God heeft zowel Zijn liefde als Zijn toorn geopenbaard. We moeten heel de Bijbel lezen en met twee woorden spreken. Door de openbaring van Zijn kracht en goddelijkheid weet elk mens dat God bestaat. Als we dat niet erkennen, geeft God ons over aan de ongerechtigheid. Dat zie je terug in de samenleving waarin de waarheid met ongerechtigheid wordt onderdrukt. De vraag is: maken wij met ons leven God blij of boos?

Gemeente van Christus, leren stopt niet na het winterseizoen. Wij danken vandaag de Heere voor wat Hij gaf in het seizoen. Maar leren stopt niet.

Komende tijd preken horen uit Romeinenbrief. Leerstof. Bijbel kent verscheidenheid aan boeken. Veel kringen zijn bezig geweest met Prediker. Lastig en ingewikkeld Bijbelboek? Boekje was niet eenvoudig? Heeft ook wel te maken met Prediker.

Met dankbaarheid mogen we terugkijken op bezinning over (on)voltooid leven. Veel know how in de gemeente. Gemeenteavond. Bijbellessweek.

Nu bewust seizoen afsluiten. Maar leren gaat door. Op synode hoorde ik vrijdag dit. Tweedaagse, komen veel thema’s langs. Vrijdagmorgen gaven HGJB en JOP een presentatie over leren in de gemeente. Daarvoor was een onderzoek gedaan naar van wie synodeleden het geloof hadden meegekregen. Voor zover te leren krijgen? Ouders springen eruit. Zowel vader als moeder. Ouders zijn meest belangrijk voor voorgeven geloof. Hoe vullen die ouders daarvoor hun kennis aan? Moet er niet volwassencatechese zijn? Ouders en tieners samen naar catechisatie komen. Die gemeenten zijn er. Weet niet of jullie dat leuk zouden vinden… Maar: hoe leren volwassen? Kan ook: club geven, catechisatie. Dan ontvang je terwijl je geeft. Reformatie: twee kerkdiensten nodig. Tweede dienst vooral leerdienst. Kerkenraad hier onderschrijft dat. Samen leren. Zoals afgelopen seizoen, over de geboden.

Nog een ding wat ik meekreeg over leren als gelovige. Van betekenis blijkt ook als mensen naast eigen gemeente een leerplek hebben. Cursus (theologische vorming), mannen- of vrouwenconferentie, HGJB-kerstconferentie. Vult elkaar aan. Hebben we nodig. Soms ook juist voor kleine gemeenten.

Vanmorgen Romeinenbrief. Leren we een paar dingen. Pittig: God toornt. Zicht op Hem. Vraag: hebben wij soms een beperkt zicht? Misschien: God is liefde?! Kan God boos zijn?! Ik weet dat het onder ons verschillend is. Sommigen van ons groeiden op bij toorn van God. Leerden ze Hem zo kennen. Dan komt dat weer boven. Voor je het weet heb je het als reactie alleen nog maar over dat God liefheeft. Anderen zien dat alleen. Willen dat alleen horen.

We hebben heel de bijbel nodig. God toornt. Heeft Hij geopenbaard. Is zichtbaar geworden. Paulus ziet dat in de verwording van de samenleving. Tegennatuurlijke. Hoe ze toen spraken en dachten over seksualiteit. Biseksueel. Homoseksueel. Of genderneutraal. Ik ga daar vanmorgen niet veel over zeggen. Onlangs in leerdienst over gehad. Ik herinner daaraan: Romeinen 1 is niet weg te redeneren of weg te poetsen. Dit erover, ik noem het omdat God laat weten dat Hij zijn toorn geopenbaard heeft. Paulus noemt dat. Je merkt dat in afgunst onder mensen. Laster spreken over elkaar. Vers 29. We moeten zeggen: zowel liefde als toorn van God wordt zichtbaar. Toorn: God geeft de mensen over. Aan verwerpelijke dingen. Vers 28.

Toorn van God. Denk je daar wel eens aan? Boos zijn is best een heel thema in christendom. Mag je boos zijn? Hoe ga je met agressie om? Is deze boosheid van God agressie? Mag ik die vraag stellen?!

Kijken naar reden boosheid. Niet uit zichzelf opkomt. Zoals wij denken bij agressie. Maar heeft te maken met relatie. Mensen herkennen Hem niet. Gaan aan Hem voorbij. Gekwetst. Gegriefd. Verdriet en boosheid liggen vaak dicht bij elkaar. Vers 18. Wij hoorden vorige week: dat er gerechtigheid is bij God. Dat koninkrijk is er en komt! Waarop gerechtigheid woont. Kunnen we komen dankzij Christus. Hij is van en voor de gerechtigheid. Hij kan het niet hebben dat mensen ongerechtigheid doen. En over de goddeloosheid. Los van God. Zoals veel mensen om ons heen. Misschien u, jij wel? Ooit aan gedacht hoe dat voor God is? Genegeerd worden, ontkend worden, alleen maar in een vloek klinken. Terwijl Hij de allerhoogste is. Aan wie mensen alles te danken hebben. Wij kunnen God raken, boos maken, grieven. God heeft een hart! Ons leven en doen en laten is voor Hem niet onverschillig. Hij heeft het beste en mooiste met ons voor. Als we dat niet willen… Onrecht doen. Roept Gods boosheid op.

Zoals wij boos zijn. Als iemand iemand anders iets aan doet. Of als we genegeerd worden. Of als mensen het goede niet willen.

