Zondag 23 juli 2017 – Hersteld Hervormde Kerk Putten – Ds. J. Post (Lunteren) – Mattheüs 5 vers 33-42

Voorzang: Psalm 91 vers 1 en 4

Gebed, Votum en groet

Psalm 112 vers 1 en 4

Geloofsbelijdenis Twaalf artikelen van het Christelijk geloof [http://www.online-bijbel.nl/belijdenisgeschrift/12artikelen/]

Psalm 115 vers 1

Gebed

Schriftlezing: Matthéüs 5 vers 17-20, algemene inleiding van de Bergrede (Zijn fundamentele onderwijs), naar aanleiding van deze inleiding geeft Jezus een aantal voorbeelden van de geboden, Matthéüs 5 vers 33-42 en Filippenzen 2 vers 1-11. [http://www.online-bijbel.nl/bijbelboek/Mattheus/5/ en http://www.online-bijbel.nl/bijbelboek/Filippenzen/2/]

Psalm 72 vers 2, 4 en 6

Preek
De tekst voor de preek is Matthéüs 5 vers  33-42 [37 en 39]

Het onderwijs dat Jezus geeft gaat over de christen en zijn eigen ik

1. Zijn betrouwbaarheid (vers 37)
2. Zijn zelfverloochening (vers 39)

1. Zijn betrouwbaarheid

Een van de moeilijkste onderdelen van de Bergrede. Gemakkelijker lijkt het om over de de concrete geboden te spreken. Maar dat eigen ik. Waaraan je de christen kunt herkennen! Geweldig werk van de Heilige Geest. Komen voort uit een bron: Jezus Christus.

Het gaat om de verbondenheid met Hem. Met banden van eeuwige liefde. Bron van alle zaligheid! Zondaar blijft met alle ellende. Toch nieuw mens. Vergeving van zonden. Het fundament: verzoening met God! Jezus heeft alles volbracht. Tweede: Geest ontvangt, niet zonder het eerste, en deze volgorde. Zout van de aarde, licht van de wereld.

Als u de verbondenheid met Christus mist bent u feitelijk geen christen. Dan bent u dood in zonden en misdaden. Kenmerkend voor de christen is de verbondenheid met Christus. Beseft u dat als u niet aan Christus verbonden bent dat u eeuwig verloren gaat! Kijkt u zo weleens om u heen. In de gemeente: scheiding loopt doorheen.

Spanning die gevoeld wordt. Probeert u netjes te leven. Op wettische wijze. Om buitenkant druk maken maar niet de binnenkant. De sleutel voor het verstaan van de Bergrede: hart en oog krijgen voor het houden van Gods geboden. Niet precisie uiterlijk maar hartelijke liefde.

Vers 17. Gerechtigheid die meer is dan uiterlijk houden van de geboden. Geen toegang tot het Koninkrijk (vers 20). In vers 37 veel dichterbij.

Want het nieuwe leven heeft ook uitwerking op het eigen ik. Jezus heeft het over de betrouwbaarheid van de christen. Laat u woord ja ja zijn en nee nee. Klinkt heel simpel. Moeten we het hier over hebben? Ja want Jezus heeft deze boodschap voor ons. Dat mensen op u aankunnen! Als u ja zegt dat u ook echt ja bedoelt. Wij hebben allerlei methoden bedacht. Reageren vaak met een vaag misschien. Moeders met kinderen naar dierentuin. Willen allemaal een ijsje. Krijgen we een ijsje? Misschien… Lijkt een onschuldig voorbeeld. Moeder wil zich niet binden. Herkennen ons er wel in: willen ons niet binden. Vinden we lastig. Voor wie vinden we het lastig? Voor onszelf. Proberen ons eigen ik te sparen. Is dit liefde tot de naaste? Zo typerend voor de christen!

Zo behoort het niet te zijn voor de christen! Ja ja en nee nee. Heere komt er meerdere keren op terug in het Woord. Zijn Naam misbruiken. Gruwel in Zijn ogen. Paulus in de Efeze brief dan roemt hij de genade van God. Zondaren die dood waren en levend geworden zijn. De waarheid betrachten in liefde. In praktijk brengen. Groeien in Hem. Innerlijke vernieuwing, nieuwe mens aandoen. Grote woorden, machtige woorden. Paulus geeft een aantal aanwijzingen en als eerste: niet liegen! Legt af de leugen! Eerste aansporing. Blijkbaar nodig.

Liegen hoort bij de oude mens en niet bij de nieuwe mens. Wat boven deze is (ja ja en nee nee) is uit de boze! De duivel deed dat als eerste. Hij voegde iets toe aan het Woord van God. Sinds dat we naar de duivel luisterde hebben we krachtige bodem in ons om naar de leugen te luisteren.

Praktijk was dat veel gezworen werd. Naam van God ontheiligen. Ik ben de Heere. Over nadenken gemeente. Wat komt er over onze lippen? Het heeft alles te maken met de Heiligheid van onze God. Uw God staat er!

Zullen we goed op onze woorden letten. Wacht even. Staat in het teken van het misbruiken van de Naam van de Heeren. Wetgeleerden allerlei methoden op gevonden. Ene eed, andere eed. Zweren bij de tempel. Bij de tempel dat is niets. Bij het goud wel. Alsof dat meer is. Blinde leidslieden. Zweren bij de hemel, aarde, Jeruzalem, bij uw hoofd. Jezus verbindt dat alles aan God! Zweert ganselijk niet. Waarom zou u dat doen?

