De naam van de mens en de naam van de Heere
Bij de bouwen van de stad en toren van Babel waren de mensen bezig om zelf naam te maken. De woorden ‘voor ons’ laten onze oerzonde zien: als God willen zijn en niemand boven ons dulden. God geeft de wetenschap tot eer van Zijn naam. Als God afdaalt uit de hoge hemel dan gebeurt er wat. Bij Babel leidde dat tot spraakverwarring waardoor mensen elkaar niet meer verstaan. Op de Pinksterdag gebeurt het omgekeerde: ‘de Geest spreekt alle talen en doet ons elkaar verstaan’. Goddank is het God die ingreep.
Genesis 11 vers 4: ‘En zij zeiden: Kom aan, laat ons voor ons een stad bouwen, en een toren, welks opperste in den hemel zij, en laat ons een naam voor ons maken, opdat wij niet misschien over de ganse aarde verstrooid worden!‘
Gemeente van Jezus Christus, een metselaar en een stenenbakker uit Babel zijn samengekomen. Samen tot grote prestaties gekomen. Maar iets vreselijks gebeurd. Waar ze bang voor waren. De toren nooit afgekomen. Zonde zegt de een, de ander zegt ik kan je niet verstaan. Zonde is het dat de stad en de toren niet afgebouwd is.
Deze geschiedenis staat op een bijzondere plek. Niet zomaar. Bijbelschrijvers hebben ons iets ermee te zeggen. Goed om zo de Bijbel te lezen: wat ervoor en wat erna. Deze geschiedenis staat tussen het geslachtsregister van Sem.
Noach noemde zijn oudste zoon Sem. Bijzondere naam. Enig idee wat die naam betekent? Letterlijk betekent de naam naam. Stel je voor bij de burgerlijke stand. Wat is zijn naam? Ja naam. Nee ik bedoel wat is zijn naam. Naam. Klinkt ons vreemd in de oren. Toch bijzonder. Gaat hier om de naam van God. De naam. De enige naam die er werkelijk toe doet. Naam van het zaad van de vrouw. Enige naam van de Heere door welke wij moeten zalig worden. Onze hulp is in de naam van de Heere.
Anders in Babel. Bouwden een toren. Tot in de hemel zou reiken. Net de baksteen uitgevonden. Toe maar. Toren bouwen tot in de hemel. Grandioos. Niets op tegen om dingen uit te vinden. Wetenschap, vernuft dat God geeft. Medicijnen gemaakt worden, apparatuur en techniek. Dankbaar gebruik van maken. Wel altijd de vraag: met welk doel gebruiken we het. Zijn de motieven wel zuiver van ons?
Mensen in Babel voor zichzelf. Voor ons een stad bouwen. Voor ons. Hoort u het? Voor ons een naam maken. Die twee woordjes zit mij niet helemaal lekker. De kunst van het metselen wordt hier gebruikt om er zelf iets mee te worden. Oerzonde komt boven. Als God willen zijn. Toen Adam en Eva de vrucht voorgesteld kregen: als God willen zijn. Zelf voor het zeggen, niemand boven je. Zien we het vandaag niet om ons heen? De vrede des Heeren is het beginsel der wetenschap. Afhankelijk van Hem. Besef dat de zegen van Hem afhankelijk is. Hoe vaak wordt wetenschap niet met verkeerde motieven gebruikt? God naar de kroon te steken. Wanen onszelf God. Hem niet nodig. Wetenschappelijk aantonen dat God niet bestaat.
Russische ruimtevaarder spottend: veel in de ruimte geweest maar God niet tegengekomen. Hij had maar even uit zijn capsule moeten stappen. Mensen willen naam verwerven. Dat ze niet vergeten worden. Jezelf verheffen. Opklimmen naar boven. Kapitaal, carrière. Door prestaties in de sport. Misschien zelfs wel op Godsdienstig terrein. Ernstig en vroom te leven. Als anderen erbij zijn heel gebed maar thuis zelf. Maar ondertussen. Zelf wat willen worden. Bouwen aan ons eigen torentje. Ik als middelpunt van de aarde. We zijn er meesters in om het een beetje te bedekken.
Voorbeeld. Persoonlijk. Ik werd ergens voor gevraagd. Een eer. Ik had een gesprek met iemand en noemde het ter zijde even terwijl het niet hoefde. Ik kwam thuis en dacht: waarom zei ik dat? Toch even noemen. Naam te maken. Misschien leeft het in jou ook. Veel gebeurd in de eeuwen maar menselijk hart nog steeds hetzelfde. Wij vinden het heel wat zo’n toren tot in de hemel.
Laten we kijken naar de Heere. De Heere lacht erom, spot erom. Toren helemaal tot mij in de hemel? Ik zal eens afdalen om het torentje te komen bekijken. Goddelijke ironie. De Heere moet nog heel ver afdalen. Het is een manier van spreken. Hij overziet alles vanuit de hemel. Hij hoeft niet neer te dalen om de toren te zien. Maar om spot te drijven met de waan van mensen. God moet altijd neerdalen. Wij opklimmen gaat niet.
