In Psalm 134 roept het volk de priesters en levieten op om God te zegenen. Zij staan op het punt Jeruzalem te verlaten, hebben het feest bezocht en de dienst in de wereld vangt weer aan. Op hun beurt zegenen de priesters het volk: de Heere zegene u uit Sion. Aan de zegen des Heeren is het alles gelegen. Wij worden geroepen goede woorden over God te spreken (=zegenen), of we nu ambtsdrager zijn of ‘gewoon’ gelovige.

Gezegend op weg

Gemeente van Christus, Psalm 134 is toch wel vooral bekend door dat derde couplet in de berijming.

Dat ’s HEEREN zegen op u daal’;
Zijn gunst uit Sion u bestraal’;
Hij schiep ’t heelal, Zijn naam ter eer;
Looft, looft dan aller heren HEER.

Die Psalm wordt gezongen in een doopdienst, bij een huwelijk of bevestiging ambtsdragers. Die momenten hechten zich aan zo’n psalm.

Toch is het daar niet alleen voor bedoeld. Het is een pelgrimslied. Psalm 120-134: liederen van de opgang. Op reis naar Jeruzalem om daar feest te vieren. Psalm 134 is de laatste van de rij.

Verschillende uitleggers zeggen: je kunt deze als een afscheidslied typeren. Die mensen hadden zich verzameld voor de tempel. Het feest is voorbij. Het alledaagse leven wacht weer. Weemoedig. Zo sterk met God en elkaar verbonden. Nu moeten ze terug. Nog een keer komen ze samen. Daar zien ze de priesters en Levieten bezig. Ze zingen hen toe: zegen de Heere. De priesters antwoorden daarop: de Heere zegene u uit Sion. Een wisselzang. Een beurtzang.

Er is dus het koor van de gelovigen. Ze zingen toe. Zegen de Heere. Dat klinkt u misschien apart. Wij kennen de uitdrukking dat God zegent. Maar dat wij God zegenen? Toch staat dat hier zo. Het betekent letterlijk: goede woorden over iemand zeggen. Ze worden dus opgeroepen om goede woorden over God te spreken. Daarom heeft de HSV voor ‘prijzen’ gekozen. Hem de eer geven.

Alleen al om Zijn naam.Vijf keer wordt Zijn naam genoemd. Jahweh. Ik ben die Ik ben. Hij is ook de Schepper van hemel en aarde. Hij staat aan het begin van het grote heelal. Hij draagt het leven – ook mijn kleine leven.

Bemoedigend als mensen dit je toeroepen. Hou vol. Verslap niet. Blijf goede woorden spreken. Ze herinneren eigenlijk aan de roeping.

Je handen opheffen. Je handen opheffen. Ik moet denken aan het doopvont van de Laurenskerk. Daarin staat mensen die hun handen omhoog heffen. Als uit het water opgekomen en ze strekken zich uit naar God. Een mooie houding. Die je verwacht van een priester en Leviet. Dat was hun roeping: gebed, lofprijzing, goede woorden spreken.

Zeker, ze hadden verschillende roepingen de priesters en Levieten. Zegen de Heere, zeggen de mensen. Alle dienaren hef uw handen op.

Zo nemen ze afscheid. Ze vertrouwen het dienst werk toe. Een geruststellende gedachte. Ja maar ook als wij thuis zijn, wordt er voor ons gebeden. Er worden offers gebracht. Zo konden ze verder. Het leven in.

Aan welke dienaren zou je in onze tijd kunnen denken? Aan dominees. Als het goed is spreken ze goede woorden over God. Herinner uw dominee daaraan! Een leven dat zich beweegt in die woorden van God. Dit is het hart. Goede woorden spreken. Dominees als dienaren van de Heere.

Maar je kunt deze psalm veel breder toepassen. Ik denk aan broeder Overbeeke. En nog even, wie komt er dan eigenlijk niet in beeld? Diakenen, ouderlingen, bezoekmedewerkers, organisten, kosters, mensen in commissies… Ik denk dat we door geloof allemaal erbij horen. We worden ingeschakeld om de lof te verkondigen.

Gemeente, laten we herinnerd worden aan waar het om gaat. Er gebeurt veel in de gemeente. De kern is: dat God gezegend wordt. Dat we hoog van God opgeven. Dat Hij aan Zijn eer komt!

