Ds. A.T. van Andel (Montfoort) / 20 januari 2013 / Jozua 3:17

Hersteld Hervormde Gemeente, Driebruggen, 18.30 uur

 

Afkondigingen (o.a. ds. Van Andel i.p.v. ds. Kleiberg)

Votum, groet

Psalm 42:4

Geloofsbelijdenis (“In verbondenheid met de strijdende kerk van alle tijden en plaatsen doen we belijdenis van ons geloof”)

Schriftlezing: Jozua 3 (http://www.biblija.net/biblija.cgi?m=Jozua+3&id47=1&l=nl&set=10)

Gebed

Tekstwoorden kunt u vinden in voorgelezen Schriftgedeelte, Jozua 3 en daarvan het 17e vers. Zetten we boven de tekst: De Ark des Verbonds als type van Christus.

  1. Die Ark gaat voorop
  2. Die Ark staat middenin
  3. Die Ark gaat achteraan

Psalm 132:5,6,11

Prediking

Psalm 114:3

Dankgebed (“zou U toch de naprediker willen zijn van Uw eigen woord?”)

Psalm 122:2

Zegen

 

Preekaantekeningen

Gemeente, we lezen in vers 2, dat het geschiedde dat de ambtlieden door het leger gingen. In die drie dagen veel gebeurd. Lange reis door de woestijn, is zo in die laatste drie dagen zo snel gegaan. Snel doorgetrokken. Zo vlak voor intocht. Eindelijk is het zo ver. Verspieders naar Jericho gegaan. Maar nu. Nu komen ze aan bij de Jordaan, zo lezen we in vers 1. Staan ze stil. Vlak voor het beloofde land. Kinderen weten dat ze uit de woestijn komen, voordat ze land Kanaän binnengaan, is daar de Jordaan. Grensgebied. Eerst Jordaan nog door. En ze weten dat dat land aan de overkant al voor hen is. Dat weten ze. Want, Jozua zegt bijvoorbeeld in dat 10e vers, levende God in het midden van u is, uitdrijven al, die volken. Ook die Kanaänieten. Overkant wonen. Alleen: hoe komen ze in dat beloofde land? Jordaan blijft er tussen liggen.

Wat we hier nou opmerken, Jozua 3, Ark des Verbonds ter sprake komt. Arke des Verbonds was er al heel lang. Gemaakt bij de Sinaï. Tien geboden heeft gegeven. De twee stenen tafelen erin gelegd. Was er al wel, al die tijd in de schaduw gestaan. Want was nou eerst belangrijk, kinderen? Verder trekken of rusten: zien aan de wolkkolom. Was de Heere in. Opgeheven werd, moesten ze verder trekken. Stil, dan mochten ze rusten. Maar in boek Jozua, nu ze komen in beloofde land, nu niet meer wolkkolom, die is verdwenen. Was de Heere aanwezig. Moeten we nader zeggen: was God de Vader in aanwezig. Die wolkkolom is verdwenen. Nu centraal: de Ark des Verbonds. Wijst heen naar de Messias. Hij staat centraal. Het is straks ook niet zozeer het volk wat om Jericho moet lopen, maar de Ark des Verbonds. Komt voorop te staan.

Nou gaat die Ark voorop. Volk moet gaan trekken. Staat in 4e vers. Ruimte tussen. 2000 ellen, ongeveer 1300, 1400 meter. Afstand moest er zijn. Ark en het volk. Waarom was dat nou eigenlijk? Nou omdat het volk heel goed zou gadeslaan wat nou die Ark zou gaan doen. 4e vers [citaat]. Nou zal die Ark u de weg wijzen. Daarom een gepaste afstand. Maar, zegt iemand, het volk had toch ook vlak achter de Ark kunnen lopen? Dan toch evengoed voorop. Ja, we praten hier over meer dan een miljoen mensen. Volk kort op die Ark zou lopen. Dan alleen de eerste paar rijen hem kunnen zien. 1300, 1400 meter vooruit. U moet zich voorstellen. Afgaande weg. Weet je wat dat betekende? Heel dat volk moest de Ark des Verbonds zien. Allen de Ark zien. De Heere gaat ze wat leren. Wolkkolom verdwenen, nu Ark des Verbonds centraal.

