Een christen blijft staande als hij knielt. In de gelijkenis van de tien meisjes komt het erop aan voorbereid te zijn als de Bruidegom komt. De olie ziet op het gebed en de volharding daarin. Zijn we op Zijn komst voorbereid, niet alleen in deze Adventstijd maar altijd?
Gemeente van Jezus Christus, Jezus vertelt over een bruiloft. Maar het gaat anders als je zou verwachten. Vijf dwaze en vijf wijze meisjes. Dan zal het Koninkrijk gelijk zijn aan… Iets wat nog moet gaan gebeuren. Het gaat over de toekomst. Moment ontmoeting van bruidegom met die meisjes. Men zal dat niet verwachten. Schokkend. Deur wordt gesloten. Vers 10. Terwijl men gewend was dat de deur open bleef. Als teken van gastvrijheid. Als Jezus dit vertelt, staat dit haaks op werkelijkheid van toen. Dat maakt deze gelijkenis aangrijpend.
Wat ook van belang is, waar deze gelijkenis staat. Niet aan begin of in het midden van Mattheus. Maar aan het eind. Altijd goed kijken waar iets staat in de bijbel. Wat staat er voor en na? In hoofdstuk 24 houdt Jezus een rede. Over de laatste dingen. Die zullen voorafgaan aan terugkomst naar deze wereld. Jezus zegt dan: dat het niet gemakkelijk zal zijn. Er zullen veel verleidingen zijn. Oorlogen. Natuurrampen. Hongersnood. Aardbevingen. Christenen zullen vervolgd worden. Wetteloosheid zal toenemen. Autoriteiten zijn niet meer in staat om het tegen te houden.
Maar zegt Jezus, het zal nog maar het begin zijn. De mensen zullen uitkijken naar het einde. Als Bruidegom terugkomt. Verloop van dat moment, Zijn komst, dat maakt Hij duidelijk aan discipelen met deze gelijkenis.
Met die gelijkenis wil Jezus duidelijk maken dat Zijn terugkomst heel onverwacht en beslissend zal zijn. Goede voorbereiding is van belang. Beslissing die dan valt, is onomkeerbaar. Geldt ook voor u en mij. Centrale vraag is: verwachten wij Zijn komst? Hoe bereiden we ons daarop voor?
Dan zijn we bij Advent. Advent is je voorbereiden op wat komt. Wij weten toch niet wat er komt. We kunnen niet in de toekomst kijken. Maar we weten dat Hij nog een keer terugkomt. Hij haalt de Zijnen op, die Hem liefhebben. Voor eeuwig daarna bij Hem zijn. Wanneer Hij komt, weten we niet. Dat Hij komt, weten we. We hebben de opdracht ons voor te bereiden. Als we niet voorbereid zijn, kunnen we niet mee. Die dag wordt geen trouwdag dan, maar rouwdag. Dat zegt Hij dat Hij ons niet kent. Deur voorgoed gesloten. Dat moet vreselijk zijn.
Ik wil samen die gelijkenis verder bekijken. Die meisjes namen hun lampen. En trokken de bruidegom tegemoet. Ze wisten van Hem en de bruiloft af. Ze hadden hetzelfde doel. Lopend op pad. Woorden geven idee dat initiatief bij die meisjes lag. Maar dat is niet het geval. In grondtekst staat het anders. Dan ligt initiatief bij Bruidegom. Op weg, naar het tegemoet komen van de Bruidegom. Die Bruidegom komt die meisjes tegemoet. En daarom gaat het van Hem uit. Zonder die meisjes kan Zijn feest niet doorgaan. Daarom opdracht om voor te bereiden. Lampen aangestoken. Zowel de dwaze als wijze meisjes. Allemaal brandende lamp.
Hoe die lamp eruit zagen, is niet bekend. Is ook niet belangrijk. Alleen brandde op olie. Heb je olie, dat bepaalt of je wijs of dwaas bent. Ze hadden ‘m allemaal aangestoken.
Bruidegom laat op zich wachten. Duurt maar. Tijd kruipt verder. Donker. Nacht valt in. Ze beginnen allemaal te dommelen. Vallen allemaal in slaap.
