Tot wie sprak Jezus het zesde kruiswoord, het is volbracht? Tot de Vader, Zichzelf, de duivel en ook ons. Hij heeft alles vervuld, de dood overwonnen en de satan verslagen. Wij kunnen het nooit volbrengen dus laten we vertrouwen op Jezus’ uitroep Tetelestai.

Gemeente van Christus, we gaan de stille week in. Naar het kruis. Gaan we naar toe. Hopelijk lukt het ons stilte, tijd, aandacht te vinden om ons te richten op Jezus aan het kruis.

Besef je: daar was veel te horen en te zien. Er stonden 3 kruizen. Te zien waren degenen die eraan hingen. Soldaten onder het kruis. Mensen eromheen. De opschriften boven het kruis te lezen. Naast zien ook horen. Kruizen stonden dichtbij uitvalswegen. Spot kon je horen. Van soldaten. Richting misschien alleen die middelste. Wreed om ook nog te spotten! Gekruisigden te horen geweest. Zuchten, kreunen. Jezus ook al wat gezegd.

Hij zegt weer iets. Een woord. Tetelestai. Een woord. Niet veel. Heeft Hij geen kracht meer? Of juist hiermee alles gezegd? Hierna nog een keer gesproken. Het is dus niet zo dat Hij niets meer kon zeggen. Er is alles mee gezegd. Tetelestai. Even denk je, goed opletten. Is gezegd voordat je het weet. Is gehoord en opgeschreven. Bewaard voor ons. Vandaag nog gehoord.

Lijkt erop, Jezus het heel nadrukkelijk heeft gezegd. Eerst drinken gevraagd. Jezus wist dat alles volbracht was. Ik heb dorst. In begin Jezus ook drinken aangeboden. Toen wilde Hij het niet. Zat verlichting in. Maar toen het donker was geweest (waar Johannes niet over schrijft) daarna nam Jezus wel te drinken. Zwaarste lijden toen geweest. In de hel, in de godverlatenheid geweest. Mij Dorst; geen uiting van lijden maar als verlangen naar God Zijn Vader. Dorsten naar God, komen we in de Psalmen tegen.

Drinken om met kracht dat woord uit te roepen? Voor al die mensen die langskwam? Ik geloof dat het met kracht is geroepen. Als verkondiging. Deed me wel wat, Jezus dus wel eerst die zure wijn heeft moeten drinken. Wat hebt U er alleen al voor over gehad dat ik dit woord zou horen! Zure wijn drinken.

Wat betekent het? Geen uitleg bij. Eeuwen door over nagedacht. Twee manieren. Ik kies ervoor ze allebei te nemen.

We kunnen nadenken over wie nou Jezus of tot Wie Jezus dit zegt. Kruiswoord en hadden een adres. Wat zegt dit Woord voor wie dit woord?

Tweede manier: wat dit woord op zich zegt. Ik begin met deze laatste manier. Nog even de vraag naar ons: wat hoor je nou in dit woord? Elkaar vragen! Samen op het spoor te komen. Wat zegt dit woord? Zijn we niet gewend in de kerkdienst uit te spreken.

Als eerste hoor ik dit woord terwijl ik weet dat Jezus het offer brengt. Gigantisch offer. Het zit erop. Het is klaar. Helemaal volbracht. Hij heeft betaald. Offer. Raakt aan ingrijpende en diepe dat er zoveel verstoord en kapot was door de zonde. Relatie van mens tot God, betaling was nodig. Vergelding. Verzoening door voldoening. Moest wat tegenover komen te staan. God kon omdat Hij rechtvaardig is, niet zomaar vergeven. Er was al veel betaald! Veel lammeren geslacht. Al heenwijzing. Hier nu Jezus. Het offerlam. De schuld betaald. Wat klinkt er in dat ene woord veel. Er is echt betaald. Ook voor wie zou twijfelen! Hoor Jezus. Is een bevestiging. En Paasmorgen is een bevestiging dat de dood (als straf op de zonde) overwonnen is.

We horen dit in het licht van de hele bijbel. Na zondeval. Strijd met de duivel. Al die beloften zijn hier in vervulling gegaan. In Hem en door Hem volbracht. Slechts dit ene woord in het licht van de eeuwen. Later leven. Dit woord hoort in licht van de machten. Die strijd is met dit lijden meteen volbracht. Al zegt de Bijbel wel dat er nog de stuiptrekkingen zijn. Tot einde van de wereld. Tijden in geschiedenis, dat duivel meer ruimte krijgt. Ook deze strijd is volbracht. Wat klinkt er veel! Hier het centrum en de kern van de wereldgeschiedenis. Het offer is gedaan. Beloften zijn vervuld. Strijd is volbracht.

