Hoe belangrijk rust is
In het boek Prediker leert ons Salomo, gedreven door de Heilige Geest, hoe belangrijk rust is. Het is de Heere Jezus die zegt: kom herwaarts tot Mij en u zult rust vinden. Dat is de ware rust. Bij God is de ware rust. Hier op aarde is de onrust waarbij de duivel probeert om ons te laten voortdraven in onze eigen onrust. Zijn wij slaven van onze eigen agenda en alle drukte die er is in onze levens? Welke keuzes maken wij? Alleen bij God is de ware rust te vinden. Er blijft dan een rust over voor het volk van God.
“[…] Wilt U Uw kerk bouwen. Schenk herleving en reformatie. Geef dat elders op de Veluwe en in ons land. Daarom bidden wij ook Heere dat dat ons op de knieeën zal brengen. Leert U ons bidden en dringend en aanhoudend te bidden. Want hoe zouden wij zegen kunnen verwachten als wij de zegen bij U niet zoeken?! Daal haastig ter verlossing neer. Och dat U de hemele scheurt en haastig ter verlossing komt. Wil de kerk verlevendigen. Wil ons volk bereiken met het Evangelie. Wil terugkeren met de rijkdom en de kracht en de heerlijkheid van Uw Woord. En als Uw weg anders is. Als U Nederland steeds verder laat afglijden bij U en Uw Woord vandaan, dan bidden wij of de kerk getrouw zal zijn. Dat wij geen uitwendige christenen zullen zijn maar levende christenen. Trek ons en houd ons vast tot Uw eer van Uw heerlijke Naam. Om Christus’ wil. Amen.” [gebed voorafgaand aan de preek]
Prediker 4 vers 6: ‘Een hand vol met rust is beter, dan beide de vuisten vol met arbeid en kwelling des geestes‘.
Gemeente, nu de vakantie is aangebroken zijn er veel mensen die er naar uitzien. Eindelijk! Hopen een beetje tot rust te komen. Buiten de vakantie vaak de standaard. Gaat goed, wel druk! Zien al snel op tegen het einde van de vakantie. Houden we de druk dan wel voor? Vroeger alleen ouderen overspannen. Nu ook jongeren burn-out. Voor sommigen is de vakantie nog ongelukkiger, eenzamer. Kinderen gaan weg. Ouderen gaan weg. Zelfs buiten de vakantie niet zo vaak op bezoek. Mensen allemaal zo druk. Ik hoor het veel om mij heen in het huisbezoek. De wereld is vol van druk. Uw hoofd en hart. En dat terwijl u weet van iets anders. Jezus zegt: komt herwaarts tot Mij en u zult rust vinden. We zongen: hier wordt de rust geschonken. Als God het uitdeelt. We nemen het even mee maar hoe gemakkelijk is het weg. Hoe belangrijk is de rust. Prediker 4 vers 6.
1. Gebrek aan rust;
2. De weg tot rust;
3. De zegen van rust.
1. Gebrek aan rust
Dit vers stelt twee dingen tegenover elkaar. Beter is een hand vol rust dan iets anders. De beide de vuisten vol met arbeid en kwelling van de geest. Met onrust kun je ongelukkig zijn. Hoe komt dat? Is dat niet wat de duivel wil doen? De grote onruststoker. Zo begon het in het paradijs. Adam en Eva kenden rust en vrede. Geen burn-out daar. Vrede in het hart en hoofd. Dat vond de duivel niets en kwam onrust stoken. Hij maakte Eva ontevreden en verlangend om zelfs iets te grijpen. Ontevredenheid is een grote bron van onrust. Tevreden zit het woord vrede in. Rust.
