In deze themadienst (van de catechese) gaat het over bidden.  In de gelijkenis over de weduwe en de onrechtvaardige rechter doet de rechter uiteindelijk de weduwe recht. Zou God dan geen recht doen en ons bidden (ver)horen? Maar zal Jezus geloof vinden op aarde als Hij terugkomt als Rechter?

Gemeente en vanmiddag jullie jongens en meisjes. Gisteren in de krant las. Adri, een oude man van 97 jaar, dat is echt oud, vertelt over zijn leven. Op verschillende plekken ondergedoken gezeten. Een gebeurtenis heel erg bijgebleven. Ouder boerenechtpaar, kregen we elke avond karnemelksepap. Op een avond waren ze verdwenen. Hij vond ze in de kamer, geknield, samen hardop aan het bidden. Contact met God. Zonder dat iemand het organiseerde. Of zou moeten. Ik was toen aan het zoeken, vertelde Adri, wat het geloof voor mij betekende. Dat is nou het bidden op z’n mooist. Mensen die spreken met God. Vanuit zichzelf. Niet omdat het moet. Verlangen om dingen bij Hem te brengen. Mooi als twee mensen zo samen bidden. Ik zou er in een relatie zo voor gaan.

Ik vind in Lukas 11 zo mooi om te lezen hoe Jezus bad. Dat de discipelen dat zagen. En vroegen: leer ons bidden. Had ik wel mee willen kijken hoe Jezus bad. Maakt discipelen verlangend om ook zo te doen. Aantal van jullie zei mooie dingen over bidden afgelopen week. Staan op het papier [uitgedeeld]. Ik hoop dat we zo het bidden kennen. Het lijkt ook wel eens of God niets doet met wat wij bidden. Dat kennen jongeren. En dan blijven bidden! Volhouden. Heel wat wat ons kan belemmeren. Soms twijfelen mensen of is het meer dan twijfelen aan het bestaan van God. Tot wie spreek ik. Naar ons, naar mij wil luisteren?! Bidden staat vaak onder druk van de tijd. Veel moeten. Stil wordt. Komt er zoveel in je op. Dit ook nog moeten doen en dat. Altijd trekt die telefoon. En toch zie ik weer die boer en boerin in gesprek, zoals Adri dat had mogen zien en nooit meer kwijtraakte. Fijn als je dat kent. Kan blijkbaar, zo omgaan met God. Kan je kwijtraken. Maar dan mis je iets.

Vanmiddag horen we Jezus zeggen: altijd bidden hoor. En houd moed! Staat in eerste vers Lukas 18. Spoort aan tot bidden. God heeft ons zo graag op die manier bij Hem. Dicht bij Hem. Echt, je bent er niet teveel. Klop maar aan. Ook al is het gebrekkig. Eerlijk zeggen: U hebt een tijd echt niet wat van mij gemerkt. Vers 1 vinden de meesten niet zo moeilijk. Na die aansporing komt een gelijkenis, beeldverhaal.

Gelijkenissen zijn makkelijk, denken mensen. Veel mensen willen vooral verhalen horen. Maar gemerkt deze week, dit verhaal op je in laat werken, dan is het niet zo simpel. Hebben we een te moeilijk gedeelte gekozen? Allerlei vragen komen er. Staan op het papier vermeld. Ik mag proberen te antwoorden. Blijft misschien nog wel wat over voor thuis. Ik denk dat ik een eind komt. Hoop dat het lukt aandacht erbij te houden.

Eerst dat verhaal zelf. Gaat over weduwe in een stad. En een rechter. In die tijd zaten de rechter in de stadspoort, waar alle mensen langskwamen. Rechters zijn bedoeld om namens God recht te spreken. Deze rechter, misschien vertelt Jezus over bestaand gebeuren (dat de mensen het herkenden), had geen eerbied voor God en ontzag voor de mensen. Stoorde zich aan niemand. Ook aan God niet. Even zo’n doordenkertje: gaat nogal eens samen op, God niet eren en dan geen mens ontzien. God eert, dan weet je dat je aan Hem verantwoording moet afleggen. Ieder mens Scheppingswerk van Hem. Met respect met medemensen omgaan. Als rechter taak van God krijgt. Als er mensen zijn, misschien jonge mensen, die denken dat je zonder God kunt: pas op dat het niet doorwerkt richting medemensen. Of dieren en verder de natuur?!