Iets anders als de overheid het van u vraagt. Gaat het niet over. Gaat om het persoonlijk spreken. Is het nodig om uw woorden kracht bij te zetten? Om betrouwbaar over te komen?! Als je zegt: om het eerlijk te zeggen… Bent u anders niet eerlijk? Of: het is echt waar. Is geen eed maar ook kracht bijzetten. Is niet nodig! Eed zweren is niet nodig. U leeft Coram Deo: voor het aangezicht van God. Christus sprak altijd de waarheid. Als God zo is en Christus volgt, zou u dan anders kunnen zijn?

Maar ik heb het toch niet? Wat moet ik ermee? Eerste: zalig zijn de armen van geest. Ik weet niet wat ik zeggen moet. Alles van God hebben. Ook in uw spreken. Hij is betrouwbaar, eeuwig! Ja is ja. De beloften van God falen nooit. De Heere komt nooit op Zijn gegeven woord terug.

Als u dit zo aanhoort, vindt u het dan niet lastig? Zeggen zo makkelijk wat. Tegelijkertijd: zo confronterend. Heeft u er last van? Maar een weg om er van verlost te worden: bij Hem is de bron. Daaruit te putten.

2. Zijn zelfverloochening

Vers 39, maar Ik zeg u. Kon Jezus alleen op deze manier zeggen. Dat u de boze niet wederstaat. Zou het woordje niet er niet moeten staan? Misschien makkelijker. Jacobus: wederstaat de duivel. Lijkt tegenovergesteld. Over verleiding tot zonde. Jezus heeft het in de Bergrede het niet over. Het gaat Jezus om uw houding. Om uw eigen ik. Wanneer u onrecht aangedaan wordt? Exodus 21 bijvoorbeeld. Oog om oog en tand om tand. Wat is dit? Jezus veroordeeld deze uitspraak niet! Laat hem staan. Geldend ook in die dagen. Regel die de Heere via Mozes aan het volk gegeven had. Niet om zelf mee aan de slag te gaan. Maar voor rechters. Om recht te spreken. Lamech. Voorbeeld. Krijgt een tik en heeft een bult. Slaat de ander dood. Vergelding. Redeloze wraak. Dus als iemand een oog moet missen door een ander moet de ander ook een oog missen. Niet meer dan dat.

Jezus zegt feitelijk: doe dat niet. U hoeft geen rechter in te schakelen als iemand u onrecht aandoet. Omdat het de boze is die u onrecht aandoet. Gehaat, gescholden. Om wille van zijn Naam. Dat hoort bij u als christen. Ook al zijn wij dat niet gewend. Hoort er wel degelijk bij. Twee zaligsprekingen aan gewijd. Vervolgd worden. Verblijdt u en verheugt u! Dit hoort bij u die hoort bij het Koninkrijk. Ze hebben mij gehaat, ze zullen u haten. Ook als het gaat om de zelfverloochening. Dat gevoelen zij ook in u. Filippenzen. Hij heeft Zichzelf vernietigd. Gestalte van een dienstknecht, van een slaaf aangenomen. Heeft niet Zijn eigen eer gezocht. Tot zonde gemaakt en Hij zwijgt. Goed over nadenken. Hij liet het toe. Hij droeg het, verdroeg het. Om Uw Zaligmaker en Koning te zijn! Weleens verwonderd daarover? De straf die ons de vrede aanbrengt op Hem!

Wat is kenmerkend voor een volgeling van Jezus. Zelfverloochening. Kruis opnemen en Hem achterna. Rechterwang geslagen. Erg vernederend. Niet op de andere wang slaan. Zien we ook bij de vervolgde kerk. Christenen in Rusland. Beulen. Verdragen. Denken aan dwangarbeid, vers 40. Vers 41 opeisen van eigendom. Met vreugde verdragen. Dat u de boze niet wederstaat. Dat u verdraagt. Zelfverloochening. Hoe is dat bij u? Bent u dan een christen? Wat voor een christen dan?

Het draait allemaal om het eigen ik. Christen hoort het eigen ik helemaal niet meer van belang te zijn. Niet psychologisch want dan komen we bij hele vreemde dingen uit. Maar in het volgen van Jezus. Zijn zelfverloochening uw redding! Dan gebeurt met je eigen ik: dat wordt gekruisigd met Christus. Dat eigen ik gaat sterven. Een van de moeilijkste lessen. Zie leven van Paulus. Kruis door het eigen ik. Christus leeft in mij! Verdragen en niet tevergeefs. Gerechtigheid die meer is van de schriftgeleerden en Farizeeërs.

Wat gebeurt er dan? Dat de deuren opengaan van het Koninkrijk. Dat is toch alles. Voor eeuwig! Wat is het dan als je kruis moet dragen. Soms merk je dat bij een eetgelegenheid. Hele gekke dingen zeggen over God omdat mensen gebeden hebben voor het eten. Gebeurt in Nederland. Vervolging. Afpakken, confiscatie. Wat ze ook zouden doen. Al was het doden. Dan eerder daar! In het Koninkrijk.

Expliciete voorwaarde: verbonden met Christus. Ik ben met Christus gekruisigd. Eeuwig met Hem leven. Amen.

Psalm 84 vers 6

Gebed

Gezang 5, Gebed des Heeren vers 8 en 9
Zegen