Op de zendingsreis van Paulus was er weerstand in Thessalonika. Maar zo anders was het in Berea. Aldaar waren de mensen die het woord ontvingen met alle toegenegenheid. Ze gingen er eerlijk mee om en onderzochten dagelijks de Schriften en dat maakt dat Paulus hen edeler noemt dan de mensen van Thessalonika.

Handelingen 17 vers 11: ‘En dezen waren edeler, dan die te Thessalonika waren, als die het woord ontvingen met alle toegenegenheid, onderzoekende dagelijks de Schriften, of deze dingen alzo waren‘.

1. De ontvangst van Paulus

We gaan het vanavond vanuit het tekstgedeelte hebben over de Schriften, Schriftgebruik vanuit Gods Woord. Hebben we de Bijbel lief gemeente? Hebben we het weleens we liggen in bed en uitgaan in de donkerte Heere ik heb de Bijbel lief. Bijbel levensboek. Put er elke keer Christus uit. Daar gaat het om, geen enkele twijfel.

Vers 3. Waar het gaat om de Schriften. De Schriften opent en wat doet hij dan? Christus moest opstaan uit de doden en Christus verkondigt hij aldoor. Voor die verkondiging moet hij naar Europa. Extra ordinaire roeping. U kent die geschiedenis wel. Macedonische man. Lydia dat Woord indronk. Maar als je nou kijkt hoe dat allemaal verliep bij het trekken naar Europa, zou je het bijltje erbij neergooien.

Want in Filippi zit hij binnen de kortste keren in de gevangenis. Zit die daar met Silas. Te zingen in de kerken. Kan toch worden vrijgelaten tocht naar Thessalonika. Niet gezegd worden dat er veel bijval is. Vers 4. Kijk wel even hoe de Heere de hand erin heeft. Ook al is het magertjes toch is de Heere zichtbaar aan het werk. Joden ergeren zich eraan. Zekere vrouwen Grieken geven gehoor aan. Joden hetze ontketenen. Als Paulus geen gevaar wil lopen, einde van het liedje in de nacht gezonden. Komt Berea terecht. Dat is vanuit Thessalonika zo’n zeventig kilometer te lopen.

Als u straks de tegenstanders uit Thessalonika in Berea komen, dan ziet u hoe groot de vijandschap is. Hebben het er ook voor over zeventig kilometer te lopen. Paulus in Berea. Zal niet op zijn verlanglijstje hebben gestaan. Toch te zien dat hij daar zeer welkom was. Wat moet dat de man goed hebben gedaan. De boodschap kwijt kon. Mensen het niet zomaar voor zoete koek slikten. Of de dingen alzo zijn. En ze geloofden.

Wat is dat geweldig om te zien dat na Thessalonika Berea is. Berea is een voorbeeld voor Thessalonika. Ik denk dat je wel kunt zeggeb Berea is een voorbeeld voor Katwijk. En ook voor u en voor mij. Want dat Berea wordt edeler genoemd. Want zij ontvingen het Woord van de apostel, van God met alle toegenegenheid. Onderzocht of de dingen alzo waren.

Paulus komt in Berea aan. En gaat weer, leest u maar mee vers 10, naar de synagoge van de Joden. Bijzonder want uit die hoek wordt hij beschoten, aangeklaagd, weten ze hem te kijk te zetten. De opdracht is eerst de Jood, dan de Griek. In Berea is er een gemeenschap, een synagoge. Daar vindt hij een gretig gehoor. Christus die moest lijden. Overgeleverd om onze zonden, opgewekt voor onze rechtvaardigmaking. Die is te verkondigen door de Heilige Geest.

Paulus vindt een luisterende gemeente. Adelheid en schoonheid van de Bereërs wordt beschreven hoe wordt omgegaan met de preek. Dan moeten we weten dat gemeente de prediking de hoofdzaak is. Het gaat niet om de verpakking, het vat. Helaas dat zie je nog weleens in kerken. Mensen vinden het vat zo belangrijk. Het gaat niet om het vat, maar de schat.

Het vat is de schatgraver doet zeggen en schrijven een akkerwerker. Eentje van de bezorgdienst. Zie die gemeente van Berea die luistert naar de inhoud. Kijk in Thessalonica kun je op je klompen aanvoelen. Joden criticasters.