Als de Heere neerdaalt dan gebeurt er wat. Verwarring. Allerlei talen ontstaan. Eensgezindheid van de menselijke waan wordt verbroken. Ik had het nooit zo op Babel, vroeger op God. Rijtjes leren bij de talen. Wat was het gemakkelijk als mensen een taal spreken.
Als de Heere ingrijpt, ook in het geestelijk leven, dan begint dat met verwarring. Jezus zei ook dat Hij gekomen is met het zwaard. Verdeeldheid. Onze naam moet eraan. Diep van binnen willen we zelf op de been blijven. Onszelf handhaven. De Heere wil ons leren af te zien van onszelf. Niet zonder strijd. Tussen de oude mens en nieuwe mens. Tweemens. Ene kant bij Jezus horen maar anderzijds ook jezelf niet verliezen. Strijd. [gezang 484, Ad den Besten, aangehaald].
‘Waarom moest ik uw stem verstaan?
Waarom, Heer moet ik tot U gaan
zo ongewende paden?
Waarom bracht Gij
die onrust mij
in ’t bloed is dat genade?’
[Gezang 484, Ad den Besten]
Welke naam is belangrijk voor u, voor jou? Welke naam heeft het voor het zeggen? Eigen naam? Of de Naam van Christus? Geen naam is er zoeter en beter voor het hart. De naam van Jezus. Belangrijke vraag. Als het er echt om gaat spannen. Welke geeft de doorslag? De mijne of de Zijne.
In onze cultuur als man en vrouw trouwen krijgt de vrouw de achternaam van de man. Moeilijk voor vrouwen soms. Familienaam achteraan. Aan wennen. In het begin wennen. Telefoon opnemen en dan toch eigen meisjesnaam zeggen bij vergissing. Zo in het geestelijke leven. Zijn naam komt voorop te staan. Gekocht door het dierbaar bloed van Christus.
Tegenovergestelde van Babel. Niet meer ik wil, ik zal. Dan inzetten voor de naam van de Heere. Uw naam worde geheiligd. Wat schrikkelijk als door wat wij doen de naam van de Heere naar beneden gehaald wordt. Zondag naar de kerk maar doordeweeks. Wat erg! Als anderen dat van ons zeggen.
Belangrijk dat Gods naam in ons leven wordt geheiligd. Zijn naam gevloekt wordt doet je pijn, gaat je door merg en been. Uw naam worden geheiligd. Wij vaak druk met onze eigen naam. Als je naam verkeerde wordt uitgesproken, dan zeggen we er vaak wat van. Maar met de naam van de Heere?
In Babel mensen uit elkaar gedreven. Taalverwarring. Al die volken worden weer samengebracht. Zijn naam leren spellen. Bevindelijk leren spellen. Met Pinksteren zien we het omgekeerde. Dan verstaan de mensen, met hun eigen talen/dialecten, de boodschap. De boodschap van Jezus Christus. Die Zijn leven gaf. Uitgeroepen heeft: ‘Het is volbracht’. Opgestaan uit de doden en opgevaren ten hemel. Grote daden van de Heere.
De Geest spreekt alle talen en doet ons elkaar verstaan. Een in de naam van de Heere. Niet ons eigen programma. Nu al in beginsel. Vakantie in het buitenland. Kerkje bezoek je. Misschien krijg je van de preek wel niets mee omdat je de taal niet spreekt. Toch ervaar je het: een in Christus. De wereldwijde kerk. Goed en belangrijk om de plaatselijke kerk te bezoeken. Zo zal het straks zijn voor de troon en voor het Lam. Menigte uit alle talen en volken bekleed met witte klederen. Samen klinkt dan: de zaligheid is in het Lam. Helemaal gefocust op Hem. Zul u, zul jij daar ook tussen staan? Is het nu al je verlangen Hem groot te maken? Mag je dat nu al kennen die gerichtheid op Hem? Wacht daar niet mee. Kan later wel? Nee, later is te laat. Belangrijk om nu de Heere te dienen. Nu, het heden van genade.
Onderweg zijn ze de stenenbakker en metselaar. Allebei uit Babel. Jarenlang eensgezind samengewerkt. Grote prestaties samen met vele anderen. Ze zijn onderweg de stad te verlaten. Vervuld door de Geest van Pinksteren kijken ze nog een keer achterom. Denken met spijt terug, niet met heimwee. Met diep berouw. Want zonde was het om te leven voor eigen eer en naam. Maar Goddank was het dat God ingreep. Dat Hij Zijn werk voltooien zal. Amen.
Zondag 23 september 2018 – Stulpkerk Lage Vuursche – ds. J.A.A. Geerts [Zalk] – Genesis 11 vers 4