Goede Vrijdag en Pasen horen bij elkaar. De gekruisigde is óók de opgewekte. Na Zijn opstanding is Jezus niet meer hetzelfde, maar nog wel Dezelfde. Hij komt de vrouwen (en ons) tegemoet, vanaf de andere kant van de dood. De opdracht die Hij de vrouwen geeft om het haastig Zijn discipelen te vertellen, is ook een belofte. Daarin ligt zekerheid. In de weg van het gehoorzamen aan Zijn Woord wil Hij Zijn zegen geven en ons ontmoeten.
Wie doorbreekt de apathie? Ouderen, studenten, ondernemers, gezinnen. Situatie van ons land. Je hebt, stond in een artikel, veel emotionele energie nodig in deze dagen om flexibel te zijn, om je taken te blijven doen, om niet negatief te worden. Ondertussen krijg je weinig vervoering, onbekommerde dagen. Op een gegeven moment is het op. Je merkt dat een rusteloosheid. Je gevoel lijkt op. Iemand noemde dat het haperen van de ziel. De traagheid van de ziel. Apathie. Wie doorbreekt dat?
Ik las van een programmamaker: ik ben cynisch en pessimistisch, maar ik heb hoop. Zonder hoop is het een verloren zaak. Er is heus wel licht aan het einde van de tunnel. Maar de tunnel is lang. En dan toch Pasen 2021? We willen dat toch niet overslaan. Al lijkt het Paasloos. We hebben een boodschap van de andere kant nodig. Van de hemel. Van God Zelf. Juist nu. In 2021. Dit coronajaar. Wereldwijd is er de pandemie. Maar ook de boodschap van Pasen.
Toen, 2000 jaar geleden was er ook veel donkerheid en somberheid. Veel overeenkomsten met vandaag. Goede vrijdag. Het leek voorbij. Op een mislukking uit te draaien. De steen was van het graf gewenteld. Het waren wel drie mooie jaren geweest. Maar het leek voorbij. Er was geen hoop meer. Toen. En vandaag kan dat ook zo zijn.
Pasen komt wel helemaal van de andere kant. Plotseling en verrassend. Wij zijn aan het einde met ons kunnen en kennen. Daar begint God. Je kunt het vergelijken met op school een 0 halen. Iemand zet er dan een 1 voor, dan is het een 10. Een nul is helemaal niks. Maar met een 1 is het een 10.
Met Pasen gebeuren er bijzondere dingen. Het begon eerst licht te worden. Licht aan het einde van de tunnel. Een nieuwe week breekt aan. Een aardbeving. Seismos in het Grieks. Dat is niet niks. Een engel des Heeren kwam. De hemel grijpt in. Het komt van Gods kant. Hemelse licht van die engel. Gedaante is als een bliksem. Kleding wit als sneeuw. Indrukwekkend allemaal! Volop licht. De donkere nacht moet dan wijken.
1. De boodschap
Die engel spreekt de vrouwen aan die bij het graf zijn. U hoeft niet bang te zijn. U niet. Die wachters, het contrast, die waren doodsbang. En terecht. Ze werden als doden. Voor deze vrouwen was dat niet nodig. Vreest u niet! Persoonlijk geadresseerd. Waarom niet? Want ik weet dat u zoekt Jezus die gekruisigd was. De hemel weet ervan. Wie of wat we zoeken. Ik weet niet wat u zoekt? Het is voor God niet verborgen. Misschien zoekt u God wel? Misschien sinds kort. U die God zoekt, in al uw zielsverdriet, houd moed, uw hart zal vrolijk leven. De hemel weet of u Jezus zoekt of niet.
Jezus. Dat is die heerlijke naam. Redder, Heiland, Zaligmaker. Hij was gekruisigd. Inderdaad. Daar waren die vrouwen bij geweest. Aan het kruis, het vloekhout. Dat was nodig. Was. Verleden tijd.
De engel zegt, Hij is hier niet. Want Hij is opgewekt. Opgestaan of opgewekt. Verschillende vertalingen. Opgewekt door de Vader. Door een ander. Opgestaan. Dan staat Hij op. In het Grieks maar een woord: ēgerthē. Daar zit dat in. Maar één woord. Zoals ook met onze premier, deze week, het zat op een ding vast. Dat kan je heel wat kosten.
