Zal de kerk blijven bestaan? Daarover kan je grote zorgen hebben, als je kijkt naar de kerk in Nederland. God houdt echter Zijn kerk in stand – ze is opgenomen in Zijn wil en raadsbesluit. Christus is hét fundament van de kerk (als de kerk zich niet op Christus richt, is ze verloren). Hij gaf Zijn leven voor Zijn bruidsgemeente. Hoewel er veel geestelijke strijd is, zo is de boze uit op de val van de kerk met haar gelovigen, bewaart Christus haar tot het einde.
Artikel 6. Doch dat velen, door het Evangelie geroepen zijnde, zich niet bekeren, noch in Christus geloven, maar in ongeloof vergaan, zulks geschiedt niet door gebrek of ongenoegzaamheid van de offerande van Christus, aan het kruis geofferd, maar door hun eigen schuld.
Artikel 7. Maar zovelen als waarachtiglijk geloven, en door den dood van Christus van de zonden en het verderf verlost en behouden worden, die genieten deze weldaad alleen uit Gods genade, hun van eeuwigheid in Christus gegeven, welke genade Hij niemand schuldig is.
Artikel 8. Want dit is geweest de gans vrije raad, de genadige wil en het voornemen van God den Vader, dat de levendmakende en zaligmakende kracht van den dierbaren dood Zijns Zoons zich uitstrekken zou tot alle uitverkorenen, om die alleen met het rechtvaardigmakend geloof te begiftigen, en door ditzelve onfeilbaar tot de zaligheid te brengen; dat is: God heeft gewild, dat Christus door het bloed Zijns kruises , waarmede Hij het nieuwe verbond bevestigd heeft, uit alle volken, stammen, geslachten en tongen, diegenen allen, en die alleen, krachtiglijk zou verlossen, die van eeuwigheid tot de zaligheid verkoren, en van den Vader Hem gegeven zijn; hen zou begiftigen met het geloof, hetwelk Hij hun, gelijk ook andere zaligmakende gaven des Heiligen Geestes, door Zijn dood heeft verworven; en hen van al hun zonden, zowel de aangeborene als de werkelijke, zowel na als vóór het geloof begaan, door Zijn bloed zou reinigen, tot het einde toe getrouwelijk bewaren, en ten laatste zonder enige vlek en rimpel heerlijk voor Zich stellen.
Artikel 9. Deze raad, voortkomende uit de eeuwige liefde Gods tot de uitverkorenen, is van den aanbeginne der wereld tot op dezen tegenwoordigen tijd, de poorten der hel zich tevergeefs daartegen stellende, krachtiglijk vervuld geweest, en zal ook voortaan vervuld worden, alzo dat de uitverkorenen te zijner tijd tot één vergaderd zullen worden, en dat er altijd zal zijn een Kerk der gelovigen, gefundeerd in het bloed van Christus, dewelke Hem, haar Zaligmaker, Die voor haar, als een bruidegom voor zijn bruid, aan het kruis Zijn leven overgegeven heeft, standvastiglijk beminne, geduriglijk diene, en hier en in alle eeuwigheid prijze.
Zal de kerk blijven?
Gemeente van Christus, professor Verboom (hij werd deze week erelid van de Gereformeerde Bond) schreef een hertaling van de Dordtse Leerregels. In artikel 9 hertaalt hij: daarom zal de kerk altijd blijven. De kerk zal blijven. Denkt u of jij daar wel eens over na? Kerk, waar hebben we het over? Gaat het over de plaatselijke gemeente, PKN, kerk wereldwijd? Het woord kerk komen we in de bijbel niet tegen. Griekse woord betekent: wat van de Heere is. Gemeente en gemeenten! Blijft de kerk? Wat denkt u, waar denkt u aan? Ik denk dat je moet zeggen: in ons land hoor je wisselende verhalen. 1 op 6 Nederlanders gaat op zondag naar de kerk – dat is nog meer dan het aantal mensen dat een stadion bezoekt. Maar over het hele land verspreid dan. Grootste kerkgebouwen, ook veel nieuwe. Opheusden, Barneveld. En nieuwe vormen: pioniers plekken. Mensen komen samen, ze trekken gelovigen aan. Zijn verhalen over te vertellen. Veel gemeenten gaan zo’n kerkplant aan. In de synode vergadering ging het daarover. Over een mozaïek van kerkplekken. Verscheidenheid en toch samen.
Er zijn ook andere verhalen. Afnemende ledenaantallen. Verkoop van kerkgebouwen. Samenvoegen van gemeenten. Weinig kinderen en jongeren. Vooral grijze hoofden. Teruggang formatie predikant. Feit is dat het aantal christenen afneemt. De cijfers voor de PKN zijn niet gunstig. Ik zeg dat zacht.
