Nadat de profeet Elisa zijn meester Elia had opgevolgd, gaat Hij naar de prachtige stad Jericho. Maar de stad heeft een groot probleem: het water uit de waterbron is onzuiver. Het is een beeld van ons onzuivere hart waaruit de ongerechtigheden opkomen. De profeet Elisa geeft de opdracht om hem een nieuwe schaal met [zuiverend] zout erop. Hij loopt met de nieuwe schaal met zout erop door de stad Jericho en gaat naar de waterbron alwaar hij het zout in de waterbron werpt. Daarbij spreekt Hij de woorden van de Heere uit: Ik heb dit water gezond gemaakt, er zal geen dood en geen onvruchtbaarheid meer van worden. Het water onderstreept het woord van de levende God. Zo ook vandaag. Ons hart, de bron, is onzuiver en kunnen wij zelf niet zuiveren. De reinigmaking is alleen te vinden in Christus Jezus. Zijn bloed reinigt van alle zonden. Kom tot Hem.

2 Koningen 2 vers 21: ‘Toen ging hij uit tot de waterwel, en wierp het zout daarin, en zeide: Zo zegt de HEERE: Ik heb dit water gezond gemaakt, er zal geen dood noch onvruchtbaarheid meer van worden‘.

De reiniging door Elisa
1. Een prachtige stad met verontreinigd water;
2. Een nieuwe schaal met zuiverend zout;
3. Een krachtig woord met een blijvende genezing.

1. Een prachtige stad met verontreinigd water

Gemeente, jongens en meisjes, we ontmoeten de profeet Elisa in de stad Jericho. Nadat hij Elia heeft opgevolgd keert hij terug naar deze stad. De mensen hebben hem als de opvolger herkend. De geest van Elia rust op Elisa. Ze bogen zich ter aarde. Buiten de stad gekomen en knielden voor hem. Niet om hem te aanbidden maar ze erkenden hem.

Ondanks het volk blijft de Heere dienstknechten sturen. In alle ernst. De schuld aan te zeggen maar ook de uitweg aan te prijzen. Weg tot bekering. Dat zal toch tot verwondering zijn voor het volk. Nog weer stelt de Heere een wachter aan om aan te sporen en te waarschuwen. De Heere is trouw.

Ook al is het zo, het is wel vreemd. Elisa had Elia als dienaar jaren gediend. Nu hem te erkennen als profeet?! Vers 16. Vijftig dappere mannen. Elisa het zal toch best kunnen zijn dat de Heere uw meester ergens anders heeft heen gestuurd. Laat ons vijftig dappere mannen sturen om hem na te speuren. Elisa had gezegd dat het niet nodig is. Elia is ten hemel opgevaren.

Toch houden ze aan. Elisa zegt dan maar. Dan gaan ze zoeken. Maar dan vinden ze hem natuurlijk niet. De Heere had het gezegd door Elisa. Hiermee blijkt het woord door Elisa waar. Ze gaan hem vertrouwen. Vers 19. Ze wijzen Elisa op de ligging van de stad. Mooie stad. In de ligging van de Jordaan. Handelslieden komen daar. En waterbron in de stad. Rijke stad.

Maar daar zit de moeite. Het water is verontreinigd. Het water is kwaad. Het land onvruchtbaar. Gewassen kunnen niet groeien, land niet te bevochtigen met dit water. Wat het precies was is ons niet duidelijk. Hebreeuws wijst op misgeboorte. Dieren en misschien ook wel mensen. Miskramen. Mensen worden er ziek van. Je kunt thuis denken je kunt een verontreinigde bron hebben. Maar er is wel wat meer met deze stad aan de hand.

Jericho eerste stad die ingenomen werd. Jozua sprak na de verwoesting van Jericho de vloek uit. Degenen die het zou wagen de stad weer op gaan bouwen, die zal de Heere tegen zich gaan krijgen. De oudste en de jongste zal daar van de consequenties gaan dragen. Woord waarheid geworden. In de tijd van Achab de stad herbouwd.