Tot nu toe geen verschil te zien bij die meisjes. Ze vallen allemaal in slaap. Tijd gaat verder.
Maar dan opeens, die roep, vers 6. Ga de Bruidegom tegemoet! Schrikken wakker. Staan allemaal op. Nieuwe olie in de lampjes. Zonder brandende lamp, dat is ongehoord, dat is een belediging. Dan is Hij niet welkom.
Dan komt verschil openbaar. Vijf meisjes hebben extra olie bij zich. Die andere niet. Die konden Bruidegom niet verwelkomen. Hier tekent zich een catastrofe af. Er moet snel een oplossing komen. Paniek. Mogen we olie van jullie? Zij weigeren. Niet omdat ze niet willen helpen, maar anders kunnen ze hun eigen lampjes niet laten branden. Wel advies om olie te kopen. Doen ze ook.
Bruidegom komt en nodigt ze uit in de feestzaal. Gaan naar binnen. Deur wordt gesloten. Wie nu nog aanklopt, is te laat. Dat krijgen die andere te horen. Mogen we binnen komen? Krijgen te horen: voor jullie geen plaats in de feestzaal. Hij kent ze niet. Kent ze niet! Dat is de reden dat ze niet naar binnen mogen. Waarom niet? Ze waren er gewoon niet bij. Nog nooit gezien. Met die andere kennisgemaakt. Brandende lamp: ze konden elkaar zien en leren kennen. Die andere waren de donkere nacht ingegaan.
Deze gelijkenis gaat over ingaan in Koninkrijk der hemelen. Is afhankelijk van door het gekend worden door de bruidegom. En dat is weer afhankelijk van de olie. Roept de vraag op: wat is betekenis van olie? Hoe kunnen wij voor voldoende voorraad hebben? Voorbereid zijn! Ook als het langer gaat duren. Als het moeilijker wordt om Hem te blijven verwachten.
Nou is het zo dat in de Bijbel op veel plaatsen over olie gesproken werd. Gebruikt als medicijn, voedsel. Ook religieuze doeleinden. Zalven nieuwe koning. Ook bij de oorlog. Schilden soldaten, zat huid op van een dier. Met olie bewerken, kon je pijlen tegenhouden. En als handel tussen landen.
Jezus spreekt over olie. Iedereen begrijpt grote belang ervan. Zonder kon je niet. Dat wisten de mensen. Maar wat betekent het hier? Hoe kunnen wij de tijd doorkomen tot de wederkomst?
Betekenis ontdekken, moeten we naar tabernakel kijken. Exodus 30 en 27. Opdracht om zuivere olie uit gestoten olijven te brengen voor inrichting tabernakel. Speciale manieren bewerken. Drie soorten. Meest zuivere vorm. Drie vormen. Wat kwaliteit betreft. Meest zuivere voor tabernakel.
Waarom? Om die kandelaar te laten branden. Gedurig. Zonder ophouden. Reden? Eenvoudig: geen vensters in tabernakel. Dag en nacht was het er pikdonker. Daarom moest de kandelaar branden. Moest olie op voorraad zijn. Anders ging licht uit. Dan kom dienst in heilige geen doorgang vinden.
Daar stond het reukofferaltaar. Geurig reukwerk werd er gebrand. Wat betekent dat? Tabernakel is tent der samenkomst. Waar God Zijn volk wil ontmoeten. Priesters brachten een offer vanwege de zonden van het volk. God wilde zich met Zijn volk verzoenen. Tijdens dat gebeuren was de hogepriester in het heilige. Avondoffer en morgenoffer. Hogepriester was in gebed. Offer als het ware ondersteunen. Er werd dan ook wierook verbrand. Klimmen van de gebeden, daar stonden ze symbool voor. Ook een heerlijke geur.
Wat is betekenis van de olie? Zonder licht kon de Hogepriester zijn werk niet doen. Dus kon er ook geen ontmoeting plaatsvinden tussen God en het volk. Volk is daar wel van afhankelijk. Moest wel olie zijn! Er is verband tussen voldoende olie en gebed. Dat wil Jezus duidelijk maken.
