Dat Pinksteren onlosmakelijk verbonden is met Pasen blijkt uit wat door de evangelist Lukas is opgeschreven in de Handelingen der apostelen. Pinksteren, pentecoste, is het wekenfeest en betekent de vijftigste. Zo wordt opgeteld vanaf Pasen. Het is op die dag dat de Heilige Geest uitgestort wordt en vervuld. Dan zijn de gelovigen in Christus eendrachtiglijk bijeen. En vervuld hen met een haastelijk geluid als van een geweldige wind. Zo werkt de Geest, toen en nu, verrassend en vrijmachtig.

Handelingen 2 vers 1-2: ‘En als de dag van het Pinksterfeest vervuld werd, waren zij allen eendrachtelijk bijeen. En er geschiedde haastelijk uit den hemel een geluid, gelijk als van een geweldigen, gedreven wind, en vervulde het gehele huis, waar zij zaten‘.

Pinksteren muurvast aan Pasen

  1. De dag;
  2. Eendrachtelijk bijeen;
  3. Haastelijk geluid als van een wind dat het huis vervuld.

Gemeente, ik wilde deze middag met u in het bijzonder aandacht schenken aan de eerste verzen van Handelingen 2 om ervan doordrongen te raken hoezeer het Paasevangelie, het gebeuren is dat alles, alles anders heeft gemaakt. De realiteit is het is volbracht. De Vader heeft de Zoon opgewekt. Het is steeds weer te bedenken wat met Pasen is gebeurd.

Wat lezen we? Met elkaar doordrongen, overtuigd geraakt dat het druk in Jeruzalem is. Mutjevol. Joden Godvruchtige mannen. Heel wat zijn die zich vanwege de feesten in Jeruzalem hebben opgehouden.

Pasen. Pinksteren feest der weken. En dan ging je als je dat kon veroorloven en dat mocht ook wel als je ziet wat het kostte. Als het feest is dan worden de mensen gewaar dat er een publieke regeringsdaad door de Heere Jezus Christus wordt gesteld. Hij is de hemel. Hij is die de belofte van de Vader heeft ontvangen. Vers 33. Op de Pinksteren de daad stelt van de uitstorting van de Heilige Geest.

En het vindt plaats in een huis met niet zoveel mensen, maar wel dusdanig dat Jeruzalem daarop uitloopt. Wat op deze dag het gebeuren is. Wat is het dan indrukwekkend de preek van Petrus. Die jullie gekruisigd hebben, die is opgewekt. Wat op Pasen is cruciaal en op Pinksteren de voltooiing en te boodschappen en te bazuinen.

1. De dag

De dag van het Pinksterfeest werd vervuld. Bijzondere opening. Zeer bewust diepgaand schrijven door de Heilige Geest geleid opgeschreven door Lukas. Wat is het dan goed om te kijken en op te passen dat je dingen wegvertaald.

Statenvertaling: dag van het Pinksterfeest vervuld werd. Herziene statenvertaling: Toen de dag van het Pinksterfeest vervuld werd. En de vertaling van ‘51 toen de dag van het Pinksterfeest aangebroken was. Maar dat is onjuist. Te vlak. Vanaf Pasen moet geteld worden.

De vijftig dagen volraken. In het zich vervullen van de vijftigste dag bij het vervullen van vijftig waren ze allen eendrachtelijk bijeen. Vijftig, ja dat betekent Pinksteren. Feest heet zelf, dat weet u, der weken. Pinksteren is niets anders dan het Griekse getal vijftig.

Niet feest. Als de dag van het vijftig, in het vervullen van die dag. Waren de mensen bijeen eendrachtig. Nou gemeente kijken we eens hoe deze dingen Oud Testamentisch te zeggen heeft. Vervolgens wat het ons anno 2024 heeft te zeggen.

