De verlamde man die in de zuilengalerij in Bethesda lag, was al 38 jaar ziek. En hij had niemand meer om naar het water te brengen. Het is de vraag of dat gedeelte over het water origineel/waar is, maar hier gaat het erom dat Jezus vraag: wil je gezond worden? Wil je weer deel uitmaken van de samenleving en van Gods koninkrijk? Kom uit je cirkel, uit je eigenwijsheid, uit jouw manier van hoe het moet, en sta op, volg Hem!

Er is weer een feest van de joden. Welk feest weten we niet. Jezus gaat naar Jeruzalem. Jezus komt door de Schaapspoort Jeruzalem binnen. Schaapspoort was een vrij kleine poort. Kwam dus langs Bethesda.  Bethesda hebben ze opgegraven. Kunt u zien. Die vijf zuilengalerij. De Romeinen hadden naast de tempel een burcht gezet. Tempel was voor hen gevaarlijke plek. Paar keer ingegrepen, vanuit burcht Antonia. Complex Bethesda bestond uit 2 delen. Met een waterbassin. Mensen lagen in de zuilengalerij. Niet in de volle zon. Waarom gaat die man niet aan het water liggen? Zon is onbarmhartig heet. Als je niet kunt lopen of kruipen, ben je altijd te laat.

Jezus ging rechtsaf hier naar toe. Huis van bronnen. Waterbronnen. In Qumram teksten komt dit voor. Bethseta, Bethsaida, Bethesda. Deze informatie hebben we nodig om te weten wat er gebeurt.

Jezus komt in die gang. Liggen heel veel mensen. Veel soorten ziekten. Allemaal ellende door elkaar heen. De een heeft dit, ander dat. Een ding gemeen: door hun ziekte kunnen ze niet functioneren in de samenleving. Niet of heel moeilijk voor hun brood zorgen. Afhankelijke mensen. Buiten de gemeenschap. De een wordt bezocht en geholpen, de ander niet. In ziekenhuis en verpleeghuis ook dat. Kijk maar naar het aantal kaarten aan het hoofdeinde van het bed. Ene zieke krijgt veel hulp. De andere bijna niet. Ik heb geen mens.

Waarom zijn die zieken daar? Dat is het lastige gedeelte. In NBV eruit gelaten. Is omstreden. Is het waar of een legende? Is door de eeuwen nagedacht. Het is een soort legende. Johannes vertelt het ook zo in het Grieks. Deze engel doet anders dan andere engelen. Er wordt gezegd, dat als de engel naar beneden komt, dan gaat het water golven. En de eerste wordt genezen. Is het waar of een legende. Is onduidelijk. We hebben het wel nodig vanmorgen.

Die menigte die daar ligt, die hopen wel dat het waar is. Als het waar is. Als het water beroerd wordt. Als ze de eerste zijn. Dan? Dan zijn ze genezen. Je zal maar ziek zijn. En niet beter worden. Reguliere arts weet het ook niet. Ik kan u niet helpen. Dan ga je op zoek. Proberen om maar iets te vinden. Elke strohalm klamp je aan vast. Dat doet die menigte. Zou het waar zijn!

Ja maar. Je ligt daar met zoveel mensen. Het is van tijd tot tijd, niet eens elke dag. Misschien wel weken tussen. En is het wel waar? Als mens van buiten er naar kijkt zeg je: waar doe je dat? Kans is buitengewoon klein. Waarom klamp je je vast aan deze strohalm?

Jezus komt daar ook. Hij ziet dus die menigte. Gaat op een iemand af. Een man. 38 jaar ziek. Onvoorspelbaar lang. Niet iedereen hier is 38. Hij zal natuurlijk bij reguliere arts zijn langs geweest. Romeinse artsen niet onderschatten. Maar het heeft niet geholpen. Ligt daar tussen die mensen in. Jezus weet dat hij er 38 jaar ligt.

Zegt: wil je gezond worden? Wat voor vraag is dat nou? Iemand die 38 jaar ziek is, wil je gezond worden. Wat denk je dat die man daar doet?! Zich vastklampen aan laatste strohalm. Griekse woord voor gezond worden, lichamelijk gezond als geestelijk gezond. Gaaf, volkomen. Dus ook deel zijn van de samenleving. Wil je weer deel worden? Op dit moment geen deel van.

Ik heb geen mens. Ik heb niemand. Deel uitmaken van? Eerste: ik heb niemand meer. Wie zal het volhouden 38 jaar een zieke te bezoeken? Als iemand in verpleeghuis ligt, je hoort dat wel eens, echtgenote elke dag op bezoek. Dat is geen 38 jaar. Meestal maar paar jaar. Dag in dag uit. Ik heb niemand meer. Een na de ander afgevallen en weggevallen. Ik heb niemand meer. Hoe kunt U dit vragen?!

