Maleachi is de laatste profeet van het Oude Testament. Na hem zal het 400 jaar stil blijven. God zegt via Maleachi tegen het volk: Ik heb u lief(gehad). Deze liefde is niet beredeneren, God heeft Zich in de eeuwigheid een volk ten eeuwigen leven verkoren en dat komt openbaar in de tijd.
‘HEERE, wij danken U voor het wonder van Uw trouw; dat U deze dag ons schenkt, dat we voor de tweede maal hier mogen zijn in de werkplaats van Uw Geest, waar de Schriften getuigen van Uw trouw, de eeuwen door. Nou kent U de bijzondere omstandigheden waarin we vanmiddag hier bij elkaar zijn, eerder dan gewoon, door de omstandigheden in de maatschappij rondom ons. Dan is er veel wat gewijzigd is, veranderd, maar U, U bent en blijft Dezelfde: de God die uit mensenmin Uw stem laat klinken – wereldwijd. Opdat U gehoor zou vinden bij jongeren en ouderen, gehoor zou vinden aan Uw oproep tot geloof en vertrouwen in U, de enige God, die niet alleen de Schepper is van de hemel en de aarde, maar die het beloofd heeft dat U ons na kortstondig ongeneugt’, ons eindeloos zult verheugen. Want aan U is de toekomst. En daarom mogen we hier vanmiddag zijn als Adventsgemeente, gemeente met verwachting van U, omdat U het ons zwart op wit beloofd hebt, dat eenmaal al datgene wat tegen lijkt te zitten, voorbij zal zijn gegaan en dat U alle dingen nieuw maakt, de hemel en de aarde. Niet omdat wij daar zo in de eerste plaats naar verlangt hebben, maar omdat U de lof en de dank en eer waardig hebt omdat U een weg gebaand hebt waardoor we met U verzoend zijn in Uw Zoon. Wij bidden U om dat geloof, van het verzoend zijn om Christus’ wil en dat, dat verzoend zijn mag uitstralen de wereld in, de maatschappij in waarin we leven, als deel van Uw lichaam hier op de aarde. U hebt ons daartoe immers Uw Geest beloofd. U werpt ons niet terug op eigen krachten en inzichten, maar U hebt beloofd dat U ons door Uw Geest de weg zult leren die we gaan zullen. En daarom bidden wij U om die Geest, niet alleen in dit uur, als we de Schriften mogen openen en van U mogen getuigen, maar bovenal dat U door Uw Geest ons leidt, dag aan dag en dat we herkenbaar zullen zijn als kinderen van de Hemelse Vader, die ons uitzicht biedt over alle moeiten en zorgen heen, naar Uw toekomst. U die verlangt dat zoveel mogelijk mensen daarin delen zullen want U hebt immers de wereld lief, deze wereld, met al z’n zorgen, moeiten en zorgen, zonden en tekortkomingen. Deze wereld hebt U lief omdat U een God bent die liefde is en omdat U Uw liefde wegschenkt daar waar het niet wordt verwacht en daar waar we het niet hebben verdiend. Want U bent een God van genade die nooit met ons doet naar wat wij met U doen, maar die in gunst lust heeft, gunst om te geven, al wat ons ontbreekt. Daar bidden wij U om, voor heel Uw kerk, maar in het bijzonder voor dit deel van Uw gemeente, in dit uur, als we hier samen zijn rondom de open Schriften. Wilt U Zelf het Woord nemen in ons leven, ons hart aanraken en ons zo vol maken van Uw Geest dat we daarin de lof en de eer van Uw Naam mogen uitleven van dag tot dag. Open daartoe de Schriften, open ons hart, open onze mond en verheerlijk zo Uw Naam opdat we vrolijk zingen mogen van al datgene wat U bereid hebt voor degenen die U lief kregen. Dat bidden wij U uit enkel gunst, in Jezus’ Naam. Amen.
– gebed voor de opening van het Woord en verlichting met de Heilige Geest
Hoorde u waarmee de profeet begint? Een last! Een lastbrief. En de Heere zegt: Ik heb u liefgehad. Dat klinkt als uit het verleden. Maar er staat voltooid tegenwoordige tijd – een van de acht vormen van het werkwoord. Het is niet alleen iets van het verleden, ook van het heden. Dus ook: Ik heb u lief! In het Hebreeuws een werkwoordsvorm die het totale inhoudt. Opofferd. Geen oppervlakkige liefde. Maar liefde als een offer – u weet welk offer dat is. Johannes 3.
Hij zegt dit ongeveer 480 voor Christus. Hij zegt dit als laatste in de rij van de profeten. Niet alleen het laatste boekje van OT. Ook de laatste profeet. 400 jaar zwijgt de profetie in Israël. Dat is opmerkelijk. De Heere zegt: Ik heb lief. Zegt de HEERE. De God van het verbond. Al zwijgt God vier eeuwen, dat woord blijft geldig. In alle omstandigheden.
Het volk keerde terug uit de ballingschap. De tempel was herbouwd. Maar omgeven door vijandschap. Edom heeft het zuidelijke gedeelte ingenomen. Men wilde het liefst dat volk de Middellandse Zee injagen. Er is niet veel veranderd wat dat betreft.
Een last, zegt de Heere. Maleachi. Maleci. Dat is geen naam. Maar een bode. Mijn bode zegt: Ik heb u lief, zegt de HEERE. Ik heb u lief. Dat moet tot een enorme verwondering leiden. Dat deze God daarmee begint. Dat Hij liefde heeft voor dat volk.
