Liefde tot het einde
Jezus toonde zich bij de voetwassing als de slaaf. De discipelen begrepen dat niet. Jezus wil ook onze voeten (levensweg) wassen om ons te leren Hem te volgen.
Liefde tot het einde. Gezegde gaat niet op, vandaag, klep even naar beneden gedaan toen we hier heen reden in de auto, vanwege de zon. Gezegde: achter de wolken schijnt altijd de zon. Zeggen we vaak tegen mensen. Mensen oppeppen. Bemoedigen. Achter de wolken schijnt de zon. Door verdriet er zo in of onder zit, dan wil je dat wel horen, maar toch waarom zegt die ander dat zo makkelijk? Een goed woord kan signaal schijnt dat de zon schijnt. Gouden rand. Ja, het was toch waar.
Kring bij Jezus, in die zaal. Jezus heeft er erg naar uitgezien. Komt helaas voor dat degene die er bij zijn, het zelf zo donker maken. Zelf niet in de gaten hebben. Zij moesten beter weten. Dat gebeurt in Johannes 13. Niemand ziet dat. Maar God en Jezus zien alles. Hoe donker wij het maken.
Waardoor dan? Johannes vertelt het niet. Steunt op Lukas. Was erg ja. Vaak over Koninkrijk gesproken. 3 jaar lang gevolgd. Gezien wie Hij is. Wat Hij verder zou doen: vestigen van Koninkrijk. Was Hij nog steeds mee bezig. In hun hart plannetje gemaakt. Mensen zijn individualistisch. God had het toegelaten. De enige bezigheid tijdens die maaltijd dat was jezelf druk maken om groter en machtiger worden. Wie zou de grootste post krijgen? Ministerraad. Wie beter dan wij? Meer ik. Ik. Aarde van de zonde verraadt zich op zulke intieme momenten. Cruciale momenten.
Wat een contrast met wat Hij doet. Je hoort Hem niets zeggen. Dat komt nog. Dan doet Hij iets wat nog niemand gedaan heeft.
Johannes maakt onderbreking in evangelie. Eerst: in het beginne was het Woord. Licht schijnt in de duisternis. Duisternis heeft er niet de vingers om gekregen om het te pakken. Duivel probeert dat nog altijd. Als u niets van Jezus hebt, zult u uw gang kunnen gaan. Niets te halen. Gevaarlijk. Judas wel. Andere discipelen: zelfpromotie. Spiegel van Gods Woord. Wat wij van nature zijn.
Johannes heeft dat gezien. Na eerste hoofdstuk van schepping en werk Jezus heeft hij het over begin, maar hier het woord einde. Er is een begin in de eeuwigheid. Weg hier op aarde loopt uit op het kruis. Einde. Het is volbracht. Datzelfde woord staat er in het eerste vers. Einddoel. Stervend levend geeft. Evangelist zet dat in een kader. Eerste hoofdstuk, maar 13e hoofdstuk: ineens, nu komt het einde dichterbij. Zijn ure. De zijnen liefgehad tot het einde.
Johannes gaat het vertellen. Jezus weet hoe donker het is in het hart van de discipelen. Terwijl ze Pascha gaan vieren. Dat gaan ze gedenken. Brood en de beker is er. Water is er. O ja. Bij de ingang. Een waterbekken. Staat te wachten. Geen mens onder hen die in zijn hart heeft om met dat water iets te doen. Moet een slaaf komen. Liefst heiden, niet-jood. Er is geen slaaf. Maar de grootste onder de slaven is onder hun midden. Maar ze weten het niet.
Totdat. Ook die ene niet. Ook niet degene die op Jezus borst lag. Ook niet. Van de een had je het verwacht en van de ander misschien ook. Glas in St. Jan van Crabeth bekijken. Ziet u 13 discipelen. Wie is die ene dan? Anoniem. Is onbekend. Zo bedoeld: Judas er nog wel bij. Ander niet ingevuld. Geen naam. Plaats voor u en mij. Wij hebben het slavenwerk ook niet gedaan. Kan je nog zo orthodox zijn.
Jezus legt opperkleed af. Loopt terug. Water wacht op Hem. Neemt het mee. Knielt bij ze neer. Ze zijn met stomheid geslagen. Zou het schuldbesef zijn? Schaamte? Moed ontbreken, laat mij het doen?! Ze laten Hem begaan. Totdat Hij bij Petrus komt.
Nooit in der eeuwigheid. Krachtterm. Op vloeken af. U mij de voeten wassen? Daar kan ik wat van leren? Plekje niet weet. Zegt niet: geef het maar aan mij. Weigert ook. Jezus gaat niet in discussie. Wat Ik doe, is een verborgenheid. De slaaf is er. Boekrollen over Hem geschreven (Psalm 40). Ze weten het en ook weer niet. Dat je er niet toe komt om slavenwerk te doen. Geen strafpreek van Jezus. Apostel later: we hebben allemaal gezondigd. Heiland toont het. Trekt Petrus nog dichter naar Hem toe. Je hoort er eigenlijk voor geen millimeter bij als je Mij dit niet laat doen. Zo af te dalen. Onder jou jou ga staan. Laat mij begaan! Reactie is precies andersom. Beseft dat hij gereinigd moet worden. Denken (hoofd), gedaan (handen). Zondige mensenkinderen. Frederik van Eden: mijn handen, brachten ze eer of schande. Brachten ze vrede aan? Nu moeten ze bijna vergaan.
