De engel vertelt Zacharias dat velen zich over de geboorte van Johannes zullen verheugen. God maakt een nieuw begin, de Messias komt! Er is bekering nodig, juist ook richting kinderen en de aarde. Advent is ook uitzien naar Jezus’ terugkomst.

Gemeente van Jezus Christus, ik hoorde op de radio drie vrouwen spreken over een voorstelling die ze zouden gaan opvoeren in theaters. Zijn ze nu mee bezig. Namen en titel heb ik niet onthouden. Ze vertelden wat ze wilden bereiken. Dat vond ik schokkend. Stoppen met gaan voor nageslacht. Er zouden, vonden zij, geen kinderen meer geboren moeten worden. Hoor je wel meer. Wereld is te slecht en gevaarlijk. Je kunt het niet maken kinderen op de wereld te zetten. Of ze zeggen: ik ben niet geschikt om vader of moeder te worden. Die vrouwen willen een andere boodschap geven: het is beter voor de aarde en schepping en de natuur als er geen kinderen meer komen. Wij maken de aarde kapot. Wij kunnen er maar beter niet meer zijn. Geef de aarde aan de planten en dieren. Treed er uit terug uit mens. Ik vond het een heftige boodschap. Hoe ziet de wereld er dan uit? Zwaar gereformeerde theologie: mens zucht, zonde. Kan er beter maar niet zijn. Wat een somber bericht. Dit raakt aan ons seizoensthema ‘Schepping en Duurzaamheid’.

Ik begin de preek hiermee. De verzen hebben ons hierin veel te zeggen. We lazen over die bekende gebeurtenis. Verzen voor de preek die centraal staan, gaan nog niet over het ongeloof (waar het wel vaak over gaat, vanmorgen niet).

Wij horen de woorden van de Engel. Sprak hij tot Zacharias. Zacharias was een priester. Geboren uit de stam van Levi. Twee keer per jaar mocht Zacharias een week dienst doen in de tempel. Heel bijzonder was als je het reukoffer mocht aansteken. Via loting kreeg je de beurt. Zacharias mocht dit echt een keer doen. Bijzondere taak. Dan was je al priester alleen in het heilige.

Er verscheen een engel. Vers 11. Rechterzijde van het reukofferaltaar. Zacharias was onthutst. In verwarring. Angstig. Een engel zien?! Ik heb wel eens meegemaakt dat mensen vertelden dat ze een engel zagen. Ik twijfelde zelf eens: is dit een engel of niet? Ik weet niet of ik nog nooit een engel zag. Engelen bestaan. God heeft een leger van engelen om zich heen. God van de heerscharen, van de legermachten.

In de Bijbel lees je niet vaak over verschijning van engelen. Wel rondom geboorte van Jezus. Licht op Jezus! Schijnwerper. Dat Kind is heel bijzonder. Jezus zelf was bijzonder. Niet alleen de omstandigheden.

Niet alleen Zacharias zag een engel. Ook Maria. En Jozef in de droom. En het leger, dat koor in de nacht, bij de herders. Nog meer bijzonder: Simeon had een bericht gekregen dat de Messias zou komen.

Lukas schreef het nauwkeurig op en had het nauwkeurig onderzocht. Wij hebben dit serieus te nemen. Al gaat het over iets heel bijzonders.

Die engel sprak. Zo werd het woord doorgegeven. Letterlijk betekent woord voor engel ook boodschapper. Het gaat niet om engel zelf, maar om hun taak.

Engel probeert Zacharias eerst tot rust te brengen. Als God wil komen, dan is dat blijkbaar een hele klus. Zijn wij van ons stuk? Zijn we niet in staat om te horen wat God te zeggen heeft.

Zacharias heeft het wel gehoord. Al weten we dat horen en geloven iets anders is. Als eerste zegt de engel dat het gebed verhoord is. Engel kent Zacharias bij name. En kent het gebed. En naam van zijn vrouw. God weet het echt. Als u of jij twijfelt of God je naam en gebeden kent.

Uw vrouw zal u een zoon baren. God bemoeit zich met de naam: Johannes. God is genadig betekent die naam. Mij treffen die volgende woorden: er zal blijdschap en vreugde zijn en vele zullen zich over zijn geboorte verheugen. Is dat nou zo bijzonder? Ze hadden nog geen kind. Ze waren oud. Blij dat ze toch vader en moeder worden. Ja, dat kan ik me voorstellen. Dat raakt een diepe wens om eens vader en moeder te worden. Voorstelling van die drie vrouwen, ze zeiden: we denken dat de mensen het niet gaan doen. Verlangen naar kinderen krijgen zit heel diep in de mens. Ze wilden wel mensen er over na laten denken. Worden al die medische ingrepen niet vooral ingezet voor de vader en moeder, is er oog voor het kind? Best een heel thema.

Raakt aan wat die engel zegt, vers 17. Hart van de vaders zal bekeerd worden tot de kinderen. Oog voor belang van nageslacht. Wat is goed voor hen?

Terug naar die blijdschap. Wat zullen ze blij zijn. Mooi het woord vruegde hier. Kan je ook vertalen met glans. Er komt glans in hun leven. Uitleggers leggen dit naast het gewone van het leven. Zacharias diende volgens de gewoonte. Volgens rooster en gewoonte. Dat mist nogal eens glans. Het is gewoon geworden. Ik denk aan naar de kerk gaan. Advent en Kerst. Jazeker het is weer aan de beurt. Het komt aan op volharden. Wel doorgaan. Heerlijk, als er blijdschap bij komt. En glans. Dat is bij God te ontvangen. Dat gaat God geven.

