ds. J.A.W. Verhoeven – Judas:20-21

In zijn brief waarschuwt de apostel Judas de gemeente ervoor niet afvallig te worden. De gemeente is in gevaar vanwege de tijdsgeest en wereldgelijkvormigheid. Daarom is het nodig om je te bewaren in de liefde van God. Niet de liefde tot God, dat zou over onze liefde gaan. De Geest wil helpen, vandaar dat we als gemeente mogen en moeten bidden in de Geest: volhardend, aanhouden, gefocust. 

‘Bewaar uzelf in de liefde van God!’

Gemeente, bidden in de Geest, wat zou het zijn? Je begrijpt het briefje niet meteen, die van Judas. Er staat veel op het spel. Heftig. Spot. Scheuring. Oordeel. Geen vriendelijke tekst. Ook in Efeze 6 ook niet: strijd tegen machten in de lucht. Daar wordt gezegd: je moet de wapenrusting aantrekken en bidden in de geest. Blijkbaar nodig als de gemeente terecht komt in de onrust en strijd. Dan moet je bidden in de geest.

Eerst wil ik heel goed met u naar de tekst kijken. In het Grieks is het een zin, vers 21-22. Met een werkwoord: bewaar u in de liefde van God. De rest hangt daarvan af. Met deelwoorden, in het Grieks. Bewaar uzelf in de liefde van God. Dat doe je door te bidden in de geest en de barmhartigheid van Christus te verwachten. Liefde van God, bidden in de geest en barmhartigheid van Christus.

De kern is niet bidden in de geest, maar bewaar u zelf. Kan je jezelf verliezen dan? Ja, kennelijk. De apostel bedoelt: je kunt je identiteit als gemeentelid verliezen. Niemand heeft er last van dat je christen bent. Dan verlies je jezelf. Dat gebeurde toen in die gemeente. Er staat een keer of 5-6: er zijn sommigen die. En dan komt er iets wat niet zo mooi is. Dwaal geesten, dromers. Hun woorden kloppen niet met hun daden. Ze veranderen de genade in losbandigheid. Wij zijn vrij in Christus, zeggen ze.

De apostel spreekt dreigende woorden. Hij noemt voorbeelden uit het OT. Het oordeel kwam over zulke mensen. Hij noemt voorbeelden van Henoch en apocriefe boeken. Waarom doet de apostel dat? Het is bepaald dreigend wat hij zegt. Je merkt, hij is enorm bezorgd. Heel duidelijk wordt dat niet. Het wordt algemeen. Er zijn mensen die afgeweken zijn. Ga er niet in mee. Wat zijn dat voor mensen? Ze zijn gevangen in goddeloze begeerten? Het zijn natuurlijke mensen die de geest niet hebben.

Deze mensen zijn binnengeslopen, staat er. Dat gaat heel slinks. Misschien zelfs predikers of leidinggevenden. Ze bedreigen de eenheid. Ze brengen de gemeente in groot gevaar, geestelijk gezien. Daarom de vermaning: bewaar u zelf in de liefde van God.

Kijk, de Geest brengt bij Christus. Maar er bij blijven! Dat doet de Geest ook. De volharding. Erbij blijven. Daarover gaat het. U bent nogal bijbelvast, denk ik. Onszelf bewaren kunnen wij toch niet, zegt u? God is Israëls bewaarder lees je toch? Dat zeggen ook de Dordtse Leerregels. Dat staat nadrukkelijk in vers 1. Dat staat voor. U bent geroepen – door God de Vader geheiligd. Jullie zijn gemeente. En je wordt door Jezus Christus bewaard. De Heere bewaart Zijn gunstelingen. Het woord blijft bestaan. We moeten ook onszelf bewaren. Niet achterover leunen. God heeft ons gered en de Geest bewaard ons? Nee. Dat gaat niet. Het NT staat vol met vermaningen.

Je moet ook niet denken: die dwaalgeesten doen mij niets. Nee. Ze komen geniepig binnen. Ze komen als een engel van het licht. Je denk, ja er zit wel iets in. Zo begint het. Het allerergste is: ons eigen hart is geneigd er in mee te trekken. Ons hart trekt niet naar God toe. Ook niet als je de genade al kent. De Heilige Geest heeft een strijd in je hart. Tegen je eigen geest. Het zou kunnen dat je achterop raakt in de genade (over dat thema is een brief geschreven, de Hebreeën). Je zult de eerste niet zijn. Dat gebeurt nu links en rechts om ons heen. U hebt ze in de familie. Ergens wel goed begonnen. Maar nu doen ze er niets meer aan. Wie zegt dat ik daar te goed voor ben?