Want, kinderen, 40 jaren lang heeft volk door woestijn gezworven. Wat blij straks in beloofde land. Eindelijk rust. Gaan ze er wonen. En dan is alles klaar. Nee. Nee. Want dat land Kanaän is geen doel op zich. Doel is niet wonen. Weet je wat het doel is? Weten jullie dat? Weet je wat de Heere gezegd had tegen Abraham, Izak, Jakob? Land zal Ik u geven, en in uw zaad, apostel doet het in Galaten 3 wijst hij heen naar Christus, zullen alle geslachten, al de volken van de aarde gezegend worden. Gaat om de Messias. Gaat om Christus. Die zal in dat land geboren worden. En daar wijst nou de Ark des Verbonds heen. Want, als we later ook zien, in tempel alles prachtig mooi. Waar niks bijzonders aan te zien? Aan Ark des Verbonds. Houten kist. Ook niet zo groot. 60 bij 60 centimeter. Draagbomen. Houten kist. En een kleed. Niks bijzonders. In die kist, heenwijzing naar Christus, die is wel bijzonder. Dat is nou de plaats van de Ark des Verbonds.

\Wat lag daar in? Die twee stenen tafelen. Heilige wet. Heeft de Heere gegeven bij de Sinaï. Waarom die eigenlijk gegeven? Waarom heeft de Heere die gegeven? Om het Zijn volk moeilijk te maken, zware last? Geen vrijheid? Waarom heeft de Heere ons Zijn geboden gegeven? Misschien zeg je: liever wat minder of helemaal geen geboden. Geen rekening met God, zegt onze samenleving, dat is vrijheid. Nee, dat is slavernij zegt de Heere. Waarom gegeven? Verbond gesloten tussen de Heere en dat volk. Hoorde de heilige wet bij, gegeven uit liefde. De Heere weet wat in hart van Israël leeft. In jullie hart, mijn hart. Beschermen, voor bewaren. Teken van dat verbond. Omheining om jullie leven. Buiten die omheining kom je op levensgevaarlijk terrein. Nu heb Ik jullie uitgeleid, uit het diensthuis, uit de 24-uurs economie van Egypte, nu vrijheid. Kist genoemd ook Ark des Verbonds. Weet je wat het volk nou moet gaan leren? Ja dat de Heere gediend moet worden. Overeenkomstig heilige wet. Want daarin heeft Hij zijn wil geopenbaard. Zo wil Hij gediend worden.

Kunnen we dat? Weet ik, in onze tijd wordt dat wel geleerd. Dat je de Heere kunt dienen. Dat wij volmaakt die tien geboden kunnen houden. Overwinningsgeloof. Is de leer van de Schrift niet. Weet u waar ik dan bang voor ben? Jonge mensen in ons midden, weet je waar ik dan bang voor ben? Dat je niet weet wie God is in heiligheid en rechtvaardigheid. Calvijn wijst in Institutie op zelfkennis en Godskennis (begint hij zelfs mee). Kan nou van ons nooit, volk heeft er iets van gezien van heiligheid en rechtvaardigheid, nou van leren, alleen gediend door Jezus Christus, door Ark des Verbonds. Alleen nou in Hem kan.

Want dan mogen we deze lijnen doortrekken. Volk naar Kanaän. Beeld ook van de hemel. Hoe dan? Alleen in de weg van die Ark des Verbonds, Jezus Christus. In weg van verzoening. Hij is onze vrede. Hij is overste leidsman des geloofs. King James: Hij is de auteur. De eerste, het begin. Daarom gaat hier de Ark des Verbonds voorop.

2.

