Paulus wijst de gemeente te Rome erop dat de Geest van God vervuld met blijdschap en hoop. Pinksteren krijgt concreet gestalte in het leven: God komt centraal te staan, we krijgen Hem nodig. We krijgen hoop op het eeuwige leven – en dat is geen misschien, maar in geloof een zekerheid. De Geest leert ons ook eensgezind te zijn, juist in de gemeente waarin we aan elkaar gegeven zijn.
Gemeente van onze Heere Jezus Christus, het is feest. Pinksterfeest. We vieren een van de heilsfeiten. Een van de grote feesten in de kerk. Alle reden om blij te zijn!
Maar, broeders en zusters, vergis ik me dat Pinksteren er maar een beetje bij hangt? Fijn om een paar dagen vrij te zijn. Lang weekend misschien. Maar als we kijken hoe we Kerst en Pasen vieren. In de wereld zeker, maar ook in de kerk. Koren, concerten rondom kerst. Maaltijden. Pinksteren is dan toch wat anders. En ja, veel mensen in Nederland weten niet meer wat Pinksteren betekent. Je schrikt van de antwoorden. Slechts een kleine minderheid weet nog dat het gaat om de Heilige Geest, de uitstorting van de Geest.
Is Pinksteren minder concreet aan te wijzen als Kerst en Pasen? Met Kerst vieren we de geboorte van Jezus. De stal, Maria en Jozef, de herders. Pasen, dat is al weer wat onbekender. Jezus’ opstanding uit de dood. Pinksteren is helemaal moeilijk. Een feest voor gevorderden. Ingewikkeld. Er valt weinig te zien. Daardoor blijft het vaag en abstract. Dat is precies ner wat Pinksteren niet wil zijn!
We vieren de uitstorting van de Geest. De Geest inspireert mensen. Enthousiast: in God zijn. Dat is precies wat de Geest doet. Hij verbindt ons met de Heere God. Hij legt die verbinding tot stand. Andere heilsfeiten spelen zich af buiten ons; Pinksteren speelt zich af in ons. De Heilige Geest wil ons vol maken. Niet ietsie pietsie. Nee. Vol. We gaan ervan overstromen. Dan vloeit mijn mond zich over van Uw eer! Dat is de volheid van Pinksteren. Onze mond stroomt over van de eer van God.
Dat gebeurde ook bij de apostelen. Eerst achter gesloten deuren. Daarna gingen ze de straat op. Enthousiast spraken ze erover. Niet over zichzelf, nee, over God. Hem prijzen en Hem aanprijzen!
Bij vervullen denken we vaak aan volgieten. Dat aspect hoort er zeker bij. Maar er is meer. Jeremia: vervul Ik niet de hemel en de aarde, spreekt de HEERE?! Het feit dat Hij de hemel en aarde vervuld betekent dat Hij de aarde beheerst. Dat is ook bij de vervulling met de Geest: dan legt God beslag van ons leven. Wij zeggen wel eens dat iemand ergens vol van is. Een kind die vol is van zijn verjaardag. Nog twee nachtjes, welke cadeautjes zal ik krijgen? Je bent er helemaal vol van.
Het draait vaak in ons leven om veel verschillende dingen. Ons leven is gefragmentariseerd. God heeft er een plek in, jazeker. Daarnaast ben je ook bezig met je gezin, familie, week, hobby’s, sport. En daarnaast ook het geloof. Op zondag (en vandaag maandag) in de kerk. Ik hoop op andere momenten ook. Een van de vele aspecten, dat erbij hoort. Het is er wel, maar aan de rand, niet in het centrum.
God zelf komt helemaal in het centrum van ons leven door de Geest. Dat het niet meer een van de vele aspecten is. Maar dat ons leven om Hem gaat draaien. Doet het andere er niet meer toe? O zeker wel. Nou en of. Maar in dat kader. Dat is tot eer van God. Daarin wordt God dan ook verheerlijkt. God staat centraal. Dat werkt door in andere aspecten. Dat wil God in ons hart werken. Dat Hij de centrale plek inneemt.
