De blinde Bartimeus ‘ziet’ misschien wel meer in Jezus dan Zijn leerlingen. De leerlingen dreigen af te haken, nu Jezus over Zijn lijden en sterven is begonnen. Naast Bartimeus zit nog een blinde – zijn wij dat misschien? Het kan zijn dat we onze oriëntatie op Jezus of het geloof dreigen kwijt te raken. Dat het zicht op Hem vertroebelt. Jezus komt ons echter genadig tegemoet. Hij raakt je aan en opent je de ogen.
Gemeente van Jezus Christus, Jezus is op weg naar Jeruzalem. Met Zijn discipelen. Jezus vertelt over het lijden. Maar de leerlingen begrijpen het niet. Wat Hij ermee bedoelde? Over Jesaja 53? Zij dachten dat Jezus gekomen was om Gods toekomst te laten aanbreken. Hij moet triomferen! Niet lijden. Niet overgeleverd worden. Waarom uitleveren aan de Romeinen? Jezus als mislukkeling? Ja, ook nog over opstanding. Daar geloofden ze in, aan het einde van de tijd. Maar de derde dag. Hoezo? Figuurlijk misschien? Ze begrepen er niets van. De betekenis bleef verborgen. Ze zien het niet.
Hoe dichter ze bij Jeruzalem komen, hoe spannender het wordt. Populariteit zakte. Hij leek steeds minder op een winnaar. Eerder een onbetekenende verliezer. De leerlingen raken Hem kwijt. Straks bij de arrestatie rennen ze allemaal weg. Maar niets meer zien in Jezus, dat begon eerder. Hier op reis naar Jeruzalem. Als Hij spreekt over lijden.
Ik zat te denken, misschien herken je dat. Steeds minder zicht op Jezus. Minder in Hem gaat zien? Je verliest Hem uit het oog. Is vaak een combinatie van dingen. Veel vraagt je aandacht. Neemt je in beslag. Je vond het sowieso al lastig om te geloven. Maar geloven zonder zien?! Je ogen op God gericht houden?! Psalm 25, die zongen we. Je denkt misschien: ik red het wel. Ik heb geen hulp nodig. Of je oog op andere dingen gericht. Geen oog voor Jezus.
Hoe zit dat bij u en jou? Heb je je ogen gericht op God? Of is de Heere Jezus bij jou uit het oog aan het verdwijnen, langzaam maar zeker. Vind je dat erg? Mis je Hem? Wat betekent Hij voor jou?
De leerlingen zagen eerst heel veel in Hem. Anders waren ze niet achter Hem aan gegaan. Nu volgen ze Hem niet meer – in figuurlijke zin. Ze worden steeds meer blind voor Jezus.
Dan is het frappant dat daar die blinde man zit. Langs de weg. Om te bedelen. Maar deze blinde man ziet iets in Jezus. Hoe komt dat nou zo? Die leerlingen hadden 3 jaar rondgetrokken met Jezus. Deze man had wellicht iets gehoord. Messias. Zoon van David. Heer. Niet: Meester of Leraar. Hij had iets gehoord en was daardoor geraakt. Nu Jezus langskomt, roept Hij om hulp.
Zo gaat dat heel vaak natuurlijk. Je hebt dingen gehoord in je leven – misschien door opvoeding. En toen kwam Jezus voorbij. Toen riep je iets, of knielde je neer. Iemand heeft iets gehoord, dat is blijven hangen, toen kwam Jezus dichterbij. Reden om zo nu en dan eens iets te vertellen over Jezus. Niet dat ze reageren. Je weet het niet. Het kan blijven hangen.
Zo ging het bij deze man. Het is een volhouder. Hij begint te brullen (staat er iets in het Grieks). Ik moet denken aan een afbeelding uit de Kijkbijbel uit mijn jeugd. Daar staat een plaatje van deze man, Bartimeus, dan zie je hem staan. Mond wagenwijd open. Met een rood hoofd. Die dacht: ik ga nu voor Jezus. Nu moet Hij me helpen. Fantastisch plaatje. Komt ook in Markus 10 en Mattheus 20 voor (daar zijn het twee blinden: dat is apart, ook blind en ook roepen). Wie is die andere blinde? Hij heeft geen naam. Misschien ben jij dat. Of ik? Zit jij naast Bartimeus? We misschien zicht op Jezus, op Gods weg, Gods toekomst?
Zou best kunnen. Blind in figuurlijke zin, dat weten we allemaal toch. Het is donker of mistig in je leven. Je ziet de weg niet. Als je naar de wereld kijkt, zie je niet goed hoe de woorden echt waar zouden moeten worden. We lezen die woorden in de bijbel, over toekomst en koninkrijks, maar dan kijk je om je heen. En dan zie je Utrecht of Nieuw-Zeeland [= twee aanslagen] Het lijkt slechter te gaan in de wereld. Ramp in Mozambique. Dat Koninkrijk van U, waar blijft dat nou? Ik zie er niets van. Als je even niets meer ziet.