Het maakt verschil hoe je dat hoort en ervaart. Groeide je op in een plaats waar je als christen in de minderheid was. Dan voelde je dat. Dan ervaar je de teruggang mogelijk anders. Of dat toen de kerkgang groeide en bloeide. Anderen merken de teruggang van de kerk pijnlijk in je gezin. Kinderen haakten af. Hoe zit dat? Ja, dat doet wat met je. Of met je eigen geloof en vertrouwen. Het knaagt en wringt. Volgens prognoses van sociologen zou de kerk al veel kleiner moeten zijn. Door welvaart zou religie kleiner worden. We zien het wel gebeuren. Maar er zijn ook rijke en geleerde mensen die blijven geloven. Studenten die voor het geloof gaan.
Hoe staat wij temidden van die verhalen? Wie slaat niet de schrik om het hart? Het kan er verschillend aan toegaan. Sommige mensen worden passief. Anderen zoeken actie. Heel gedreven. Aanpassen, aanpassen, aanpassen. Gaan voor aantrekkelijkheid? Gaan voor leuk. En relevant worden voor de mens vandaag. Anderen zweren bij houden wat je hebt. Kijk toch, veel behoudende kerken zijn groot en vol. Wat werkt? Laten we ons realiseren dat we als we hierin willen handelen, we niet de eersten zijn die dat doen. Alles is geprobeerd. Zowel vernieuwing als vasthouden aan het oude. Van die ervaringen kan geleerd worden. Soms vroegen mensen al snel weer iets nieuws. In het theater kan men het beter. Of relevant worden? Nieuws van de dag; daar verloor de kerk het – je hoorde al wat je overal hoorde. Of de opinie sloeg de plank mis. Niet elke preek kan tijdsdoorlichting zijn. Of behouden wat je hebt – laten we eerlijk zijn, daar zit ook niet de kerk overal vol? En wat horen mensen daar? Gaan bekende klanken niet makkelijk het ene oor in en het andere oor uit? Mensen gaan over tot orde van de dag.
Zal de kerk blijven?! We moeten breder te kijken. Verder. Kijken wij wel goed? Zo zijn er 600.000-1.000.000 migrantenchristenen. En kijk naar de wereldkerk. Er zijn meer christenen dan moslims. Christenen zijn 30 procent van de wereldbevolking. Atheïsme krimpt.
Volgens de Dordtse Leerregels blijft de kerk. De kerk van de gelovigen. Artikel 9. De kerk met hoofdletters. Lichaam van Christus, ja vanuit alle kerken, gemeenten, volken, talen. Niet alleen uit een kerkverband. God bouwt dat lichaam. En bewaart het. 4 vormen van kerk. De zichtbare en onzichtbare kerk. En de strijdende en triomferende kerk. Zichtbare kerk: cijfers en ledentallen. Onzichtbare: die van de echte christenen, van gelovigen. Alleen God maakt uit wie echte christenen zijn. Soms hebben mensen het verlangen om te zuiveren. Maar het is aan Hem. De strijdende kerk: kerk op aarde, verdrukking. Triomferende kerk is al bij Christus. Het lichaam dat boven is!
Het is belangrijk te lezen dat de kerk een fundament heeft. In het bloed van Christus. Christus is de zaligmaker voor de kerk. Haar Zaligmaker. De relatie is te vergelijken met een bruid en bruidegom. Zo bemint de kerk Christus. Heeft Hem lief. Er is een band van wederzijdse liefde. Liefde en trouw. Zo dient de kerk Christus.
Hier wordt het hart van de kerk aangegeven. Op Christus betrokken. Het heeft veel, ja alles met Hem. Het hart gaat harder kloppen als het over Jezus gaat. Omdat Zijn hart vol liefde is – vol zondaren. Die liefde werd zo merkbaar. Daar is de kerk waar de liefde van en tot Hem is. Als we gaan voor verlangen van de kerk: focus op Christus. Zoek die band te verlevendigen. Discipelschap is een mooi woord hierbij: achter Hem aan, dagelijks. Het moet om Hem gaan. De activiteiten zijn middelen om Christus te dienen. Waar dat verdwijnt, raakt de kerk van het fundament. Dat is wat anders dan: wie de jeugd heeft, heeft de toekomst. Wezenlijk is voor de kerk: Christus.
Hij gaf Zijn bloed. Hij is de grootste donor. Christus gaf zijn leven. Aan het vervloekte kruis. Hij heeft ze bevrijd uit slavernij. Met de prijs van Zijn leven. Soms verlang je naar nieuwe woorden om dit rijker te zeggen, maar het moet gaan over dit grote! Daar heeft de kerk toekomst, alleen. Betrokken op de Redder. We voelen aan: waar de kerk dat is, is het meer dan een organisatie of club.
Je kunt meer zeggen naar aanleiding van deze artikelen. De kerk zal blijven omdat ze er is naar Gods raadsbesluit. Plan, wil en raad van God (artikel 8). God heeft Zijn Zoon niet in een impuls gezonden. Levendmakende, zaligmakende kracht! God deelt geloof uit. Vanuit het offer. Geloof dat rechtvaardig maakt. Maakt zoals God mensen hebben wil. Recht in Christus. God heeft uit alle volken, stammen en talen mensen verlost. Verlost van machten, schuld, zonde, duisternis. En de gave van de Geest geeft. En reinig van al hun zonden. Zonden van voor en na hun christen-zijn. Aangeboren en daadwerkelijke zonden. God wil hen eenmaal zonder vlek en rimpel voor Hem stellen.