Ik heb het van huis uit meegekregen: Domme mensen kun je nog wat leren maar eigenwijze mensen niet. Onthoud dat. Lukas zegt ze zijn edeler. Als ik dat woordje edeler op zijn inhoud probeer te proeven. Goede afkomst. Van adel. Je hebt blauw bloed. Dat is oorspronkelijk. Maar zet je het in het raam, in het kader van hoofdstuk 17. Dan gaat het hier om het innerlijke, dat is edel. Ontvankelijk naar wat de apostel zegt te toetsen en te bezien. Maar dat toetsen dan zeggen we veel te weinig.

Vers 11. Ontvangen met al toegenegenheid. Het Woord van God opzuigen. Prediking indrinken. Ontvangen. Een geestelijk opnemen, een geestelijk aanvaarden. Door de Geest van God dat er ruimte komt voor Christus. Het Evangeliezaad valt in wel toebereide aarde. Hoe ze het Woord ontvangen.

Dat is u natuurlijk opgevallen. Ze ontvangen het met… alle toegenegenheid. Dat je je neigt naar die prediking. Je gehoor daaraan leent. Dat deze Bereërs een en al oor zijn van de apostel. Laten hun oren niet hangen naar van alles en nog wat. Niet kwaadspreken. Woord van God dat met genegenheid wordt gehoord.

Dat is mooi hè. En dat je zo naar de kerk gaan. Je hebt mensen die kijken in het kerkblad die zeggen dat zal niet veel zijn. Dominee wat saai en was wat monotoon. Maar zeiden ze de Heere heeft me op m’n nummer gezet. Ik heb geweldig kunnen luisteren. De dominee viel weg, de Heere kwam uit. Christus stelde Zich voor. Belangrijk. Die toegenegenheid.

2. Het onderzoek dat in Berea plaatsvindt

Die toegenegenheid gaat gepaard met doen, onderzoeken van de Schriften. Door het Woord, door de Schriften dagelijks te onderzoeken. Die zitten onder het Woord en die preken mee. Doet u dat ook? Er was eens een vriendin van me. Meegekregen naar Woudenberg. Woonde haar zoon. Dubbele dienst. Andere dienst reed ze mee naar haar zoon.

Wel duizend keer. Amen zegt mijn ziel daarop. Is dat zo? Op de preek betrokken. Door de preek gegrepen. Je komt er niet van los. Want de Schriften worden onderzocht. Nou dominee ik weet niet of dat zo positief is. Misschien wel gezocht om Paulus een hak te zetten en gevangen te nemen. Nee dat kan niet. De apostel zegt het en van de Geest en dat is te nemen. Edeler was. Het betekent die Bereërs wilden zich door die Schriften laten corrigeren. De verkondiging te toetsen is aan toets. Niet wij de prediking toetsen. Maar aan het Woord toetsen.

U weet het we hebben de belijdenisschriften hartelijk lief. Gereformeerde belijdenissen en zeggen er amen op. Maar altijd ver onder de Schriften. De Bereërs ze onderzochten alle dagen of de Schriften alzo zijn.

Ik loop lang genoeg mee. Hapklare brokken. Op zondag voor de hele week. Op woensdag de vraag hoe waren de diensten? Ja goed. Waar heeft de dominee over heeft gepreekt? Oh lastig. Even kijken koortje in de Bijbel er nog bij. Ik kom die mensen ook tegen die zeggen die dominee heeft het gezegd. Het is waar. Mag ik de Schriftuurlijke onderbouwing?

Niet met het vat maar met de schat. Onderzoeken. Weet u wat het woord onderzoeken betekent? Dan ga je tot het gaatje. Komt voort uit de rechtspraak. Dan is het altijd zo dan is het altijd zo dat onderzocht wordt wat de waarheid is. Zaak wordt uitgezocht tot op de bodem. De Bereërs zijn de Schriften ingejaagd. Christus van de Schriften, dan kom je Mij tegen.

Bereërs eigen opvattingen opzeggen. Maar wat de Heere zegt bepalend. Wat leven ze dicht bij het Woord. Onderzoeken de Schriften. Ziet u dat meervoud? Teksten uit de Bijbel worden bekeken. U bent toch niet van dat soort dat een dun Bijbeltje heeft. Heel dun Bijbeltje. Psalmen, wat van de evangeliën. Openbaring is moeilijk -dat zal waar wezen. Zalig is hij die leest.