In die stad was een weduwe. Denken we snel aan onze tijd en leefwereld. In de bijbel staan er geboden ten aanzien van weduwen. Is niet wetgeving zoals wij dat kennen. Weduwen werden aan de kant geschoven. Vrouwen hadden sowieso niet veel in te brengen. Geen man naast zich, voor inkomen zorgen. Was vaak arm. Heel makkelijk worden weggezet. Juist daarom die geboden, bescherming weduwen, dat gebeurde in alledaagse niet. Deze rechter lapte geboden aan zijn laars. Kans heel groot, dat weduwe door tegenpartij onrecht was aangedaan. Ze gaat naar die rechter om haar recht te krijgen. Stond meestal heel wat op het spel. Levensonderhoud. Maar de rechter sprak geen recht. En de vrouw blijft naar de rechter gaan. Nam geen genoegen met onrechtvaardige vonnis. Hoor je die rechter in zichzelf praten. Over bidden gesproken. Naar God kon hij niet, dan tegen jezelf praten. Hoewel ik God niet vrees en geen mens ontzie, zal ik haar toch recht doen. Opdat ze niet komt en mij in het gezicht slaat. Figuurlijk bedoeld, denk ik, met uitleggers. Bang voor gezichtsverlies. Mensen zien die vrouw naar de rechter gaan. Kijk, daar gaat ze weer. Wat is er aan de hand. Dus tegemoet komen. Weer opletten. Uit eigenbelang. Niet voor het recht. Terwijl dat laatste zou moeten. Wat is deze rechter op zichzelf gericht! Ja, als je God niet eert en geen mens ontziet…

Dat zegt de Heere Jezus. Hoor wat die onrechtvaardige rechter zegt! Zal dan God geen recht doen?! Dan iets om op te letten. Wat er heel anders is dan in gewone (=sleutel om te begrijpen). Verschillende soorten gelijkenissen hebt. Wat voor soort is dit? Er zijn er die juist het tegenovergestelde aan willen geven. God is heel tegenovergesteld als deze rechter. Als zelfs zo’n onrechtvaardige rechter recht doet, zal God het zeker doen. Belangrijk om dat te horen. Zo’n rechter… dan God zeker! Dus de Heere Jezus zegt: weet dat God recht zal doen.

En ja, dan gaat het naast bidden ook over recht doen. Een paar groepen vroegen daarnaar. Gaat het niet vooral over recht doen? Nou, dus ook. God zal recht doen. God zal bidden horen. En aan eigen geboden horen. Moeten we verder kijken,  naar 7e vers. Staat woord uitverkorenen. Vielen nogal wat tieners over. En mensen. Roept vragen op. Al eens apart over gehad. Misschien apart over hebben een keer in een dienst. God kiest. Het maakt verschil of je in christelijk gezin bent geboren. Wil niet zeggen dat je niet tot geloof kunt komen. Maakt verschil of je in joods gezin geboren wordt, of niet. God verkiest en kiest uit. God is de almachtige. Ik besef: het wordt ingewikkeld. Kwam dit in een uitleg tegen. Er staan in de Bijbel geboden om om te gaan met weduwen. Een weduwe had al snel rechten. Deze gelijkenis heeft vooral tegenstellingen. Woord uitverkorenen wijst erop dat God gekozen heeft. Goed om op te letten, dat als iemand ontdekt, ik heb niet als die weduwe rechten, zou God dan naar mij luisteren? Ik heb geen rechten bij God! Waarom? Omdat Hij je uitgekozen heeft. Een andere reden is er niet om jou recht te doen. Zit zoveel hoop in. Juist omdat ik door Hem uitgekozen ben, zal Hij naar mij luisteren, al ben ik het niet waard. Ik hoop dat we het oppikten, anders kunnen we het elkaar uitleggen.

Als ik in de nacht Hem om recht vraag, zal Hij naar me luisteren. Naar Hem roep! Dat woord gebruikt Jezus. Roepen. Misschien wel eens gedaan. Geschreeuwd. Toen je God niet begreep. Ik schreeuw het uit tot God. Bidden om recht is een heel punt. Onrecht ervaren? Allemaal wel eens. Op school, een leraar je ten onrechte straf gaf. Vind je al vervelend. Laat staan dat het om groot onrecht gaat. Soms zitten mensen jaren ten onrechte gevangenen. In gevangenissen soms die minder zijn dan de onze. Ken jij onrecht in je leven? Onder lijden moest? Komt misschien meer dan je dacht. Laten we zorgen dat we onze medemensen recht doen. En als het zo gaat over recht en onrecht, materiaal voor de gebedsweek over recht gaat. Jongeren krijgen een folder mee met gebedsonderwerpen die je helpen om deze week te bidden. Bij catechisatie ook gebruiken. Neem het dan mee. En zo’n folder en thema wordt gekozen, interkerkelijk, gekozen voor thema recht. Recht door zee. Juist ook christenen zijn in deze wereld die lijden onder onrecht.