Petrus: helemaal. Is ook zo. Wat denken wij over wat God heeft gezegd? Nee geen 10 maar toch onvoldoende. God vraagt alles. Alles beneden 10 is niet goed. Niemand is perfect. Blijf een zondaar, ook na ontvangen genade. Jezus weet er van. Daarom dat slavenwerk. Waar zit je over na te denken? Dienstwerk, wat komt er van terecht? We hebben ons hoofd er niets altijd bij. Koninkrijk van God komt van onze kant niet klaar. Zondige, schuldige handen. Als God het ziet… Schade aangericht. Heer die mij ziet zoals ik ben. Het ligt alles open voor Uw ogen. Leid mij op de eeuwige weg. Biddend leven. Ik ben het. Johannes staat vol met: Ik ben het. Mag je bedenken: … voor jou. Hij is de weg waarover je lopen mag. Dat heeft Jezus getoond.
Hier alleen de voegen. Hoofd en handen ook niet? Ach, zegt Jezus. Geef je voeten maar. Niet zo fris. Oosterse steden niet zo schoon. En als je aanligt. Blote, vuile, ongewassen voeten. Ga zomaar. Ja, komen zoals je bent. Ook als je alleen maar denkt aan eigen belang. Als Hij voet pakt, dan neemt hij die voeten (wees er blij mee!). Waar ben je geweest? Kan van alles zijn. Schaamrood. Was niet wat God wil. Die voeten wassen. Vuile werk opknappen. Die voeten dragen je overal. Waar je volgt en waar je Jezus in de steek laat. Ooit iemand tot Jezus gebracht? Tekorten. Niemand is perfect. Jezus zegt: geef mij die voeten. Ik neem je hele levensweg. Inclusief je hoofd, hart en handen. Vertaald met de voeten. Maakt er een eind aan. Leven vanuit eigen egoïsme.
Hij onderbreekt de maaltijd. Waarom? Omdat Hij ze oneindig lief heeft. Johannes 3:16. Niet verloren loopt en verloren gaan. Wie haalt je terug? Jezus onderbreekt je. Komt langs vanmiddag. Geef me je hele levensloop. Vanuit jezelf wordt het er niet beter op. Kan en wil en zal volkomen uitkomst geven. Om ook zelf anderen te redden. Leger des Heils: gered om anderen te redden. Calvijn: toen Jezus bezig was, was Zijn verlangen met zo groot als altijd. Tot het einde van de wereld. Kom Heere Jezus kom. Als het zover is, dan komt Hij. Voordat dat goede einde komt, maakt Hij ons in dat alles tot meer dan overwinnaars. Hoe zal het moeten? Boze heeft verloren. Geloven we. Al is Hij in de hemel. Hij weet waar u en jij mee tobt. Ik ben nog steeds dezelfde. Ik deed het op de aarde. Werk niet losgelaten. Die nooit loslaat. Heb je er wat aan, aan de preek, kerkdienst? Loof de Heere, mijn ziel! Onverdiend goed. Dankzij Jezus. Voor het feest van het Pascha. Heeft Hij de zijnen liefgehad tot het einde. Zo trekt Hij nog steeds. Ik heb je er niet voor over. Wens te zijn als Jezus?! Hij haalt ons erbij! Door Zijn genade kunnen we meer verwachten. Leven gegeven tot losprijs. Wees daar dankbaar voor. Paulus, gevangen gezet, wereld zit niet op evangelie te wachten. Gemeente Fillipi zingt dit: Jezus geen roof geacht in gestalte van God te blijven. Heeft zich overgegeven tot in de dood. Laagste plaats. Dominee, u gaat naar de verkeerde mensen. Ooit gehoord: dan ben ik in goed gezelschap. Heeft Hij ook gedaan. Fillipi zingt ervan. Paulus citeert dat. Jezus wordt verhoogd. Zullen bij hem blijven. Door die voetwassing heen. Perspectief van de eeuwigheid. Onmeetbaar en onpeilbaar. Laat je door Zijn Geest vervullen dat je tegen slavenwerk niet hoeft op te zien. Achter Hem aan. Christenen zijn slaven. Verslaafd. Aan iets wat nooit meer over gaat: zijn liefde. Zijn liefde. Tot het einde toe. Amen.
i
Hervormde Gemeente Reeuwijk, Ichthuskerk, zondag 25 februari 2018, 17 uur. Schriftlezing Johannes 13:1-15.