Let op dat meervoud. Met dat dagelijks bijeenkomen. De profetieën werden nagekeken. Wet van Mozes ploegden ze door. Dan gaat het om het antwoord. Wat komen we tegen? Ze zijn edeler. Met toegenegenheid. Wat is dan het resultaat? Velen dan uit hen geloofden, daar gaat het om.

Dan is het goed aan te geven dan gaan de vrouwen nog weleens voor. Ziet u dat in vers 12. Vrouwen hebben betekenis in het leven van het geloof, in het leven van de kinderen. Een korte verwijzing naar de grootmoeder en moeder van Timotheüs. Heerlijk als kinderen kunnen zeggen dat moeder een voorbeeld is geweest. Ik merkte het aan mama. Ik heb het ervaren dat mijn mama tijd voor mij nam om te vertellen de dingen die er echt toe deden. Eerlijke Griekse vrouwen, van de mannen niet weinigen.

Kun je mooie herinneringen aan bewaren. Op je netvlies vast komen zitten. Als jochie in die grote kerk van Genemuiden bij de koster. Europese en Olympische Spelen schaatsen waren. Max Verstappen. Of hebben we het over de voetbalerij, Schouten, Frenkie.

De mannen op de banken te hangen. Maar die vrouwen zaten daar steevast voorin gretig en graag te luisteren. O als je zulke vrouwen hebt ontmoet, wat kun je dan veel van leren. Van Christus in te drinken. Op te horen. Hier zie je het geloof in Berea. Merk je het op. Vers 11, en vers 12 velen dan uit hen geloofden. Dat woordje dan is spraakmakend. Dat ontvankelijk zijn voor het Woord. Ernaar vragen. Bij de geopende Schrift toetsen.

En dan het heerlijke gevolg zij geloofden. Het is ook de reactie in geloof. Gemeente spiegelen we vanavond maar aan de Bereërs. Het Bijbelonderzoek voor ons betekent. Ik hoop dat Benjamin uitblinkt. Het Woord onderzocht. Beluistert. Ontdekkend gehoord wordt. Met vlijt de Schriften onderzoeken. Gemeente de Heere wil dat zeggen.

Is dat makkelijk? Zeker niet. Het juist deze dingen die ondervinden vijandschap. Want voor velen is het Woord niet genoeg. Menigeen vindt Christus niet genoeg. Alsof wij nog wat moeten aanbrengen? Als we dat denken, dan slaan we de plank mis. Hoe de godsdienst strijdt tegen de Godsvrucht. Gaat zomaar niet.

Als u ziet van binnenuit. Velen geloofden. Thessalonika hebben er een reis van zeventig kilometer voor over. Krijgen het voor elkaar dar Paulus daar vertrekt. Nou moet ik glimlachen. Maar God gaat wel door. Je kunt de waarheid bestrijden maar God gaat wel door.

De broeders sturen Paulus weg. Ach dat is jammer voor Berea. Maar wacht het is nog niet af. Het zijn nog Silas en Timotheüs die nog in Berea blijven en later naar Athene gaan. Maar het betekent dat als Paulus daar weg is, zijn Silas en Timotheüs daar nog om de gemeente te dienen. Wat dat geweest is laat maar in het midden. Paulus de blikvanger dat hij naar de zee gaat, maar gaat naar Athene. Maar het spoor van zijn achtervolgers loopt bij de zee dood.

Dat is zo mooi. Dan zijn er Bereërs die hem begeleiden. Gaan ze niet bij de poort staan. Tot ziens zullen we hopen. Nee de broeders tot Athene toe. Geeft bevel dat Silas en Timotheüs zo spoedig mogelijk naar Athene komen. En dan vertrekken ze en zie je hoe de Heere met Zijn werk doorgaat. Zeg eens: de Schriften, de Schriften, de Schriften. Zijn ze voor u de voerbak, de pleisterplaats want u vindt er Christus in.

Dan denk ik aan het begin. In de nacht. Ik heb Uw Woord lief. Het is elke keer hoe het gemeenteleven door U wordt onderhouden. Gemeente ik zal u zeggen het ga u goed met dit alleen. De inhoud: Christus. Door de Vader gezonden. Door de Geest wordt Die verheerlijkt.

Amen.

 

 

Zondag 22 september 2024 – Fonteinkerk Hersteld Hervormde Gemeente Katwijk-upon-Sea, Holland – ds. J.W. van Estrik – Schriftlezing Handelingen 17 vers 1-15