We moeten gewoon laten staan waar Lukas ons meeneemt. We zijn met Pasen met het tellen begonnen. Wij zijn gewend hoeveel dagen nog, hoeveel nachten nog. Nee, het is tellen. Een, twee, drie. En zo naar de vijftig toe.

Dat Lukas naar de wet van Mozes. Deuteronomium 16 vers 9. Zeven weken zal men tellen. Vanaf welk moment? Sikkel in het koren slaat. Dan begin je te tellen. Als je begint met tellen de oogst. En dan zit je bij de vijftigste. De vreemdeling en wees in de plaats die God u zal verkiezen om u te doen wonen. U zult gedenken een dienstknecht in Egypte te zijn geweest.

Laten we dat gewoon in de Joodse leven tellen. Omer tellen heet dat. Die eerste garf van het land die heette omer. De sikkel. Heden is het de eerste dag in omer. Dan gaat men al tellend, dat is dan mooi om te zien, dan gaat dat op een manier door, is de week om, heden is het de achtste dag. Een week en een dag in omer.

U merkt wel dat we in die tijd gekomen zijn in Handelingen 2. Heden is het de achtenveertigste dag, dat is zes weken, en zes dagen in omer. Dan kom je als het ware in zeven keer zeven weken vervuld, dan kom je tot die bijzondere dag. Morgen, morgen de vijftigste dag. En dan betekent als u de vreugde van de Joden en Israëlieten vervuld, dat de oogst binnen is, de realiteit is, alles gedaan is. Dan gaan de beweegbroden voor de Heere komen. Pinksteren gedenk hoe voor dezen ons de Heere heeft gunst bewezen.

Gemeente laten we dat gebeuren eens doortrekken en het diepe in Handelingen proberen te verstaan. Sikkel in het koren gegaan. Oogst. En dan gaan we tellen de dagen van de oogst. Zeven weken lang zegt God. Als de oogst binnen is, dan vrolijk zijn voor Gods aangezicht. Gedenken dat de verlossing gekomen is. Zo te genieten van de volle oogst.

En nu Handelingen 2, vijftig geteld vanaf Pasen. Hoor eens wat Pasen zegt over Jezus? De eersteling uit de doden. Hij garandeert de volle oogst. De Heere heeft gesproken tot Maria houd Mij niet vast. Ik moet heengaan tot Mijn Vader en uw Vader en uw God en Mijn God. Het moest op Gods tijd. Dan klinkt op de Pinksterfeest de oogst is binnen.

Schriftuurlijk rekenschap van geven. Bijbels luisteren. Op Pinksteren komt, de oogst is binnengehaald. Onze belijdenis zegt dat Hij met ons lichaam naar de hemel is gegaan. Bijbels Woord dat kent u ook wel: gelovigen met Hem gezet in de hemel. Leven van de gelovige met Christus is verborgen in God. De gelovigen zijn met Hem al thuis. De oogst is al zeker.

Belijdenis mooi: Tegenpand. De Heilige Geest als tegenpand gegeven. Die die kinderen naar huis leidt. Hart naar boven hebben. Leven waar hun schat is. Dat is wat op Pinksteren reëel, heilsfeitelijk te horen is. Waar die dag, de vijftigste, vervuld is.

2. Eendrachtiglijk bijeen

Daar gaan we het vervolg bekijken. Het gaat naar de volle oogst. Nou gaan we kijken hoe er een gemeente is die in eendracht bijeen is. Dat is toch gereformeerd, Schrift met Schrift vergelijken, de Schrift legt zichzelf uit, die samenkomst is niet zomaar iets, als we de Heilige Geest lezen dan komen we tegen in het gedeelte in Deuteronomium, we komen het ook tegen in Leviticus. Uitroepen dat er een heilige samenroeping is. Dat vind ik mooi. Op deze dag doen ze precies wat Mozes heeft bevolen.