Dat zal invloed hebben op heel ons leven. En het zal aan ons te merken zijn. De apostelen werden zo vol dat ze gingen spreken over de grote werk van God. Het ging hun spraak beheersen. Ze hadden het niet over sport, politiek, voetbal, werk. Waar gaan uw gesprekken over? Waar raak je niet over uitgepraat? Waar het hart vol van is, stroomt de mond van over. Mooi als je kunt spreken over de goedheid van de Heere. Misschien moeten we schroom overwinnen. Het klinkt zo vroom. Maar zou de HEERE er niet door gediend worden als we meer spreken over Hem?
God wil geen halfvolle christenen (als magere melk). We mogen Hem erom vragen. Hij deelt uit. Mild en overvloedig. Als de HEERE ons volmaakt van zichzelf, gaan we steeds meer op Hem lijken. Meer vruchten van de Geest.
In het gedeelte hiervoor heeft Paulus geschreven over de verdeeldheid. Gelovigen uit joden en heidenvolken. Verschil in benadering. Hoe ga je met de traditie om? Anders gewend, anders meegekregen van huis uit. Dat is best lastig. Verdeeldheid tussen sterken in het geloof en zwakken.
Paulus spreekt een zegenwens uit: de God van de hoop moge u vervullen met blijdschap in het geloven opdat u overvloedig bent in de hoop, door de kracht van de Geest. Hoe ziet een leven vervuld van de Geest eruit? Ben je dan heel ernstig? Krampachtig altijd? Ernstig kijken? Moet je gebukt gaan omdat je altijd tekortschiet? Nee. Integendeel. Er komt blijdschap, vrede in ons hart. Paulus spreekt over goedheid in het volgende vers. In Galaten 5 schrijft Paulus over de vruchten van de Geest: goedheid, vrede, blijdschap. De Geest wil dat laten groeien. Door de Geest krijgen ze een plek in ons leven. Wat zeg ik? Paulus bidt om er voor van te worden.
In Rome waren er verschillende groepen. In veel gemeentes is dat zo. Stromingen. Mensen die meer dit willen, anderen dat. Over bijzaken mogen we best verschillen. Maar als we in de kern uiteen gaan, is dat funest. De God van de volharding en vertroosting moge u geven eensgezind te zijn. Opdat u met een mond God verheerlijkt. Als we op dat punt maar eensgezind zijn. God de Vader van Jezus Christus dienen en prijzen. Eensgezind in de focus op Hem.
De duivel probeert verdeeldheid te zaaien. Hij zet christenen tegen elkaar op. Dat we ons verliezen in bijzaken. Het is aardig gelukt: verdeeldheid tussen kerken. De een scheidt zich af van die en de ander… Verdrietig eigenlijk; de kerk hoort toch een te zijn?! Die verdeeldheid valt toch niet uit te leggen? Het verzwakt ook de getuigenis en doorwerking van het evangelie. Verdeeldheid in de gemeente: dan wordt er gejuicht in de hel. Laten we daarvoor oppassen, waken. Niet altijd op onze strepen staan. Een van de vruchten van de Geest is toch ook geduld. De Geest brengt eenheid tot stand. Eensgezindheid. Dat de neuzen dezelfde kant op zullen staan. Met een mond God verheerlijken.
Doen we dat? Is dat wat de prioriteit heeft? Zijn we gericht op de eer van God? Of moet het gaan zoals ik het wil? En walsen we over de ander heen. Het is net als bij een koor. Misschien zitten sommigen in de gemeente. Het is belangrijk dat allen dezelfde melodie zingen. Bas, de donkere tonen, en sopraan, hoog, dat is juist mooi. Het moet wel een harmonieus geheel worden. Als we druk bezig zijn met ons eigen liedje of door die ander heen zingen, dan wordt het een vals stuk lawaai, geen loflied. De Geest leert met een mond te loven. Daarom: aanvaard elkaar.
Elkaar aanvaarden, als broeders en zusters. Omdat Christus ons aanvaard heeft. Heerlijk als je dat weten mag. Aanvaard te zijn door Christus. Ondanks je schuld en zonden. Niet ik heb Hem aangenomen, maar Hij mij. Ook ik mag bij Hem horen! Als je jezelf kent… Opstand tegen God, verkeerde gedachten, verkeerde dingen die je doet. God schrijft ons niet af. Wat een wonder. Hij biedt Zijn genade en liefde aan! Jezus heeft Zijn leven gegeven. Hij is die weg gegaan. Hij heeft voor mij Zijn bloed gestort. Aanvaard te zijn door Hem! Gekocht door Hem.