Soberder, korter, geladener kan Gods ingrijpen niet worden begrepen. Een keer en voorgoed gebeurd, onomkeerbaar. Dat betekent de werkwoordsvorm. Een bazuinstoot. Door de dood heen. Jezus kwam niet naar het gewone leven. Hij kwam aan gene zijde van de dood. Ongelofelijk wonder! Daar zijn geen woorden voor. Je kunt er alleen van zingen: Psalm 21. Zo leeft de Vorst altoos. De Levende!
Nu zou ik dat uitbundige een beetje willen temperen. We moeten het bij elkaar houden, denk ik. De gekruisigde is de opgewekte. Kruis duidt op schuld, verzoening, lijden. Opstanding getuigt van leven en overwinning. Die twee blijven met elkaar verbonden. Jezus toont later ook gelijk de tekenen van Zijn lijden. Het is Goede Vrijdag en Pasen. Pasen en Goede Vrijdag. Waar hebt u het meeste aan? Kruis of open graf? Het kan misschien verschillen per periode in je leven – afhankelijk van wat je meemaakt. Kruis en opstanding. De gekruisigde is de opgewekte. Hij is na de opstanding met een verheerlijkt lichaam niet meer hetzelfde, maar wel Dezelfde. Dat zien we ook in de Doop. Daar ook de twee noties: ondergaan, gedood. En breder, ik las in het boek van prof. Berkhout. Hij zegt, in de wereld is er enerzijds het lijden, vervolging, armoede, corruptie. Ook de opstanding is er, zegt hij. Daar waar veel mensen tot geloof komen. Zending. En in Israël, waar mensen tot geloof komen. Tekenen van opstanding. Soms komt er meer rechtvaardigheid en eerlijkheid in de samenleving. Dat is Pasen. Pasen en Goede Vrijdag moeten we bij elkaar houden. Een woord: ēgerthē. Die boodschap wil geloofd worden, aangenomen. Dan is er geen apathie, maar zekerheid.
2. De opdracht
De engel zegt direct: ga haastig heen. Niet te lang over het eerste nadenken. Zeg tegen de discipelen dat Hij is opgestaan. Ga naar Galilea. Daar zult u Hem zien. Boodschap en opdracht zijn met elkaar verbinden. Ga heen! Als u de bijbel kent, verderop in Mattheüs, vers 19: gaat dan heen, de hele wereld, maakt de volkeren tot mijn discipelen. Erop uit gaan. Pasen is ook iets van op weg gaan. Er komt vaart in het evangelie.
Dichtbij en ver weg. In ons land zijn er steeds meer mensen die geen benul hebben. Mensen die niet weten wat Pasen is. Soms ouderen: iemand begon over de lente, de ander over paaseieren, de derde over Jezus’ opstanding. In GZB-blad ‘Alle volken’ stond iets van een dominee uit Praag: hij was bewogen met verloren mensen. Drive om te getuigen. Hoe kunnen we de boodschap voor onszelf houden? Door Jezus is er hoop. Gaat heen.
Er staat bij: haastig. Er is haast bij. Waarom? Niet poosje wachten? Er staat veel op het spel. De eerste zendeling in China voelde: hier dreigen miljoenen mensen verloren te gaan die nooit van Jezus hebben gehoord. Misschien denk jij na over de zending. Pasen zet ons in beweging!
Zegt het tegen de discipelen. De intimi. De eerste groep. En dan (1) dat Hij is opgestaan, (2) dat Hij voorgaat naar Galilea en (3) dat u Hem daar zult zien. Jezus als voorganger! Hij gaat ons voor. Altijd. Waar je ook komt. Schoolkeuze, andere keuzes. Hoe weet ik de weg? ‘Jezus ga ons voor, deze wereld door. U volgend op Uw schreden, gaan wij moedig met U mede, neem ons aan de hand, naar het Vaderland.’ Dan heb je een gids.
Toen wij naar Peru gingen (1979) zei een ouderling uit Gouda: je gaat naar een vreemd land maar je komt nergens waar Jezus al niet geweest is. Hij gaat je voor. Ook bij huisbezoek. Ik zie er tegen op? Je mag weten: Één gaat er voor! Jezus zegt dat tegen die vrouwen. Wees Gij mijn gids.