Middenin. Misschien heeft een van de kinderen het al wel opgemerkt. En die zegt: hé, volk gaat door Jordaan, water staat stil, weten de kinderen, wanneer de Heere dat al eerder heeft gedaan. Door de Rode Zee. Ook een pad gemaakt. Zijn hier best wel overeenkomsten. Maar meer letten op de verschillen, denk ik. Bij de Rode Zee, toen volk daar door moest gaan, wolkkolom voorop, nu gaat Ark des Verbonds voorop. Als teken van vertrek. Toen uitleiding uit Egypte. Nu de intocht in Kanaän. Toen pad maken door sterke oostenwind, toen ’s nachts. Nu niet een wind en overdag. Toen een murmurerend volk, wat moeten we nou, bergen aan weerszijden, waren we maar gebleven. Nu murmureert het volk niet. Toen twee muren van water, nu een muur. Zie je het verschil? Uit Egypte door sterke hand uitgeleid. Heeft de Heere twee dingen geleerd. Heeft Hij laten zien: heilig recht in omkomen van al de Egyptenaren, maar ook onuitsprekelijke liefde voor een slavenvolk wat nou in zichzelf van zelfde lap gescheurd. Iets laten zien van zichzelf: soeverein welbehagen.

Weet je wie dat gezien heeft? Rachab, de hoer, in voorgaande hoofdstuk. Gaat goed van de Heere spreken. Zo zullen ook wij, Jericho, vallen. Zie je dat? Hoe Rachab deze God mag gaan toevallen? Dat Hij rechtvaardig is.

Al die volken hebben ervoor gebeefd. Toen kwam het volk bij de Sinaï. Wat daar gezien? Met borst vooruit gelopen? Wij zijn het volk des Heeren? Wij zijn het uitverkoren volk? Wij zijn het? Toen de Heere iets liet zien van majesteit, heiligheid, rechtvaardigheid, toen alles beefde, rookte, wat heeft het volk toen gebeefd. Gebeefd. Stond van verre. Weet je wat ze gedaan hebben, Deuteronomium 18, spreek gij met God, laat Hij tegen ons alstublieft niet spreken want we zullen sterven. Mozes naar voren geduwd als Middelaar tussen God en het volk. Volk wat opstond tegen God. Iets van verstaan. Ze stonden van verre. Weet je wat het wonder is? Wat nou Mozes, juist bij de Sinaï, de bediening der verzoening heeft gekregen! Daar is de bediening der verzoening ingesteld. Wat heeft er een bloed gevloeid van al die offerdieren. Zonder bloedstorting geen vergeving. Maar ook andersom: in die bloedstorting vergeving. Waar die mensen zich zagen als overtreders, vloeide dat bloed, wat heen wees naar Christus.

Nu zijn ze nog niet in Kanaän. Ligt er nog tussen. De Jordaan. Wat is nou die Jordaan? Niet beeld van een of ander kabbelende rivier, waar je beetje tot aan je knieën kunt doorlopen, schorten opgetrokken. Nee, vers 15 zegt ook, was ook tijd van de oogst. In de tijd van de oogst dan, dan was die rivier helemaal vol, trad buiten oevers. Vanwege smeltwater van de Hermon. Als we nou eens bekijken, waar het vandaan komt, weet je wat ons dan opvalt? Hemelsbreed, afstand van 165 kilometer. 721 meter daalt. U kunt voorstellen dat was een bruisende rivier. Bruisend in die tijd. Zeker laatste stuk, zakte 184 meter. Kinderen, misschien wel eens gezien in buitenland op vakantie, zo’n kolkende rivier, krijg je kippenvel van, als ik erin val, ben ik verloren. Kracht van het water, meegesleurd. Al zou je alle diploma’s hebben, je hebt geen schijn van kans. Wat een onmogelijkheid. Sterkste mannen al voor onmogelijk. Wat dacht u van de kinderen en ouderen.

Toch was het land voor het volk. De Heere had al gezegd: ga door het midden van het volk, bereid teerkost, binnen drie dagen binnengaan, erven land. Ze hebben bemoedigende woorden van verspieders gehoord. De Heere zal ons het geven. Verzen 9, 10 en 11. Hoe zal het moeten? Die Jordaan? Dat kan nooit. Maar. Die Ark gaat voorop. Zal middenin gaan staan. Werd die Ark, de Ark des Verbonds, gedragen door Levieten. Heel nauwkeurig beschreven. Alleen Levieten uit geslacht van Kahad. De gewone Levieten. De Heere had uitvoering laten beschrijven. Bijvoorbeeld, Uzza stierf omdat hij Ark aanraakte met zijn hand. Was verboden. Door alleen Levieten. Ieder ander die Ark zou aanraken, zou gedood worden. Weet je wat hier nou staat? Vers 3 [citaat]. De Levitische priesters. En die mochten nou nooit de Ark dragen. Hier een uitzondering. Waarom? Kom ik nog een keer bij vers 4. Weg weet die gij gaan zult. De Heere zegt: jullie zullen een onbekende weg gaan. Ja, dat is waar, het was een onbekende weg, in de woestijn.