De gemeente is in gevaar. Ziet u dat? We zijn aan dingen gaan wennen. Aan wennen dat de gemeente niet groeit. Dat er niet meer mensen gedoopt worden. In verschillende kerken avondmaal vieren.

Bewaar uzelf in de liefde! In Noord Afrika heeft de kerk gebloeid, de kerk is daar bijna helemaal weg. Dat kan hier ook. Ik denk aan corona. Hoe komt de kerk terug? Mensen zijn bezorgd. Maar er zijn klemmender vragen. Wat doet de tijdgeest met de gemeenten? Is de gemeente weerbaar? Met name vanuit de verlichting, het zit in de lucht. Wij zijn mensen van de tijd. De filosofen zeiden: zonder God kan je ook leven. Mensen doen dat, gaat prima. Freud zei: je hebt het zelf bedacht, je bent bang, je verzint dat er een God moet zijn. De Bijbel is verzonnen. Christenen zijn zielig. Mensen die het leven niet aan kunnen. En toen kwam Nietzsche. God is een vijand van de mensen, zei hij. Hij belemmert onze vrijheid. Dat je op je hart en gevoel afgaat – dat perkt de kerk in. We moeten van God af. Er zit zendingsdrang achter. Er zit een agressiviteit achter. Die geest, zijn wij daar tegen bestand?

En als het lijden komt…. Of slapen we zoals de discipelen in de hof? Daarom is deze oproep zo klemmend. Bewaar uzelf in de liefde van God. Er staat niet: liefde tot God. Niet onze liefde naar God, maar Gods liefde naar ons. Dat is fundamenteel. Geeft hoop en ontspanning.

Liefde van God, daar zijn geen woorden voor. Dat is zo bijzonder. U bent geliefden (vers 3, 20). Dat ontspant alles. Geliefden. Niet dat de apostel dat zegt. Nee. U bent door God geliefd. Hij heeft u aanvaard! Die vader die stond uit te kijken naar die zoon. Een woord waar je lang bij stil moet staan: liefde van God. Voor zondige mensen als u en ik. Onzegbaar bevrijdend. Bewaar uzelf in die liefde.

Dat zei Jezus ook in Johannes 15. Het is de liefde waarmee de Vader Mij liefheeft.

Nu staat die oproep er ook nog in het meervoud. In de vertaling zie je dat ook niet meer. Wij zijn zo individualistisch. Maar hier als gemeente. De gemeente is een gebouw. Wees er zuinig op. Een teken in de tijd. Daarom zo erg als een kerkgebouw dicht gaat.

Hoe dan? Je moet je herinneren de woorden die gesproken zijn (vers 17). De Geest brengt te binnen alles wat Ik gezegd heb. De Geest zorgt ervoor dat de woorden niet wegwaaien. Maar dat er over Jezus gesproken wordt. Houd in gedachten dat Jezus uit de doden is opgewekt. Herinner je de woorden van de apostelen, staat hier. Dat zijn de gezamenlijke getuigen. Ze hebben de dood, kruisiging gezien. Ze zeiden: dat is tot verzoening. En ze zagen Hem als de opgestane. Die hebben zij later opgeschreven in de Bijbel – doorademt van de Geest. Laat die herinnering niet vervagen.

Dat gaat niet vanzelf. Het evangelie vergeten, dat gaat vanzelf. Maar je moet ervoor strijden! Het evangelie is overgeleverd. Paulus zegt dat ook ergens. Overgeleverd van de een op de ander. Zo trekt de Geest door de wereld en tijd heen. Die twaalf ooggetuigen zijn het fundament van de kerk. De heilige traditie. Jezus leert ons de Vader kennen. Hij brengt ons bij de Vader.

Geef het door. En bewaar het. Hoe doe je dat? Doe de bijbel open. Elke dag. Anders ben je in gevaar. Ik vrees dat die basale dingen eruit gaan. Mijn vader las 3x per dag een heel hoofdstuk. Zoek een vorm! Laat die bijbel opengaan. Ga naar de kerk. Moeilijk dat we niet naar de kerk kunnen. Na 3 maanden zijn we eraan gewend geraakt. Meestal kreeg je het van je moeder. Laat het niet tussen je vingers door glippen. Denk aan de volgende generatie. Wat is er nodig? Bij velen is het zo gegaan: het glipt tussen je vingers weg. Verzet tegen de vergeetachtigheid. Verzet tegen de verstrooiing. Er is een industrie van vermaak. Je raakt het geloof kwijt! Stilte, focus, meditatie is nodig om verworteld raken.

Hoe gaat dat? Door te bidden in de Geest. Daar heb je ‘m. Is dat tongentaal? Nee. Niet in trance zijn. Maar juist nuchter zijn en waken. Heel goed weten: ik heb mezelf niet mee. Ik moet elke dag strijd leveren tegen vlees en geest. Het geloof slaat zich er door heen met de voeten in de modder.