Verder. Jezus heeft hier ook de wet volbracht. God liefgehad tot het einde. In gehoorzaamheid. In woorden en daden. Uw wil geschiedde! Die wil gedaan. Gehoorzaamheid volbracht. Naaste zelfs de vijanden liefgehad, tot het einde. Ook dat! Wet vervuld. Gehouden. Wat klinkt er zo veel in dat Griekse woord!

Vervolgens over tweede manier horen. Ook letten op wie het hoort en tot wie het klinkt.

Je zou kunnen denken, misschien tot zichzelf gezegd?! Doet denken aan ons, opdracht volbracht, zeggen: het is klaar. Ik heb het gedaan.

Dat Jezus dit uitroept, doet vermoeden dat Hij het anderen wil laten horen. Eerst voor wilde drinken. Niet als een uitgeput: Ik heb het net gered. Nee het is veel meer. Ook een woord voor Jezus zelf. Het is klaar. Hij moest nog sterven. Was het klaar?! Sterven nadat alles volbracht is. Je Geest in Vaders handen leggen. Dan hoeft het niet zwaar te zijn. Nu is het klaar. Lijden. Klinkt als een erewoord. Dat U het gehouden en gedaan hebt!

God de Vader zal ook dit woord hebben gehoord. Indrukwekkend. Ook richting Zijn Vader. Wat intens. Dit tegen Zijn Vader zegt. Het is volbracht! Gedaan wat U wilde. Uw wil gedaan. U daarin geëerd! In de wereld alle mensen (ook elke christen): ik volbreng het niet. God komt aan eer te kort. Hier is nu werkelijk iemand die het deed. En helemaal.

Ook duivel heeft het gehoord. Niemand heeft het gewonnen. Maar hier klinkt het. Bodem dit eronder. Realiteit. Duivel zal dit gehoord hebben. Op derde dag was het echt waar. De dood ging eraan. Wij horen het ook. Als je denkt: is de duivel wel verslagen?

Mensen horen het ook. Joodse mensen die naar de wet wilden leven. Buitenkant. Ook om het hart? Wie zal dat volbrengen? Mensen die daar serieus mee bezig waren. Zoals Paulus voor zijn bekering. Wij volbrengen het niet. Hier hoor je het: het is volbracht. Het kan dus wel?! Nee. Hij deed het.

Woord voor mensen de eeuwen door die denken: er zit veel tussen God en mij. Verkeerde dingen. Krijg ik niet weg. Kan zomaar niet. Nee kijk naar Golgotha.

Ook die mensen die op weg waren. Pelgrims. Zichzelf rein maken? Zichzelf reinigen. Tot zichzelf en God komen. Een uitdaging in zien. Valt zwaar. Stil worden, rein worden. Er was er een die riep: het is volbracht. Niet om ons uit te dagen om het ook te doen. Nee. Voor u. Die weg naar God is door Mij geopend. Klinkt voor mensen die het zelf willen doen. Hoor het!

Zo horen wij dit woord richting avondmaal. Kan heel wat in mensen omgaan. Is juist wel goed. Anders blijft het zo doods. Ik moet?! Schuldig voelen over de zonde. Serieus bezig zijn met dingen. Leven naar belijdenis? Serieus leven? Niet alleen aan buitenkant? Op zich is het goed als je dit weet en ermee bezig bent. Maar niet goed als je daarbij blijft. Dan hoor je de roep niet. Roep van toen. Het is volbracht. Je moet het van Hem hebben. Hij deed het voor jou! Hij laat dit woord nog klinken. Hoor: het is volbracht. Hoeft niet door jou. Jij kunt het niet. Daarom deed Christus het. Wil je er zelf wat aan toevoegen? Hoor je dan niet wat Ik zeg.

Raakt aan wat voor ons zo moeilijk is: uit handen geven. Ik hoor het zo, als Hij het volbracht heeft, dat het ook zal doorwerken in ons. Schuld betaald. Maar ook Geest uitgestort. Ruim baan krijgt. Verder volbrengt. Och, of wij uw geboden volbrachten. Dat het verder volbracht wordt in mijn leven en hart. Liefde en gehoorzaamheid. Dat zo Uw liefde zichtbaar wordt. Verlangen naar geheiligd worden.

Zo horen wij het woord ook voor ons. Gode zij dank. Ook een woord voor Jezus zelf. Ere voor Hem. Cum laude. Met lof. Hij haalde een tien. Buigen in diep ontzag. Op mijn knieën gaan. Ere wie ere toekomt. Zo avondmaal vieren. Niet gericht op mijzelf. Maar op Jezus. Hulde aan Hem! Doe je mee, zo, vrijdag? Kan je achterwege blijven?! Want: tetelestai. Het is volbracht. Amen.

Hervormde gemeente Reeuwijk, Ichthuskerk, zondag 25 maart 2018, 9.30 uur. Schriftlezing Johannes 19:17-30.