We moeten nog even naar het 7e vers. Laatste ervan is lastig. Hoewel hij hen soms lang laat wachten… Soms laat God wachten. Soms is dat moeilijk. Is gezegd, wat redenen kunnen zijn. Hoewel Hij hen soms lang laat wachten. Zo staat het in de vertaling. Statenvertaling anders. Daar staat: hoewel God lankmoedig is over hen. Geduld. God heeft geduld met de bidders. Dan krijg je weer een tegenstelling. Was die weduwe geduldig met de rechter, moest ze echt geduld met hem hebben; God is echt geduldig met en over ons. En Hij moet het hebben met ons. Ook in ons bidden. Over geduld van God gaat, lijkt hier beter te passen. Vers 8: met spoed recht doen. Spoed: opeens, plotseling. Dat past beter. Ik las dat een catechisatiegroep ook gekeken heeft naar de omgeving van de gelijkenis. Dat helpt. Kijkt naar wat er aan vooraf gaat. Begrijpen we waarom we ook hoofdstuk 17 gelezen hebben. Gaat over grote toekomst, dat Jezus terugkomt. We weten dat Hij komt als de rechter. En plotseling. Opeens. Dan begrijpen we vers 8, dat laatste, beter. Die klemmende vraag. Of Hij geloof zal vinden? Ik las een uitleg van een predikant: Heere Jezus er zeker van dat Zijn Vader zal horen en recht doen, want God is veel beter dan die rechter. Maar op een ander punt is Jezus onzeker: of er wel geloof zal zijn als Hij terugkomt. Misschien lukt het je om nu anders naar het verhaal te kijken. We zagen die weduwe naar die rechter gaan. Op een gegeven moment zal hij mij het recht geven. Perspectief rechter: hij kon niet uit zijn raam kijken, of warempel, daar heb je haar weer. Ziet God ons zo? Telkens om recht te vragen? Steeds weer in gebed tot Hem komen. In vertrouwen en geloof.

We hebben al veel gehoord en ik hoop dat het duidelijker geworden is. Mooi en veelzeggend iets wil ik nog doorgeven. Toekomst. In de bijbel wordt de kerk, alle gelovigen in Jezus bij elkaar, ook wel gezien als een weduwe. Bruidegom is naar de hemel gegaan. Juist omdat zij geloven onrecht moeten lijden. Misschien ken je daar zelf iets van. Als christen-zijn, achtergesteld voelt. Solliciteert met iemand die geen christen is, bij supermarkt, op zondag wil ik niet werken, de ander krijgt het baantje. Deze week van gebed, gaat om recht. Juist ook voor medechristenen, weduwen, die onrecht moeten lijden omdat ze geloven. Laten we deze week daar vooral voor bidden.

Ik rond af. Ik hoop dat heel veel helderder geworden is. Belangrijk is dus dat wij zoals die vrouw naar de rechter, zo naar God gaan. En het mag. Met al je zorgen. En met het onrecht dat je lijdt. En met je zonden, verkeerde dingen. God vraagt: vergeef mij in Jezus naam. Weet dat God je zo graag ziet komen. We zeggen dan wel: Hij wil gebeden zijn. Vind jij het fijn als vrienden je vragen om te helpen? Iets voor hen kunt doen? Mooi. Zo ook richting God. Vertellen en om hulp vragen. Hij hoort het graag.

Tot slot. Vier dingen om over na te denken en door te spreken.

  1. Kennen we het bidden zoals Adri dat bij dat echtpaar zag?
  2. Als het vanmiddag over onrecht ging, hoe zit dat in jouw leven? Ga je ermee naar God?
  3. Kerk als weduwe. Wat vind je daarvan? Kun je dat begrijpen?
  4. Zal Jezus als Hij terugkomt u, jou, mij als gelovige ontmoeten? Wat helpt ons daarbij, om te blijven geloven? Wat heb jij daarbij nodig?

Zondag 21 januari 2018. Ichthuskerk, Hervormde Gemeente Reeuwijk, 17.00 uur. Schriftlezing: Lukas 17: 20-30 en Lukas 18: 1-8.