van genade en waarheid. Wat Johannes daarmee zegt: genade en waarheid. Voorwaar, voorwaar. Amen, Amen. Zijn Woord is waar? Wat kan het van binnen stormen toch? Voorbeeld van een man. Verward, grote psychische zorgen. Door iemand bezocht. Hier van boven (hoofd) zit het niet goed, hier (in het hart) ligt het vast.
Werp het Woord er maar in. Het Woord. Alles getuigt tegen ons. Kom mijn ongelovigheid te hulp. Hij met innerlijke ontferming bewogen. De Heere trok door, niet dankzij maar ondanks het verbondsvolk. Vol van genade en waarheid.
De hele Tabernakeldienst was een zichtbare genadedienst. Zijn Woord is waar. Bedreigingen en ook beloften. Wie weigert voor Hem te knielen, werken van de duisternis verkiest, zal eindigen in de buitenste duisternis. Hij is vol van genade en waarheid. Wie we ook zijn: we kunnen er alleen maar van stamelen.
Doet me denken aan de lofzangen. Maria meer in stilheid, meditatie, overdenking. Bij Zacharias eerst kleingeloof, na schrijftafeltje: ‘Johannes is Zijn naam’. Hij leest dan: de Heere is genadig! En terstond werd zijn tong losgemaakt. Vol van genade en waarheid.
Het zal waar zijn. Wij wandelen op de kille en koude vloer van de dood in de kathedraal. We staren vaak naar beneden, dat is nodig. Bruid in het Hooglied. Ik ben zwart, doch lieflijk. Maar ook waar de zon die door de ramen naar binnenstraalt. Het Woord is vlees geworden. Wat heeft Mozes daar veel van gezien. Wolk die neerdaalde, spreken met de Heere. Tent der samenkomst.
Het Woord is vlees geworden! Heeft onder ons gewoond. Heerlijkheid aanschouwd. In uw schuld, verlorenheid zegt u. Hij alleen kan het. De Heere is genadig. Hier in de verbrokenheid. Op weg naar het beloofde land, Pelgrims. Op weg naar Kanaän! Die na kortstondig ongeneugt mij eindeloos verhoogd!
Vandaag Advent. Verwachting. De kerk van het Nieuwe Testament leeft in de Adventstijd en ziet uit naar Zijn tweede komst. Openbaring, Johannes ziet de stad van God neerdalen. Vreest niet, legt Zijn rechterhand op Hem. De Heere de Almachtige God is de tempel zelf. Zie het Lam Gods dat de zonden der wereld wegnam. Het Eeuwige licht, de kaars. Geen zon en maan meer nodig. Heere Jezus, komt haastig. Amen.