Die man klampt zich vast. Hij heeft niemand om naar het water te brengen. Op moment dat engel zou zijn geweest, moet hij op eigen kracht, je kan het je voorstellen. Erin! De anderen zijn sneller. Hij kruipend er naar toe? Die man. Eerlijk kijken naar de situatie. Je zegt zelf dat je het niet gaat redden. Je zult nooit de eerste zijn. Dan zeggen: wat doe je daar? Je zit jezelf voor de gek te houden! Je bent nooit als eerste. Dat weet je zelf ook. Waarom houd je jezelf voor de gek? Te zien dat die ander eerder is. Waarom doen je dat? Waarom houdt die man zichzelf voor de gek?

Toen ik met deze tekst bezig was, was dit wat bij me boven kwam. Waarom durft deze man de situatie niet eerlijk onder ogen te zien? Te zeggen: ik ben dus nooit de eerste. Ik dacht: hoe vaak houden wij ons voor de gek. Ergens aan vasthouden. Al weten dat het niet gaat lukken. Niet alleen gezondheid. Ook gewone dingen. En in geloof. Ons vastklampen aan wat we van onze ouders hebben gehoord. Of vastklampen aan vormen, of eigen ideeën. Gaat dat werken? Als je eerlijk tegenover je zelf bent? Nee. Maar je kan je er 38 jaar lang aan vastklampen. Zou niemand het tegen hem hebben gezegd? Misschien de eerste die het als het ware doet, is Jezus. Door deze vraag te stellen. Als het ware zelf te laten uitspreken dat waar die mee bezig is, niet gaat werken. De Heere die hem confronteert. Wat ben je aan het doen?

Wij willen allemaal gered worden. Deel hebben aan toekomst van onze Heere. Maar hoe gaan we dat doen? Hoe zijn we daarmee bezig? Al 38 jaar lang aan ‘zo moet het’. En Jezus zegt vanochtend: wil je gezond worden? Wil je in de toekomst van de Heere zijn? Wil je dat? Tuurlijk. Niemand kiest voor de hel. Maar dan zegt Hij: dan moet je dus opstaan. En gaan lopen. Je bed opnemen. Je ligmat. Dan moet je dus radicaal breken met je klaagzang over het verleden. 38 jaar lang en dit en dat. Schiet niet op. Ga je in een cirkel rond draaien. Als Jezus over tien jaar zou komen: dan 48 jaar. Jezus doorbreekt de cirkel waarin de man vast zit. Eigen gedachten, denken hoe het moet. En Hij dwingt hem als het ware om iets anders te gaan doen. Anders te gaan denken.

Misschien hebben wij dat ook nodig. Wij hebben onze cirkels. Ons denken hoe het moet. Hoezeer bij de Heere vandaan? Misschien gewoon luisteren. Gewoon doen wat Hij zegt. Niet vasthouden aan onze eigen gedachte. Maar wat U zegt. Dat moet ik doen. Iets anders kan niet. Hoe leer ik weer lopen na 38 jaar. Door te vertrouwen op het woord van de Heere. Op de Heere vertrouwen. Niet: misschien ooit, met die engel. Maar, ga lopen. Week van voorbereiding. Vraag aan ons. Deze week. Doen wij wat de Heere zegt? Of klampen we ons vast aan… wat het ook maar is. Kan heel stichtelijk zijn. In Bethesda ging het wel over een engel. Maar als Jezus woord tot ons richt, doen we er iets mee?

Als die verlamde niet had gereageerd? Hij deed het wel. Dat is genade. Ja. Heeft Jezus vandaag ook. Toeleven naar pasen. Leven uit Christus. Dan ga je weer lopen. Doen wat Hij zegt. Verschillen veel van die man? Wij zitten ook vast. Ook voor ons: wil je het? Met die man samen doen wat Jezus zegt. Dat is je redding, leven. Dan maak je deel uit van het koninkrijk. Hem volgen. Naar Hem luisteren.

De man werd meteen gezond. Nam ligmat op. En ging lopen, in de navolging van wat de Heere zei. Zo ook wij. Als de Heere zegt: kom. Niet anders kunnen en willen. Dan kom ik ook. Want U zegt het. Het is Uw woord. Amen.

Hervormde gemeente Sluipwijk, zondag 11 februari 2018, 10 uur. Schriftlezing Johannes 5:1-9. Voorbereiding Heilig Avondmaal.