Ze worden vader en moeder. Toch. Gebed werd verhoord. Maar het gaat om meer. Velen zullen zich over zijn geboorte verblijden. Natuurlijk, familie en vrienden. Zullen met hen blij zijn. Maar meer. Zacharias en Elisabeth hebben om meer dan een kind gebeden. Ze waren rechtvaardig voor God. Betrokken gelovigen. Heeft verlangen geleefd naar komst Messias. Mag ik het zo zeggen? Dan zullen ze zwanger geweest zijn van de Messias! We weten dat in die situatie mensen kinderloosheid nog moeilijker vonden. Ze konden niet meewerken aan de komst van de Messias. Ons nageslacht zal er niet zijn als Hij komt. Dat leefde sterk. Werd om gebeden. Heeft de engel ook niet die verhoring bedoeld? De Messias komt! Allen die naar de komst verlangen, zullen blij zijn. Hij zal het volk voorbereiden om komst van Messias. Voor Messias uit gaan. Als Elia, die verwacht werd. Die taak zal velen blij maken. Zie je het, de Messias komt.

Ik haal het naar ons vandaag. Als het goed is leven wij naar de terugkomst. In verwachting en zwanger daarvan. Maar wat zijn we vaak lauw. Toch leefden velen toen wel zo. Als je vanmorgen ontdekt dat je het kwijt bent of nog nooit hebt gehad, bid om de Geest. Jezus komt terug. Ook wij zien de tekenen van de tijden. In dat verlangen en verwachting kun je toch hopen dat er mensen zijn die er zijn als Hij komt! Kun je nageslacht wensen. Zeggen we tegen die vrouwen: nee, het stopt niet met het krijgen van kinderen. Er moeten mensen zijn als Hij terugkomt! Met die komst heel praktisch rekenen. We kunnen begrijpen dat de mensen blij waren.

Er is nog iets, wat mensen blij maakte. Heeft te maken met die taak van Johannes. Hier klinkt als kerntaak: hij zal velen bekeren tot de Heere hun God. En hart van de vaderen tot de kinderen bekeren. En onbedwchtzamen tot de rechtvaardigen. Zijn boodschap zal mensen veranderen en verbeteren. Mensen zullen zich tot God keren. Bedachtzaam worden als de rechtvaardigen. Ze zullen toegerust leven.

Veel begrijpen we, maar misschien niet direct dat van die vaderen die bekeerd worden tot de kinderen. Is niet eenvoudig. Sommigen zeggen: dat volwassenen die kinderlijke vertrouwen weer krijgen. Kun je naar terug verlangen. Dat ik weer voor God ga en op Hem vertrouwen. Dat kan bedoeld zijn. Of ook: dat volwassenen op kinderen betrokken raken. Moeten kinderen er vooral voor de ouders zijn? Of andersom? Dat geldt dan ook zo: dat die volwassenen niet alles bij oude leven, alleen maar achterom kijken. Nee, in het leven staan. Open voor het nieuwe. Niet gehinderd voor het verleden. Toekomstgericht. Open voor het leven.

Ik haal het weer naar vandaag. Naar ons. Naar die vrouwen in dat theaterstuk. Ja, somber. Over wereld en mensheid. Misschien zeggen die vrouwen, kijk eens achterom hoe het gegaan is. Wat hebben mensen door de eeuwen heen verkeerd gedaan. Maar we vragen: kunnen mensen anders worden? Kan dat? Is die mogelijkheid er? Toekomstgericht leven? Ten behoeve van nageslacht en aarde. Dan hoor ik die engel: mensen kunnen bekeerd worden. Nieuw. Voor God gaan leven. Belang kinderen. Ik hoef niet zo somber te zijn over de mensen. God laat weten: bekering is mogelijk. Door Jezus en de Geest.

Dat zet bekering in positief licht. Soms kom je het in negatief licht tegen. Akelig, als beklemming. Maar bekering is een mens die voor God en de kinderen gaat. En voor de schepping. Vernieuwd worden. Je plek innemen. Dat raakt hieraan: geloven is meer dan dat je voor waar houdt dat God kwam en dat Jezus de redder is. En meer dan mijn zonden die vergeven zijn. Ook: vernieuwd worden. Van buiten en binnen. Zelfs in je hart. In richting veranderd worden. Tot God bekeerd worden. Je doen en laten. Bedachtzaam worden. Niet roekeloos en na ons zien ze het maar. Ook als het om de aarde gaat. Kijk, dat anders worden, waar God een begin maakt met de komst van Johannes, dat maakt velen blij.

God begint iets nieuws. Toekomst. Hij werkt daar nog steeds aan. Daarom mogen we gaan voor en nieuwe generatie. Er zal een Bruidsgemeente zijn als Hij terug komt. Mensen kunnen anders worden. Hoe zit dat bij u en jou? Ben je vernieuwd. Pas je in de schepping? Geworden zoals God het wil! Veranderd en vernieuwd. Plek kennen en innemen. Betekent voor ons, volwassenen, dat ons hart bekeerd kan worden tot de kinderen. Ook denken: hoe leven we zo dat onze kinderen op de aarde verder kunnen leven, onderweg naar Gods grote toekomst. Amen.

Hervormde Gemeente Reeuwijk, Ichthuskerk, zondag 16 december 2018 (Derde Adventszondag), 9:30 uur. Schriftlezing Lukas 1:1-17, tekstgedeelte 13-17, kerntekst vers 14. Dienst voor doven (en horenden) i.c.m. Interkerkelijke Commissie voor doven regio Alphen aan den Rijn.