U zult op die dag een samenroeping, heilige, afgezonderde samenroeping. Ze waren eenhartig, eenparig. Waar komt die eendracht vandaan? Niet van beneden. En die eenhartigheid ook niet. Hoe ging Hij heen? Hij ging zegenend heen. U hebt het gehoord met hemelvaart, dominee […] heeft het u verkondigd dat de discipelen met blijdschap gingen. Hij houdt ze vast. Blijf in Jeruzalem wachten. Kijk omhoog. Eendrachtig in het bidden en smeken. Dat het moest gebeuren met de vrouwen en knechten. Die eendracht die is er in Christus. Waar Christus heeft gezegd Ik zal de Vader bidden en u een andere Trooster geven. Ze zijn eendrachtelijk bijeen.

Mag ik u iets hartsversterkend zeggen: ga nooit te raden bij uw tien vingers. Vouw uw handen. Zoek het nooit in het getal. Zoek het in de eenheid van Christus. We moeten met elkaar onder ogen zien dat het maar een huisje vol is. Jeruzalem gevuld met Jodengenoten, drukte van jewelste. Je kunt over de hoofden lopen zou je zeggen.

En van Jezus wil men niks weten. Einde van de preek van Petrus. Als een hamer zegt. Jullie hebben Hem gekruisigd. Dan is er maar een handjevol mensen maar de realiteit is Hij is het Zelf die Zijn gemeente gedenkt en Zelf voor Zijn gemeente zorgt en over haar waakt. Die haar voortdurend zal gedenken.

Hij. Wat is het wonderlijk zo’n kleine gemeente, zo’n klein getal. Maar die uitwerking. Heel de massa loopt uit naar dat huis. Trekken de aandacht. Wonderlijk groot zoals het alles te vinden en Pinksteren laat zien: hemelvaart Christus is met ons vlees bij God en Pinksteren God woont met de Heilige Geest in ons. En je ziet de eenheid en verbondenheid. En je ziet het Christus werk draagt. Het is Christus voor, Christus na. Hij is de eerste, de laatste. Hij vergadert, onderhoudt, straft, kust.

Alles Christus Jezus alleen waar ze samenzijn. Waar de graankorrel sterft. Hier zien we de realiteit. Waar het werk van Christus de rechtsgrond is. En Christus doet delen in het heil. Eendrachtig alles samen.

3. Haastelijk geluid als van een wind dat het huis vervuld

En nou het volgende. Er gebeurt nog iets. Willen we de vinger bij leggen en aandacht aan schenken. Lukas moet optekenen dat er haastelijk een geluid geschiedde. Vervulde het huis. Waar het de verwachting was met de kracht van de Heilige Geest te worden aangedaan. Daar wordt de uitvoering van dat beloofde het huis gevuld met het begeleidende teken van geruis.

Je ziet hier ook meteen in dat het een kwestie is van horen. Het huis wordt gevuld met dat geluid, hele huis door dat huis in beslag genomen. Geen sprake van dat het echte wind is, maar geluid van een wind. Het zal gezien moeten worden dat het Woord het doet, de prediking het doet. Het geschiedt door Woord en Geest, niet anders.

Het zijn niet mijn woorden. Het geloof is uit het gehoor. En gehoor door de prediking van het Woord. Daar heeft de mens niet zelf de regie in. Dat schrijft de mens niet zelf. Hoe zou er verkondigd worden als er niet de roeping is? Dat is bijzonder als je hier ziet dat alles toegespitst is op het gehoor.

Die wind heeft iets te zeggen maar het teken zegt genoeg. Ik zou het ook kunnen vragen, doe ik niet, waaraan herkenden onze voorouders de stem van God? De wind des daags. U weet niet vanwaar de wind komt, zo ook met de Geest. Gods adem het is alles verbonden met de Heilige Geest.

Dan moet u kijken uit welke hoek tussen aanhalingstekens moet u kijken waar de wind vandaan komt. Het komt van boven uit de hemel. Daar word je op je plaats gezet. Van de aarde. Op de mestvaalt zetten. Dan moet ik u waarschuwen als u dat doet. Aarde aards. Het komt van de andere kant. De verhoogde Zaligmaker. De wandel in de hemel.