De Heere gaat iets nieuws leren. Daarom moet die Ark voorop. Daarom uitzondering, dat priesters deze Ark moesten gaan dragen. Daarom alles zo anders. Doortocht door Rode Zee. Hier geleerd, dat dat volk Kanaän kan ingaan. Hoe dan? Alleen in de weg van Gods geboden. Dat is ook wat centraal stond in Deuteronomium en Jozua. Heere zegt: als je Mij dient, zal het wel gaan, maar als u Mij verlaten zult en Mijn geboden, dan honger lijden, u zult in ballingschap gaan. Hoe heeft Mozes Jozua de verbondszegen en verbondsvloek voorgesteld. Dienen van de Heere alleen in de weg van Zijn geboden. En die geboden lagen nou in die heilige Ark des Heeren. Voor gebeefd. O wat hebben ze gebeefd. Geroepen om een middelaar. Gedacht dat Mozes het zou zijn. Blinde jood denkt nog steeds dat het Mozes is. Deuteronomium 18 vers 15: de Heere zal zelf een profeet verwekken! Mozes vlak voor zijn sterven van zichzelf ging afwijzen. Wet gaat wijzen naar komende Christus. Hier krijgt volk nou onderwijs in. Mogelijk in weg van bloed van het Lam. Alleen door het werk van Christus. O dan moet het volk hier, voor ontzaggelijke Jordaan, beeld van de dood, wie God is, in heilig recht, zien wie ze zelf zijn, doemwaardige zondaren. Opdat Christus waarde zou krijgen. Wonderlijk he. Ook in godsdienstig hart, juist, is geen plaats voor Christus. Ook in de jood niet. Wat gaat de Heere hierin onderwijzen dat nou die Messias nou zo’n waarde krijgt voor het volk.

Lezen we in vers 15. Komen ook bij de Jordaan [citaat]. Dat is wat geweest hoor. Kinderen moet je eens voorstellen. Daar lopen die priesters. En Jozua heeft gezegd: loop vooruit. Die mannen die lopen. Nog 20 meter van de Jordaan, 15, 10. Laatste meter stilstaan? Nee. Dan lopen ze rechtdoor op die kolkende Jordaan af. Lopen zo midden de dood in. Midden in de dood. En wat gebeurt er dan? Dat wonder. Zodra voeten van die priesters ingedoopt waren, op uiterste stukje, water aangeraakt, gaat de Heere het water tegenhouden. Is iets indrukwekkends iets geweest. Moet je eens proberen in te leven. Hier een snelstromende rivier. Met donderend geweld gaat het die kant op. In een keer wordt het water afgesneden. Water loopt op tot ontzaggelijk hoge muur. Daar wordt het water tegengehouden. Daar wordt de dood tegengehouden. Die ontzaggelijke dreigende muur. Het volk ziet dat. Een doodse stilte, denken jullie niet, kinderen? Dat die kinderen gedacht hebben, kom je nooit aan de overkant, kind begrijpt het, in een kind, kolossale muur, stilstaan. Zien ze aan de ene kant die bedreigende muur van de dood, o als ie toch eens zou instorten, dan weggespoeld worden.

Jordaan komt uit in de Dode Zee. Dan komt de mens uit in de dood. Ze zagen de Ark des Verbonds in het midden van de rivier. En wat krijgt dat volk hier een onderwijs. Niet alleen in de persoon van het werk, in persoon van Christus, juist onderwijst, in priesterlijke werk van Christus. In 15e vers, voeten der priesters, waarom hier die uitzondering, dat die Messias hier, niet alleen profeet en Koning, ook in bijzonder zijn, een priester, tot verzoening. Kijk, dat gaat het volk nou leren. Weg naar Kanaän, alleen in verzoening. Er is een volk geweest, die heeft Hem nou nodig gekregen. Zijn naar Hem gaan uitzien. Wat een wonder. Dood een halt toegeroepen. Vers 17 [citaat]. Steevast op het droge. Want die Ark des Verbonds, we hebben gehoord, lagen die twee stenen tafelen in, enige wat die wet kan leren is dat we vervloekt zijn, dat we de eeuwige dood hebben verdiend.

