In deze nabetrachting op het Kerstfeest staan we stil bij de profetes Anna. De christelijke gemeente vertoont grondtrekken van Anna: als een vreemdeling in de wereld, maar vol verlangen en verwachting uitziend naar de verlossing. Lijken wij op Anna of op de vrouw van Lot? Vanuit de menswording mogen we in het verlangen leven dat ons lichaam veranderd zal worden bij de wederkomst, de omgekeerde weg die Christus bewandelde.
Wij komen, gemeente des Heeren, in aanraking met Anna. Anna komt maar een keer in de Bijbel voor. Jezus als baby in de tempel gebracht. Tweede zondag naar kerst niet te doen om Anna. Maar wij via haar in contact met het mysterie van de menswording van God. Met het heilsfeit dat God in Zijn Zoon Jezus Christus ons vlees en bloed heeft aangenomen. Gaat om bijzondere zegen die verbonden is aan die menswording.
Ik begin met drietal opmerkingen over Anna. Ze is een vrouw van ongeveer 84 jaren. Behoort tot stam Aser. Tweede: ze is weduwe. Man vroeg ontvallen. Verdriet is haar niet bespaard gebleven. Maar niet verbitterd. Geen verwijdering tussen haar en God. Ze verliet de tempel niet. Diende God dag en nacht. Voorstellen? Exodus 38:8. Er waren vrouwen die dienst deden bij ingang tabernakel. Vrouwen die betrokken waren bij school houden en gordijnen herstellen. Woonden in tempelcomplex. Waarschijnlijk behoorde Anna tot deze groep. Verdriet dus niet gekoesterd. Niet om haar as heendraaien. Intrek bij vrouwen. Op die manier leven dienstbaar te maken aan God. Talenten en mogelijkheden besteedt in de tempel in de God van haar leven. Derde plaats: bron was ver verwachting van de Verlossing in Jeruzalem. Typische joodse vrouw. God zou verlossing bewerkstelligen. Met Simeon behoorde ze tot de kleine kring die daar naar uitzagen. God eindelijk de eeuwenoude beloften zou vervullen en Messias zou schenken. Dat motiveerde haar. Nu lezen we dat Anna in die verwachting niet teleurgesteld is. Ze mag met geloofsogen in dat kleine baby’tje de bevrijder zien. Hoe haar dat duidelijk geworden is, staat er niet bij. Heilige geest haar dat duidelijk gemaakt. Intuïtief aangevoeld. Daarover getuigt ze tegen alle mensen.
Wat heeft zij ons te zeggen in 2018? Als christelijke gemeente. Mensen in de bijbel zijn vaak meer dan historische figuren. Vrouw van Lot. Gehecht aan spulletjes. Tegen gebod in omkijkt. Daardoor verstijft ze, wordt een zoutpilaar. Loopt haar redding mis. Ze is meer dan een vrouw die ooit geleefd heeft. Beeld van die mens die aan bezittingen gehecht is. Dat innerlijke ontvankelijkheid is kwijtgeraakt. Eeuwige toekomst verspeeld.
Zo is Anna ook meer dan een historisch figuur. Grondtrekken van christelijke gemeente. Ik wijs op 3 grondtrekken.
1. Anna is alleenstaande vrouw. Heeft gemeente de Heiland bij zich? Nee. Achter een wolk in de hemel. Gemeente kent iets van een gemis en verlangen naar de Bruidegom. Voelt zich niet thuis op aarde.
2. Gemis en eenzaamheid verwerkt door in tempel te gaan wonen. Verdriet en eenzaamheid hebben haar niet verlamd. Actief geworden met vasten en bidden. Toegewijd leven. Zo ook met de gemeente. Als het goed is, gemis en verlangen , ons niet verlammen. Maar juist actief doen zijn. Dienen op de aarde. Van Hem getuigen. Diaconaal bezig zijn. In te zeggen voor gerechtigheid op aarde. Behoud schepping. Gastvrij zijn tegenover vluchtelingen.
3. Diepste motivatie is uitzag naar bevrijdende ingrijpen van God. Verwachtte komst Messias. Met gemeente is dat niet anders. Gespannen verwachting. Wederkomst. Ik weet heel goed dat dat verlangen bedolven kan raken. Geruis. Stof. Drukte. Soms haast verdwenen uit leven. Als het goed is is er een vonk van verlangend uitzien. Stille verwachting. Zijn terugkeer, dan Koninkrijk zal doorbreken.
Deze grondtrekken, daar spreek ik u op aan. Bewust. Uitnodigen om in stilte naar figuur Anna te kijken. En in te leven. Te spiegelen aan haar. Hoe staan wij in het leven? Hebben wij pinnen levenstent zo vast geslagen dat gemis van aanwezigheid van onze Koning en verlangen naar toekomst, zijn weggesijpeld? Verknocht aan de wereld? Anna een vreemde voor ons. Hoe ligt dat voor u persoonlijk? Meer in vrouw van Lot herkend. Deze dienst een wekker, wake up call. Wakker roepen. Niet primaire doel vertroosten, maar terug te roepen naar oorspronkelijke leven. Anna een figuur die mij confronteert met scheefgroei in geloofsleven. Gebrek aan het licht brengt. Leven getekend door verwachting? Terugkeer en koning en bruidegom. Op de dag van Zijn terugkeer.
