De wereld en wetenschap zijn pessimistisch over de toekomst van de aarde. De schepping zelf ziet ook met reikhalzend verlangen uit naar haar verlossing. God zal de aarde niet vernietigen, maar vernieuwen. Gods kinderen mogen en moeten in dat verlangen delen.
Verrassende hoop voor de schepping!
Met reikhalzend verlangen verwacht de schepping het openbaar maken van de kinderen van God. De schepping verlangt naar verlossing.
Eens als de bazuinen klinken
uit de hoogte, links en rechts,
duizend stemmen ons omringen,
ja en amen wordt gezegd,
rest er niets meer dan te zingen, –
Heer, dan is Uw pleit beslecht.
Gemeente van onze Heere Jezus Christus, jongens en meisjes, het is een actueel thema om na te denken over het klimaat. De wereld waarin we leven. Het gaat er dagelijks over. De ene crisis stapelt zich op de andere. De stikstofuitstoot, extreme weersomstandigheden (droogte, regen), de zeespiegelstijging, de temperatuur die omhoog gaat. Er is onlangs een open brief gestuurd van jongeren aan kerkleiders. De dagelijkse dingen moeten ook in de kerk besproken worden. Wat me opviel over de gegevens die op ons af komen, de cijfers en statistieken, dan wordt een bril aangereikt om te kijken naar wat er op de aarde gebeurt.
Ik sprak vorige week een oud-EH-student, die nu in Amsterdam een studie volgt (Future Planet Studies). Iedereen is zo pessimistisch over de toekomst van de aarde. De aarde … die gaat stuk? Waarom we de studie doen, om te kijken wat we kunnen redden. Er is geen hoop. Ik ben eigenlijk de enige die als christen daar rond loop maar ook de enige die nog een beetje positief is. Hoe kan dat? Positief over de aarde en schepping.
De donkere wetenschappelijke bril beïnvloedt ons ook. Hebben wij als christen een ander perspectief? Wordt dat ons aangereikt door het evangelie? Hebben we hier meer te zeggen? We willen op het spoort komen wat Paulus en Petrus daarover schrijven.
2 Petrus 3 geeft misschien nog wel associatief een somber beeld. De dag van de Heere zal komen als een dief. De hemel en aarde zullen vergaan. Er is verschil in vertalingen: de SV heeft het over verbanden. Andere vertalingen hebben het over vergaan. Dat verbranden heeft de indruk gewekt dat de aarde zal vergaan. Ga maar na, als je huis afbrandt. Ouderen hebben misschien beelden van het bombardement van Rotterdam. Of de flats in Oekraïne. Einde verhaal?
Als we naar 2 Petrus kijken: de aarde gaat haar ondergang tegemoet. Er komt wel een andere aarde, maar dat heeft niets te maken met nu. De aarde zal door vuur vergaan. Een somber einde. Angstaanjagend. Als een scheikundige las. Bestanddelen hoe de wereld is opgebouwd. De elementen (stogeia, zoals de Stoa zegt) zullen vergaan. Dat woord stogeia wordt ook elders gebruikt. Er is een eenheid in Gods daden en woorden. Dan komen we op het spoor dat de elementen dat dat gaat om de hemellichamen. Jesaja 34: het gaat daar over dat het heir van de hemel zal vergaan. De hemel zal als een boekrol worden opgerold. Maar God blijft bestaan. Psalm 102: U heeft de aarde gegrondgevest. U zult standhouden. Het werk van Uw handen, de Schepping, zal verslijten als een kleed. U zult de verwisselen als een gewaad. De vorm of gestalte van de aarde zal veranderen. Maar de aarde krijgt een nieuwe jas. Als u een nieuwe jas komt, bent u nog steeds degene die de jas draagt.
Dat is belangrijk als we kijken naar 2 Petrus 3. Er zijn drie gedachten daarbij. Het gaat over de verandering van gestel. Ook belangrijk is dat Petrus die woorden gebruikt die ook in het OT gebruikt. Als we kijken naar het betoog, dan denkt hij helemaal niet aan de vernietiging van de aarde. Er zijn spotters die zeggen dat het zo zal blijven. Nee! Dan leg je naast je neer wat er gebeurd is. De schepping is al een keer door het water verzwolgen. De ongerechtigheid van de wereld was zo groot dat God de mensen wel moest laten omkomen door water. De aarde zelf is blijven bestaan. Natuurlijk blijft de aarde zelf bestaan. God zelf heeft het geschapen. De gedaante zal wel drastisch veranderen. Koesteren, bewaren. Als een schat weggelegd. Wij verwachten een nieuwe hemel en een nieuwe aarde.
Dan gaat het toch over een nieuwe hemel en aarde? In de grondtekst zijn er twee woorden voor nieuw. Het ene woord is neos. Het andere woord is kainos. Neos is totaal iets anders. Een nieuwe fiets. De oude weggedaan. Als het gaat over nieuw, wat Christus nieuw maakt. Dan is het vernieuwen. Kainos. Als Christus ons nieuw maakt, dan bent u het nog steeds zelf. U bent een nieuwe schepping, zegt Paulus. Daar staat het woordje kainos. U wordt vernieuwd.
Zo zegt Paulus, zo zal de hele wereld vernieuwd worden door God. Jezus is de koning van de wereld. Aan Hem is alle macht gegeven. God kan de schepping ogenblikkelijk vervangen, maar dat doet Hij niet. Hij wil dat de aarde een nieuwe jas krijgt: wij, de gelovigen, maar ook de hele schepping.
