ds. M.J. Tekelenburg – Waarom moest Jezus zo lijden?

Het thema van deze ‘burendienst’ is ‘Waarom moest Jezus zo lijden?’ Jezus moest lijden om te laten zien waar wij toe in staat zijn. De soldaten martelden Jezus en spogen in Zijn gezicht. Waar zijn wij toe in staat? God geeft ook betekenis aan het lijden. Jezus lijden is heilzaam voor de hele wereld om dat Hij het Lam Gods is, dat de zonden van de wereld wegneemt.

Gemeente van Christus, het christelijk geloof kent symbolen. Kruis. Sionkerk in Houten. In buitenmuur is in glas het kruis aangebracht, heel groot. Als ik kerk licht brandt, zie je een kruis buiten. Mooi. Vind ik ook.

Is een kruis. Een martelwerktuig. In protestantse kerk zijn kruizen leeg. In RK hangt Jezus eraan. Ook in RK-ziekenhuizen. Is eigenlijk een schokkend beeld. Iemand zien die lijdt!

Waarom in protestantse kerken kruis leeg? Wij houden er niet van Jezus af te beelden. Ook: we leven na Pasen. Hij is het kruis af. Hij leeft. Vraag vanmorgen is: waarom moest Jezus zo lijden? Is dat jouw vraag?

In kerk aan kruis en lijdensweken gewend geraakt? Je hoort het. Zingt. Mag ik het zeggen: het kan gewoon geworden zijn. Waarom moest Jezus zo lijden?

We hebben er iets van gelezen. Soldaten van stadhouder (Romeinen hadden een machtig rijk en hadden het voor het zeggen) namen Jezus. Stadhouder had Hem vrijgesproken. Volk laten kiezen. Moordenaar vrij. Barabbas. Toen moest Jezus naar het kruis.

Eerst mogen de soldaten Hem nog even naar binnen nemen. Speelruimte. Gelegenheid om te martelen. Voor je zien. Benauwend. Kleren uit. Lag een scharlaken rode mantel, die doen ze Hem aan. Dun hout, vlechten ze doorn van. Zetten op Zijn hoofd. Ze spelen even of Jezus koning is. Kijk die soldaten! Vallen voor Jezus neer. Bespotten Hem. Spugen op Hem. Nog niet genoeg: pakken rietstok en slaan Hem. Slaan de doorns in Zijn hoofd. Martelen. Sollen en spelen. Alleen al hierom: waarom zo lijden? Nog niet eens kruis.

Bekende waaromvraag. Waarom? Hoe vaak heb jij die al gesteld? Heel vaak geen antwoord. Nu? Ja. Vanuit Bijbel zijn verschillende antwoorden te geven. Vanmorgen ze op het spoor komen. God bepaalt ons bij deze geschiedenis (bezongen in de Mattheüspassion) bij lijden. Laat je ogen er voor open gaan.

Hierin heeft de geschiedenis iets van wat je ook in krant kunt lezen. Ghouta [Syrië]. Als je dit niet kent: dankbaar. Bewogenheid over mensen die dit dit lijden wel kennen. Misschien nu ergens op de wereld. Voor hen bidden. Meedoen in handtekeningenactie van Amnesty international.

God laat hier mensen zien die daders zijn. Verschuilen achter uniform? Mensen als wij. Vaders. Misschien wel moeders. Waar zijn wij toe in staat? Is niet een straf uitvoeren. Dit is martelen. Plezier aan beleven. Waar zijn wij mensen toe in staat?! Dat laat God zien als wij kijken naar het lijden van Jezus. Dat aan het licht brengen. Waar word ik voor bewaard? En waartoe in staat? Zou je niet gewoon meegedaan hebben? Of voor Jezus opgenomen hebben? Dit op mijn geweten? Mede collega kapot gepest? Meegedaan? Afgelopen week hoorde ik iets vertellen over bezoek aan gevangenis. Wat opviel: gewone mensen waren. Althans op eerste gezicht. Waarom moest Jezus lijden? Om te laten zien waar wij toe in staat zijn.

Nog meer. Jezus was bijzonder. Woorden. Wonderen. Mens als wij. Toch heel bijzonder. Hij is ook God! Niet te vatten. De zoon van de levende God. Natuurlijk, dat kan je in je denken niet klein krijgen. Waarom lijden? Omdat God zelf echt midden in onze wereld wilde komen. Bereid om te lijden. Zelf ondergaan. Dicht in te komen. Tot doorns in hoofd toe. Spijkers in handen en voeten. Meevoelen tot in zijn ziel. Onschuldig veroordeeld. Geruild met een moordenaar. Dan zegt het lijden meer en veel! Hij is volkomen en groot. Maar bij lijden niet op afstand blijft. Eeuwen door is dat geweldige troost geweest. Jezus, God zelf, kent ons lijden. Blijft er niet bij weg. Kijkt niet op afstand. Kent het. Als je in je lijden zucht. Hoor het maar! Pijn. Verdriet. Oneer aangedaan. Oneerlijk behandeld. Hebreeën 2: Hogepriester die kan mee lijden. Een belangrijkste priester: hogepriester. Die bad voor het volk. Zo is Jezus. Voor mensen bidt. Hij weet wat Hij te bidden heeft. Hij kent het zelf. Raakt aan bijzondere van christelijke geloof: dat God zelf in de ellende komt en er doorheen strijdt en lijdt. Je kunt het met Hem erover hebben. Hij kent het.