Dan is daar Hiel de Betheliet. Hij bouwt Jericho op. De fundamenten liggen er nog. Prachtige stad om te herbouwen. Woord werd waarheid. De oudste en jongste zonen sterven. Vanwege de bouwijver van hun vader. Als u dat weet dan voelt u wel aan wat er met Jericho is. De stad mocht niet gebouwd worden. Gods vloek rust op die stad.

En als we dat nou weten, is het des te meer bijzonder dat er in die vervloekte stad ook profeten van de Heere zijn. Ook al had die stad eigenlijk niet gebouwd mocht worden, dat er daarin mensen zijn die de Heere dienen. Des te meer bijzonder dat de Heere Zijn knecht Elisa stuurt. Er zijn plaatsen waarvan je denkt hier is niemand die de Heere dient. In een ziekenhuis als je geen Psalmboekje ziet. Ik weet het niet hoor. En dan die ene verpleegkundige, die arts die de Heere dient.

God draagt Zelf voor Zijn eigen kerk en eer. Het is Zijn werk. Voor de zaligheid van zondaren. Ook in Jericho. Misschien wel juist in Jericho. Als we dat in het achterhoofd meenemen, dan kijken we wel anders naar die waterbron. Prachtige stad maar het belangrijkste ontbreekt. Een zuivere waterbron en daarmee ontbreekt het ze eigenlijk aan alles.

Treffend beeld, vindt u niet? Zo kan het ook bij ons mensen zijn, u en jou en mij. Op allerlei manieren. Het kan je allemaal voor de wind gaan. Man, vrouw, baan, gezin. Zoveel voorspoed hebben. Maar dat er iets ontbreekt. Dat dan alles ontbreekt. Christus ontbreekt. Zonder Hem geen hoop, geen uitzicht, geen verwachting. Alles hebben wat je harte begeerd maar toch voel je je zo ellendig.

Op een andere manier. Ons leven is niet anders dan de stad Jericho. Wij hebben ook zo’n onzuivere bron. Mattheus 15. Uit het hart komen voort boze bedenkingen. In ons ligt een bron van wanbedrijven. Brengt geen zuiver water voort. Omdat in ons geen zuiver water wordt, doen wij zonden. Degene die de wet van God overtreedt, die zij vervloekt. Voordat wij met onze armen over elkaar gaan kijken naar die mensen in Jericho, te zien dat het gaat over mij. Ik ben geboren in zonden en ongerechtigheden.

Jongeren, heb je daar besef van? Of ben je aan het doorleven zonder er mee bezig te zijn. Het bron is het probleem. Omdat de bron verontreinigd is, kunnen we niet anders. De verdorvenheid in mij maakt dat ik niet anders kan. Ben je het gaan zien door de Heilige Geest? Ik doe mijn best het goede te doen. Maar kom erachter dat het kwade mij bijligt. Ik probeer het beter te doen maar het lukt niet. Ik probeer de ene zonde te laten en hup val zo in tien andere. Dan gaan deze mannen van Jericho jou voor.

De bron is het probleem. De mannen van Jericho gaan ons voor. Met de bron van wanbedrijven vluchten. De Heere bekend te maken. Je mag het Hem allemaal eerlijk vertellen. Dit is het probleem en ik weet er geen raad mee, maar hier ben ik.

2. Een nieuwe schaal met zuiverend zout

Dat is zo mooi deze geschiedenis. Als Elisa van deze nood hoort, dan wuift hij het niet weg. Hij zegt niet je wist het toch dat je de stad niet mocht herbouwen. Dit is er de consequentie van. Nee, maar zo is het niet. O jongere, misschien denk je dat de Heere zo ook met mij omgaat. Ik ben een zondaar, dominee u ziet mij niet en kent mijn hart niet. En ik hoef het niet te weten. Maar ik weet wel dat de Heere het weet. Hij zendt Zijn Woord tot jou vanmorgen. Hij weet er raad mee.

Hij zocht altijd het verlorene en het verstotene op. Hij zocht Jericho op om juist daarin Gods genade te laten blijken. Elisa vraagt om een nieuwe schaal. Daarop moeten ze zout leggen. Merkwaardig verzoek. Kinderen zouden misschien denken dat Elisa met een stok naar de waterbron zou gaan. Zoals Mozes. Nee, Elisa doet het anders.

