Nathanael is sceptisch over Jezus uit Nazareth. Filippus heeft Hem echter ontmoet en getuigt van Hem. In het christelijke geloof komt God ons tegemoet, in onze twijfel en scepsis. Hij overwon de zonde en dood aan het kruis, daarin is Zijn glorie gelegen.
Gemeente van onze Heer Jezus Christus, stel je voor je groeide op in een eenvoudig gezin. Jullie gingen altijd in Nederland kamperen. Tot je 16 werd en een keer naar Oostenrijk ging. Je vertelt dat. Zegt iemand, ach, ik ben daar al zo vaak geweest. Ik denk dat we allen die ervaring wel kennen. Dat we niet enthousiast reageren.
Nathanael reageert ook een beetje zuur. Met scepsis. Filippus is blij. Hij heeft nieuwe hoop voor de toekomst. Hij heeft de Messias ontmoet. Er gaat echt iets veranderen. Er was rond het jaar 0 een sterke Messias verwachting. Voor de ouderen is het vergelijkbaar met Dolle Dinsdag. Zou het veranderen. De joden leefden zo met de verwachting van de Messias. Eindelijk van de Romeinen af?
Nathanael kent zijn bijbel. Had een goede opvoeding gehad. Als Nathanael hoort dat de Messias uit Nazareth komt, denkt hij: daar kan toch niets goeds uit voortkomen. Mensen uit Amsterdam kijken neer op mensen uit de polder. Hoe ga je daarmee om? Dan ga je weer op zoek naar anderen op neer te kijken. In schoolklassen zie je dat. Dan zeg je iets vervelends tegen een ander. Dat doet Nathanael ook.
Hij zit vol trots en minachting. Hij heeft ook een vooroordeel. Mensen kijken ook nu meewarig naar het christelijk geloof. Geloof je daar nog in? Dat is toch folklore. Wij geloven er niet meer in… Misschien denk je dat zelf ook. Wat doe ik hier?
Nathanael wijst het christelijk geloof af uit minachting. Maar daarmee gaat de openheid en creativiteit weg. Hij doet de deur dicht. Hij staat er niet open voor.
Maar dan komt Filippus in beeld. Mooi is zijn reactie en getuigenis. Hij wordt niet boos. Hij keert hem niet de rug toe. Hij zegt: ga zelf maar kijken. In het Grieks: kom en zie. Filippus blijft op Jezus wijzen. Waarom doet hij dat?
Om twee redenen denk ik. Filippus heeft zelf ervaren hoe goed Jezus voor hem is. Filippus is geroepen en heeft antwoord gegeven. Hij laat zich niet weerhouden. Misschien moet je soms tegen de stroom in. Als Jezus je rots is en fundament is, is dat een rijkdom die zo kostbaar is die je niet meer uit handen moet geven. Ik begeleidde iemand met kanker. Hij zei, vraag maar aan mijn vrouw hoe het met mijn geloof zit. In zijn laatste levensfase zei hij: Veilig in Jezus armen. Meer heb je niet nodig, dacht ik toen. Goed om daar bij stil te staan. Wat is onze basis in ons leven?
Filippus zien we getuigen. Niet met veel argumenten. Die zijn er wel. Maar Filippus wijst naar Christus.
Er is ook nog een tweede reden. Filippus heeft Nathanael lief. Waarschijnlijk zijn ze vrienden. Die minachting komt ergens vandaan. Misschien is het een masker? Mensen reageren soms boos of geprikkeld. Zit soms heel veel pijn en verdriet achter. Die minachting komt ook ergens vandaan. Misschien is Nathanael teleurgesteld. Hij kende de verhalen. Hij wist het met zijn hoofd. Maar hij had geen vertrouwen. Misschien is die minachting een vraag om hulp. Zal God nog wel wat doen?
Wie herkent dat niet: waar is God? Werkt Hij wel in deze wereld? In mijn leven?
Filippus is een echte vriend. Hij wijst op God. Hij heeft geduld met Nathanael. Hij bidt voor hem.
Bij Nathanael gaat die deur dan toch heel voorzichtig open. En hij gaat toch naar Christus. En dat gebeurt er iets bijzonders.
Jezus laat zien dat Hij Nathanael van binnen kent. Ook in zijn twijfels. Hij komt tot geloof. Rabbi, U bent de Zoon van God. De Koning van Israël. Dit is de Zoon van God. Als hij gaat geloven, doet hij het goed. Christus kent hem zoals niemand hem kent.
Zo is God. Hij heeft onder ons gewoond. Hij komt ons tegemoet. Christus heeft die scepsis zelf ook ervaren. Hij kent ons. De kern van het christelijk geloof is: God komt ons tegemoet. Dat is uniek ten opzichte van andere godsdiensten of levensvisies. Vaak moet je iets doen. Je aan de regels houden. Je geest vrij maken. Je onthechten. Ik lees wel eens dat krantje in de trein. Daarin stond: het ware geluk zit in je zelf. En als dat niet zo is? Dan moet je mijn filmpjes kijken, zei ze. Dat is niet zo. Je praat jezelf iets aan.
Het christelijk geloof zegt: nee, Christus is afgedaald. Hij heeft gedaan wat jij nooit kon doen. Die andere levensvisies zijn voor sterke en succesvolle mensen. Maar het Christelijk geloof is er voor iedereen. Als je toegeeft dat je zwak bent. Wij zijn allemaal zwak. Diep in ons hart, daar is het mis. Dat geldt voor ons allemaal. Het is alsof wij mooie vruchten zijn, maar er zit rottigheid aan. Als je dat beseft, besef je dat je een redder nodig hebt. Christus. Om het goed te maken tussen God en ons.
Johannes zet in het eerste hoofdstuk uiteen wat er gaat komen. Jullie zullen grote dingen zien. Jezus spreekt ook over grote dingen. De Amerikaanse president ook: Make America Great Again. Maar dit gaat over het kruis. Hij vernederde zich. De hemel gaat daar open. Daar aan het kruis verheerlijkt Hij Zijn vader. In een onbegrijpelijke paradox is dat daar eer en glorie. Hij geeft Zijn leven.
Nathanael en Filippus gaan dat ontdekken. Ze gaan op weg. Ben je meer Filippus of Nathanael? Of allebei? Soms ben je vrijmoedig. Soms is er scepsis. Nathanael moest door elkaar worden geschud. In het Engels is geloven comfort en challenge. Soms fijn, soms een blokkade om je over te geven.
Christus komt ons tegemoet. Hij gaf Zijn leven uit handen. En wij? Uiteindelijk doet ons dat goed, als wij dat ook doen. Ik eindig. Hè, kom je kijken, kom en zie, Hij doet echt alle mensen goed. Kom en zie!’ Amen.
Hervormde Gemeente Sluipwijk, zondag 26 januari 2020, 10 uur. Schriftlezing Johannes 1:43-51