Aan dat God in het lijden gekomen is, zit ook dit. Betekent Hij was volkomen, zuiver, eerlijk, transparant, integer, goedheid zelve (in goede zin van het woord). Puur. Juist daarom ontgelden. Mensen zeggen naar zulke mensen te verlangen. Maar: ergeren. Zulke mensen werken op geweten. Topman die zegt: aan twee ton genoeg. Weg met hem, hij verziekt het systeem, weg met hem. Ook daarom Jezus. Hij was letterlijk te goed voor de wereld. Duisternis verdraagt licht niet. Ga het bij jezelf maar na. Hoe reageer jij op iemand die zich aan de regels houdt?

Nog meer te zeggen. Hadden meer kunnen lezen, bij deze gelaten [Schriftlezing]. Lijden kan iets goeds teweeg brengen. God kan er iets goeds mee doen. Moeten wij leren. Wij denken dat lijden slecht is. Kop indrukken of weg spuiten. Lijden kan heilzaam zijn. Kneden, vormen. Bijbel beeld van pottenbakker. Mooier maken. Ja, doet pijn. Maar pot wordt mooier. God kan met lijden iets goeds doen. Ja, echt. Dat speelt heel bijzonder bij lijden van Jezus. Eerste lezing. Johannes. Had een kring van leerlingen. Wijst ze op Jezus. Zegt: zie daar Jezus. Nee: zie het Lam van God. Teruglezen Johannes 1:29. Zonde van de wereld wegneemt. Jezus het Lam van God. Moeten we weten, in het Oude Testament, gaat het veel over offers. Leest dan dat lammeren werden geofferd. Dankbaar of als ze verkeerd hadden gehandeld, dan deden mensen dat. Is heel boeiend om te lezen. Offer gebracht was, dan was kwade verzoend. Dan vergeven. Wij verdiepen ons daar te weinig in. Raakt aan, balans en relatie verstoord. Iets gedaan om relatie weer in balans te krijgen. Schuld toegeven. Kan soms met woorden. Er gebeuren dingen die zoveel verstoren dat het met excuus of vergeving vragen niet is af te doen.

Op een kerkelijke vergadering onlangs, classis. Onlangs lezing strafrechter. Wat voor straf voor jongen van 18, toch even vol gas door de bebouwde kom rijdt. Net een meisje die straat oversteekt. Meisje sterft. Kan die 18 jarige volstaan richting de ouders met vergeving daarover vragen?! Moet iets van vergelding plaatsvinden. Misschien zijn er mensen die zeggen: die jongen moet ook dood. Hoe kan dat in balans komen? Jongen getekend voor het leven. Ouders meisje: die jongen heeft al levenslang, laat hem vrij in Jezus naam. Indrukwekkend!

Wat kunnen wij er een potje van maken. Ons eigen leven  vernielen of van anderen. In het Oude Testament lees je dat veel dieren geofferd moesten worden. Johannes: zie het Lam van God! Zondebok. Zwarte schaap. Niet voor zichzelf goed maken. Daarom voor anderen. Daarom moest Jezus zo lijden. Staat hier zelfs: zonden van de wereld weg te nemen. Kan nou een iemand dat? Hele wereld en hele wereldgeschiedenis?! Kan Jezus alleen al de zonden uit mijn leven wegnemen? Dan begrijpen we waarom Jezus zo moest lijden. Heel zijn leven was lijden. Meest leed Hij geestelijk. Waarom moest Jezus zo lijden? Hij laat het mij zeggen: ik deed het voor jou. Voor u. Voor mij. Deed het in liefde. Zo zeer heeft Hij het beste met ons voor. Kijk toch wat Hij wilde lijden. Wil je vergeving? Door deze liefdedaad? In ontvangst nemen? Pak het maar aan. Zo zegt Jezus: ik deed het voor jou hoor. Zit je ergens mee? Vergeving krijgen? Moet iets de wereld uit? Balans verstoord? Niet zeker of het goed zit? Ik weet het niet eens precies. Breng het bij Jezus. Hij leed ervoor. Het was erg genoeg. Wat geweldig Jezus. Dat u dat deed en wilde doen, voor mij. Amen.

Hervormde gemeente Reeuwijk, Ichthuskerk, zondag 11 maart 2018, 9.30 uur. Schriftlezing Johannes 1:35-37, Mattheus 27:27-31, Hebreeën 2:14-18.