Er zijn tijden dat je alles ziet zitten. Dat je ver kunt kijken, je weg met God. Maar ook, dat het mistiger wordt. Wegen zijn gesloten. Je ziet je weg niet meer. En Jezus, waar is Hij? Geen zicht.
Zonder Jezus is het sowieso mistig. Als Hij er niet is, wie kan een licht zijn? Ervoor zorgen dat het goed komt? Ja, we zitten naast Bartimeus. Het kan zijn dat je blinder bent dan Bartimeus. Hij zag tenminste iets in Jezus. Blind heeft met oriëntatieverlies te maken. Je weet niet waar je redding moet zoeken. Verlies van oriëntatie. In samenleving is er veel blindheid. Mensen weten niet waar ze het zoeken moeten. Ze kennen God niet meer. Voelen zich ongehoord en ongezien. Hebben zorgen over veiligheid, werk of inkomen. Mensen worden boos. Je ziet mensen die zich niet meer op hun plek voelen, omdat we verweesd zijn. Staat onze beschaving op instorten? vragen ze zich af. Je ziet veel wantrouwen. Kom je die mensen van nabij tegen? Heb je een woord? Weet je waar je het moet zoeken? Toen Jezus dat soort mensen zag, zei Hij: schapen zonder herder. Deze week zag je wat dat opleverde bij de verkiezingen. Op de preekstoel moet je geen politiek bedrijven. Ik ben maar een dominee – wat heb ik nou voor verstand van politiek? Het geeft te denken.
Weet jij wel waar je het moet zoeken? Voor ons leven. Maar ook voor ons land, voor nieuwe generaties? Wij hebben echt niet alle antwoorden. Wij hebben zelf ook slecht zicht. Maar we hebben wel een idee op wie we het oog moeten richten. Wij roepen naar Jezus. Laten we het niet zoeken in afzetten van mensen of in afscherming van cultuur of beschaving. Maar in Jezus, onze Heer. Hij bepaalt onze identiteit. Laten we realistisch zijn en niet naïef. Laten we gastvrij zijn. Laten we ons heil niet zoeken in denken waar anderen bang van worden. Maar ik woorden die een burg slaan. Woorden die redding betekenen.
Wij weten heel veel niet – wij mensjes. Maar wij roepen naar Jezus. U die zo geleden heeft. Geleden aan onze ontrouw en zonden. Red ons! Wij richten onze ogen op Jezus. Hij kijkt ons aan. Hij heeft ook ogen. Zijn ogen zijn niet blind voor de wereld, voor de ellende langs de weg. Hij ziet ons. Jij bent door Hem gezien. Hij komt je ontmoeten.
Bartimeus kan weer zien hè. En hij gaat God loven. Dansend achter Jezus aan. Wat een contrast met die leerlingen – die zoveel weten. Bartimeus gaat vrolijk achter Jezus aan.
Jezus zegt: je geloof heeft je gered. Niet: als je maar genoeg gelooft… Bartimeus heeft geloofd. Geloof is niet veel meer dan zeggen: ik weet het ook niet, maar ik zoek het bij Jezus. Dat is een klein geloofje. Maar dat is genoeg. Ik zoek het bij U! Dat brengt redding. Zo komt Jezus binnen. Hij redt je.
Dansen en zingen, dat deed Bartimeus. Dat gaat nog steeds zo. Dat zicht verlies ook. In uw leven, dat wisselt elkaar af. Zijn liefde blijft je verbazen. Zijn gang naar de dood en naar nieuw leven! Mooiste tijd van het jaar. Hoeveel geleden, voor jou! Behoor je vrolijk van te worden. Of je nu danst of slecht zicht hebt, je geloof heeft je gered. Omdat Jezus redt. Hij komt voorbij. Hij vindt ons, langs de weg. Hij ziet ons zitten, misschien bij de pakken.
En dan raakt Hij je aan. Hij opent je de ogen. Wat je dan ziet? Dan zie je Jezus. Als eerste. En weer! Dan zie je de contouren van een weg. Een weg door de gebrokenheid. Een weg door onmogelijkheden heen. Een nieuwe begin. Een weg om te gaan. Vandaag. Sta op. En ga vandaag achter Jezus aan. Amen.
Hervormde Gemeente Reeuwijk, Ichthuskerk, zondag 24 maart 2019, 17 uur. Schriftlezing Lukas 18:31-43.