We verwachten de Zaligmaker uit de hemelen. Gelijk Hij daar is gekomen en heengegaan uit de hemel te verwachten. Zie het wat er staat. Uit de hemel en het geschiedt haastig. Op Gods tijd en op Gods wijze. Het is een Bijbels Woord. Waar de uitverkorenen dag en nacht roepen, haastig recht doen zal.

Dat haastig geeft iets van het verrassende aan. Het is er altijd ineens, plotseling, ongedacht. Dat zijn kostelijke ervaringen in de ambtelijke bediening. Je inspant om iemand over de streep te krijgen. Te vissen. Maar weet u dat het mooie is dat het altijd op een manier gebeurt dat je er buitenvalt. Dan krijgt het vlees een knauw, ook domineesvlees. Vlees is vlees.

Maar dat haastelijk uit de hemel is dat het alleen van de Heere is. Door water en Geest. Ineens die pijl er was. Ik hoop dat u er iets van mag kennen. Met Zijn almacht. Iets in beweging gezet. In de benen gezet. Van Jezus. Van Hem mag spreken. Aan Zijn lippen te hangen. Door de Heilige Geest.

Het is vergezeld met dat haastelijk geluid. Dat huis waar ze zaten. Ja lawaai in Jeruzalem. Mooi he. Nou komen daar de mensen op af. Moet je eens indenken wat dat is. Dat ene huis. Waar komt dat geluid vandaan? Dat ene huis. Daar. Volgelingen van Jezus. Galliërs. Mensen die de verbazing over uitspreken. Dan komen ze op dat huis af.

Dan wordt het een hoorfeest. Het leidt tot een andere talen, andere tongen. Vuurtongen geleken. Dan begonnen ze te spreken. Wat spreken ze? Lees maar in vers 11. Alleen maar het grote werk van God. Dat is Zijn gave van Zijn Zoon. Alzo lief de wereld heeft gehad. Zijn Zoon gegeven. En die Hem gelooft zal leven.

Het zuivere geluid. Heilige Geest steeds naar Hem. David zei het. De profeten zeiden het. God heeft het alles voorzien en gewild. De Vader wilde niet dat Zijn Zoon in de hel zou omkomen. David heeft dat al gezegd in de Psalm. Over zijn Heere sprak hij. Deze Heere die gij gekruisigd hebt. Het oordeel aangezegd, zonden bij de naam genoemd. Kent u het, weet u het, die realiteit? Onder de verkondiging in de greep van de Heilige Geest geslagen.

Dan is er maar een uitkomst Jezus alleen. Wat we dan elkaar vanmiddag gewoon moeten vragen: waar is ons leven vol van, vlees of Geest? Wanneer de Geest ons vervuld. Wanneer Christus ons in de greep heeft, dan is er getuigenis. Bij de Sinaï was alles vreselijk. En nu dezelfde tekenen. De Geest op alle vlees.

Wat vervuld ons? Waar hebben we het over? Wat dragen we uit in onze omgeving? Zijn we een brief uit de hemel bij mensen gebracht, door mensen gelezen. Met een tong der heidenen moeten noden. En Jezus moeten roemen. Of is het andere. We zijn vol van het andere maar van Jezus niets te melden. Ook kerkmensen, behoudend. Maar door Woord wil het zijn gehecht aan Christus, met Hem opgestaan. Mijn hele leven draait om Hem.

Wat is dan eens heerlijk als iemand vraagt: vertel me eens wat van je Meester? Begrijpen doe ik het niet. Ik kan maar een ding en daar nodig ik je toe uit: kom maak God met mij groot.

Amen.

 

Eerste Pinksterdag 19 mei 2024 – Rehoboth Hersteld Hervormde Gemeente Voorschoten, Holland – ds. J.W. van Estrik – Schriftlezing Handelingen 2 vers 1-13