In de Namen van de Heere Jezus Christus komt naar voren hoe de Zaligmaker is en waar wij, verloren zondaren, nood aan hebben. Gods genade wordt in onze zwakheid volbracht. Advent is uitzien naar zo’n Zaligmaker. Dat er gehoopt en geroepen wordt.

Wonderlijk, Raad, Sterke God, Vader der eeuwigheid, Vredevorst

Gemeente, het is wel eens opgevallen bij u dat het beeld van licht en duisternis gebruikt wordt. Dat heeft Bijbelse wortels. Ook hier komen we dit tegen in dat bekende gedeelte van de evangelist Jesaja. Het is een aardedonkere tijd. De twee- en tienstammenrijk staan tegenover elkaar. Broedervolk nota bene. Het noorden zoekt hulp bij Syrië. En Juda maakt het minstens zo erg. Achaz weigert pertinent de hulp van de Heere te aanvaarden. Het lijkt hem beter bij een grootmacht uit die dagen aan te kloppen. Bij de Heere aankloppen, dat moet je nog maar zien… Jesaja ziet een verschrikkelijke duisternis aanbreken. Weigering om de hulp van God te aanvaarden. Afgoderij steekt de kop op. De hulp van de Heere (die zoveel goedheid bewees) wordt ronduit afgewezen. Het oordeel van God breekt door…

Ondanks dat alles, ondanks de duisternis die komen zal, dat Jesaja toch spreekt over licht dat zal opgaan. Er zal verlossing komen. De Heere zal opstaan en Zijn rechterhand opheffen. Als de profeten daarover spreken gaat het vaak over Iemand die komen zal. Vers 3, het gaat over het juk dat verbroken wordt. De stok van de drijvers die in stukken geslagen wordt. Op Mideansdag. Dan denken we, over Midean, aan wie denken jullie dan? Gideon. In hem gaat de Heere verlossing geven in de dagen van de Richters. In de dagen van Jesaja en daarna komt er weer een verlosser.

Een kind dat geboren zal worden. Een zoon die gegeven wordt. In Hem breekt het licht door. De dagen zijn donker. Politiek, maatschappelijk, geestelijk. De hulp van God wordt geweigerd. Als christenmensen die in de kerk zitten hun levenshuis bouwen op alles buiten God, is er dan heil te verwachten? Het is toch genade! Als de Heere in die duisternis het licht doet opgaan.

De verlossing komt uit pure genade op. Dat weet u toch uit uw eigen leven.

In Adventsteksten en in het Kerstevangelie zijn Zijn Namen zo belangrijk. Men noemt Zijn Naam…! Is dat zo belangrijk? Bij ons kan er een en ander te doen zijn over namen. Kan een hele puzzel zijn. Grootouders kunnen trots zijn of hevig teleurgesteld. Bij ons zegt een naam niet zo veel. Je kunt een naam hebben met de mooiste betekenis, terwijl je leven er mee in strijd is. Zoals Judas. Godlover – maar hij verraadt Jezus.

Er is er maar Een die Zijn Namen heeft waargemaakt. Jesaja profeteert de namen. De namen van de komende Verlosser. Advent, dat is toch dat wordt uitgezien. Denk aan Jesaja 63-64: Och dat Gij de hemelen scheurde! Dat er gehoopt en geroepen wordt.

De profeet moet de naam bekend maken. Jazeker. Zodat gepleit en gehoopt kan worden. Jesaja maakt Zijn Naam bekend. Het gaat niet zomaar over een Naam. Vier of vijf namen worden genoemd. Als de Heere er nou zoveel werk van maakt, van die Namen, wil Hij dan aangeroepen worden of niet? Zo leert Hij Zichzelf kennen. Hoeveel zijn er vanmiddag die zeggen, Heere, hoe kan ik U leren kennen en weet wie U bent. Dat ik weet hoe U werkt. En wat er bij U te vinden is.

Hij laat zich zo kennen. En wil zo aangeroepen worden. Dat wij Hem leren kennen onder de dienst der verzoening. Die Namen van de Zoon passen precies bij mijn leven – en de noden van mijn leven.