De kerk zal blijven want ze is in Gods plannen, denken en werk verankerd. Zo geeft de verkiezing rust, vertrouwen, hoop. Ook omdat we weten: God is de almachtige. De toekomst is aan Hem.
Als u daaraan twijfelt, God de almachtige?! Onderhand zijn uit bijna alle volken er christenen. Wat een wonder is het dat alles wat er gebeurd is (kruistochten, oorlogen) de kerk gebleven is. Ze is verankerd in Gods wil. Anders was ze niet gekomen en niet gebleven. Grijp je in geloof vast aan Gods eeuwige werk. De liefde van Christus is zo groot, sterk en volkomen! Daarom: de kerk zal blijven.
Elia mocht dat gaan horen en zien. Er zullen er 7.000 overblijven die hun knieën niet buigen voor Baäl. Zal een symbolisch getal zijn – maar wel een groot getal.
Mattheus 16. Daar gaat het over de gemeente. De kerk van Christus. Op die belijdenis van Petrus zal Ik mijn gemeente bouwen, zegt Christus. Die belijdenis gaat over Christus. U bent de almachtige. En de Zoon van de levende God. Je merkt die betrokkenheid op Jezus. Het hart waar we het over hadden. De poorten van de hel zullen haar niet overweldigen. Hoe hoort u dat? Kan zijn dat je hoort: die overwinning. De duivel krijgt de kerk niet binnen de poorten. Toch niet. Tegelijk klinkt hier strijd. Je proeft strijd. Je ziet poorten voor je. Grijpgrage poorten.
We lazen ook Johannes 17. Jezus bidt. Je merkt de betrokkenheid van Jezus. Hij bidt nu ook voor Zijn kerk. Die nog in de wereld is. De kerk moet wel bewaard worden. Zij leven in een wereld die hen haat (vers 14). Ze zijn anders geworden dan de meeste mensen. Ze kregen een ander oriëntatie. Vers 15: Jezus bidt voor bewaring voor de boze. Woorden en zaken waar je langer over na kunt denken. De duivel probeert grip te krijgen. Er is haat. Ook op twitter, bijvoorbeeld over de mooie EO-jongerendag (n.a.v. een bericht van de NOS). Denken we aan die geestelijke strijd? Zijn we er alert genoeg in? Met een goed verhaal en goede marketing moet het product van de kerk aan de man gebracht worden? Dan zien we de strijd over het hoofd. Er gaat veel ons verstand te boven. Ongeloof is dwaasheid. Die geestelijke strijd is er. De duivel slaat toe met verdeeldheid. Harde oordelen. Onbegrip. Toegeslagen in zonden – openlijk. Wat doen de misbruikverhalen schade aan de kerk… Kerkstrijd heeft veel verlies opgeleverd. Verhalen van verschraling. Zowel in vernieuwing of conservatisme.
Als je oog open gaat voor die geestelijke strijd, kan de schrik je om het hart slaan. Mensen staan in de gevarenlinie. Dan zie je je eigen kwetsbaarheid. Zonden die je belemmeren om christen zijn. Wie ben ik? Ikzelf ben zo’n zondaar…
De lamp van het evangelie schijnt niet of niet helder. Zal de kerk wel blijven?! Let op de belijdenis en het hart! U bent de Christus. De profeet, priester, koning. Let op het raadsbesluit van God. Heel diep verankerd in Gods besluit. Christus stond op uit de dood. Hij heeft de duivel verslagen – Hij wel. De toekomst is aan Hem. Aan Zijn lichaam.
Wij horen dit terwijl we leven tussen Pasen en Pinksteren. Hij is overwinnaar! En die Geest: Zijn adem in Zijn lichaam. Naar die geest mogen we verlangen. In tijden heeft die Geest meer van zich laten merken: reformaties, opwekkingen. Zou het niet gewoon weer anders kunnen gaan? Dat er een opleving komt? God zoeken, bijbel lezen, Christus gaan ontdekken? Dat blijkt: secularisatie is het sterkste niet. Herman Paul wijst er ook op dat het een frame is (in de hoofden van christenen) dat de secularisatie maar doorgaat. Zou er een opwekking komen? Ik lees over de kandelaar die wordt verplaatst over de wereld. Is het in Europa geweest? En toch. Gebed doet veel. Zullen we zo toeleven naar Pinksteren? Heilige Geest, vervul Uw gemeente. Doe haar groeien en bloeien. Bewaar Uw kerk. Amen.
Hervormde Gemeente Reeuwijk, zondag 26 mei 2019, 18:30 uur. Schriftlezing 1 Koningen 9:9-19, Mattheus 16:13-18, Johannes 17:8-15.