Wat die Ark ook had, verzoendeksel. Boven op die Ark. Boven de wet des Heeren. Verzoening. Waar die Ark nou verschijnt. In verzoenende kracht, daar verdwijnt doodswater. Volk heeft nou alles gezien. Moet niet bij zien blijven. Nu zelf ook doorheen. Volk gaat door. Ark is voorop gegaan. Staat midden in de Jordaan. Volk gaat door. Is wat geweest, of niet? Kinderen, dat dat volk daar liep. Hoe hoog zal muur niet geworden zijn? Wat een bedreiging. Ark des Verbonds met een onzichtbare hand het water van de dood tegenhoudt. Wat krijgt het volk een onderwijs, uitzien naar Hem die toorn Gods kan stillen.

[40] Kennen we dat nou in ons leven. Gaat niet zomaar alleen om geschiedenis. Heere heeft hierin wat te leren. Spannend. Kent u dit nou? Uitgeleid uit Egypte? Dat u weet van die machtige Ark? De Heere begonnen in uw leven. Iemand die nou in het begin van de weg is, denkt zo naar Kanaän te gaan. Is toch een misvatting. Want nou gaat de Heere Zijn volk leren, alleen in de weg van het verzoenende bloed van Christus. Niet alleen bloed der verzoening, beschouwelijk onderwijs, maar toegepast wordt. Want we liggen in de toorn hoor. Ds. L. Vroegindeweij: we gaan niet verloren, maar als de toorn niet wordt weggenomen, zal die alsnog ontbranden. In Montfoort doopdienst vanmorgen, 8 kindertjes, lieve kinderen. Kind des toorn. Wil je niet altijd aan he. Mijn hart heeft wel eens gebruist van opstand. Daar wil je niet aan. Toch is het waar. Als die toorn niet wordt weggenomen, dan zal die eeuwig ontbranden. God kan niet gediend worden uit menselijke kracht, alleen door Christus. Hij heeft de toorn Gods op zich genomen. Weggedragen voor Zijn volk. Kind van God mag weten: geboren in een Ander.

3.

Nog kort: achteraan. Volk trekt door. Ze passeren allemaal de Ark des Verbonds. Staat er aan het einde van vers 17 [citaat]. Misschien zit er vanavond wel iemand in de kerk, of thuis aan de kerktelefoon. Die zegt: dominee, zou het voor mij nog kunnen? Dat is een worsteling. Zielsbenauwdheden. Ik las het laatst bij ds. Catsburg: weet je wie er binnen worden gebracht? Buitenstaanders. Nou kan het niet meer. Is dat oprechte vraag van u, jou: zou het voor mij nog kunnen?

Kijk ze eens gaan. Daar gaat het volk. Wie was er nou bij dat volk? Sterke mannen, die zwaard droegen, vrouwen, gaan de kinderen, achteraan de gehandicapten, kunnen helemaal niet hard. Ark des Verbonds staat steevast in het midden. Kreupele Jakob, tot aan andere kant is uitgegaan. Dat is nou wat ik hier wilde doen: als u vraagt, ja, kijk hier dan eens. Al het volk ging voorbij. Al die tijd staan daar die priesters. Ook die kreupele de loopbaan heeft geëindigd. Brengt al Zijn volk binnen. O wat een onderwijs geeft de Heere aan dit volk en ook aan ons. Rode Zee, Sinaï, wet, Ark des Verbonds gemaakt, met verzoendeksel, al dat bloed gevloeid, maar nu, nu hier mogen ze zien als het ware de toepassing, hier nou leren, mag u het zielsbevindelijk kennen, als je daar nou voor staat, door de Jordaan, dat wordt omkomen, sterven, vanwege onze zonden, heiligheid en rechtvaardigheid openbaart, wat krijgt nou die Christus een onuitsprekelijke waarde? Weet je wat apostel zegt: u dan die gelooft, is Hij dierbaar. Mag ik vragen aan Avondmaalgangers: is Hij u lief geworden? Dat Hij die doodsjordaan wilde doorgaan. O te moeten sterven. Ontvangen nou het leven door Hem.

