‘… en u zult Hem de naam Immanuel geven; vertaald betekent dat: God met ons.’
Gemeente, bij de tekst van vanmorgen en bij de naam Immanuel moest ik denken aan wat ik in Delft meemaakte. Studentenpastor. Actie onder studenten. Beschuit met muisjes. Geboortekaartje. Flat lage huren, veel studenten en anderen. Zochten contact met mij en vroeger de kerk om te betalen. In keuken kerk konden de beschuiten gesmeerd. Zelf ging ik mee op pad. Op grote dienbladen hadden we beschuiten. Actie liep goed. Man die wat onverzorgd eruit zag, opende de deur. Ogen lichtte op. Beschuit wilde hij wel. Mag ik er meer? We zijn met meer mensen binnen. Wilde er 7 hebben. 7 mensen. Even naar binnen lopen? Nee doe dat niet. Dat kan niet. Wij gebruiken. Neem aan dat u weet wat ik bedoel.
Vanmorgen horen we over Immanuel. Ook met die mensen in die flat. In gedeelte dat we lazen komen we 2 namen tegen. Beide namen kamen veel voor. Roepnaam Immanuel. Emmanuel Macron, president Frankrijk. Je leest aan het slot van Mattheus 1 dat Jozef het kind Jezus noemt. Die naam klinkt als eerste. Oproep staat er anders dan geven naam Immanuel. Maria kreeg het ook te horen. Jezus moest heten.
Immanuel: Citaat uit Jesaja 7:14. Jozef hoorde het van een engel. Niet op de dag. Maar in een droom. Visioen. Bijzonder. Maakt nieuwsgierig. Misschien gebeurt het nog. Dingen duidelijk maakt. Jozef maakte het meerdere keren mee. Later: naar Egypte vluchten en later naar Galilea. Bijzondere tijd, komst van Messias. Bijbel zegt niet dat God niet meer zo spreekt. Leef afhankelijk en open. God laat je het zien. Toets het aan het woord van God.
Jozef hoorde in die droom dat hij bij Maria moet blijven. Ze is niet zwanger van hem. Wonderlijke: kind van Maria en van de Heilige Geest. Genen van de mens en van God. Jozef kind naam geven. Taak vader. Wettelijk aanvaarden. Dat moet Jozef doen.
Vervolgens klinkt: tekst uit Jesaja 7. Bij stil staan even. Schriftwoorden worden vervuld. Culturen waarin dat belangrijk is. Ogen voor open gaan. God vervuld! Oude woorden in vervulling. Soms meerdere keren. Opvallend is dat van de 12 keer dat dit klinkt er 10 over Jezus gaan. Iemand schrijft: als Jezus er niet was geweest, waren de woorden van God niet in vervulling gegaan. Engel moet daarop wijzen. Rekenen op de woorden van God. Toets het aan het woord! Belangrijke constatering: speel woorden van engelen en woorden van God nooit tegen elkaar uit.
Kerstviering ouderen, meditatie. Naam Jezus vervulling is van OT. Jozua. Volk land inleidde. Zacharia: dé Jozua die hogepriester was. Vervuld in Hem! Nog dit erover: denk niet dat het kerstgebeuren maar een verhaaltje is of een romantisch gebeuren. Commercie?! Nee het staat in indrukwekkend groot verband. Wonderlijk. Te wonderlijk om zomaar te zijn. Gods machtige regime door de eeuwen heen.
Rond die naam wel wat weten over die profetie. Gesproken tot koning Achaz. Tot tweestammenrijk. Situatie heel bedreigend. Grote tienstammenrijk zou het gaan innemen. Sterker tegenover Assur. Koning positie verliezen. Profeet laat weten dat annexatie van Juda niet zal gebeuren. Teken te vragen. Koning is nonchalant. Denkt teken niet nodig te hebben. Geeft de profeet toch een teken. Een maagd zal zwanger worden. Lees je verder in Jesaja 8:10. God is met ons. Jesaja spreekt over geboorte Messias. Een kind is ons geboren. Klinkt zoveel, dat kan nooit in die tijd in vervulling zijn gegaan. Terwijl het wel gebeurt is in Jezus. We nemen aan dat er een Immanuel geboren is in dat tweestammenrijk. Een voorvervulling. Geboorte was met accent op moeder. Over vader hoor je niet. Niet meetelt. Hoeft niet een maagdelijke geboorte te zijn geweest, zoals Maria. Bij Maria wel. Vers 20. Is uit de Geest. Mens en God in een. Ik zei het al, om dichterbij te voelen: met menselijke genen en goddelijke. We begrijpen dat niet. Maakt Hem bijzonder. Je ziet en hoort dat God en menszijn in Jezus. Bijzonder iemand! Mens zonder zonden. En God. Beide en tegelijk.