Anna keek vol verwachting uit. Omdat ze van Hem de verlossing van het joodse volk verwachtte. Christelijke gemeente ziet uit naar terugkeer. Maar wat verwachten we dan? Net als Anna een dag van verlossing en bevrijding? Oneindig veel goed mogen we verwachten. Goed voor gemeenten. Voor de aarde. Totale schepping. Vanmorgen wil ik die brede verwachting toespitsen op een bijzonder punt. Paulus aan de orde stelt, Filippenzen 3:21. Ons vernederd lichaam zodanig zal veranderen, gelijkvormig aan lichaam Jezus Christus. Laat dat woord nu uw hart binnendragen. Geef de geest bewust de gelegenheid en de ruimte om dit woord op uw netvlies te branden. Realiseert u zich dat bij de terugkomt iets heel bijzonders zal gebeuren. Lichamen kinderen van God. Ingrijpende verandering. Transformatie. Adembenemend perspectief. Lichaam waar velen in praktijk zo veel mee te stellen hebben. Ouderen, gehandicapten, ziekten. Lichaam onbetrouwbaar is geworden. Verliest vertrouwen in je lichaam. Wat gebeurde er gemeente bij de menswording van Jezus? Smetteloze, luisterrijke lichaam wat Hij bezat, heeft Hij in die nacht afgelegd. Ontving Hij een menselijk lichaam. Vernederd lichaam. Onderworpen aan behoeften als vocht, slaap. Kwetsbaar. Kwalen. Na zondeval. 2 Kor. 5: tent met scheuren en lekken. Afbraak vrij spel. Bij de wederkomst zullen gelovigen het tegenovergestelde meemaken. Veranderingsproces. Nieuw smetteloos heerlijk lichaam mogen ontvangen. Gelijkvormig aan lichaam van Christus. Ondergaat op jongste dag precies het tegenovergestelde van wat Jezus onderging op Kerstfeest. Rijke zegen van de menswording. Omdat Hij bij menswording zijn stralende lichaam heeft afgelegd en ons vernederd lichaam heeft afgenomen, daarom mogen wij de omgekeerde weg gaan. Van vernedering naar heerlijkheid. Een adembenemend perspectief. Directe vrucht menswording. Stralend perspectief.
Daarover nadenkt, denk je: wat houdt dat in? Mysterie. Geheimenis. In bescheidenheid en terughoudendheid twee korte opmerkingen maken. 1. Een verheerlijkt lichaam is een geestelijke lichaam. Niet zweverig. Bedoeld: lichaam tot in verste uithoeken beheerst door Heilige Geest. Met heel mijn existentie mijn koning en Heer voor eeuwig dankbaar mag zijn. Eren. Niet meer tussenin zitten. Geen zonde, lusteloosheid, traagheid. Dienen met heel ons lichaam. Alles wat in ons is. Volkomen en volmaakt. 24 ouderlingen, Openbaring 4. Kronen voor troon neerwerpen. Beeld van totale existentie. Hem eren en grootmaken. Dankbaarheid. 2. Bijzonder punt. Een verheerlijkt lichaam hebben ziektekiemen geen vat meer op. Aftakeling en verduistering, somberte geen vat meer op hen. Slopende ziekte, dementie. Ontluisterend! Vernederend. Vanmorgen mag u zich laten vertroosten! Op dag wederkomst zal verheerlijkt worden. Bonhoeffer: die donkerheid is het voorlaatste wat ons lichaam betreft. Het laatste is dat uw geliefde bij de wederkomst de omgekeerde weg mag gaan. Dat dankzij het feit dat Jezus eerst de weg van heerlijkheid naar vernedering is gegaan. Verdiend heeft. God zal het doen op de dag van de wederkomst.
Zegik tegen Anna: ik herken iets van jouw verwachting en verlangen. Gids stralende toekomst. Voel ik me een vreemdeling op aarde. Niet omdat ik losgemaakt wil worden van degenen die ik liefheb. Maar straks, volkomen en ongestoord mijn koning te danken entertainment eren en te huldigen. Zoveel goeds voor ons verdiend heeft. Is Hij eeuwig waard. Vraag komt naar voren: op wie lijk ik nou, op Anna of vrouw van Lot? Beide leven in mijn ziel. Neiging om stil te staan en te hechten aan hier. Ook een verlangen naar God. Mag ik u vragen hier over na te denken en voor Gods aangezicht een antwoord te geven? Op wie lijk ik het meest: Anna of de vrouw van Lot? Amen.
Hervormde gemeente Reeuwijk, zondag 7 januari 2018, 9.30 uur. Schriftlezing: Exodus 38:1-8 (let u vooral op vers 8), Lukas 2:36-38, Filippenzen 3:17-21 (let u vooral op vers 21). Tekst