Wat is de reactie van het volk? Waarin hebt U ons liefgehad? Waarin blijkt het?! In het leven van alledag. Misschien herkent u die vraag wel. Waaruit blijkt de liefde van God voor de wereld? Ze waren omringt met vijandschap. Ook armoede en uitbuiting door de toplaag van de bevolking. U leest daar in het vervolg van. De opperste leiders. Ze moesten belasting betalen. Uit niets bleek ogenschijnlijk de liefde van God. Kunt u dat vatten? Dat je zo terneergeslagen kunt zijn door omstandigheden? Geen besef meer hebben dat er een God is die van je houdt.
Waarin? Als we om ons heen kijken? Men zag dat in die dagen ook niet. Tekort, vijandschap. God gaat spreken over Jacob en Ezau. Was Ezau niet de broer van Jacob? Ik heb Jacob liefgehad en Ezau gehaat. Zegt de HEERE. Jacob liefgehad. Ezau gehaat. Daar zit een stukje verkiezing in. Een moeilijk begrip. In geschiedenis misbruik van gemaakt. Alsof God een groep heeft uitverkoren en die alleen liefheeft. Jacob, de bedrieger. Waarom is Jacob anders dan Ezau? Waarom Jacob lief en Ezau gehaat? Haten vanuit Hebreeuws is: voorbijgegaan. God ging aan Kaïn voorbij, weet u het nog? God ziet niet aan wat voor ogen is. Maar vanuit verkiest vanuit vrijheid. Waarom bent u er? Bent u beter dan de rest van Reeuwijk? Of is dat Gods liefde? Hij doet naderen en horen en wonen in Zijn huis.
Liefde kan je niet beredeneren. Waarom koos ik voor mijn vrouw? Wij geloven dat God man en vrouw toeschikt. God verkiest. Van eeuwigheid. Ja, want God is eeuwig. Hij werkt dat uit in de tijd. Heilsplan in Jezus Christus. God heeft u getrokken om te horen wat Hij bereid heeft van eeuwigheid. Om zondaren zalig te maken. Waarom? Liefde. Die liefde zoekt een uitweg naar ons mensen. De weg van het horen naar het Woord. Was Ezau niet de broer van Jacob? Ezau is Hij voorbijgegaan… Ezau lijkt het beter te gaan in deze dagen. Ezau heeft zich opgericht. Steden herbouwd. Een stuk van land van Juda ingenomen. Ezau lijkt er bovenop. Jacob lijkt ten onder te gaan. De wereld wint het ogenschijnlijk het van de kerk. Vandaag de dag. De tegenstander is nog veel machtiger dan de kerk. Wat hebben wij voor invloed en macht? Wie rekent er nog met God en de kerk? Ligt dat aan God? Of aan de kerk? Het volk dat Hij verkoren heeft… Jacob heb ik liefgehad. Niet omdat u groter was (lazen we in Deuteronomium). Het ligt niet in het getal. Waar er 2 of 3 zijn, daar ben Ik, zegt Hij. Deze God stelt ons in de gemeente en wereld – niet als meerderheid. Geroepen om het zout der aarde te zijn. Zijn kracht in onze zwakheid. Niet onze kracht. We hebben ons te voegen naar de maatregelen van de groten der aarde.
Wonderlijk. De hand wijst naar Jacob. Als we verwoest worden, breken we weer op, zegt Ezau. De tegenstander van God delft uiteindelijk het onderspit. Het is onderspit. De wereld viert straks oud en nieuw. Wij nu. Wij geloven dat alle dingen nieuw gemaakt worden. De tegenstander zal het onderspit delven. Straks wordt Edom en Babel teniet gedaan. We verwachten een nieuwe hemel en aarde. Dit gaat voorbij, God blijft.
De wereld denkt dat na deze crisis alles weer beter wordt. De wetenschap weet en kan veel. God staat er boven. Deze God regeert. Ik heb u liefgehad. Zegt de God van het verbond – van generatie op generatie vertoont Hij Zijn trouw.
Na 400 jaar klinkt een stem. Ook dat is een stem waar de naam achter schuil gaat. De Farizeeërs en Schriftgeleerden vragen, wie zijt gij? Dan zegt Johannes: ik ben een stem. Een stem die verwijst naar het Lam. De horen en zagen Hem. Zijn wonderen en tekenen. Ze hebben het niet geloofd. Ze hadden de duisternis liever dan het licht. Het Lam is de vervulling van alle profetie.
Na 400 klinkt de stem van Jezus. Kom tot mij allen die vermoeid en belast zijt en Ik zal u rust geven. Er kwam een kring van discipelen. Ze volgden Hem, maar begrepen weinig van de liefde van God. Hij het Lam dat geslacht wordt. Ze hebben het niet verstaan. God is niet weggegaan. Hij boette aan het kruis. Edom dacht gewonnen te hebben. Maar Hij is opgewekt. Deze Jezus leeft en regeert tot in alle eeuwigheid. Hij is het hart van de liefde van God. Hoe weet ik dat? Door op te zien en op te horen. Niet door op omstandigheden te letten. Daarom was het vorige week avondmaal.
Jacob, bedrieger. Jacob, op een slinkse manier als verkorene zich verrijkt. God koopt zondaren vrij. Deze God houdt van zondaren. Er is veel tegenspraak tegen God. In deze wereld klinkt een stem. De wereld die ogenschijnlijk ondergaat. God, die alle macht heeft in de wereld. Deze God is liefde.
Amen.
Hervormde Gemeente Reeuwijk, Ichthuskerk, zondag 28 november 2021, 15:30 uur (i.v.m. avondlockdown vanaf 17:00 uur sinds 27-11-’21). Schriftlezing Dt 7 : 6 t/m 9, Mal 1 : 1 t/m 5, Joh. 3 : 16 t/m 21.