De profeet Zefanja heeft in de eerste hoofdstukken de oordelen en bedreigingen van God doorgegeven. De bovenlaag van de samenleving is corrupt: geestelijke en politieke leiders denken alleen nog maar aan hun eigenbelang. Na het oordeel (= ballingschap) gaat God weer spreken. Hij zendt verlossing in Zijn Zoon. Advent is er achter komen dat wij niet voor God kunnen bestaan en dat al ons best doen geen waarde heeft. Ons bestaan is verrot, maar het kruishout van Christus heeft waarde voor de eeuwigheid.
‘De HEERE, uw God, is in uw midden,
een Held, Die verlossen zal.
Hij zal Zich over u verheugen met blijdschap.
Hij zal zwijgen in Zijn liefde.
Hij zal Zich over u verblijden met gejuich.’– Zefanja 3:17
Gemeente van onze Heere Jezus Christus, de kerntekst is ‘Hij zal zwijgen in liefde’. Ons tekstvers klinkt blij en opgetogen. Maar is het dat ook? Er staat dat God zal zwijgen. Willen wij niet liever een God die spreekt? De persconferentie van gisteravond, 6-7 miljoen Nederlanders keken ernaar. Wat zou het mooi zijn geweest als halverwege God het had doorbroken met Zijn stem, dacht ik. Wat hebben wij dat nodig. God wil U nou eens heel duidelijk zeggen waar we naar toe gaan? Omdat we moe zijn. Burn-out. Veel mensen zijn eenzaam. Ik hoop dat het voor u meevalt. U kunt uw geliefden niet live zien. Een hug geven. Maar het kan niet. Hebben we niet meer behoefte aan een God die spreekt? Denk wel goed na.
In de hoofdstukken hier aan vooraf, daar spreekt God. Luid en duidelijk. En dat is niet zo fijn wat God zegt. Lees het thuis maar eens. In een makkelijke vertaling. Grote kans dat je er wakker van ligt. God neemt geen halve maatregelen. God heeft veel geduld gehad. Maar maakt einde aan spotters. Uiteindelijk maakt God er een einde aan. Dat is heftig. De heidense volken hebben andere goden geloofd. Maar Israël ook. Ze worden dik op hun droesem. Mensen die lounchen, beneveld zijn. Wat zeggen ze? God, ach? God doet toch geen goed en kwaad. Als God niet bestaat dan is alles geoorloofd, zei Dostojevski. Dan kunnen we gewoon onze gang gaan.
Dat doet die bovenlaag van Jeruzalem. Rechters worden vergeleken met wolven. De wolf is in beeld in Nederland. Ze vreten de schapen op. Een rechtzaak. Je bent afhankelijk. Maar die rechter is uit op zijn eigen belang. Wat erg! Zevende eeuw voor Christus. Ze waren niet beschikbaar voor de arme mensen om recht te spreken.
God stelt het aan de kaak. Zet je maar schrap. Hoe kwam u naar de kerk? Je bent wel eens teleurgesteld in de week. Op school, werk, verkeer. Wat zit de wereld nog ellendig in elkaar! Maar in de kerk nog ruimte voor zuiverheid. Hier is het nog niet bedorven. Met zo’n gevoel ga ik wel eens naar de kerk. Hier is het wel echt. Hier komen wel zondaren. Maar hier horen we de stem van God.
Toen in die eeuw liepen er ontrouwe dienaars rond. Zelfs in de kerk is het oprechte en zuivere niet te vinden. Corrupt, bedorven. Waar zou je dan nog naar toe gaan? Misschien zeg je, niet overdrijven. Het viel wel mee? Predikanten bedoelden het goed? We hebben nog kerk. We hebben avondgebed. We hebben ons dagboekje. We bidden, minstens 1 keer per dag. Dat is heel goed. Maar… Is dat je fundament, dat je je stille tijd houdt, dat is ook waar het van af hangt? Dat we ons allemaal inzetten? Misschien een tandje erbij in deze tijd? Waar verwacht je het van?
Zefanja ziet mensen die het oprecht menen. Een heilige rest. De armen. Die kijken eerder naar de hemel. Zij hebben niet veel. Maar in die oprechte mensen ligt niet de zekerheid in van de profeet. Nee in Iemand anders. 3:5 en 3:17. God is er nog wel. Maar hoe kan het dan? De mensen zeiden toch, God doet geen goed en kwaad? Merk je dat Hij er is? God kwam met talloze vermaningen. God had talloze spreekbuizen. Maar ze hebben Zijn roepstem in de wind geslagen. Niet aanvaard. Dus de vraag is, ook voor ons, valt er nou niks van God te horen of willen we Hem misschien niet horen? Ons leventje, voor corona, toen had ik een best leventje. Ging eigenlijk best wel goed. Je bidt of dat weg mag gaan. Maar dat is niet hetzelfde als leven voor God. Hier is mijn leven, Geest, wilt U mijn leven vormen? Leven wij voor God of leven we ten diepste toch een beetje voor onze eigen denkbeelden en verlangens.
Johannes loopt rond in de Adventstijd. Hij haalt Jesaja 40 aan. Waar gaat het over? God, ik heb veel hobbels in mijn leven. Wilt U de hobbel van de corona eruit halen? Nee. Daar heeft Johannes het niet over. Over de zonde. Die moeten weg. Advent 2021. Wat wil je? Moet God gaan spreken of kies je voor het zwijgen?