Zo staat Jesaja de namen uit te roepen. Zodat Hij aangeroepen en nagelopen worden. Is dat de bedoeling van de preken vandaag? Zijn Namen zeggen wie Hij is. Hoe Hij aangeroepen wil worden door ouderen en jongeren.

Vier of vijf namen vanmiddag. Alsof God wil zeggen hoe groot en veelzijdig en alomvattend Zijn werk is. Hij wil ons duidelijk maken hoe rijk en totaal Zijn werk is. Er zijn geen noden waarin Hij niet wil worden aangeroepen. De een zegt, is mijn nood niet te klein of te groot. Vier, vijf namen reikt God aan. Jesaja kan het met een naam niet af. Als het gaat om de majesteit en ontferming en grootheid van deze Koning. Laten we die namen wat nalopen.

Wonderlijk

Hier wordt nogal eens verwezen naar Gideon. Het volk wordt gekneed door de Mideanieten. Het is aardedonker. Gideon wordt geroepen om het volk te verlossen. Verlossen? Waarom zitten we dan in deze ellende? Waar zijn Uw wonderen? Dat kan een vraag zijn vanmiddag. Dit en dat in mijn leven. En in sta in de schuld bij U.

Mijn wonderen kan je vinden bij het Kind. Bij Hem is niets te wonderlijk. Soms worden deze vier of vijf namen gezien als uitwerking van de naam Jezus. Hij zal Zijn volk zalig maken van hun zonden. Hij werkt wonderlijk en onverklaarbaar. Hij gaat mijn denken ver te boven. Is er iemand die Zijn grootheid kan peilen? Is dat geen aansporing om Hem aan te roepen? Als ik met lege handen sta – leeg, maar ook vuil. En als andere helpers het laten afweten. Als u Hem leert kennen, dan gaat u zich verwonderen. Daarom: wonderlijk. Dan gaat die naam schitteren!

De eerste naam kan ook vertaald worden met Wonder. Hij is het wonder Gods. Wonder als God en mens. Hij is wonder als Koning en Hogepriester en Profeet. Gekomen in Bethlehem. En Hij zal komen. Ieder zal Hem erkennen. Hij is Wonder! Zijn genade kan weggewuifd worden, maar ieder zal het moeten erkennen. Jongens, die dag komt. De Zijnen hebben Hem hier leren kennen.

Raad

Je kunt denken aan een advocaat. Raadsman. Geeft goed advies. Wijst de weg. Maar in de tekst wijst het vooral op iets anders, als deze Zoon komt in de wereld, Hij komt met een plan, een raad. Die draagt Hij in Zijn hart. Een plan om een gemeente zalig te maken. Niet zo van, Ik zal kijken of er iets van komt, van dat verlossen van zondaren. Nee. Het werk van God mislukt niet. Hij brengt het plan ten uitvoer. Onfeilbaar. Tot troost is dit! Hij is raad. Onfeilbaar. Dat is tot troost voor al de Zijnen. Een wereld die radeloos wordt, heb ik wel eens de indruk.

In Jesaja 11 wordt gezegd dat de Geest van raad en wijsheid op Hem rust. De Geest. Daardoor brengt Hij het plan ten uitvoer. Niet: Hij geeft raad. Maar: is raad. Weet Hij niet raad te schaffen? Weet Hij niet genoeg? Wat dacht u, zou Hij tekortschieten?

En wat als de ene golf over de andere slaat, in je gezin? Jongeren die denken, ik loop vast. Gender, geaardheid, duizend dingen meer. Ik wil Zijn werk niet beperken. Hij is raad voor dit leven en het toekomende leven. Ook zorgen over het kerkelijke leven, ik noem maar een ding: de verwarring over hoe de Bijbel gelezen moet worden. Hij zegt, Ik ben raad. In en door Zijn Woord!

Je moet wel in Zijn Woord zijn. Zekerheid en vastheid kan je daarin krijgen. Zeker weet Hij raad te brengen. Betrouwbaar. Al zou je tien keer je been breken. De naam wordt ook wel gelezen: wonderlijke raad. Ik weet geen raad? Hij biedt raad! Hij heeft mijn raad niet nodig. Maar ik heb wel raad van Hem nodig. Ik raad u dat u van mij koopt!