Duivel altijd uit op onrust. Denk aan Saul. Saul liet God los. Wat werd hij ongelukkig. Voortgejaagd. Judas ook. Wilde meer aanzien en geld. Duivel voer in Judas. Joeg hem op. De duivel gaf ook een gekweld geweten. Geldt ook voor Kaïn en Ezau. Duivel doet nog steeds hetzelfde: mensen opjagen. Niet leven bij de vrede van God. En als je die kent wordt overwoekerd door wellusten van dit leven. Zo druk en zo veel in je hoofd dat je bijna niet stil kunt zijn. Stille tijd in de ochtend is zo goed. Maar tijd hè, het lukt soms. Na tien minuten wordt het al onrustig. Of halfuur. Kunt u stil zijn of jaagt er al van alles door ons hoofd? De duivel jaagt ons op. Wat gebruikt Hij daarvoor? Dat is in ieders leven anders. De duivel kan gebruiken hard werken. Gaat maar door. Aan arbeid geen einde. De redenen daarvoor zijn verschillend. Geld verdienen, carrière, geen hobby’s. Als we niet hard werken willen we veel hebben. Hoeveel we ook hebben, we willen altijd meer. Hoeveel ook hebben dan nog verlangen naar het dubbele. Verzadigd het niet. Bezorgd ook. Zal het wel goed zijn? Camera’s ophangen maar toch zo bezorgd. Begeren ook. Welvarende tijd. Reclame speelt er op in. Mooier. We blijven er maar mij beter. Alles bijhouden. Waarom zit ik dat allemaal te lezen? Ja, wel weten wat er speelt. Moderne media. Velen hadden waarschijnlijk geen televisie maar nu een soortement van televisie. Sociale media. Films kijken via Netflix, berichten plaatsen op Instagram. Onbeperkt internet. Dominee, moet dit op de preekstoel? Wat heeft dit ermee te maken? Is het niets iets voor een doordeweekse avond. Het is precies hetzelfde als wat Salomo doet. Erop wijzen op de dingen die ons bij God vandaan houden.
Bijna geen tijd. Kwelling des geestes. Velen hebben al het gevoel dat ze geleefd worden. Als je dan tot stilstand komt, misschien wel op ziekbed, dan komt die vraag. De vraag gaat wel gesteld worden. Voor wie werk ik eigenlijk? Waarom stop ik mijn agenda toch vol? Wat heeft het gebracht? Kwelling des geestes. Preekbespreking gehouden een aantal weken geleden naar aanleiding naar deze preek. Het is toch net als in Egypte? Slavernij. Niet onder de letterlijke zweep van de Heere. Gehoord vanmorgen: Ik ben de Heere uw God die u uitgeleid hebt. Als God het niet deed, dan zou er niet van komen.
2. De weg tot rust
Hoe kan het nu anders? Bij de preekbespreking hadden vertelde een gemeentelid hoe alles zich opstapelde. De opgejaagde gevoelens wel een gevolg van keuzes. Voor een huis. Voor werk. Voor de verdeling van werk tussen man en vrouw. Dat is toch iets wat wij zelf doen. Vrouwen die buitenshuis gaan werken. Ondertussen merken we dat de onrust in de gemeente toeneemt. Ook bij de zestigplussers. Ouderen worden meegenomen in de drukte van de jongeren. Niet elke situatie hetzelfde. Dankbaar als de man werkeloos is dat de vrouw kan werken. Mediagebruik. Mobiele telefoon meegaat op vakantie. Op de ene manier voelen we ons opgejaagd en kijkt naar de agenda, dan eerlijk zijn dat een deel komt door de keuzes die we zelf gemaakt hebben. Tegelijk zien we ook, ook al maken we andere keuzes toch lukt het niet om het leven geheel op orde te krijgen. Er zit in onze keuzes schuld. Plicht. Verantwoordelijkheid. In het schoolbestuur. In de kerkenraad. Dat zijn toch goede dingen. Wij zitten zo vast aan de onrust van deze tijd. Wat hebben we nodig. God onder ogen komen. Hier ligt een onmogelijkheid. Verzoen de schuld en vernieuw mijn hart. Daarom zegt Christus Jezus: kom tot Mij.
U moet niet denken in retraite te moeten. Of drie weken op vakantie. Of drie keer in een jaar. Kom tot Mij. Vermoeid en belast. Onrustig door je eigen hoofd. En u zult vinden voor uw ziel. In de wereld niet te vinden. Lijkt te vinden maar is altijd tijdelijk. Na een paar weken ben je het weer kwijt. Bij het sterven ben je het kwijt. Eeuwige onrust die nog groter is dan de onrust van deze tijd. De hel is de eeuwige onrust. Mag ik zo zeggen: een eeuwige burn-out. Wees dus ongerust, zegt de Heere, tot je de echte rust. Laat ons ons benaarstigen om in die rust in te gaan. De duivel zegt je moet voort in die onrust. Christus zegt: je moet voort in die rust te vinden. Je kunt je agenda schrappen maar als het niet gevuld is met Christus, dan is het toch weer onrust.