Een uitleggen zegt wel: dit klinkt na vers 16 en 17. God door geloof in Christus erbij wil brengen. Daarom is God vertoornd, als wij dat niet doen. Vanaf vers 18 een betoog. Tot hoofdstuk 3. Ieder mens heeft Jezus nodig.

Wij leren vanmorgen: God toornt dus ook. Toorn mag er zijn. Vraag meenemen deze week: maak ik met mijn leven God blij of roep ik Zijn toorn op?!

Meer leren. Vers 18. Bijbel actueel boek? Er gaat geen dag voorbij over waarheid en leugen. Zanger Dotan. Trollen op Social media. Wat is waarheid? Vergiftiging Skripal en zijn dochter in Engeland. Wat is waar over wat geraakt in Syrië met vergelding?! Waarheid in ongerechtigheid onderdrukken.

Jongens en meisjes. Zaterdag gaat zwembad De Fuut weer open. Velen van jullie gaan daar dan weer genieten. Moet je eens proberen: bal onder water houden. Heel lastig. Veel mensen proberen waarheid onder water te houden. Leugens komen aan het licht. Wij moeten voor de waarheid gaan. Eens ontmaskerd. Voor de rechterstoel. God boos over waarheid onderdrukken.

In Romeinen 1 gaat het over specifieke waarheid. Waarheid over God. Alle mensen kennen iets over God, staat er. Ieder mens weet iets van God. Niemand is te verontschuldigen. God zelf heeft het hen laten weten. Sinds de schepping wordt het gezien en gekend en doorzien. Wat dan? Vers 20. Eeuwige kracht en goddelijkheid. Denk je aan mensen: er zal wel iets zijn?! In de vijf jaren dat ik evangelist geweest ben, veel gesproken met mensen: ja er zal iets zijn. Is dat iets groter dan jij bent? Ja. Dan zou ik toch wel meer daarover willen weten?! Dan kan het mij maken of breken.

Gods kracht hebben mensen leren kennen. Schepping wordt genoemd. Kracht van water. Waterval. Wind. 18 januari: vrachtwagens werden weggeblazen. Aardbeving. God is sterker. Ook opmerken waar Hij mensen kracht geeft in moeilijke omstandigheden. Zie je bij sommige gemeenteleden. Familie Zondag heeft dat nodig, en ieder die bij die begrafenis was.

Ook het mooie, kostbare, schone. Wat ons raken kan. Reeuwijkse Plassen. Licht en kleur. Weerspiegeld ziet. Prille groen. Lente. Rijp aan de bomen in de winter. Ga maar door. Ook kunst en architectuur. Creatieve gaven.

Door die dingen, kracht en goddelijkheid, kan iedereen zien dat God er is. Als het mensen niet tot de erkenning brengt: dan wordt God boos. Zien en beleven van mooie doet mensen niet God danken. Dat roept boosheid op. Hij vindt het dwaas. Mensen die zich als wijzen voordoen. Vers 23: heerlijkheid onvergankelijkheid vervangen door een beeld.

Daarin leren we meer: waarom zoveel godsdiensten? Nou, omdat alle mensen iets van God hebben leren kennen. Maar verkeerd en dwaas mee omgaan. Dan beelden gaan maken. En dan die verheerlijken. Bijbel erkent andere godsdiensten. Mensen zijn ongeneeslijk religieus. Boeddha in een tuin. Stierkalf. Sporter symbool van kracht en goddelijkheid. Tijd en geld voor over?! Je schrikt als je dit hoort. Ook ik heb een afgod. Een eigen religie. Vertoornt God! Laat uw en jouw ogen open gaan. Belijd God je schuld. Laat je afgod je god-af worden.

Romeinen 1 vertelt dat God mensen aan verkeerde overgeeft. Schepping ontwricht. Een wolf voor de ander worden. Lees je verder: nieuwsberichten naast legt, ja, de toorn van God geopenbaard. In Nederland helemaal. Was een christelijk land. Allerlei vereren, maar niet God. Leer ervan! God laat ons leren..

Meer te leren over die kennis van God die als mensen hebben. In geschiedenis christendom wel verschillend gedacht. Kennen door de natuur? De een daar optimistischer over dan anderen. Barth: God staat scherp tegenover natuur en gewone. Hij zag ook christenen die meer meenden te weten, het Arische ras belichaamde Gods kracht en niet het joodse ras. Ik stip het maar even aan. Wij denken aan 70 jaar Israël. Die staat is er gekomen om joden een veilige plek te bieden na WO2. Wonderlijk. Nog steeds. Gods kracht en goddelijkheid ook in de geschiedenis, zeg ik dan!

Wat doen we ermee? Verheerlijken en danken? Voor wat Hij gaf. Synode, ik raakte met iemand in gesprek over Hervormde gemeente te Reeuwijk, wat prachtig, ik ben te weinig dankbaar wat God gaf. Dank voor dat Hij spaarde onderweg. Dank voor het offer. Bij kruis schuld belijden. Niemand ontkomt daaraan! Alleen bij de gerechtigheid komen dankzij Jezus. Zo komen we er wel, dankzij Hem. Amen.

Hervormde gemeente Reeuwijk, Ichthuskerk, zondag 22 april 2018, 9:30 uur. Afsluiting winterwerk & Sistersunday met gemeente Hetyen in de Oekraïne (‘In Hetyen gaat de preek over hetzelfde Bijbelgedeelte, we zingen een aantal dezelfde psalmen en doen voorbede voor elkaar’). Schriftlezing Romeinen 1:16-32. Tekst 18-23.