Sterke God

Soms wordt vertaald: God-Held. Een God die Held is. De vertaling is niet heel gemakkelijk. Toch wordt de diepste bedoeling van de Naam duidelijk. De Messias wordt getekend als een Held (Psalm 89). Hij komt om de strijd aan te binden. De grote strijd. Met de macht van de dood, schuld, duivel. Een machtig strijder. In die strijd overwint Hij. Hij rust niet eer de overwinning helemaal af is. Totaal. Denkt u nog even aan het plan waarmee Christus komt. Het ontbreekt Hem niet aan macht om het uit te voeren.

Zie je er iets van? Maakt Hij mij niet krachteloos opdat we zien dat Zijn kracht in mijn zwakheid volbracht wordt. Hij laat me keer op keer vastlopen opdat ik zou zien dat Hij overwinnaar is. We maken ons zorgen over het tumult in de wereld en kerk. De kerk is vaak zo machteloos. Een duif, teken van weerloosheid. Of die vrouw die naar de rechter gaat. Misschien zegt God: wanneer laat u het helemaal toe wat er gedaan moet worden? Ik ben een Sterke God! Voor mij is dat een moeilijke les. Ambtelijk, persoonlijk, kerkelijk alles bij Hem te brengen.

Vader der eeuwigheid

Niet zo makkelijk om te zeggen wat hier bedoeld wordt. Hij is de Zoon, niet de Vader. Letterlijk komt dat het dichtste bij, wat er in de grondtekst staat: Vader der eeuwigheid. Is de eeuwigheid van en uit Hem? Ik zeg niet dat dat niet zo is. Hij is omvattender dan de eeuwigheid. Dat kunnen wij ons niet voorstellen. Hij is groter dan de eeuwigheid. Hij staat er nog boven.

Misschien is het niet verkeerd om te lezen als eeuwige Vader. Hij zorgt voor de Zijnen. Todat ik ontrouw voor? En bij Hem vandaan loop? Dan huiver ik, zegt iemand. Ik ben zo vaak ontrouw. Gemeente, dat is het wonder van deze naam: Hij is trouw. De Koning uit Psalm 72. Verdrukten leren Hem kennen in Zijn Vaderlijke zorg. Psalm 103, dan mag u ook aan Christus denken. Bij ons houdt de zorg van een vader op bij de dood. Dan is de vader er niet meer. Hij is eeuwig Vader. Zijn goedertierenheid is geweldig over degenen die Hem vrezen. Hij maakt Zijn werk helemaal af. De Zijnen worden niet uit Zijn hand gerukt. Bedelaars zoeken een Zaligmaker die een eeuwige Vader is. Zo dient Hij zich aan.

Vredevorst

Niet de meest onbekende naam. Een notie en gedachte die je telkens tegenkomt in Advent. Ook in de psalmen. De engelen zingen: Ere zij God, vrede op aarde. Wat is dat? Vrede is dat geen oorlog? In Oekraïne? Maar in de Bijbel is het meer. Hij zorgt voor de rechte verhouding tot God. Wie zegt, als Hij dat doet, dan is mijn grootste probleem opgelost. Wat zou u daarvan denken? Van zo’n gave en werk? Volkomen harmonie tussen God en mens.

Geen raad nodig hebben, geen God-Held nodig hebben … Daar ga je een keer stuk aan. Helemaal. Geen afstand tussen God en mij, geen verzet meer. Die Namen zeggen: als Zijn werk gedaan is, zal Hij als Vredevost heersen. Als ik Hem voorbij laat gaan vandaag….?! De Heere maakt zich zo bekend. De keerzijde van Zijn genade is de gloed van Zijn toorn. Hij wil alles doen voor verloren zondaren. Zo’n Jezus! Hij is bezig te komen. Komt u voor Zijn rekening? Dan gaat u in de strijd achter Hem aan tot de eeuwige vrede.

Amen.

Hoe heilig is Zijn naam!
Laat volk bij volk te zaâm
Barmhartigheid verwachten;
Nu Hij de zaligheid,
Voor die Hem vreest, bereidt,
Door al de nageslachten.

– Lofzang van Maria, vers 3

Hervormde Gemeente Dordrecht, Pauluskerk, zondag 4 december 2022, 17 uur. Schriftlezing Jesaja 9:1-6 en 11:1-5.