Ds. M.J. Tekelenburg
Zondag 19 november 2017, Ichthuskerk, 9:30 uur (voorbereiding Heilig Avondmaal).
Schriftlezing: 1 Korinthe 11:17-34. Tekst: vers 26-29.
Gemeente van Christus,
Volgende week laatste zondag van het kerkelijk jaar. Staan we daarbij stil? Wij vieren volgende week avondmaal. Gaat over sterven. Eindigheid. Rouwbrieven in de brievenbus? Rouwkaart: je kunt ervan zeggen, dat is een doodsbericht doorgeven. Iemand is overleden. Denk je dat het gebeurt. Bekende Nederlander of wereldburger. Mensen elkaar opbellen. Daaraan denken bij de tekst van de preek.
Vers 26: dood van de Heere verkondigen. Avondmaal vieren is zeggen: de Heere is gestorven. Zo wordt avondmaal vieren hier genoemd. Zo door Christus zelf genoemd. De dood verkondigen van Christus op laatste zondag kerkelijk jaar. Tekenen wijzen naar sterven. Vergoten, gebroken. Wijn, brood.
Is dat om te verkondigen? Herhaaldelijk verkondigen? Dagelijks in de kranten. Maar we lezen en horen: dood van de Heere. Die toevoeging maakt het anders. Wij hebben een Heere. God. Heere, dat woord gebruikte men terwijl in de omgeving dat woord voor de keizer werd gebruikt. Hij is in de dood gekomen. Ook koningen sterven. Artiesten ook. Wat is daar bijzonder aan?! De Heere, de machtigste. In onze dood gekomen. Nooit gewoon vinden. In de dood gegaan. Hij bleef niet op afstand, maar Hij kwam erin. Bijbel leert dat de dood de straf is op de zonde. Zuiver en rein! Past de dood niet?! Hij daalde af in grootste diepte. Alleen dat is al reden om de dood te verkondigen. Er wat bij zeggen: Hij heeft onze straf op zich genomen. Goede Herder die een schaap draagt. Zelfs straf gedragen. Dat wordt verkondigd. Hij ging die weg voor ons. In liefde voor mij. Zijn sterven was niet een natuurlijk sterven. Of tragische dood. Of martelaar? Of onschuldige. Kan je wel zeggen van Zijn dood. Maar zijn sterven is vooral geven van Zijn liefde. Donorschap. Eeuwige dood van mij niet wil. Hij wilde ruilen. Merk je het: Bijbel vertelt van een God die in die weg de angel uit de dood te halen. Ontslapen. Verlossen van eeuwige dood. Verkondigen we Zijn liefde. Mij redde. Heel persoonlijk. Niet aan wennen aan deze woorden en boodschap. De Heere, de Kurios, in de dood. De machtige en zuivere Heere. De dood aan stukken brak. Zijn dood is echt anders dan welk ander overlijdensbericht dan ook. Rouwadvertentie is niet het laatste. Bijbel zegt: wij mogen ons in geloof aan Hem verbinden. Geroepen mee te doen: Zijn dood verkondigen.
Misschien iemand in de kerk die iets goeds van God in de kerk wil zeggen? Avondmaal vieren is voor volwassenen: God prijzen. Belijdenis doen. Ook dan bij avondmaal.
God wijst daarop in 1 Korinthe 11. Uw sterven is mijn behoud. Alles danken aan Zijn sterven. Hoort aan Zijn tafel. Wordt aangespoord. Op letten: totdat Hij komt. Daar gaat het volgende week meer over. Verkondigd wie nu leeft!
Wij kijken naar vervolg. Bekende onwaardig eten en drinken. Woord onwaardig is een grote rol gaan spelen. Op zichzelf toepassen in plaats van op de manier eten. Ik eet onwaardig / ik ben onwaardig. 1 Korinthe 11 spreekt over onwaardig eten. Gaat over onwaardige manier avondmaal vieren. Wie dat doet, zondigt. Die bezorgt Jezus die straf. Schuldig aan lichaam en bloed. Onwaardig vieren maak je noodzaak lijden groter. Zondigen we dan. Onwaardige wijze eet en drinkt is schuldig. Gaat het door: ieder zichzelf beproeven.
Zelfbeproeving. Wat is dat hier? Nadenken over hoe vier ik het avondmaal? Hoe ben ik dan? Bewust? Voor God? Na die zelfbeproeving in die houding avondmaal vieren. Er staat: en zo eten en drinken. Er staat niet: zelfbeproeving of we avondmaal kunnen vieren. Dan reden zoeken of ze wel of niet avondmaal kunnen vieren. Reden in jezelf zoeken. Zo staat het er niet. En zo eten. In die houding. Die ontstaat in zelfbeproeving. Wat is dat voor houding? Schuldbesef. Leidt zelfbeproeving toe. Lijden was nodig, voor mij. Zijn sterven als mijn redding.