Hij vraagt om een nieuwe schaal met zout. Wel belangrijk. Waarom een nieuwe schaal en niet een gebruikte? De Heere maakt hen iets duidelijk. Hoe de Heere gediend wil worden. De Heere vraagt om heelheid. Hoe kun je dat zo indenken? Dat lezen we niet. Stel je voor, kinderen, de profeet vraagt om een nieuwe schaal. De profeet wil een nieuwe schaal. Iemand kijkt in de keuken. Potten en pannen langs. Deze schaal kunnen we wel missen, neem maar mee. Die mooie schaal laten we in de keukenkast.

Als iemand bij ons aanbelt en vraagt om een schaal, dan denk ik dat de meesten niet het bruidsservies zullen geven. Hier een extra schaal die je mag hebben. Niet de Heere op je eigen manier dienen. Twee heren willen dienen. Ene keer de Heere en de andere keer Baal. De Heere wil in heelheid, in zuiverheid gediend worden. In Zijn dienst past gebrokenheid niet. Geen oude schaal maar een nieuwe.

Als een oude schaal zou worden gebruikt, dan zou aan het beeld van de Zaligmaker te kort worden gedaan. Het beste van God. Daarom een nieuwe schaal. En dan het zout. Om het eten smakelijker te maken. Zout wordt in de Bijbel ook gebruikt als een reinigingsmiddel. Elisa laat zien wat de Heere doet. Bij de Heere geen gebrek, de nieuwe schaal, maar ook reiniging. Zuiverheid. Een zichtbare prediking.

Dan komen ze. De nieuwe schaal. Zout erop. Voldoende zo? Nog iets erbij. Daar loopt Elisa met de schaal met zout. Door de stad gelopen tot buiten de stad. De mensen zijn hem gevolgd. De God die zuiveren wil. Zijt heilig want Ik ben heilig. Bij mij is zuivering te ontvangen. Het is een zichtbare prediking voor allen die daar zijn.

Alle zonden kunnen door mij worden vergeven en weggenomen. Mooi hè. Dit is er bij de Heere de levende God te ontvangen. Dit wijst hen. Van Hem, die van God gegeven Medicijnmeester. Die heel wil maken wat door de zonden kapot gemaakt is. Daarom klinkt het ook. Het bloed van onze Heere Jezus Christus reinigt van alle zonden.

Even voor onze jongeren, hoe je het? Jij die probeert jezelf op te poetsen. Stop er maar mee. Het wordt alsmaar erger. Het is net als je smeer aan je handen hebt om je ketting te maken. Je veegt je handen aan je kleding af. Dan kleding vies. Verbergen thuis of op school. Pak je een doekje maar wordt allemaal erger.

De reiniging is bij Hem te vinden. Met Zijn bloed en Geest. Met Zijn bloed bedekt Hij, met Zijn Geest vernieuwt Hij. Zou de Heere dat wel willen doen? In mijn leven wel willen doen? Waar is Elisa nou wel te vinden? Jericho. De stad die niet gebouwd had mogen worden. Daar laat de Heere het zien. Er is bij Mij vergeving. Bij Mij reinigmaking te ontvangen. Echt waar.

Ja maar het is zo donker van binnen? Ja, daarom spreek ik je aan en zoek ik jou op omdat je mij niet zoekt. Die schaal met zout, het tekent Gods liefde en barmhartigheid. Zo zien ze Elisa naar buiten de stad vertrekken.

3. Een krachtig woord met een blijvende genezing

Elisa gaat naar de waterbron. Tot hun verbazing, kunnen we wel aannemen, verwondering en verbijstering. Hij gooit het zout van de schaal in de waterbron. De mensen zullen gedacht hebben wat is hier aan de hand? Een beetje zout kan die hele waterbron niet zuiveren. En zout is helemaal niet goed voor gewassen. Zout water is niet goed, niet lekker. Daar kun je niets mee. De profeet maakt het als het ware nog erger. Maar dat is niet het enige.

Zo zegt de Heere, spreekt hij erbij uit. Ik heb het water gezond gemaakt, zegt de Heere. Het maakt de mensen in Jericho duidelijk wat er aan het gebeuren is. Het water was onrein, ziek. En we zien wat er gaat gebeuren. Het water werd rein. Vers 22. Het water werd gezond. De mensen hoefden het maar te proeven.