U zult Hem daar zien. Dat is een belofte. In Galilea. Het is ook gebeurd. Vers 17: als zij Hem zagen, hebben ze Hem aanbeden. Hem zien, in Zijn heerlijkheid, glorie, opstanding.
We hebben het over de opdracht. Die drie dingen, die kunnen de apathie doen verdwijnen. Dit is zekerheid, houvast. Niet negatief zijn.
3. De ontmoeting
De ontmoeting van Pasen. Vers 8: ze gingen haastig bij het graf weg, bij de discipelen. Weer dat haastig. Snel op pad. Met vrees en grote blijdschap. Die twee polen: toch ook de vrees maar ook de blijdschap. Vreest gij niet, toch waren ze die vrees niet kwijt. Maar ook grote blijdschap. Kan dichtbij elkaar liggen. Ongelofelijk dingen die ze gehoord hadden. Vrees en blijdschap. Goede vrijdag en Pasen. Gekruisigde is de opgewekte. Allebei.
Vers 9, als ze heengingen is Jezus hen ontmoet. Jezus kwam hen tegemoet. In vers 5: ik weet dat u zoekt Jezus. Nu hier Jezus zelf. Wat een verrassing, gemeente. De verrassing van Pasen. Wanneer gebeurt dat dan? Als je gehoorzaam bent aan de opdracht. Als ze op weg gingen. In de weg van de gehoorzaamheid is er zegen te verwachten. De ontmoeting met Jezus. Hij komt als eerste hen ontmoet.
Misschien hebt u in het intermenselijke een bijzondere ontmoeting. In deze tijd kan je mensen niet om de hals vallen. Maar het spontane. Jezus wist precies hoe hij ze kon bereiken. De hemel weet ervan. Wat is dat, Jezus te ontmoeten? Psalm 84:
‘Wat zou mijn hart nog liever wensen
dan dat het juichend U ontmoet
die leven zijt en leven doet?’
Hoe kun je Jezus ontmoeten? Het is niet meer zoals hier. Live. Maar je kunt Hem wel ontmoeten. Wanneer dan? In het gebed. Als je echt bidt. Dan heb je contact. In de kerk. Nog nooit gehad? Ik denk het wel hè. Zo’n wonderlijke dienst. Avondmaal? Dat u werd geraakt door brood en wijn. Hij in ons, wij in Hem. Unio mystica. Of in een gesprek. Dat je weet: er is een derde bij, die meeluistert. Zoals met de Emmaüsgangers. Of in het dagelijkse leven. Als je mensen helpt, armen of hongerigen. Als je het aan een van de minsten doet, heb je het aan Mij gedaan, zegt Jezus. Een schepsel van God. Ook dat kan een ontmoeting zijn met Jezus.
En vandaag. Hier in Reeuwijk-Dorp. U hebt veel voorgangers gehad. Dat je zegt, ja, door dat Woord spreekt Hij. Ik zou het niet willen missen. Hij wil mij ontmoeten.
Ze pakken Zijn voeten. Ze buigen voor Hem. Ze buigen. Aanbidden. Dan word je heel klein. De beste reactie op Pasen is aanbidding. Hem groot maken! Hij is het, Mijn Heiland en Koning. Vers 10 een herhaling. De boodschap van de engel is hetzelfde als die van Jezus. God spreekt Zichzelf niet tegen. Dat is de eenheid in het werk van God. Dat is de orde van God.
Wie doorbreekt de apathie, pessimisme, cynisme? Deze Heiland. Deze Koning! Hem zij de glorie en victorie. Daar zul je Hem zien. Daar. Galilea. Maar ook in de heerlijkheid.
‘Daar zal ik mijn Heer ontmoeten
Luist’ren naar zijn liefdestem
Daar geen rouw meer en geen tranen
In het nieuw Jeruzalem.’
Amen.
Hoe groot en schitt’rend is zijn eer,
Door ’t heil, aan hem bewezen!
Hoe is zijn roem gerezen!
O alvermogend’ Opperheer,
Wat glans, wat majesteit
Hebt Gij dien Vorst bereid!– Psalm 21 vers 5 (berijming 1773)
Hervormde Gemeente Reeuwijk, Dorpskerk, zondag 4 april 2021, 9:30 uur (Eerste Paasdag). Schriftlezing Mattheus 28:1-10.