Hoe lang geleden dat we de ware rust genomen? Hoe ver kan het uitzicht zijn op de rust voor het volk van God? Hier wordt de rust geschonken. Probleem. Het zoeken van Christus maar het werk roept. Maandag denk ik nog af en toe aan de preek maar dinsdag is alles weg. De rust vindt u alleen in Christus. Neem uw leven dan onder handen. De barrières weggeruimd moeten worden voordat we Christus kunnen zoeken. Wat we kijken? Waar we ons mee bezig houden? Is dat de voorwaarde om tot Christus te komen? Niet als verdienste maar kan wel de weg zijn. Ik denk aan de gelijkenis van het zaad. Wellusten van het leven en zorgvuldigheden van het leven verstikken het zaad.
Een handvol met rust. Een beetje. Beide de vuisten is een heleboel. De vuisten vol. Samengeknepen. Alles buiten moeten we pakken en vasthouden. Zo kunnen we proberen beide de vuisten vol te krijgen. Een handvol met rust ontvangen. Kunnen we niet maken maar ontvangen. Waar leer je anders dan bij Christus? Niet prestatie maar gratie. Wij proberen leven op te bouwen en daar zit druk op. Niet de offers die ik breng. Niet de tranen die ik pleng. Niet het werk in de kerk. De Heere zal voor u werken. Dan kunt u stil zijn. Mijn ziel is immers stil tot God. Van Hem wacht ik een heilrijk lot. Als de ziel tot rust komt dan hoeft er veel niet meer. Snel overwoekerd is de ene kant met van alles maar anderzijds wordt die bewaard door Christus.
3. De zegen van rust
Wat is rust? Betekent dat niets doen? Is het verkeerd om hart te werken. Een van de kerkenraadsleden zei vanmorgen: kwart over zes in de morgen mooiste moment van de dag. Moet je vroeg op. Hard werken en ook rust. Hoeft elkaar niet uit te sluiten. Luiheid en leegheid is nooit de weg van de Bijbel. Nog een keer op een bed omdraaien. In de morgen uitslapen. Tien uur, elf uur. Het is juist in leegheid dat de duivel zijn slag kan slaan. Ledigheid is des duivels oorkussen. Mobiele telefoon vult zoveel op. Snoept op van de stille tijd die we zoveel beter hadden kunnen besteden. Voorbeeld van in de Bijbel. Kende rust in zijn leven. Toch kwam er leegheid. Anderen gingen strijden maar hij nam vrijaf. Sliep uit. Had alle tijd en geen activiteiten. Zag toen Bathseba. Had tijd om naar haar te gaan. Duivel had hem in zijn greep. Daarna een tijd dat David gekweld was in zijn geweten vanwege de zonden.
Triest woord tegenwoordig wat in is: chillen. Dat is precies die leegheid van vers 5. Dat is precies niet de rust van God. Ruimte voor de dingen die van God zijn. Hoe rijk: mijn ziel is immers stil tot God. Mijn ziel het ga zo het wil, stel u gerust, zwijg Gode stil. Jezelf mag verliezen en Hem mag zien. Grote zegen als je mag zeggen: Jezus leeft en ik met Hem. Wat er dan ook maar komt in het leven. Als ik Hem mag kennen. Tijd voor Hem en tijd voor elkaar. Kostbaarste hier op aarde is het hebben van elkaar. Op een sterfbed vaak gehoord. Dat na de band met de Heere het meest dierbare op aarde de band met elkaar, met mensen om ons heen is.
Rust geeft ook ruimte voor Gods schepping. Ik verbaas mij er altijd wat over: mensen zeggen in Oostenrijk zoveel mooie bloemen. Maar ik hoor ze niet over de bloemen in Nederland. Staan we er alleen in de vakantie meer bij stil? Dan valt er last van je af. Kom tot Mij en je zult rust vinden voor je ziel. De rust aan onze kant is zo weer weg. Christus zegt: hier wordt de rust geschonken. De hand vol rust. Wat door God bewaard wordt in eeuwigheid. Ligt veilig in God. Kan duivel niets tegen inbrengen. De rust blijft dus over. De zekere belofte van Hebreeën 4. Degene die ingaat die zal hier hebben leren rusten van het werk. Die zal hier geleerd hebben te rusten die eenmaal ingaat in de eeuwige rust. De eeuwige rust van God is een eeuwige rust voor Gods kinderen. Daar geldt ten volle: hier wordt de rust geschonken. Geen druppel onrust komt daar binnen. Een volle beek van wellust maakt hier elk in liefde dronken. Gaat uw hart daarnaar uit? Amen.
Zondag 21 juli 2019 – Hersteld Hervormde Kerk Putten – ds. M. van Reenen – Prediker 4 vers 6