Want weet u, eeuwen later, is er op deze zelfde plaats in Jordaan, de Heere Jezus gedoopt. Wat schrok Johannes de Doper dat Christus tot hem kwam. Nee, zegt de Heere Jezus, alle gerechtigheid moet volbracht worden. Daarom moet Ik ook gedoopt worden. Iets bijzonders geweest zijn. Onder duwde in de Jordaan, beeld van het sterven. Hij zonder zonde, te sterven. Hij is Zijn volk in alles voor geweest. Al de zonden lagen op Hem. Eiste wet des Heeren Zijn dood, Hij wilde de weg vrijwillig gaan. Hij is gestorven. Waarom? Om een doodschuldige zondaar in Kanaän te brengen. Is het al een wonder geworden? Is toch geen beredenering? Een wonder? Niet dat het elke dag beleefd wordt. Maar o die plaatsvervanging. Al die baren over mij heen gegaan, maar over Hem. Hoe zijt gij rechtvaardig voor God? Alleen door een waar geloof. De plaatsvervanging is het wonder toch. Hier onderwijs in. Alles van ons afgesneden. Geen zaak van vreugde. Alles van ons aan de kant geliefden.

Ik ben nou een boekje aan het lezen over de rechtvaardiging van ds. Catsburg, kan het u van harte aanbevelen, wordt ons vlees niet gespaard hoor, nee, alles van ons is moet eraan. Alleen in de weg van Gods recht leren kennen. Wordt het sterven. Komen we in om. Nou dat wonder: daar zal ik niet sterven, maar leven vanwege plaatsvervanging. Priesterlijke werk van Hem. Bloed dat reinigt van alle zonden. Apostel zegt het ook: met Hem begraven door de doop in de dood. Ondergaan daar in de Jordaan, beeld van het sterven. Zo moeten wij gedoopt worden in Zijn dood. We willen allemaal leven, wandelen met Jezus, maar nee, wat gaat eraan vooraf: met Christus gestorven. Maar ook met Hem opgewekt. Catechismus: afsterven van oude mens, ondergaan hoor, opstaan nieuwe mens. Kan ik u verzekeren: dan is genade genade. En is zalig worden een wonder.

Kijk, als al dat volk overgetrokken is, sluit nou die Ark de rij. Gaat ie nou z’n werk niet gedaan. 40 jaar strijd en moeite in de woestijn. Nou is het over. Nee. In Kanaän volgt nog de zwaarste strijd voor het volk. Wie hier zijn almacht betoond. Hier verzoenend bloed. Hoe ooit nog in de hemel moet komen, weet een kind van God niet. Ark sluit de rij. Daarom zegt diezelfde apostel: ziende op overste leidsman, de auteur, de eerste, en voleinder des geloofs, Jezus Christus. Zo komt Gods volk nou thuis. Hij is het begin en het einde. De Alpha en de Omega. Zo brengt nou de Heere Zijn volk in de eeuwige rust.

Nogmaals, gemeente van Waarder, alleen in weg van verzoenende bloed van Jezus Christus? Is dat nou aan uw ziel toegepast? Mag u dat nou weten? Hier aan deze zijde sterven geworden eer dat het sterven wordt, dan mag ik weten, nou zal ik nooit meer sterven, maar leven vanuit Hem, die Zijn volk een eeuwigheid is voor geweest. Hij heeft de dood een halt toegeroepen, geeft Zijn volk het leven. Door de dood naar het leven. Om deze Christus eeuwig te bewonderen vanwege dat werk wat Hij heeft willen doen, voor zo een die de dood had verdiend. Waardig alle lof en alle eer en alle dankzegging tot in eeuwigheid. Mag u dat kennen bij ogenblikken in uw leven? Dat uiten. Die naam van Christus is voor al Zijn gunstvolk goed. Amen. [19.55