Kun je wel voorstellen dat mensen water op het land hebben doen sproeien en dat de gewassen begonnen te groeien. Voor de mensen wel duidelijk: de Heere is God. Het is wel te makkelijk om te zeggen de Heere is God als Hij de moeiten even wegneemt. Het gaat veel dieper. Hij maakt het water gezond niet door het zout maar door Zijn spreken. Op Zijn Woord wordt het water gezond. Daarin is Hij tot op de dag van vandaag niet anders. Hoe reinigt Hij mijn hart?

Niet door kracht of door geweld, maar door Zijn Geest. Onder de verkondiging van het Evangelie. Dat je hart opengaat. Woord van Hem indrinken. Het Woord levend wordt voor je. Omdat Gods Geest het uitwerkt. U die van genade leeft, die zal het ook gaan opmerken wanneer het tot voor u tot die doorbraak kwam. Dat was toen het Woord in je hart gelegd werd.

Gods Geest getuigd met mijn geest dat ik een kind van God ben. Dat het ook voor mij geldt, dat mag ik geloven. Onder het Woord. Zo doet de Heere ook vandaag wonderen onder de verkondiging van het Woord. Er zit nog een diepere betekenis is. In het zout. Zo tegengesteld: water, zout. Het wordt juist nog meer verontreinigd. Is dat niet juist de weg van Christus geweest? Weg van Zijn vernedering. En toch in die weg zei Hij zal Hij verhoogd worden.

Mensen het gezien hebben en beleden. Het gaat niet goed. Hij is niet de overwinnaar maar juist de verliezer. Zo tegengesteld. Maar juist in die vernedering verhoogd. Verhoogd door de vernedering. Dat is Zijn troon. Zo heeft Hij de overwinning behaald. Hij is tot een vloek geworden aan het kruis van Golgotha. Om daarvan in de plaats Gods zegen te verdienen.

Je hoort het hier in het water van Jericho doorklinken. Alzo werd het water gezond tot op deze dag. Gezond water. Dat blijft er allemaal uit voortkomen. De vloek van Jericho is weggenomen en daarvoor in de plaats is Gods zegen gegeven. Dat geldt voor allen die het eigendom van Jezus Christus zijn geworden. Geen vloek meer maar zegen. In Hem vinden zij verzoening. In Hem is de vloek voor hen weggenomen en de zegen ontvangen.

Dat is uw en jouw deel als Christus Jezus jou eigen is geworden. Ik kan het niet bewerken. U doet het. Om deel te hebben aan Christus heb je deel aan Zijn reinigmaking. Bij mij nog zoveel zonden. Zijn bloed reinigt mij van al mijn zonden. Allemaal. En dan kun je zo twijfelen. Al mijn zonden? Verbeeld ik mij niet? De mensen van Jericho hebben misschien ook wel getwijfeld. Is het water wel echt gezuiverd? Je hebt het toch gezien en gehoord wat hij zei? Het water onderstreept het toch wat hij uitgesproken heeft.

De Heere zegt het in Zijn Woord en Hij heeft het laten zien bij het doopvont. Het water laten zien. Zo zeker mag je weten dat Hij reinigt van alle zonden. Nu het laatste van deze dienst. Voor die jongere, die het niet kan geloven dat de Heere ook jou wil rein maken. Dat toen jij nog geen woord kon uitbrengen, de Heere jou heeft laten zien, jongen, meisje, Ik ben Degene die door mijn reinigmaking jou rein wil maken. Omdat Ik door Mijn water en Geest rein wil maken. Zo zeker als je dat ziet, zo mag je aan Mijn voeten uitkomen. Ik maak rein. Hij is het, Psalm 147, Hij heelt verbrokene van harten, die in hun zonden en ellenden zich tot Hem zich ter genezing wenden. Amen.

 

 

Zondag 21 juni 2020 – Hersteld Hervormde Gemeente Putten [dienst online uitgezonden via YouTube] – ds. B.D. Bouman – Schriftlezing 2 Koningen 2 vers 15-22