Wat is dat voor zwijgen? U zwijgt nu omdat u luistert. Je kunt zwijgen omdat je niet durft te spreken. In een vergadering. Laat ik het maar voor me houden. Of zwijgen uit boosheid. Papa of mama is boos op me. Er is iets voorgevallen. Er zit iets dwars. Of zwijgen nadat je gesproken hebt. God heeft al gesproken. Het oordeel is gekomen – nog voor de ballingschap. God heeft krachtdadig gesproken.
In Babel is het stil. Maar dan gaan profeten spreken. Het wordt weer gereinigd. Waar wilt u van gereinigd worden? Even voor jezelf beantwoorden. Waar zit ik aan vast? Waar kom ik niet van af? Wat past niet bij een leven met God. Daar kwam het Kerstkind voor. Om te reinigen. Waar wil je van af.
Twee groepen worden gereinigd: Israël (van die rechters, wolven, vorsten) en de volkeren (de lippen worden gereinigd, zij die God nog niet kennen – klasgenoot, collega, buurman). Er is wel respect voor het geloof. Maar men staat er niet voor open. Geloof je dat God die collega een aanbidder kan maken? Sta je daar nog voor open? God zegt: er zullen heidenvolken tot geloof komen. Ze zullen de God van Israël aanbidden. Schouder aan schouder. Mooie koren met kerst, heerlijk zingen. Soms ontroerend. De volken schouder aan schouder om God te aanbidden.
Advent 2021. Waar verwacht je het van? Zoveel mogelijk je best doen? Conserveren wat er nog is? Dat is een bodem die verrot is. Wij hebben helemaal niks in handen. Misschien moeten we dat loslaten. Ik hoop dat we terecht komen niet bij het vloertje van ons best doen maar bij dat hout wat nooit zal verrotten. Het kruishout. Dankzij Zijn verzoenend werk geldt: de Heere heeft uw oordelen weggenomen, de vijand weggejaagd (duivel, dood, zonde). Hij is ons midden. Hij zal zwijgen in liefde. Zolang wij het goed praten of zwijgen, moet God spreken. God houdt de spiegel van de geboden voor. Als wij de zonden belijden, is Hij genadig. Ik wil leven van Uw genade. Hij zal dan in liefde zwijgen over onze ongerechtigheden. God haalt geen oude koeien uit de sloot. Net als die vader van de verloren zoon. Wij zeggen, we moeten het er eens over hebben. Uitpraten. Wat heb jij gezegd, ik, toen dit en dat. Maar de verloren zoon, komt terug, maar dat is er niet. Laten we eerst naar kamertje gaan om het er eens over te hebben. Haal het beste gewaad. Dat staat er. Direct. Deze zoon was dood en is levend geworden. Wij willen het inwrijven wat ons pijn deed. Dat doet de vader niet. Ik moet denken aan Hendrik Groen met zijn dagboek. Oud maar niet dood, clubje. Hij ging niet mee. Ik heb iets belangrijks te doen. Bonzend hart, aankloppen bij zijn vriend Evert. Hendrik had aangedrongen op second opinion, bij kanker. Hij klopte aan: sorry, ik wil dat we vrienden zijn, ik kan je gewoon niet loslaten. Een vriend wrijft niet in wat je nog eens fout heb gedaan. God doet dat ook niet. De fles gaat open. Het is tijd om vrolijk te zijn. God laat je niet los. Als de vader staat Hij op de uitkijk. Hij zal juichen als je terugkomt. En zwijgen over je zonden. In liefde. En uit liefde.
Amen.
Verheug u, gij dochter van Sion,
en jonkvrouw Jeruzalem, juich!
Uw koning rijdt binnen,
het rijk gaat beginnen,
de zalige tijden,
Hij komt ons bevrijden
rechtvaardig, zachtmoedig,
de aarde zal spoedig
een bloeiende tuin zijn van vrede en recht,
de Heer heeft het heden gezegd.Verheug u, gij dochter van Sion,
en jonkvrouw Jeruzalem, juich!
Hij zal u regeren
met God en met ere.
De wagens, de paarden,
de wapens, de zwaarden,
krijgszuchtige plannen,
Hij zal ze verbannen,
Hij zal ze verdoen in zijn toorn en zijn recht,
het is van te voren voorzegd.Verheug u, gij dochter van Sion,
en jonkvrouw Jeruzalem, juich!
Zijn daden, zij zullen
de aarde vervullen,
voor jood en voor heiden
door dood en door lijden
draagt Hij met zich mede
de blijdschap, de vrede,
Hij rijdt op een ezel. Hij lijdt als een knecht,
zo brengt Hij het leven terecht.– Gezang 42 vers 1, 2 en 3 (Liedboek voor de Kerken)
Hervormde Gemeente Sluipwijk, zondag 19 december 2021, 10.00 uur. Schriftlezing: Zefanja 3: 9-20 en Lukas 15: 18-24. Vierde adventszondag. Viering Heilig Avondmaal. Gebod uit Romeinen 13:8-10 (apostolische vermaning).