De Geest past dat toe in ons hart. Hij doet ons er persoonlijk uit leven. Hij maakt ons tot een kind van God. Elkaar aanvaarden. Niet alleen mensen die je mag. Die vergelijkbaar in het leven staan. Maar ook mensen die je niet zo liggen. De kerk is geen club eensgezinden. Je wordt aan elkaar gegeven als broeders en zusters! Als je zo naar elkaar kijkt….! Beseffend dat Jezus Zijn bloed ook voor die ander gestort heeft. Welk een vreugde een kind van God te zijn! Kerkvader Augustinus zei het al: ‘Onrustig is ons hart, totdat het rust vindt in U!’ Dat je mag weten: je schuld is verzoend, vrede door het bloed des kruises. De Geest wil dat persoonlijk toe eigenen. Kracht voor vandaag, blijde hoop voor de toekomst.
Hoop. Een woord dat veelgebruikt wordt. Ook het nieuwe regeerakkoord. Hoop, lef en trots. Ook hoop dus. God wordt hier de God van de hoop genoemd. De Heilige Geest geeft hoop. Pinksteren is het feest van de hoop. De moed niet verliezen. Hoop doet je anders naar de toekomst kijken.
Zoals wij het woord gebruiken, heeft het vaak iets onzekers. Ik hoop dat het morgen mooi weer wordt. Ik hoop dat ik mijn examen zal halen. Het is verder maar afwachten. Maar dat is niet hoe de Bijbel spreekt over hoop. Geen onzekerheid, maar een zekerheid. Een vaste grond.
Het teken van de hoop is het anker. Een groot containerschip gooit een anker overboord. Het ligt veilig voor anker. Geen vraagteken, maar anker is het teken. Het geeft houvast en zekerheid.
Hoe kom je daar nu aan? Die hoop is er door het woord van God. Vers 4. In de weg van de volharding en vertroosting door de Schriften de hoop zouden behouden. Door het Woord van God. Het moet wel ergens op gebaseerd zijn, anders is het ijdele hoop. Ijdele hoop: daar kom je bedrogen mee uit. Het moet gestoeld zijn op het woord van God. In geloof je vastklampen aan de belofte van God. De HEERE is een waarmaker van Zijn Woord. Dat geeft uitzicht, vertrouwen, rust.
Hij laat de vrucht van de Geest groeien in ons leven. De Heilige Geest is uitgestort in het midden van de gemeente. Hij geeft ons hoop, blijdschap, vrede, geloof. Hebben we dat altijd? Hebt u dat altijd? Altijd hoop, blijdschap? Of momenten dat je geloof op een lager pitje staat? Wend je dan tot de Heere! Hij kan je echt vervullen. Zoals we zongen: Heilig Geest van God, vul opnieuw mijn hart. Als je telefoon bijna leeg is, doe je ‘m aan een snoer. Je laadt ‘m op. Je ziet ‘m langzaam vollopen. Wij moeten aangekoppeld worden aan het snoer van het gebed. We houden het niet vast. Het loopt door onze vingers heen. We hebben deze vervulling niet zelf. We moeten bijgetankt worden vanuit de hemel. Door de Geest vervuld worden. Zo wensen wij elkaar toe: [tekst]
Amen.
Zij zullen, uit de volheid van ’t gemoed,
Gedachtig aan den milden overvloed
Van Uwe gunst, die roemen bij elkeen,
En juichen van al Uw gerechtigheên.
De HEER is goed en vriend’lijk en weldadig,
Barmhartig, mild, lankmoedig en genadig;
Hij doet Zijn gunst aan allen klaar bemerken;
Zijn goedheid is verspreid op al Zijn werken.Al wat Gij wrocht, zal juichen tot Uw eer;
Uw gunstvolk zal verblijd U zeeg’nen, HEER,
En roemen van Uw koninkrijk, Uw macht,
Uw heerlijkheid en Goddelijke kracht;
Om, waar zich ’t hart ooit voelt in leerzucht blaken,
Uw heerlijkheid, Uw macht bekend te maken,
En d’ eer Uws rijks, zo groot, zo hoog verheven,
Voor aller oor den hoogsten roem te geven.– Psalm 145 vers 3 en 4 (berijming 1773)
Hervormde Gemeente Reeuwijk, Ichthuskerk, maandag 20 mei 2024, 9.30 uur (Tweede Pinksterdag). Schriftlezing Rom. 15:1-19.