‘In’ in het Grieks betekent ‘door’. Het is door de Geest. Het is de Geest van de gebeden. De Geest geeft de woorden in. Dat gebeurt in de gemeente als het woord open gaat. Een intensief gebedsleven nodig. Apart benoemen zou je kunnen zeggen: in de sfeer van de Geest. Ze werden vervuld van de Geest. Dat je je laat voeden voor de Geest. Dat de volmacht van de Geest doorbreekt. Er zit vertrouwelijkheid in en aanhouden. Geest en gebed komen vaak samen in de Bijbel. Gezuiverd door de Geest. Wij bidden veel wat er niet toe doet. Dat de Geest je gebed draagt en heiligt. De Geest bidt met onuitsprekelijke zuchtingen (Romeinen 8). Je hebt nodig de wil van God te kennen. Anders kan je niet bidden. De Geest weet de wil in alle zuiverheid. De Geest haakt naar de volkomen verlossing.

Dit is niet weggelegd voor hoge gelovigen, die dat kunnen. Nee. Het gaat hier over de hele gemeente. En in Efeze 6 ook. De goede strijd van het geloof. Laat de strijd gedragen worden door het gebed. Net als Daniël. Open venster: daar ligt Jeruzalem. Jeruzalem was verwoest en toch bleef Daniel bidden. Zijn volk was verbannen. Hij leefde te midden van mensen die er niets aan deden. Hoe bewaar je je dan in de liefde? Door te bidden.

Als Jezus terug komt, vindt Hij ons dan wakend en biddend? Je wordt veel meer meegezogen door de geest van de tijd dan je zelf ooit voor mogelijk had gehouden. Bewaar het pand! Bewaren, conservatief. Je bewaren bij die heilige traditie. Wij lezen daarom die Schriften. Als je dat niet doet, dan ga je meewaaien met elke wind van leer. De Geest brengt de diepte aan. De vasthoudendheid. Tuin er niet in dat iets per definitie beter is als het nieuw is. Elke reclame zegt dat het nieuwe beter is dan het vorige. Een soort anti-historische geest in Europa. Wat voorbij is, is voorbij, heb je niets aan.

De Geest maakt ook progressief. Verwachtende de barmhartigheid van Christus! Uitstrekken naar wat eenmaal gebeuren zal. Jezus verwachten aan de hemel. De Geest betrekt ons op de toekomst. Zijn barmhartigheid. Ook weer zo’n woord, even stil van worden. Christus zegt niet: jullie zijn zo afgezakt, Ik stop met jullie. Nee. Hij is barmhartig. Hij stuurt een brief. In barmhartigheid trilt het volbrachte werk van Christus mee. Dat gaat resoneren door het geloof. Hij zal het me niet betaald zetten als ik faalde. Vader, dat zijn Mijn schapen. Ik ken ze. Ik heb voor hen gebeden dat hun geloof niet ophoud.

We zijn hier en nu geroepen om gemeente te zijn. Misschien denk je, was ik christen in de 17e of 19e eeuw. Nee. We zijn hier nu geroepen. Tot het eeuwige leven geroepen. Dat is het doel.

Nog een klein staartje. Er staat aan het eind, ontferm u over sommigen die dreigen af te haken. Wees barmhartig met hen die achterop dreigen te dragen. Misschien denkt u aan iemand, ik weet niet of hij nog wel bij de gemeente is. Zoek hem op. Red als een stuk hout uit het vuur! Wel met onderscheid te werk gaan. Soms afkappen, soms meenemen. Haat de zonde, maar heb de zondaar lief.

Bewaar uzelf in de liefde. Bouw jezelf op in het geloof door te bidden in de Geest. Strek je uit naar de barmhartigheid van de komende Christus. Grijp naar het eeuwige leven. Neem elkaar erin mee. Wordt het wat? Ja, gemeente! Als Zijn werken voleindigd Hij! Een koning met een ontelbaar volk. Hij heeft Zijn Geest gegeven. We kunnen veel tegen hebben, maar we hebben we wind mee. We eindigen met een loflied.

‘Aan Hem nu Die bij machte is u voor struikelen te bewaren, en u smetteloos te stellen voor Zijn heerlijkheid, in grote vreugde, de alleenwijze God, onze Zaligmaker, zij heerlijkheid en majesteit, kracht en macht, nu en in alle eeuwigheid.’

Amen.

Hervormde Gemeente Reeuwijk, maandag 24 mei 2021, Ichthuskerk, 9:30 uur (Tweede Pinksterdag). Schriftlezing: Judas (gehele brief).