We moeten zeggen hoe het in Korinthe werd gevierd. Was gewend (begin christenheid): eerst aten ze samen. Dan op een gegeven moment avondmaal gevierd. Gebeurt en ontstaan: was al begonnen met eten. Had een deel al behoorlijk wat eten op had. Ander deel kwam net binnen en dus nog niet gegeten. Die mensen hadden flink gegeten en gedronken. Kwam voor: dronken aan tafel. Andere gemeenteleden kwamen binnen. Zo onwaardig. Zo kan het niet. Zonder te weten wat je doet. Misstanden in de kerk, nou in die tijd ook wel wat! Begintijd christendom. Wonder dat het avondmaal nog steeds wordt gevierd. Vraagtekens erbij en misstanden. Mensen eerst hadden gegeten en anderen bij kwamen. Arme mensen kwamen er later bij. De een dus boerend en dronken aan tafel naast een gemeentelid met een knorrende maag. Zo mag het niet. Zo besef je niet wat Avondmaal is. Niet beseft: als gemeente lichaam van Christus bent. De een overvol, de ander niets heeft. We nemen aan dat het onderscheiden van het lichaam van Christus (29) dat dat hier op duidt. Voor elkaar zorgen. Gemeente. Paulus: zulk onwaardig vieren, als je het nog Avondmaal vieren kunt noemen, dat is eten en drinken tot een oordeel. Niet: het oordeel. Eeuwige oordeel kunnen eten en drinken? Dan maar beter niet aan het avondmaal. Heeft veel mensen van het avondmaal weggehouden. Ik lees erbij: God laat zonde niet altijd ongestraft. Niet alle moeilijke dingen zijn te herleiden tot zonde. Ziek en dus gezondigd? Ook niet: moeite is nooit een oordeel van God. Paulus zag dat gebeuren. Bij jullie sterven zoveel mensen. Veel mensen zwak en ziek. Moet jullie aan het denken zetten. Jullie gaan onwaardig om met het avondmaal. Niet voor elkaar zorgen.
Ik hoop dat ik hiermee de achtergrond van dit bekende tekstgedeelte duidelijk heb gemaakt. Let erop: dat je het waardig viert. Niet en nooit uit gewoonte. Beproef telkens jezelf.
Onder andere hieruit is de voorbereiding ontstaan. Is eigen aan de reformatie. Uitleg erbij. Niet zomaar doen. Als gemeente nagaan: vieren we het goed. Persoonlijk nagaan. Wie ben ik? Wat vindt God van mij en mijn manier van Avondmaal vieren. Verkondigen: Jezus is gestorven, ja voor mij.
Valt op in vers 28. Laat ieder mens zichzelf beproeven. Ieder staat niet in de grondtaal. Ieder mens. Of: alleen de gemeente. Gemeente ben je ook zelf. Ieder. Ook wel een punt: jezelf beproeven. De ander: waar haalt de ander het recht vandaan? Niet: Kan ik wel aan? Maar: hoe kom ik aan. Wie ga ik ontmoeten? Jezus. Wat doen? Dood verkondigen. Wat heb ik met Zijn dood. Wees er deze week maar eens mee bezig. Dood verkondigen? Daarin meedoen? Preken? Als ik het gedaan heb, belijdenis deed, kan ik het dan maken om in Avondmaal niet mee te doen? Niet naar de kerk gaan? Zelfbeproeving gaat vooraf. Wijze. Wat en hoe we het doen. Hoe ik daarin sta.
Ik zeg het vaker: Gebruik het ook als een middel om opruiming te houden. Zonden letterlijk en figuurlijk buiten de deur te zetten. Stop met overdadig eten en drinken. Of geen oog voor arme medechristen? Doe wat met die ontdekking. Opruiming nodig. Wat nu weg gaat, is weg. Niet om waardig te kunnen vieren. Zelfbeproeving leidt tot onwaardige, sterven nodig. Verder ook over 1 Korinthe 11 over zicht hebben op de gemeente. Oordeel. Kan goed en nodig zijn om na te gaan: Is God bezig met oordeel in ons midden? Hoe zit dat in onze gemeente? Heel lastig om concreet over te spreken. Gelezen over Gereformeerde Gemeente (is ook deel van onze christenheid). Predikanten gestorven en nieuws van Kruiningen. Voluit in het nieuws in ons land. Wat is er gaande? Pas op met vinger wijzen. Maar hoe staat het met ons? Realiseert: is er oordeel van God in ons midden? Wat zegt God tegen ons? Met elkaar delen: wat is er niet goed in ons midden.
Ook kijkt naar zicht op de gemeente. Weet ik met wie ik vier? Zelf overdaad heb dat een ander hongerig is en blijft. Wij in, Gode zij dank, goede situatie leven, niemand met knorrende maag naar tafel. Iedereen kan ontbijt nemen op zondagmorgen. Kan wel: financiële zorgen die je behoorlijk bezig kunnen houden en uit de slaap kunnen houden. Avondmaalscollecte is bedoelt om iets van die gemeenschap te beseffen ook met hen die het niet breed hebben, in eigen gemeente en wereldwijd. Rijk en arm, ook bij betrekken: rijk/arm aan contact. Eenzame broeders en zusters. Hebben we er oog voor. Rijk/arm aan blijdschap? Heel punt in onze samenleving waarin wij leven, alles op ik gericht. Mensen zo druk dat ze nauwelijks om zich heen kunnen kijken. Hebben wij oog en hart voor elkaar. Goede Herder zélf had oog voor dat ene verloren schaap, liet de 99 achter. Wij ook voor die ene die we missen?
Nou, dat zijn nu even hele concrete dingen. Als gemeente voorbereiden op avondmaal. Ik zei het, als je daarmee bezig bent: zie je zonden. Stuit je op onmacht. Onwaardig zijn we Heere! Verwonderd: Oordeel nog weglaat (terwijl het er onder ons ook moet zijn). Dankzij U Heere Jezus. Want U hebt oordeel voltrokken op Uw eigen zoon. Wat een wonder dat ik nog niet onder Uw oordeel kom. Dankzij de Heere Jezus. Meedoen om zijn dood te verkondigen. Wonderlijke en genadige daad. Verkondigen wil je niet achterwege laten, dat verkondigen. U bent het waard. En U hebt het bevolen. En je zegt bij het zien van je zonden, zoals staat in derde punt van voorbereiding, ik verlang om het anders, beter te doen. Amen.
Geef een reactie