Niet voor niets wordt Zijn geboorte nog gevierd. Naast letterlijke Immanuel, in Hem is ook dat bredere te merken. In Jezus is God heel dichtbij gekomen. Onder ons. In ons midden. Land. Plek. Vluchtelingen. Die kant van Immanuel is heel bijzonder. God bij de mensen. Unieke van christelijke geloof. God die zich aan mensen verbindt.
Het ging over woorden uit OT. Ik moet ook denken aan Genesis 3. Vreselijke zondeval. Ontzettende gevolgen. Adam en Eva vluchten weg. Proberen dat. Klinkt de stem van God. Let op! Niet meer dan Zijn stem. Niet als eerste wat heb je gedaan? Maar: Waar ben je?! Die tuin is zonder de mens er leeg. God wil niet zonder de mensen. God zou toch op zichzelf genoeg hebben? Mensen niet nodig? En toch! Adam, waar ben je? God met ons. God wil niet zonder ons. Zo zocht Hij Adam op. En ons.
Denk ik aan waar ik over vertelde. God wil ook in die flat zijn en komen. Heel eerlijk worden vanmorgen. Wijzen we naar wie gebruiken? Zij zijn afhankelijk. Zoeken afleiding in plaats van bij God. Wie gebruikt er niet?! Moeten we niet allemaal zeggen: we gebruiken?! Die man wilde ons niet binnen laten. Voor ons was het ook iets nodig. God wilde het wel. Bij jou. Op je kamer. Bij de dingen die je verborgen houdt. Of denk je: Hij kan niet binnen? En toch, God met ons. Hij weet hoe het er uitziet. Toch wil Hij komen.
Bij Jezus zie je dat concreet. Zacheus. Bij een zondige man! Zeiden de mensen. God wil toch niet zonder u en jou. En wat wil jij? Jezus heet: Immanuel.
Klinkt nog iets mee. Over een man hoor je niet bij Jesaja. Kind waar Hij over spreekt is bijzonder. Echt toekomst voor Israël. Vergeving. Naar het land kan. Kan alleen door tussenkomst van God zelf. Immanuel God met ons. Verhaal begin van de preek. Beschuit geven. Van gebruiken af komt? Hoe beter, anders, nieuw? Hoe verlost? Graag een medemens bij je? Sterker iemand. Zijn situaties waar we het niet redden. God nodig. Immanuel nodig. Het beter, van schuld vrij, dan moet Immanuel komen. God met ons. Zonder God wordt je leven niet nieuw en vrij. Leeft niemand eeuwig. Immanuel is nodig. God gaf die. God doorbreekt de keten van schuld en ellende. Nieuw begin. God was nodig in die flat. En bij ons
Nog 3 dingen. Oppassen als je het over Immanuel hebt, wie er dan God is en wie mens. Maken we onszelf tot God? En spannen we God voor ons karretje. Koppelriem Duitsers WO2. Rand Nederlandse gulden. Wees alert. Laat God God. Blijf zelf mens. Als je het omkeert, loop je vast. God laat zich niet gebruiken, wat staan misbruiken. Het tweede. U, jij en ik mogen God met ons voor ons leven ook zo horen: God met u, jou. Ook als het moeilijk is. Akelige lege plek. Ongewild alleen. Niet fijn in familie. Sterven nabij. Weet: God is nabij. Eenzaam voelt? God met ons. Opziet tegen deze laatste week, gevoelens, hoor hoe Hij heet. Immanuel. Je hoeft niet alleen te gaan. God van de legermachten is met ons. Derde. Vervuld. Laat Mattheus zien, regie. Laatste woorden: mij is gegeven alle macht. Hoor God spreken. En zie Ik ben met u al de dagen tot de voleinding van de wereld. Totdat Ik terugkom. God met ons. Jezus. Immanuel. Amen.
Maandag 25 december 2017 (Eerste Kerstdag) – Hervormde gemeente Reeuwijk – Schriftlezing Mattheus 1:18-25, Lukas 2:1-7