Er klinkt ook een tweede koor. Dan komen de dienaren aan het woord. Hij zegene u uit Sion. Die vertrekkende gelovigen worden ook toegezongen. Bemoedigd op weg naar huis. De handen van de priesters strekken zich uit.

God spreekt goede woorden ons uit. Gevulde woorden! Er zijn uitleggers die denken dat je hier (vers 3) aan de priesterlijke zegen moet denken (Numeri 6). ‘De Heere zegene u, en behoede u! De Heere doe Zijn aangezicht over u lichten, en zij u genadig! De Heere verheffe Zijn aangezicht over u, en geve u vrede!’ Hij is erbij! God kijkt naar ons vol liefde. Hij is er steeds weer. Hij geve u vrede. Hij belooft een leven van heelheid en vrede.

Niet zomaar wat woorden over God zeggen, maar de woorden hebben kracht. Zo mogen de mensen naar huis. Gezegend op weg. Wat hebben wij anders nodig? Kinderen in groep 8. Straks ben je de jongste op school. Jullie mogen gezegend op weg gaan. God zegt: je gaat niet alleen hoor. Ik houd je vast! We mogen onze situatie invullen. Ik las bij iemand: Gods zegen strekt zich uit over ons hele leven, het is een reservoir aan kracht, ontvangen als genadig bijproduct van God. Zegen is iets anders als succes. Het gaat allereerst om God zelf. Daarom vijf keer de naam van God! Deze God, Hij belooft te zegenen met geloof, hoop, liefde. Met kracht in dagen van pijn en moeite. Met moed als je er niet doorheen kunt kijken. Met leiding als je zelf de weg niet ziet. Met het leven tot in eeuwigheid.

Daar eindigt Psalm 133. Er lopen veel lijntjes tussen die psalmen. Psalm 134 is gesitueerd rondom de tempel. De zegen heeft alles met de tempel te maken.

Als wij met elkaar nu denken over de bron van de zegen, gaan onze gedachten naar Jezus Christus. Zijn hele werk kan worden samengevat met dat woord: zegen. Hij zegende kinderen en heidenen. Hij gaf zichzelf. Aan het kruis. En daarom is die zegen ook voor ons beschikbaar. Daarom weten wij van hoop en verwachting. Het laatste wat de leerlingen van Hem zien, in Lukas, zijn Zijn zegende handen! Er is een priesters van wie de voorbede nooit stopt. Hij zit daar om voor ons te bidden. Er wordt voor je gebeden! Wij leven onder de zegenende handen.

Ik las over Albert Schweitzer. Als kind ging hij naar een dorpskerk in de Elzas. Hij onthield er weinig van. Het orgel, kerkje, maar vooral de zegen. Die zegen was de achtergrond van zijn leven geworden. Hij gaf zich aan Christus en vervolgens aan de medemens.

In iedere kerkdienst is de zegen niet een signaal van dat het voorbij is. Nee. Van een begin! Hij zegent ons. Hij zegt: Ik ga met je mee. Jouw dienst begint nu!

‘Vervuld van Uw zegen 
gaan wij onze wegen
van hier, uit dit huis 
waar uw stem wordt gehoord
in Christus verbonden 
tezamen gezonden 
op weg in een wereld 
die wacht op Uw woord 

Om daar in genade 
uw woorden als zaden
te zaaien tot diep 
in het donkerste dal 
door liefde gedreven 
om wie met ons leven
uw zegen te brengen 
die vrucht dragen zal.’

Lof aan God. Amen.

‘HEER, blijf bij ons, want het is avond en de nacht zal komen.
Blijf bij ons en bij uw ganse kerk aan de avond van de dag,
aan de avond van het leven, aan de avond van de wereld.
Blijf bij ons met uw genade en goedheid,
met uw troost en zegen,
met uw woord en sacrament.
Blijf bij ons wanneer over ons komt
de nacht van beproeving en van angst,
de nacht van twijfel en aanvechting,
de nacht van de strenge, bittere dood.
Blijf bij ons in leven en in sterven,
in tijd en eeuwigheid.’

Avondgebed van Maarten Luther, als gebed na de preek

Hervormde Gemeente Reeuwijk, Ichthuskerk, zondag 14 juli 2019. Schriftlezing Psalm 134 en 1 Petrus 3:8-12. Inleiding in de bediening van prop. T. Overbeeke (als pastoraal werker voor onze gemeente).