Gebed is als gouden schalen vol reukwerk noodzakelijk om staande te blijven. Daardoor kunnen we volhouden tot het einde. Wie volharden zal tot het einde, die zal zalig worden. Hij komt terug!
Hoe staat het met het gebed in ons leven? Hoe bereiden we ons voor op moeilijke tijden? Beslissende momenten. Ik hoop dat je de noodzaak hebt ontdekt. Geestelijke voorbereiding maakt je bestand tegen moeilijke tijden in je leven. Rust je toe voor onverwachte mogelijkheden. Gebed schept een relatie met Jezus. In Zijn kracht kun je anderen tot steun zijn. Bidden voor je kinderen! Hogepriester bad voor het volk. Kinderen hebben het nodig. Neem er de tijd voor. Ga net als de hogepriester tussen God en degene die bij u horen, instaan.
Wat dit ons ook leert, is als je voorbereid bent, dat als er een crisis komt, je dan al een relatie met Christus hebt. Hij zal u dan niet alleen laten. Hij wijst de weg door de donkere nacht. Hij zal u veilig thuis brengen. Die andere meisjes probeerden nog snel een relatie te ontwikkelen. Nog snel aan olie kopen. Liep op fiasco uit. Moesten buiten blijven staan. Kan ons overkomen. Als we onvoorbereid zijn. Als we Hem niet verwachten. Dan zijn we kwetsbaar. Voor onverwachte gebeurtenissen. Ik zei al, die deur zal gesloten worden. Buiten blijven staan! Hij zal zeggen dat Hij ons niet kent.
Wees dan waakzaam zegt Jezus. Zijn grootste verlangen is dat Hij u treft met een brandende lamp. Jouw verantwoordelijkheid om voldoende op voorraad te hebben. Jezus had een intens gebedsleven. Nam er tijd voor. Naar Zijn Vader luisteren en met Hem in gesprek blijven. Hij had dat nodig. Hoofd bieden aan moeilijke situaties. Hij kon al niet zonder, en wij dan?! Jammer om te zien dat er zoveel christenen zijn die mogelijkheid om kracht van God te ervaren niet benutten, omdat ze dit laten liggen. Gewoonte om elke dag in gebed te gaan? Weinig tijd aan geven?
Misschien vindt u het moeilijk. Bidden is het ook. Vind ik ook niet. Ik vind bidden het moeilijkste van de hele dienst. Jongeren zeiden vaak: moe, druk, vergaten het. Dat zeiden ze tegen mij. Maar Lukas 11: volwassen mannen (discipelen), zeiden, leer ons bidden. Het kost tijd! Moet je de tijd voor nemen. Discipline. Om dagelijks te doen. Zelfverloochening. Eigen dingen opzij zetten. Doorzettingsvermogen. Ook als je het gevoel hebt dat ze niet verder komen dan het plafond. Achter je computer, lukt het om in gebed te gaan? Meestal niet. Eerst tot rust komen. Bidden is niet gemakkelijk. Als een vaste plek, als een morgenoffer? Je oefent je er dagelijks in. Dan ontdek je dat het een wapen is. In moeilijke tijden. Een christen blijft staande als hij knielt. Je kunt het oefenen. Relatie laten groeien. In gesprek blijven. Vraagt opnieuw investeren. Begin de dag met gebed! Zeg wie God voor u en jou is. Bedank Hem voor Zijn Zoon. Je mag Hem aanspreken als Vader. Onze Vader! Bid voor de mensen van wie je houdt. Voor mensen die het moeilijk hebben. Sluit de dag met Hem af. Prijs Zijn naam! Je mag jezelf aan Hem toevertrouwen. Alles van Hem verwachten. Je leven openstellen voor Hem. Ja, dan komt Hij. Hij neemt alles mee wat je nodig hebt. Zalft je hoofd met olie en laat je beker overvloeien [Psalm 23]. Met verlangen uitzien. Ik wens u een goede Adventstijd. Amen.
Hervormde gemeente Reeuwijk, Ichthuskerk, zondag 16 december 2018, 17 uur. Schriftlezing Mattheus 25:1-13, Exodus 30:6-10 en Exodus 27:20-21.