Hoe zit het dan met dat vuur? Dat is toch niet mis. Vuur kan ook een andere functie hebben dan vernietigen. Petrus citeert Maleachi (4:1). Die dag komt als een brandende oven. Die dag komt met vuur. Maleachi had gezegd: wie kan die dag verdragen? Hij is als het vuur van de smelter. Als het vuur komt, gaat het om reiniging. Het zilver en goud wordt gereinigd. Jezus zal louteren als een zilversmid. Net zo lang Hij zijn eigen gezicht zal herkennen. Zodat je kan spreken over een vernieuwde schepping. Schoon, puur, zuiver. Ontdaan van alles wat niet rein is.
Het is belangrijk om dat te weten dat de schepping daarin deelt. Romeinen 8: de schepping verlangt als een persoon naar Christus. Gaat de schepping ons daar niet in voor? De schepping kijkt reikhalzend uit naar de openbaarmaking.
Wij hebben de wereld voor onszelf gemaakt. Die is van ons. Het bederf is in de wereld gekomen. De schepping heeft daar niet gevraagd. In Romeinen is er een verschil tussen ons en de schepping. Wat ons vandaag wordt gezegd dat we omgaan met de natuur en stikstof: dat wordt getypeerd door zinloosheid. We zijn blij geweest met de uitvinding van plastic. Na zoveel jaar weten we van de schaduwkant. Een plastic soep in de zee. Nooit meer honger, zeiden we. De productie moest geïntensiveerd worden. Er is ook een schaduwkant daaraan.
Wij ontkomen er niet aan: wij gaan de wereld niet redden. We gaan het niet oplossen. Nee, zegt de schepping. Ik kijk uit naar de verschijning van de kinderen van God. Dan is ook mijn slavernij voorbij.
Paulus gebruikt niet zonder reden dat beeld, van slavernij. Kan er een einde komen aan slavernij? Gaat U ons bevrijden? Wanneer gaat u ons een nieuw bestaan geven? De schepping gaat roepen tot God. Wanneer is deze vergankelijkheid en zinloosheid voorbij?
De schepping zucht. Dat kunnen we overal wel zien en horen. Afschuwelijke beelden van droogte. Mensen die meegesleurd worden door water. Niet alleen ver weg, ook dicht bij. Nu kan je iets weten als christen wat anderen niet weten. Vers 22. Wij weten dat de schepping zucht. Gezamenlijk in barensnood verkeert.
Dat beeld is niet zonder reden. Dat zuchten, piepen, kreunen, steunen is een beeld van dat er iets nieuws zal komen. Het gaat niet zonder moeite. Die moeite heeft te maken met het tevoorschijn komen van nieuw leven. Dat kan je alleen maar geloven dankzij Jezus Christus. Hij heeft verzoening aangebracht. Hij heeft de macht van de zonde gebroken. Hij kan niet alleen vergeven, maar ook nieuw leven geven. Hij is het die gaat verlossen. Dat is het verschil tussen een christelijke student en haar medestudenten. We gaan er ons voor inzetten. Het is vijf voor twaalf. We gaan er ons helemaal voor inzetten. Ben je gek!
Als je God niet kent, moet je het alleen doen. Wat heeft het voor zin, zeg je pessimistisch. Als je weet dat God zegt: Ik ga een nieuwe gedaante geven door zuivering heen. Onzuiverheden in politiek, media, financiële wereld: je zou pessimistisch moeten zijn als mens. Wat valt ervan te verwachten?
Wij hebben hoop. Dat is heel iets anders dan pessimisme. Die hoop is gebaseerd op de opstanding. Het is volbracht, zei Hij. De reikwijdte is zo groot. Wedergeboorte van alle dingen. Zoals een mens wedergeboren wordt, zal ook de schepping wederom geboren worden. Een bekeerd mens is een hoopvol mens. Hij stond op uit de dood. Als we geloven wat we belijden: Hij kan alles. Dan heeft het zin om het werk van de Heere te doen (1 Korinthe 15). Dan heeft het dagelijks leven zin en perspectief.
God laat de wereld niet stuk gaan. Een heel oud lied, wat we niet vaak zingen: alles wat gedaan is uit liefde tot Jezus, houdt zijn waarde en zal blijven bestaan. Als Jezus het fundament is. Als we op Hem bouwen. Doen wat onze hand vindt om te doen. Dan zal gezuiverd worden alles. Heeft ons leven zin? Ons bezig zijn in de schepping?
Het gaat erover: Jezus Christus is opgestaan. Onze daden mogen we doen in de kracht van Hem. Hij zal alles opnieuw geboren doen worden. Dat maakt hoopvol omdat Hij dat zal zegenen. Heb goede moed. Tot eer en heerlijkheid van onze Verlosser.
Hoe u dat moet doen? Daar wordt vandaag veel over gesproken. Jezus vernieuwt de schepping en Hij geeft een plaats. Laten we doen wat de schepping doet: reikhalzend uitzien naar Zijn komt. Het zal wat zijn als de bazuinen gaan klinken. Als de creatuur vernieuwd zal worden. Laten we zingen: ‘Als de bazuinen klinken…’
Amen.
Protestantse Gemeente Gouda, St. Janskerk, zondag 4 juni 2023, 17 uur. Schriftlezing Romeinen 8:18-30 en 2 Petrus 3:1-7.